Men verneemt uit Lissabondat liet paleis van Belem aldaar in gerced-
licid wordt gcbragt ter ontvangst van Maria Christina, en dat zij den 9dcn
is aangekomen, vergezeld van den Hertog van Rianzares en den Generaal
Garrigo. De rijtuigen van het hof hebben haar naar het hötel van den
Spaanschen Gezant gebragt, waar eene eerewacht geplaatst is, echter zou de
Portugesche regering niet dulden, dat zij in dat rijk haar vast verblijf hield.
De Koning-Regent van Portugal had een Ministerraad bijeen geroepenom te
raadplegen, zoowel over Maria Christina's bezoek aldaar, als over eene poging
tot ontvoering eener rijke Dame te Oporto, welke men dwingen wilde in den
echt te treden met den ecnigen zoon van den Hertog v. Saldanha,
ITT AL. IE.
ROME, 13 September.
De als geleerde zoo beroemde Kardinaal Angelo Maï, is den 9den dezer in
72 jarigen ouderdom te Albano overleden. Hij was den 12dcn Februarij 1838
benoemd. Hij was vooral vermaard door de belangrijke palimpsesten of in
later tijd op nieuw beschrevene Handschriften, waarvan hij het uitgewischte
schrift weder wist te ontcijferen.
De Ridder Castillo y Ayensa, Spaansch Gezant bij de Pauselijke Rege
ring, beeft zijn ontslag ingediend. Onmiddellijk nadat hij hiertoe was over
gegaan, ontving hij berigt nit Madrid, dat hij ontslagen was.
De Hertog van Modena heeft dezer dagen een besluit uitgevaardigd tot
algemeene ontwapening van de inwoners der stad Carrara en harer naaste
omstreek, zullende allen die niet wegens hunne ambtelijke of militaire be
trekkingen of krachtens eene speciale vergunning wapenen mogen dragen
binnen 14 dagen alle wapentuig en ammunitie aan de Overheid moeten afge
ven, op straffe van verwijzing naar den galeikerker voor den tijd van 5 tot
20 jaren. De reden van dezen maatregel is, dat er in den laatsten tijd een
aantal moorden, wegens redenen van staatkundigen aard, gepleegd waren. Des
wege is tevens bepaalddat manslag en het opzettelijk toebrengen van won
den in de stad en omstreek van Carrara met den dood, en elke andere po
ging tot moord, met levenslange of twintigjarige opsluiting in den galeikerker
zal worden gestraft. Al wie onder de strafbepalingen van dit besluit valt,
zal voor eene militaire commissie worden te regt gesteld.
PRUISSE1V.
BERLIJN, 13 September.
Van eene goed onderrigte zijde wordt van hier berigt, dat thans met
Oostenrijk wordt onderhandeld, om in het tractaat van den 20slen April jl.,
zoodanige wijzigingen te makenwaardoor tusschen do Duitsche regeringen
en de Westersche mogendheden meer overeenstemming ter zake der Russisch-
Tarksche quaestie, zal worden te weeg gebragt.
Het Pruissisch-Piussisch grensverkeer vermindert met eiken dag. Noch
de vreemdelingkaartennoch de gewone reispassen kunnen den houders dier
stukken toegang verschaffen op Russisch grondgebied, om er hunne bezittin
gen te bezoeken.
Dr. Moleschott, in Heidelberg, houdt zich tegenwoordig bezig met het
schrijven van eene volks-physiologie voor welk werk hijvolgens de Schwab.
Mercurvan den uitgever Brockhaus, een honorarium van 10,000 fl. ontvangt.
De gezondheidsapostel Ernst Mahnerdie op den avond van den 5 dezer
te Saarbrück eene voorlezing zoude houden tot opwekking van moedbetoon
tegen de cholera, doch waarbij slechts 3 personen tegenwoordig waren, is den
volgenden dag door de policie gearresteerd, als beschuldigd te Saarlouis aan
een reiziger een som van omstreeks 200 th. aan goud te hebben ontvreemd.
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat aan boord der Fransche schepen
de cholera nog steeds blijft heerschen. Het getal manschappen op die bodems
aan die ziekte bezwekenwordt op 1600 geschat.
OOSTENRIJK.
WEENEN, 13 September.
De Keizer en de Keizerin zullen tegen het einde dezer maand eene reis
naar Hongarije ondernemen. Daarna zal de Keizer Zevenbergen en de zuide
lijke deelen van Hongarije bezoeken, om er de legercorpsen te inspecteren;
middelerwijl zal de Keizerin te Ofen vertoeven. Die reis zal ongeveer 4 of
5 weken duren.
Aan den bekenden humorist Saphir is door den Keizer een jaargeld
toegelegd. Dit is het eerste voorbeeld van dien aard in Oostenrijk, wat
schrijvers en letterkundigen betreft.
Generaal von Hess zal onmiddelijk de werkzaamheden van den ijzeren
spoorweg van Krakau naar Lemberg doen aanvangen, en daartoe, gedurende
een deel van den winter, de onder zijne bevelen staande troepen gebruiken.
De troepenbeweging naar Zevenbergen geschiedt thans in grootere mate
dan vroeger, omdat de Regering de van daar naar Wallachije en Moldavië
uitgetrokken krijgsmagt zoo spoedig mogelijk wil doen vervangen. Van de
bezetting van Weenen zelf zijn twee regementen naar Zevenbergen bestemd,
werwaarts zij eerstdaags zullen vertrekken.
Terwijl in de Donau-VorstendommenOostenrijksche en Turksche troepen
cendragtiglijk te zamen zijnen met onderlinge vriendschap gelijktijdig de
dienst verriglenwerd den 10den dezer op den Kahlenberg in de nabijheid
van Weenen eene eenvoudige godsdienstige feestviering gehouden, ter gedach
tenis aan het ontzet van Weenen na de tweede Turksche belegering.
Hetgeen te Kronstadt in Zevenbergen voor een los gerucht gehouden
werd, wordt bevestigdnamelijk het aanleggen van mijnen op den weg tus
schen Kronstad en Bucharest. De genietroepen hebben de mijnen ontdekt,
welke de Russen in het Praowa-dal hadden gegraven; in eene daarvan vond
men niet minder dan 2 centenaars buskruid.
De Deensche Graaf Bille Brahc heeft, na zijne terugkomst nit Kopen
hagen, aan ons Kabinet uitgebreide inlichtingen gegeven, omtrent de ziens
wijze van zijn Kabinet ten aanzien van het Ooslcrsche vraagstuk.
RUSLAN0.
Een Keizerlijk manifest beveelt eene twaalfde ligting van recruten, 10
man op de 1000 zielen, in de westelijke provinciën des rijks. De ligting
moet van 1 November tot 15 December volbragt zijn. Men rekent door dien
maatregel 200,000 strijders te erlangen.
De uitvoer van talk gedurende dit jaar van hier naar Engeland, is,
vergeleken met eene gemiddelde berekening der laatste 10 jarengrooter
dan in 1853.
Brieven uit Odessa gewagen van groote toebereidselen door do Russen
tot verdediging van Sebastopol gemaakt; onder anderen rustte men een aantal
branders uit, welke tegen de vijandelijke schepen zouden worden gerigt, en
de Russische vloot te Sebastopol was van goede loodsen voorzien.
Uit Bucharest is van 5 Sept. de volgende tijding ontvangen: De terug
trekkende Russische troepen hebben tegenbevel ontvangen, en bewegen zich
weder in zuidwestelijke rigting naar Wallachije. In een brief uit Jassy
wordt hunne getalsterkte op 30,000 man geschat en voorts gezegd: In geval
de Rnssen weder eene aanvallende houding mogten aannemenhetgeen zeer
onwaarschijnlijk is, kunnen zij zich met nog 20,000 man, die bij Fosschani
staan, versterken, en dus een leger van 80,000 man vormen. Aan dit
korps echter zouden de troepen van Omer-Pacha, thans in Wallachije gele
gerd, gemakkelijk het hoofd kannen bieden.
TURKTE.
Tot verzamelplaats der 3 vloten is het Slangen eiland aangewezenin het
Turksch liane Adessi, in 't Grieksch Fidonisi, in 't Russisch Zmenioï Ostrow
geheeten. Het is een klein rotsachtig eilandje van slechts 1{ mijl omtrek.
Het blijkt daaruit, dat men niet in een regte lijn de zee zal oversteken, maar
noordwaarts langs de kust zal varen tot genoemd eilandje, om van daar over
te steken naar de Krim; liggende dit eilandje op ruim de helft van den weg.
Men zal ten noorden van Sebastopol landen, denkelijk tegen den 10dcn, vóór
den 22sten kan men naauwelijks tijding verwachten.
Sebastopol ligt 320 Ned. mijlen van Varna. Men zegt dat de Tartaren in
de Krim, hoewel sedert 80 jaren onder Russische heerschappij, meer Turksch-
dan Russisch-gezind zouden zijn, en de verbondene Mogendheden met vreugde
ontvangen. Lord R.aglan en de Maarschalk Arnaud zouden beide aan boord
van het schip, de Ville de Paris, gaan. De Generaal Canroberl zou zijne afdec-
ling het eerst ontschepen.
Uit Varna wordt van den 5den dezer gemeld: Heden hebben de En-
gelschc en Fransche smaldeelen deze haven verlaten; zij zullen spoedig door
het Turksche smaldeel gevolgd worden. Volgens een later berigt zijn zij den
8st«n op de hoogte van Sebastopol verschenen.
Het aantal schepen naar Sebastopol vertrokken wordt begroot op om
streeks 100, waaronder 200 sleepstoombooten. Volgens de genomene maatre
gelen zal men in één uur 7000 man en 14 stukken geschut kunnen ontschepen.
De magt der verbondene Mogendheden wordt op 70,0G9 man landingstroepen
begroot.
Schamyl heeft, zooals van den 30stcn Aug. gemeld wordt, het zomer
kamp der Russen bij Racheta aangetast, dat door hem deels vernield, deels
veroverd is. De Circassische aanvoerder heeft een zeer groot aantal gevan
genen medegevoerd, waaronder 50 Russische adelijke gezinnen. Tusschen
Perzie en Turkye zou eene vredebreuk ophanden zijn.'
Uit Bucharest wordt van 9 dezer gemelddat door Derw isch Pacha
den Commissaris der Porte voor het burgerlijk bestuur der Vorstendommen
een voorloopige Regeringsraad voor Wallachye is ingestelddie, in afwach
ting der terugkomst van den Hospodar, het bewind zal voeren. De Luitenant-
Veldmaarschalk Paar, is tot Krijgsbevelhebber van Moldavië benoemd; hij zal
te Jassy verblijf houden.
De bevolking van Wallachye toont zich steeds zeer gunstig voor Turkey's
zaak gestemd. Omer-Pacha heeft van nagenoeg 400 invloedhebbende ingeze
tenen een adres ontvangen, waarin voor de Wallachysche troepen vrijheid
gevraagd wordt, om zich hij het Turksche leger te voegen, en met hetzelva
de R.ussen te bestrijden. Zoo de Sultan de diensten afwijst, die hem alzoo
vrijwillig aangeboden worden, en die Rusland zelfs niet met geweld heeft
kunnen verkrijgen, dan zal het alleen zijn om Oostenrijk te believen.
In de Donan-Vorstendommen is, onder den waarborg der AVestcrscbe
Mogendheden, en ter voorziening in de behoeften der Turksche troepen, een
nieuw papierongeld uitgegeven onder de benaming van mandaat op de ver
goeding der oorlogskosten. Dit papier zal ingewisseld worden tegen goud en
zilver, uit het aandeel, dat aan de Vorstendommen zal toekomen in de later
door R.us!and te betalen schadevergoeding. De verzorging des Turkschen
legers wordt steeds moeijelijker, naar gelang het noordelijker trekt, daar de
Russen alles, wat zij niet kunnen medevoeren, verbranden of vernietigen.
Uit Galatz wordt van den 7den dezer berigt, dat de Russische Generaal
von Lüders, wiens hoofdkwartier den 4dcn nog in deze stad gevestigd was,
het thans te Reni heeft overgehragt. Tegen de helft dezer maand verwacht
men het hoofdkwartier van Generaal Vorst Gortschakoff te Ismaïl.
Te Konstanlinopel zijn tegenwoordig 396 muktebs of openbare scholen,
bezocht door 22,700 kinderen van beiderlei kunne. Het lager onderwijs is
gratis en verpligtend. Na 4 of 5 jaren op deze lagere scholen doorgebragt te
hebben, kunnen de kinderen op eene tweede school, insgelijks gratis, worden
toegelaten. Ook zijn er vele boekverzamelingenhet getal boekdcelcn kan
op 80,000 gesteld worden.
