LEYDSCHE
COURANT.
N°.
1854.
MAANDAG, 1 MEI.
Do Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zuturdug Avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
BIMENLANDSCUE BERIGTEN.
LEYDEN, 29 April,
liet Univ. blad meldt dat tot Commissarissen ter regeling der door II11
Studenten in 1855 alhier te houden maskerade gekozen zijn de Htl. W. N.
du Rieu, A. H. Verster, J. Luzac, J. van der Hoeven en F. A. J. Lanschot.
Volgens een later ontvangen bcrigt zal het 3de balt. van het regement
Grenadiers en Jagers eerst overmorgen alhier binnenkomen.
Het getal opgenomencn in het werkhuis gedurende de afgeloopen
week is geweest als volgt:
23 April 165 volwassenen, 69 kinderen, te zamen 234.
24 179 69 248.
25 196 80 276.
26 195 73 273.
27 192 78 270.
28 190 83 273.
29 183 i> 80 a 263.
Vervolg en Slot van het Verslag gedaan door Burgemeester en Wetli. aan
den Gemeenteraad van Levden. Zie onze Nommers van 2124 en 26 dezer.
Het XIde Hoofdstuk. Gemeente-policie. XIIde Landbouw en het XIIlde Ver
veening, jagt en visscherij, geene belangrijke bijzonderheden opleverende gaan
wij over tot het XIVde Hoofdstuk. Ambachts- en fabrieks-nijverheid. De la
kenfabrieken zijn in getal niet toegenomenhare werkzaamheden waren be
stendig, en het laat zich van den blijkbaren vooruitgang in hel fabrikaat
verwachten, dat de pogingen, die tot uitbreiding van het debiet worden aan
gewend met een goed gevolg zullen worden bekroond.
Wat de duffel- en baaifabrieken aangaat, niettegenstaande de verhoogde
wolprijzen tot bezwaren moesten aanleiding geven, waren de resultaten gun
stig; de baaijen van Leydsch fabrikaat waren gezocht, hetgeen aan de solidi
teit en fraaije kleuren mag worden toegeschreven.
Grijn- en polemietfabrieken. De ongunstige toestand, waarin dit artikel
door verschillende omstandigheden gebragt is, blijft aanhouden. De staat
kundige gebeurtenissen in China, waarvoor deze stoffen meer bijzonder ver
vaardigd worden, doen geene spoedige verbetering hopen.
De damasten blijven voldoen en vinden steeds aftrek, niettegenstaande de
mededinging van damasten van mindere hoedanigheid en gedeeltelijk uit ka
toen zamengesteld.
De afzet van vlaggedoek was meerder dan in vorige jaren, hetwelk, in
verhand met de uitbreiding der scheepvaart, als een gunstig teeken voor de
toekomst mag beschouwd worden.
De dekenfabrieken behouden de onderscheiding en voorkenr door haar ver
worven; hare werkzaamheden in het afgeloopen jaar waren voldoende, doch
de voordeden voor den fabriekant niet naar evenredigheid, ten gevolge der
verhoogde wolprijzen.
Het getal der wollen garen- en saaijetfabrieken is niet vermeerderd. Door
de aangebragte verbeteringen, de spinnerij betreffende, is men in staat met
den buitenlandschen fabriekant te wedijveren. Het debiet ondervond geene
verandering.
De saai- en long-els worden door grijnfabriekanten vervaardigdde aftrek
van saaijen was niet onbeduidend.
In de loonspinnerijen door stoom heeft dit jaar geene uitbreiding plaats
gehad; overigens zijn zij geregeld werkzaam geweest.
De manufactuurverwerijen hebben minder voordeelig dan in vroegere jaren
gewerkt, hetgeen vooral is toe te schrijven aan den minderen invoer van
ruw bewerkte wollen stoffen en het oprigten van vcrwerijen in Tilburg, van
waar in vorige jaren goederen hier werden geverwd.
De lijmziederijen werken met weinig voordeeldoor den lagen prijs van de lijm.
De katoendrukerij en verwerij was het geheele jaar door werkzaam en on
dervond goeden aftrek. Het voornemen bestaat eene meerdere uitbreiding te
geven aan de Adrianopel-roodverwerij.
De zeepziederijen hebben in het jaar 1853 minder gefabriceerd dan het
voorgaande, zoo door vermeerderde mededinging, als door het gebruik van
onbelaste surrogaten.
De zeepmakerijen vonden haar debiet in verhouding tot voorgaande jaren.
Bij de zoutziederijen is de gunstige werking dér nieuwe zoulwet in dit jaar
gebleken, wat het Rijk betreft, door eene aanmerkelijk hoogere opbrengst
van den accijns, en wat de zoutziederijen aangaat, door eenen meer regel-
matigen handel. Het is daaraan toe te schrijvendat de zoutkeet alhier,
voor het eerst sedert vele jaren, bij toenemend debiet met voordeel gewerkt
heeft. De vooruitzigten zijn gunstig, daar de aanzienlijke geheime voorraad
van zout, nog afkomstig van vroegere jaren, grootendeels schijnt te zijn
opgeruimden is dit werkelijk zoodan zal deze tak van nijverheid spoedig
in eenen normalen toestand komen.
De fabrieken van marokijnleder en zeemtouwcrijen vonden voldoenden
afzet, waartoe ook de meerdere deugdzaamheid van haar fabrikaat aanleiding
gaf. De laatsten ondervonden eenige moeijelijkheid door den grooten uitvoer
n schapen.
De zeemtraankokerij mogt zich in een meerder debiet verheugen.
De pottenbakkerijen, in deze gemeente gevestigd, hadden eenen vermeer
derden aftrek.
De werkzaamheden der grofsmederij zijn in 1853 onafgebroken voortgezet.
De rijst- en gerstpellerij was de 9 eerste maanden van het jaar druk werk
zaam doch de 3 laatsten door gebrek aan Javarijst minder.
De koude weersgesteldheid en het uitbreken der cholera was ongunstig
voor de bierbrouwerijen.
Wat de vellenbloterijen aangaat, de groote nitvoer van schapen, het ge
volg der hooge prijzen die buiten 's lands betaald wordenvermindert nood
wendig voor alsnog de werkzaamheden geheel afhankelijk van het aantal
schapen die geslagt worden.
De gazfabriek blijft aan de verwachting voldoen; het gebruik is steeds
toenemende.
De distilleerderijen hebben door uitvoer hun debiet staande gehouden.
De koffij siroopbranderij ondervindt toenemenden aftrek.
De fineerzagerij heeft geregeld gewerkt.
De meubelmakerijen zijn in bloeijenden toestand. De vele bestellingen van
het buitenland, alwaar dit fabrikaat om zijne deugdzaamheid getrokken is,
werken daartoe mede.
De kousenfabvieken ondervonden geene veranderingen haar afzet was
gunstig te noemen.
De behangselfabriek bleef steeds met een goed gevolg werkzaam. Hare
voortbrengselen blijven ook, in vergelijking met buitenlandsch fabrikaat,
aanbevelenswaardig.
De tras- en pleisterfabriek ondervindt een goed debiet.
De boekdrukkerijeneen tak van nijverheiddie met buitengewone kracht
in deze Gemeente zich ontwikkelt, werden in hare pogingen tot uitbreiding
ook in het afgeloopen jaar door vele werkzaamheden aangemoedigd. De houl-
sncdcschool beantwoordt aan het doel; het overbrengen der gravures in koper
door de galvanoplastiek maakt, dat de houtgravures, vroeger voor één persoon
vervaardigdeen handelsartikel zijn gewordendaar het koperen afgietsel
beter, dan vroeger de houten plaat, tot afdrukken geschikt is.
De steendrukkerijen hadden in het afgeloopen jaar vele werkzaamheden;
haar vooruitgang is merkbaar, en daardoor ook de buitenlandsche mededin
ging minder schadelijk.
Bij de Halle van inlandsche manufacturen geheel of gedeeltelijk van wol
len zamengesteld,-werden in 1853 afgegeven 2277 weef-atteslen voor fijne
lakens en casimiren. 1022 voor greinen, 1197 voor vlaggedoekcn; 1060 voor
dekens en duffels, en 798 voor baaijen, saaijen en andere wollen manufacturen.
Hoofdstuk XV. Handel en scheepvaart. De binnenlandsche handel geeft bij
voortduring aan deze gemeente een druk vertier; getuigen zijn daarvan de
welcelijksche markten, waar eene menigte voortbrengselen van den landbouw
worden aangevoerd.
De aanvoer op de markten van verschillende soorten van vee was grooter dan
die in het vorige jaar, en niettegenstaande de verhoogde prijzen ging de afzet vlug.
Ook hebben de verhoogde prijzen op den wolhandel geenen belangrijken
invloed uitgeoefend. Bij afwisseling was de uitvoer op sommige tijden van
het jaar meerder of minder dan vroeger, doch het geheel evenwel daaraan gelijk.
De aanvoer en verkoop van lange turf waren belangrijk; de prijs billijk.
De binnenlandsche scheepvaart is niet afgenomende hier bestaande vijf
scheepstimmerwerven voor kleinere vaartuigen, hebben voortdurend werk.
Hoofdstuk XVI. Inrigtingen, in verband staande met de uitoefening van
handel en andere bedrijven. De middelen van vervoer te water werden nog