LEYDSCHE
COURANT.
1854.
m
N°
WOENSDAG, 1 FEBRUARIJ.
>\ZEGELE
BIMENLANDSCIIE BERIGTEN.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is ƒ13 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN31 Jannarij.
Een onzer geachte Amsterdamsche medeleden, heeft dezer dagen aan de
alhier gevestigde Maatschappij der Nederl. Letterkunde eene som van 80 ten
geschenke gegeven, om daarmede in eenige noodzakelijke behoeften harer
bibliotheek te voorzien. Wij meenen openlijk hulde te moeten doen aan dien
onbekrompen voorstander onzer vaderlandsche letterkunde, en zoo dit eerste
voorbeeld van een geldgeschenk door andere bemiddelde ledenof door voor
standers der vaderlandsche letterkunde, mogt worden nagevolgd, zon hare
bibliotheek eerlang eene der rijkste worden in hare soort, en krachtiger dan
thans bijdragen tot uitbreiding van het gebied der vaderlandsche taal-, letter-,
geschied- en oudheidkunde, en zoo tot vermeerdering van den waren roem
niet alleen der stad waarin zij is gevestigd, maar van geheel het vaderland.
Op 11. Zaturdag 28 Januarij hield de afdeeling arrondissement Leyden
van de Vereeniging het Metalen Kruisalhier hare eerste gewone bijeen
komst op den Burgtbet gebouw dat ook om de herinneringen daaraan
verbonden, wel de meeste aanspraak kan doen gelden, om als loopplaats voor
eene gedeeltelijk militaire, vereeniging te worden aangenomen.
HH. Officieren van het garnisoengeregtigden lot het metalen kruis, die
volgens het reglement de bijeenkomsten als gasten kunnen bijwonenwaren
voor dezen eersten, meer plegtigen avond, door het afdeelingbesluur opzette
lijk genoodigd, en traden ten zeven ure met de leden aan. De plegtigheid
werd geopend door den Voorzitter met een kort en hartelijk woord, waar
mede hij de aanwezigen namens het Afdeelingsbestuur welkom heette en hun
het doel der vereeniging, vriendschappelijk verkeer en herinnering van het
vroegere krijgsmanslevenvoor den geest riep. Zijne toespraak werd vervangen
door de opwekkende toonen van het muziekcorps der rijdende artillerie, door
den Heer Kommandant welwillend voor het feest beschikbaar gestelden
weldra hadden de feestgenooten zich om de gereed staande speeltafeltjes ge
schaard, of naar keuze zich tot gezelligen kout in verschillende groepen ver
deeld. tot dat de eerste dronk door den Voorzitter op den Koning als Bescherm
heer der afdeeling en op het Vaderland ingesteld, onder daverende toejuiching
gedronken, het sein gaf voor allen, die zich geroepen of genoopt vonden, om
op deze wijze aan hun gevoel lucht te geven. Van die gelegenheid werd
door velen een ruim gebruik gemaakt, en menige toespraak zoowel van ern
stige als van vrolijke strekking, onderhield en verhoogde de feestelijke stem
ming, totdat te elf ure de bijeenkomst gesloten, en op drie maanden later,
den laatsten Zaturdag van April, verdaagd werd.
Onder de vele dronken die met warmte ingesteld en ontvangen werden
vermelden wij er twee, omdat zij den geest der vereeniging vooral leeren
kennen en de beste bewijzen leveren, tegen de bedoelingen die men haar zoo
wel in een paar Prolestantsche als in een Katholiek dagblad heeft willen toe
dichten. Zij waren de toasten op bet metalen kruis als het teeken waaronder
militair en burger in broederlijke vriendschap te zamen komen en dat ben
indachtig maakt, hoe zij de handen in elkander slaan waar pligt hen roept
tot verdediging van hun land, maar ook wanneer de zegeningen van den
vrede hun de gelegenheid schenken om den roem des Vaderlands op het ge
bied van wetenschap en kunst te bevorderen. Bij den anderen dronk werd
op hetzelfde metalen kruis gewezenals niet in strijd met onze gevoelens
van welwillendheid jegens onze vroegere landgenootendie vóór ruim twintig
jaren wel als vijanden tegenover ons stondenmaar sedert onze goede en be
vriende buren werden en blevenmet wie wij thans alleen strijden om el
kander op zijde of vooruit te streven op de baan ter ontwikkeling van natio
nale deugden en nationale kracht, en ter beoefening en volmaking van de
schoone moedertaal, die zoo velen in hunne gewesten, met ons als kinderen
van eenen zelfden stam in broederlijken band moet vereenigenin weerwil
der grenzen door staatkundige of andere belangen afgebakend. 0.
Het getal opgenomenen in het werkhuis, in de laatste drie dagen, is
geweest als volgt:
29 Jannarij 761 volwassenen, 340 kinderen, te zamen 1101.
30 657 u 283 940.
31 688 291 979.
In de maandelijksche vergadering der Kon. Akademie van Wetenschapper
te Amsterdam, LI. Zaturdag gehouden, waren 20 leden tegenwoordig. D
HH. Lobalto en Dozy hadden zich verontschuldigd wegens bet niet vervullen
hunner spreekbeurten.
Het voorstel van den Heer C. Pruys van der Hoeven, over de vorming
eener geographia medica van ons land, werd door den Voorzitter voorgelezen.
Deze Heer is uitgenoodigd om een nader, meer uitvoerig voorstel in te dienen.
De Heer Halbertsma sprak over de exostose der tanden, de tandbreuken
en de regeneratie van het tandenweefsel.
Bij besluit van den 10deD dezer zijn weder 6 Onderwijzers voor Ned.
Indië benoemd, zoodat er met inbegrip van voorleden jaarnu 18 personen
voor het onderwijs aldaar zijn aangesteld.
Sedert hel laatste berigt is nu tot afschaffing der kermis besloten door
de volgende gemeenten in de provincie Zuidholland: Ter Aar, Alblasserdain
Arkel, Nieuw-BeijerlandBleskensgraaf, Brandwijk, Ilardinxveld, Hillegers-
berg (in het gehucht Terbregge), Hazerswoude, Hoornaar, Molenaarsgraaf,
Nieuwland (land van Arkel), Noordeloos, OegslgeestOudenhoorn, Pijnacker,
Rockanje, Rijnsaterwoude, SassenheimSchipluiden, Sliedrecht, Streefkerk,
Valkenburg en Wijngaarden.
Den 7den is te Rotterdam een brief gestoken in de bus van het post
kantoor, gerigt aan den Heer Mr. I. J. Rochussen, Advocaat te Utrecht,
adres Mejufvrouw van Beembevattende drie bankbiljetten van ƒ40 en één
van 25. Deze brief is niet aan het adres bezorgd en de nasporingen zijn
tot dusver vruchteloos geweest.
Het bestuur der Officieren-Societeit van de Rotterdamsche dienstdoende
schutterij heeft eenen prijs uitgeloofd van ƒ300 voor het best gekeurde plan
van een societeits-gebouw, in het park, en eene premie van 100 voor het
plan, het meest aan het bekroonde nabij komende. De vereischte opgaven
en voorwaarden zijn verkrijgbaar bij de Boekhandelaars wed. P. van Waes-
berge en zoon aldaar.
De Gemeenteraad te Haarlem heeft op voorstel van Burgemeester en
Wethouders, besloten, vermits de voorgestelde plaatsing van het standbeeld
van Lourens Jansz. Coster bij de Vischmarkt minder geschikt is voorgeko
mendat standbeeld te plaatsen op het midden van de Grootemarkt, met de
voorzijde naar het stadhuis gekeerd.
Te Amsterdam is overleden de Nestor en groole meester der vaderland
sche toonkunst, de Heer J. G. Bertelman, Ridder der orde van den Nederl.
Leeuw, lid van onderscheiden genootschappen. Zijne werken, zoo in ons land
als elders uitgegeven getuigen van eene zoo grondige studie in kennis van al
wat zijne kunst betreft, als zeldzaam wordt gevonden. Groot als toonzetter,
leefde hij als een nederig en stil burger en ontsliep in 72-jarigen leeftijd.
Te Nieuwer-Amstel was een valsche gulden ontvangen, die zeer juist
was nagemaakt, doch waaraan het randschrift ontbrak.
De IV. Rott. Cour. van 18 dezer behelst het volgende artikel: Hoe
langer hoe meer schijnt het tijdstip te naderen waarop de teekenkunst een
meer wezenlijk bestanddeel van bet lager onderwijs zal uilmaken, en van
de vele klaglen die thans alom opgaan over de mindere doelmatigheid van
het lager onderwijs, zijri er mogelijk geene meer gegrond, dan die over de
onvoldoende beoefening of geheele verwaarloozing van die kunst. Door De
Gids werd nog onlangs eene uitvoerige beschouwing over het noodzakelijke
I van de beoefening der teekenkunst medegedeeld, terwijl dezer dagen ook van
wege het Biilsche Ministerie voor wetenschap en kunst eene circulaire gezon
den is aan de Onderwijzers der door dat departement gesubsideerde volks
scholenhoudende wenken betrekkelijk bet teeken-onderwijs, waarin op den
voorgrond wordt geplaatst dat dit onderrigt een degelijk bestanddeel van het
lager onderwijs moet uitmaken. Dit schijnt ook reeds het gevoelen te zijn
geweest van den verdienstelijken Onderwijzer P. Leupen te Middelburg, die
I door de uitgave van zijne Practische Handleiding tot het Elementair
I teekenenuitgegeven bij de Gebroeders Abrahams en waarvan reeds een
I tweede druk is verschenen, bewezen heeft volkomen te begrijpen op welke
I wijze men reeds op de lagere scholen het teekenen kan en moet beoefenen.
I Wij vestigen daarom gaarne op dit werkje de bijzondere aandacht.
De gemeenteraad van Tiel heeft besloten die stad met gaz te doen
1 verlichten.
De vorige week is te Leeuwarden iemand uit Harlingen met eene pijp
I in den mond op straat gevallen, waardoor tong en keel zoo gekwetst werden
I dat hij aan de gevolgen is overleden.
