LEYDSCHE
COURANT.
VRIJDAG, 11 NOVEMBER.
BIMENLANDSCHE BERIGTEN.I
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 13 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
LEYDEN10 November.
Gelijk vroeger berigt is, werd alhier de eerste algemeene bijeenkomst ge
houden tot vestiging eener Gustaaf-Adolf-Verceniging in ons Vaderland en
Leyden tot plaats van het Hoofdbestuur gekozen. Tengevolge der uitgebreide
werkzaamheden aan dat bestuur verbonden kon hier eerst Dingsdag eene openbare
vergadering gehouden worden. Eene vrij talrijke schare toonde hare deelneming
door de blijkbare belangstellingwaarmede zij de Sprekers volgde en de
liefdegaven, die zij bij het beengaan er voor reikte.
Dr. Janssen sprak het eerst over den oorsprongden aard de werkzaamheid
en het doel der Gustaaf-Adolf-Vereeniging. Daarna las Mr. Obreen de statuten
voor, benevens bel opwekkend schrijven naar alle Proteslantsche gemeenten
in ons Vaderland verzonden. Toen hield Ds. Krabbe de aandacht bezig met
eene ontvouwing en wederlegging van de bedenkingen tegen de vestiging der
Gustaaf-Adolf-Vereeniging in Nederland geopperd. Eindelijk sprak Ds. Maronier
nog een goed woord tot aanbeveling der zaak naar aanleiding van hetgeen
door Ds. Begeman te Weert in Limburg verrigl was. Het geheel werd met
gebed en gezang geopend en gesloten.
Gisteren voor 25 jaar was het de dag, op welken de Wel-Eerw. Zeer Gel.
Heer H. J. Matthes het Evangelie-ambt in de Evang. Luth. gemeente alhier
aanvaardde. Naauwelijks had de Kerkeraad, zooveel doenlijk was, de leden
der gemeente op bet naderen van dien dag opmerkzaam gemaakt, of min
gegoeden en meer bevoorregtendie gedurende een reeks van jaren in den
trouwen leeraar, een vriend en vader hadden gevonden, sloten zich aan den
Kerkeraad aan, om den grijzeu Evangeliedienaar een bewijs van belangstel
ling te geven. Het geschenk in zilver zij den ouden leeraar tot aan den
laatsten avond van zijn leven eene herinnering aan den feestdag, en wanneer
bij niet meer zijn zal, dan blijve het eene gedachtenis voor zijne kinderen
aan eenen vader, die voor den opbouw eener Christelijke gemeente zooveel
beeft gedaan. Voorzeker zal de feestvierende leeraar, Zondag aanslaande in
bet midden eener dankbare en belangstellende gemeente, Gode zijnen dank
brengen. Ingezonden
Naar men verneemt beeft de Onderwijzers Vereeniging door de gewezene
afdeeling Leyden van bet Ned. Onderwijzers Genootschap, bijeengeroepen op
Zaturdag den 5dcn dezer, besloten een districts-Vcreeniging op te rigten met
wetenschappelijk doel, en zijn de Heeren L. Robbe, Schoolopziener, de Voor
zitter, Dr. J. J. de Gelder en J. H. Eichtnan, door de nieuwe districts-Ver-
ceniging gekozen om het oude reglement der afdeeling naar den geest der
nieuwe Vereeniging te wijzigen.
Uit Groningen wordt gemeld, dat bet adres uit onze stad over het
Staats-Examendoor verscheiden beoefenaars der wetenschap aldaar onder
teekend is.
De collecte 11. Zondag gehouden in de kerken der Hcrv. gemeente alhier
voor de noodlijdende kerken en personen heeft ƒ451 en in de Walscbe keik
ƒ07.45 opgebragtte 'silage bragt die collecte 748 en te Amsterdam 3,374 op.
De pleitdagen in de regtszaak tusschen deze stad en den Staat der
Nederlanden, ter zake van den eigendom van het Haarlemmermeer, en welke
voor de Arrond.-Regtbank te Amsterdam aanbangig is, zijn thans, op ver
zoek der wcderzijdschc Practizijns, bepaald op Dingsdag den 22stcn dezer en
drie volgenden Dingsdagen.
De Commissie tot beoordeeling van de ingezonden voorwerpen op de
Tentoonstelling van Bouwmaterialen te Amsterdam heeft ook aan onze slad-
genooten de Heeren Gebroeders van der Post een bronzen medalle toegekend
voor transparant-behangsel.
De Wel-Eerw. Heer H. M. C. van Oosterzee, Predikant te Oirschot, beeft
met fiksche en getrouwe trekken bet Beeld van J. F. van OordtJ. AV. Zn.
Ridder der Militaire Willemsorde 4dc kl., laatst llooglecraar in de Godgeleerd
heid alhier, geschetst, in bet dezer dagen bij Gebroeders Muller te 's Herto
genbosch uitgegevenmet het gelijkend portret des Hoogleeraarsversierd
boekdeel. Met zaakkennis, vol warme ingenomenheid met den man wiens
beeld hij wilde teruggeven, maar tevens geleid door die waarheidsliefde welke
een hoofdtrek in bet karakter van zijn model zelf uitmaakt, doet hij van
Oordt in zijne vorming en aanvankelijke ontwikkeling, als Evangeliedienaar,
als Godgeleerde en lloogleeraaren eindelijk in verschillende maatschappelijke
betrekkingen, tot aan zijnen dood, kennen. AVij gelooven dat dit boek, èn
om den geleidelijken en bondigen stijl, èn om den gewigtigen inhoud, met
belangstelling gelezen zal worden, ook door lien die van Oordt minder gekend
hebben of die met hem in zienswijze over vele punten verschillen. Het doet
toch niet slechts hemzelven, zoo als hij dacht, leerde en met rusteloozen
ijver veelzijdig werkte, maar ook vele personen, tot welke bij in betrekking
stondvele zaken die tot de geschiedenis van zijnen tijd en van het hoofdvak
zijner ambtsbezigheden of van andere zijner bemoeijingenbebooren, de laatste
hier en daar van den oorsprong af, kennen. Het zal kunnen strekken tot
wegneming van indrukken, vroeger door onjuiste mededeelingen verkregen.
Het zal van Oordts zienswijze over een aantal onderwerpen, van bet hoogste
of van meer ondergeschikt belang, door aanhalingen uit zijne leerredenen,
redevoeringen, toespraken enz. in een helder licht stellen. In één woord, bet
werk komt ons voor eene waardige plaats in de rij der Levensbeschrijvingen
van hoog verdienstelijke landgenooten te zullen innemen en behouden. De
godgeleerde faculteiten der Groningschc en I.eydsche Akademiën, aan welke
van Oordt bet lloogleeraarsambt bekleedde, hebben gaarne de opdragt dezer
hnlde aan haar voormalig medelid aangenomen.
Gelijktijdig met dit boek isbij dezelfde uitgevers en met geen mindere
zorg uitgevoerd, een bundel Nagelaten Leerredenen des Hoogleeraars in bet
licht verschenen. RottCour.)
In 1852 werd aan den Koning door den Hooglceraar G. J. Mulder een
voorstel gedaanbetreffende het geven van onderwijs in den landbouwten
koste van Z. M.door voorlezing op gemeenzamen toon in eenige dorpen des
Vaderlands. Z. M. benoemde toen eene Commissie, bestaande uit den Hoog
leeraar Mulder en de Ilecren Jhr. Mr. D. T. Gevers van Endegeest, lid van
de Tweede Kamer der Staten - GeneraalDr. G. Simons en I. G. J. van deij
Boschmet toevoeging van den Secretaris des Konings voor de zaken van
landbouw en nijverheid, als Secretaris; aan welke Commissie bet doen van
voorstellen werd opgedragen ter uitvoering van bet aangewezen onderwerp.
Thans heeft zij voorgesteld en is door Z. M. goedgekeurddat deze voorle
zingen zullen worden gehouden: voor Gelderland: te Voorst, Twello en
Brummen; voor Zuidholland: te Alphen, Naaldwijk en Oegstgeest; voor Zee
land: te Hulst, Ilonlenisse en Axel, en voor Utrecht: te Amerongen.
Tot het houden daarvan zijn bereids aangewezen de Heeren Drs.L. Mul
der, voor Utrecht; Rauwenhof, voor Gelderland; Oudemans, voor Zuidhol
land en de Heer van Geunsvoor Zeeland.
Namens den Koning heeft de Minister van Binnenl. Zaken den 5den dezer
Zr. Ms. Commissarissen in de 4 provinciën met de zaak en het aanzijn der
voornoemde Commissie bekend gemaakt en hen uitgenoodigdden Burge
meesters der betrokken gemeenten een en ander mede te deelen, onder aan
sporing, om de docenten voort te helpen en te beschermen, ook zooveel noodig
door aanwijzing van geschikte localen en door opwekking van belangstellende
landbouwers, om de voorlezingen bij te wonen.
Dr. F. C. v. d. Ham, Predikant te Utrecht, die even als Dr. N. Beets,
te Heemstede, voor de tweedemaal een beroep als Hoogleeraar had ontvangen
bij het nieuw op te rigten Seminarium aan de Kaap de Goede Hoop, heeft
wederom voor die betrekking bedankt.
Te Rotterdam is het maken van eene ijzeren horizontaal draaijende
brug over den Coolschen singel aangenomen door den Heer C. M. van Stenis
voor ƒ6,122.
De Hooge Regéring heeft aan de stad 's Hertogenbosch vergunning
verleend tot het oprigten van een gaz-fabriek.
De Ilandel-Maatschappij heeft te Helmondwaar in de laatste dagen
onder het werkvolk eenige ongeregeldheden hadden plaats gehaddie echter
beteugeld zijn 50 kisten manufacturen besteld.
Berigten uit China met de overlandmaal aangebragt, melden, dat
Shangaï door de opstandelingen was ingenomen.
'sGRAVENHAGE, 10 November.
Z. M. heeft aan den lstcn Luitenant F. F. Steenberghe, van het regement
veld-artillerievergunning verleend tot het aannemen der Ridderorde van het
Legioen van Eer, hem door den Keizer der Franschen geschonken.
Z. M. heeft benoemd tot Officier der Arr.-Regtbank te Almelo Mr.
II. Machielscnthans Substituut-Officier bij die Regtbank.
I Z. M. heeft aan de Heeren AV. C. Büchner en A. C. P. van Vierssen
