LEYDSCHE
VRIJDAG, 14 OCTOBER.
bixxexlaxdsche berigtex.
Do Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is ƒ12 in het jaar
de afzonderlijke nemmers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEY DEN 13 October.
Ll. Woensdag opende de Heer Reichardt zijne voorstellingen van het groot-
sche Reuzen-Cyclorama eener rcize door TYROL, ZWITSERLAND en ITALIË.
Een zeer gunstig gerucht gaat dit kunstwerk vooruit. Met zeldzame overeen
stemming hebben Nederlands eerste kunstschilders, wier namen tot de glans
rijkste der nieuwe Nederlandsche school hehooren als de I1H. N. Pieneman,
C. KrusemanB. J. van Hove, C. Rochussen, W. Verschuur, II. ten Kate,
Op den Ilof, C. Hamburger, A. Canta, S. L. Verveer, Calisch en Hoppen-
brouwer, de buitengewone kunstwaarde van dit Cyclorama met or.derteeke-
ning hunner namen gewaarborgd, met dezelfde overeenstemming hebben al de
aanzienlijkste dagbladen als het Handelsbladde Nieuwe Rotterd. Courant
en de voornaamste Hamburger en Berlijner bladen hetzelve geprezen.
Onder deze omstandigheden kon het ook niet missen of Leyden bewaarde
zijnen ouden roemom het waarlijk bezienswaardige niet ongezien te
laten, en zoo was dan ook voor acht ure de groote zaal in den Burg tot de
laatste plaats gevuld.
Een talrijk en schitterend publiek volgde de tot 10 ure durende voorstel
ling met groote opmerkzaamheid en beloonde door luide toejuichingen deze
waarlijk schoone afbeeldingen. Wij kunnen met overtuiging er van zeggen
dal wij nooit iels sehooners hebben gezien en mogen dit schilderstuk als spre
kende getuige van werkelijken vooruitgang der Duitsche schilderschool op
merken.
Deze reis wordt onder zeer doeltreffende en voor dit stuk opgestelde mu
ziek, afgelegd. Allerlei Quodlibet's meesterlijk voorgedragen door den Hof-
pianist van Z. M. den Koning der Nederlanden, den Heer Fastré uit 'silage,
maken deze voorstelling tot een aangenaam onderhoud: waarmede men niet
slechts eenen avond aangenaam doorbrengt, maar waarvan men werkelijk
voor de toekomst eene aangename herinnering bewaart.
Zal de lieer Reichardt werkelijk slechts drie voorstellingen in onze stad
geven, zoo iaden wij om niet te verzuimen deze schoone en waarschijnlijke
laatste voorstelling op Vrijdag te bezoeken; want men zou er grooten rouw
van hebben dc beschouwing van dit zoo zelden en welligt nimmer terugkec-
rcud kunstgewrocht verzuimd te hebben.
Te Katwijk is de eerste pink inct steurharing aangekomen, ten bedrage
van ruim 40,000 stuks.
Te Rotterdam zijn den 10,i,n aangegeven 9 cholera lijders, 8 overleden
en 0 hersteld: den lldcn 13 lijders, 4 overleden en 7 hersteld.
Te Amsterdam zijn den HJen en 12,lc[1 dezer aangegeven 16 cholera-lijders,
0 overl., in behandeling 21.
Te Hellevoctsluis heeft men thans de zekerheid dat de loodsboot N°. 4
in den laatster! storm is vergaan; 2 vrouwen zijn daardoor van hare mannen
beroofddie zich aan boord bevonden.
Curatoren van het stedelijk Gymnasium te Kampen hebben belangheb
benden opgeroepen om zich aan te melden voor de betrekking van Rector,
waaraan eene bezoldiging van 1200 en de minervalia ad 400 verbonden zijri.
Te Amsterdam is gisteren het 100-jarig bestaan herdacht van het
Britsch- en Builenlandsch Bijbelgenootschap, in de Episcopalekerkdoor
Ds. W. Jamieson. Dat genootschap heeft reeds den Bijbel in 158 verschil
lende talen verspreid en heeft 8,257 onderafdeelingen.
In genoemde stad hadden den 10tlerl de leden der Maatschappij tot bevor
dering der bouwkunst eene algemeene bijeenkomst, bij welke gelegenheid de
lieer Godefroy eene rede hield waarin hij deze vragen beantwoordde: 1°. Wat
de bouwkunstenaars gebruiken van al de hulpmiddelen, die hun de industrie
aanbiedt? en 2°. Beantwoorden de industriëlen aan de billijke eischen van
de bouwmeesters om onze kunstvlijt niet te doen achter zijn bij die van het
buitenland? Na hem is nog door onderscheiden leden het woord gevoerd.
Bij deze gelegenheid werd medegedeeld, dat de Tentoonstelling van bouw
kundige voorwerpen nog tot ultimo October geopend blijft en eene monde
linge verklaring der voorwerpen zal gegeven worden voor werklieden en hunne
gezinnen, die des avonds zullen toegelaten worden.
Het Ilandelsbl. bevat het volgend ingezonden stuk: Aalsmeer, 10 Oct.
In het voorjaar gelijk aan velen bekend is vereenigden zich Ruurd Johannes
Smit en Ruurd Jakobs SymensmaLeeraren bij de Vriesche Doopsgezinde ge
meente te Balk, grietenij Gaasterland, prov. Vriesland, met eenige leden
dier gemeente, om met hunne huisgezinnen naar Amerika te vertrekken. Het
zielental beliep 19 en daar eenige van de Herv. gemeente zich aan hen sloten,
maakten zij met elkander een getal van 28 personen uit. De hoofdoorzaak
van hun vertrek was, dat zij zich niet konden vereenigen met de wetten des
lands wegens de krijgsdienst, zijnde het volgens hun oordeel door het Evan
gelie volstrekt verboden voor den Christen, om daaraan deel te nemen.
Beproefd hebbende door een verzoekschrift aan het hooge bestunr in tc
zenden, om van de loling verschoond te worden, verlieten zij, daar dit van
de hand gewezen werd, op den 9(len April 11. het vaderland. Ten doel heb
bende, om in Pensylvanie zich met Doopsgezinden van gelijke denkwijze tc
vereenigen, slaagden zij daar niet in, maar hun werd do raad gegeven, ont
dieper landwaarts in te trekken, dewijl het daar goedkooper en voor hunne
omstandigheden raadzamer ware, daar zij ook in andere Staten broederen
zouden vinden.
Na langdurig zoeken en op raad van eenige welmcenep.de personen begaven
zij zich naar een in Elkhart County gelegen plaatsje, Goshen genaamd. Eien
Doopsgezinde leeraar Jacob Christoffel, nam hun eenige dagen in huis, zon
der iels er voor te willen ontvangen. Weldra werd hun nu 320 Amerik.
akkers land355 Vriesche ponden-matenaangebodenten deele was het
ontgonnen; 8 akkers stonden met uitnemende tarwe, G was hooiland en 6
met haver bezaaid, daar 27 akkers met maïs en klaver stonden; het land
was vlak, had een voet muilen grond en dan stevige klei. Sommige der
boomen op liet nog niet ontgonnene, waren nog stevig, een gemeten was 130
voel hoog en 100 voet bij den grond dik. Op dezen grond stond een blok
huis met eene uitmuntende schuur, een grooten boomgaard, eene zaagmolen
was in de nabijheid en tevens eene schoolalles was zeer naar genoegen
juist zooals datgene, hetwelk zij verlaten hadden; zij kochten het voor 3200
dollars, met 1 Sept. 11. te aanvaarden en sommige akkers dadelijk.
Aanvankelijk bevalt het hun hier zeer wel, zij hebhen dc beste verwach
tingen er van, en daar er vele Doopsgezinden in dien omtrek wonen, welke
gelijk ook de Tunkers die er talrijk zijn, naar de bevolking gerekend, allen
met hen eenstemmig denken, wat de krijgsdienst betreft, zoo hebben zij
het vooruitzigt, dat het meer eigen worden der taal hunne maatschappelijke
betrekkingen zal verbeteren en alzoo die genoegens opleveren, welke het le
ven aangenaam maken.
Omtrent het driemastschip Michel Angelo, dat wegens cholerazieken
aan boord, van Willemsoord naar Wicringen was gestevend, zie ons vorig
nommer) wordt in dc N. Rott Cour. het volgende medegedeeld
Men meldt ons uit AV'illemsoorddat daar dezer dagen van Amsterdam,
aangekomen is, het driemastschip Michel Angelo, metende 980 ton, aan
boord waarvan zich ca. 300 Duitsche landverhuizers bevonden. AI spoedig
na de aankomst van het schip openbaarde zich onder deze menscbenuit
mannen, vrouwen en kinderen bestaande, de cholera in eene niet geringe
mate, vooral onder de kinderen en vrouwen.
De Minister van Marine heeft, zoodra hij het berigt ontving, dal de cho
lera zich in eene hooge mate op het Arnerikaansehe schip vertoonde en uit
breidde, terstond bevelen gegeven, om het naar de quarantaine-plaats te
Wieringen te doen vertrekken en door het derwaarts zenden van Officieren
van Gezondheid der marine, van de noodige geneesmiddelen en verdere be
hoeften getracht in het deerniswaardige lijden der ongelukkigen te hulp te
komen.
Voor dat het schip naar Wieringen vertrok, waren reeds 16 personen over
leden en bij de aankomst te Wieringen waren er op nieuw 6 lijken.
Bij onderzoek van hel schip bleek het, dat, hoezeer het lusschciideks be
trekkelijk hoog rnogt worden genoemd daarin echter 297 personen van
allerlei jaren en kunne waren opeengehoopt, van welke sommigen tot ligging
en dekking niets bezaten dan eene vaste kooi tegen boordin den eigen-
lijken zin des woords een bak, in welke de gansehe familie moest slapen, ja!
bijkans woonde, op een weinig los daarin geworpen gedroogd zeewier. Twee
reien zulke zoogenaamde kooijen boven elkander, waren er aan weerszijden
tegen boord en zoozeer op elkander gedrongen, dat het niet mogelijk was,
dat in dit logies immer, de voor het behoud der gezondheid, zoo noodige en
i onontbeerlijke doorstraling van lucht kon plaats hebben, en dit te minder in
die dagen, toen vele der bewoners, wegens het slechte weder, zei Is over dag
