LEYDSCHE
COURANT. ■-*
g*
1853.
N°. 30.
VRIJDAG, 11 MAART.
BINNENLANDSCÜE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
vit Zaturdag Avond
De Prijs der Courant is f 13 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN 10 Maart.
Aanstaanden Zaturdag, des middags te 12 ure, zal de Heer Dr. A. Kuencn,
benoemd lot Buitengewoon llooglceraar in de Faculteit der Godgeleerdheid,
deze betrekking plegtiglijk aanvaarden, met het houden cener redevoering in
de Latijnsehe taal, in het groot Auditorium van het Academie-Gebouw.
Vergelijkende Staat van de opbrengst der opcenten en eigene middelen
ten behoeve dezer Gemeente geheven, gedurende de maanden Februarii
1852 en 1853.
g
O)
O
Wijn
güi
.5
M O
1852.
opcenten 1,774.93}
eigen midd. - 342.22
2,117.15}
1 opcenten 7.1G7.43}
eigen midd. - 196.41
i opcenten 1,211.56
eigen midd. - 1,733.56}
86.531
130.751
1853.
1,506.97}
279.57
7,581.53
260.21
1,786.54}
r,364.84}
926.10
opcenten
j eigen midd.
2,945.12}
1,334.87
- 1,428.23
7,841.74
868.30
2,763.10
81.97
149.79
3 v I
O l
M
217.29
ƒ13,569.51}
- 231.76
13,491.44}
Minder over 1853 ƒ78.07.
Omtrent de oprigting van een metalen standbeeld van Lourens Janszoon
Coster, vestigen wij de aandacht op dit vaderlandsche plan, hetwelk zijne
uitvoering nabij is, zoo diegenen die vroeger achterbleven, thans nog liet
hunne zouden willen bijdragentot bevordering waarvan de Hoofdcommissie
door een bevoegd persoon eene inteekcninglijst laat aanbieden, terwijl over de
ingeschrevene gelden later zal worden beschikt. Met vertrouwen durven wij
bet plan tot oprigting van dit standbeeld aan de warme belangstelling van
alle beschaafden aanbevelen. Het geldt hier eene nationale zaak. Het is toch
eene geoorloofde openlijke hulde aan den uitvinder dier edele kunst, die het
voertuig is van alle wetenschap, van alle beschaving en verlichting, het
krachtigste middel ter bevordering van welvaart en volksgeluk, en levens
geldt het de handhaving van de eer des vaderlands, tegenover de misken
ning onzer Duitsche naburen. Voor weinige jaren is de lang gevoerde strijd
over de geboorteplaats der boekdrukkunst, in bekende Nederlandsche geschrif
ten, met klem van bewijzen ten voordeele van Haarlem beslist; en reeds heb
ben vele Engclsche, Fransche en Italiaansche letterkundigen volmondig er
kend, dat het regt van Nederland op de eer der uitvinding, tegenover de
aanspraken van Mainz en Straatsburg, door de historische kritiek zegevierend
is gehandhaafd. In elke van die beide sleden prijkt inlusschen een sierlijk
standbeeld ter eere van den vermeenden uitvinder Guttenberg. Onzen Coster
daarentegen viel niets meer te beurt, dan eene steenen beeldlenis, oorspron
kelijk als privaat eigendom opgerigten die niet beter beschreven kan wor
den dan met de volgendeelders gebezigde woordenDe uitvoering van dit
beeld is zóó nederigzij is zóó verre beneden de eischcn en de kracht der
kunst geblevendat het den schijn heeft, als huiverde Cosier zich in het
openbaar iets aan te matigenwaarop hij vreesde geen regt te hebbenals
verkondigde hij voortdurend niet eene waarheid, maar slechts eene betwijfelde
gissing." Het wordt derhalve tijddat ook voor hem een waardig gedenk-
teeken, als nationale hulde, verrijze, om den vreemdeling te toonen dat
Nederland de handhaving zijner regten op prijs stelt, waarom wij het plan
ter oprigting van een standbeeld voor Coster in de belangstelling en onder-
steuing onzer medeburgers meenen te mogen aanbevelen.
Omtrent de zaak zelve vernemen wij, dat het bronzen standbeeld voor
Lourens Coster in de metaalgieterij van de Heeren I.. J. Enthoven en C°. te
's tlage zal vervaardigd wordennadat vooraf verschillende opgaven van bui-
tenlandsche fabriekenonder anderen van die te Munchengevraagd en be
komen zijndoch de prijswaarvoor met de Haagsche contractanten is ge
contracteerd is niet hooger dan de minste der aanbiedingen van buitenslands.
De commissie over de droogmaking van het Haarlemmer Meer zal den
29sten aanbestedenhet graven van de nog ontbrekende togten en wegslootenen
het opmaken der w egenter verkaveling van die droogmakingin 5 percelen.
De Commissaris des Konings in de prov. Zuidholland heeft de Gemeente
besturen herinnerd aan de resolutie van 4 Januarij 1827, waarbij de bestu
ren zijn aangeschrevenom te zorgen voor de handhaving der beslaande of
voor de vaststelling van nieuwe verordeningen op het nitroeijen van rupsen
nesten. Tevens zijn zij uitgenoodigdomwanneer in hunne gemeente geenff
verordening omtrent dit onderwerp mogt zijn vastgesteld, een voorstel daartoe
aan den Raad te doen, dat bij overtreding, de bepaling van art. 471, n°. 8,
van het Wetboek van Strafregt worde toegepast. Die aanbeveling is geschied
op grond eener uitnoodiging van het bestuur der Nederl. Entomologische ver-
ecniging, die berigt had, dat blijkens verschillende waarnemingen harer le
den, tegen het voorjaar eene herhaalde vermeerdering te duchten schijnt der
rupsen, van de nachtvlinder soorten, die reeds in den voorzomer van 1852
zeer menigvuldig waren, en vooral in de omstreken van Rotterdam, Leyden,
AVoerden, Alphen, Bodegraven en Zwammerdam, veel nadeel hebben toege-
bragt aan vrucht- en andere boomen bepaaldelijk aan de ijpenboomen.
Volgens opgave van het Ministerie van Financiën is aan de verschil
lende kantoren van 's Rijks accijnsen over de maand Februarij jl. ontvangen
aan suiker-accijns in hoofdsom, opcenten en collectief zegel, een bedrag v&n
ƒ46,614.39.
De invoer op Java en Madura van den Oosterschen Archipel gedurende
het 3<Ie kwartaal 1852 heeft bedragenAan voortbrengselen van Europa en
Amerika ƒ59,402; de AVest van Indie en Bengalen 91,970; China,
Manilla en Siam ƒ154,458; den Oosterschen Archipel 1,533,708. Totaal
ƒ1,839,538.
De uitvoer op Java en Madura naar den Oosterschen Archipel beliep gedu
rende hetzelfde tijdvak: aan voortbrengselen van den Oosterschen Archipel
ƒ1,320,230; de AVest van indie en Bengalen 27,975; China, Manilla en
Siam ƒ46,167; Japan 62,217; Europa en Amerika ƒ958,187. Totaal
ƒ2,414,776.
Het Gemeentebestuur van Dordrecht heeft, voor het in Augustus aan
staande in werking te brengen Gymnasium opgeroepeneen Conrectoren
vijf Leeraars, inde Wiskunde, Ned. Taal, Letterkunde en Geschiedenis, Fran
sche, Engelsche en Hoogduitsche Taal; de Conrector moet den graad van
Doctor in de Letteren bezitten. Het tractcment van dezen laatste is op
ƒ1,600; van den Leeraars in de AViskunde, Ned. Taal, Letterk. en Gesch.op
ƒ1,400, en van die in de Fransche, Engelsche en Hoogduitsche Taal, voor
elk op 1,000 bepaald. Belanghebbenden moeten zich aanmelden vóór 10 April.
De geldleening van 15,000 a 3 pCl. ten behoeve van de S'. Janskerk te
Gouda is volgeteekendzoodat er geenc aanbiedingen meer worden aangenomen.
Het bouwen van eene nieuwe kerk der Hervormde gemeente te Haaks
bergen in Overijssel, in plaats van die welke in 1851 met een gedeelte van
het dorp afbrandde, is aangenomen door de Heeren Meijer en Vellhof, te
AA'ierden, voor 23,000.
Te Breda is den 6l,en overleden de gepensionneerde Generaal Majoor
J. VertholenRidder der Militaire AVillems-Ordein leven Plaatselijk Com
mandant dier vesting.
's Lands fregatschip Doggersbank is den 19(lcn Februarijna eene voor
spoedige reis, uit Malta in de baai van Smyrna binnengcloopen. Op dien
dag, den verjaardag van den Koning der Nederlanden, is er diner geweest
bij den Consul-Generaal, den Ileer J. van Lennep, en heeft Ds. Verweyde
bij die gelegenheideenen feestdronk ter eere van Z. 51. ingesteld. Het Fran
sche eskader vlagde met de Hollandsche kleuren aan den grooten top en deed
een saluut van 21 schoten.
's GRAVENHAGE, 10 Maart.
Z. 51. heeft benoemd tot Procureur bij het Prov. Geregtshof in Noordhol
land en de Arr.-Regtb. te Amsterdam, F. E. Dammers, wonende aldaar;
tot mede-Directeur van de Nederl. Bank, den Ileer J. II. Insingcrtot
Ontvangers der Directe Belastingen en Accijnsen te Schei merhorn en Zuid
en Noordschermer, den Ileer A. J. van Stralen, thans te AVicringerwaard en
te Born c. a.den Heer J. II. Caesar, thans Hoofd-commics van 's Rijks be
lastingen te 5Iaastricht.
Z. 51. heeft zijnen Adjudant in gewone dienst, den Kolonel Jhr. II. de
Ilaze Bomme, op zijne aanvrage, ter zake van langdurige dienst, een pen-
