COURANT.
LEYDSCHE
N°. 6S. W
MAANDAG, 31 MEI.
BINNENLANDSCUE BERÏGTEN.
De Prijs der Courant is ƒ12 in hot jaar
do afzonderlijke nommers worden togen 10
Centen afgegeven.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
vit Zuturdag Avond.
LEYDEN, 29 Mei.
L. 1. Donderelf is Rembrandl,s beeld te Amsterdam op de Botermarkt ont-
buld, in tegenwoordigheid van Z. M. den Koning en Z. II. Prins Hendrikden
Burgemeester en Wethouders, vele Commission en Leden der Maatschappij
Arti et Amicitiae en eene talrijke schare genoodigden, terwijl voor de nabij-
gelegene buizen stelladiën waren opgerigt, die digt bezet waren met aan-
schouwers.
De lieer Dr. L. R. Bcijnen, Voorzitter der 's Gravenhaagsche Commissie, hield
bij de onthulling eene sierlijke rede tot den Koning, welke door Z. M. op
eene wijze werd beantwoord, die van zijne ingenomenheid met Neêrlandskunst
roem getuigde. De Heer Beijnen sprak vervolgens den Heer Burgemeester
aandie daarop ten slotte het woord voerde. Na nog de nieuwe zaal in
't park te hebben bczigtigd, heeft Z. M. een dejeuner gebruikt op 't Paleis
en is te 4 ure naar 's Hage teruggekeerd. Den vorigen avond hield Dr. P.
Schcltema, Archivarius der stad eene uitgewerkte rede over den grooten Schil
der, die waarschijnlijk spoedig in druk zal verschijnen.
Ilct beeld is vervaardigd in 1047 door onzen beroemden bccldbonwer L. Roijer,
en daarnaar gegoten in de fabriek van L. J. Enthoven en C°.te 's Ilage
door bunnen meester gieter Ivert Jacobse op den 27stcn Sept. 1851, weegt
6000 Ned. en is met bet aangegoten plint ruim 4 Ned. el hoog.
Zoo veel eer genoot de nagedachtenis van een man die onder de beroemdste
schilders zulk eene aanzienlijke plaats bekleedt.
Daar het later gebleken is dat Rembrandt niet in de zoogenaamde dikke
Molen aan den Rijndijk onder Hazerswoudemaar te Leydcn geboren isla
ten wij hier nog een kort levensberigt volgen.
Rembrandt van Rijn zag het eerste levenslicht op den 6den Julij 1G06 op
een moutmolen op de Vestwal aan de Weddesteeg bij de Witte of Haagsche
Poort, (vergelijk het berigt in de Letterbode van 1851 N°. 19, door Jhr,
Rammelman Elsevier medegedeeld) welke Vestwal met een rondeel aan den
Rijn uitkomt, waarop vroeger een der 17 torens stond, die van de Hooge-
woerds- tot aan de Witte Poorten aan de zuidzijde der stad op de wal wa
ren gebouwd, doch sedert op twee na, bij de Koepoort zijn gesloopt, en welke
toren de Pellccacn heette. Op den grond hij dit rondeel schijnt die molen
te hebben gestaan, gelijk men zou vermoeden uit de bijzonderheid, dat die
grond thans nog door de gezamentlijke korenmolenaars in erfpacht van de
stad wordt bezeten en verhuurd.
Nadat zijn vader hem vergeefs ter Latijnsche scholc had besteld, moest deze
aan de zucht tot teckencn van den knaap toegevenen oefende bij zich ver
volgenszoo hier als te Haarlem en te Amsterdam, onder drie meesters in de
schilderkunst.. Hij oefende die aanvankelijk in bet ouderlijk huis, tot dat
zijne portraitcn te Amsterdam zulk eenen opgang maakten dat hij zich om
streeks 1630 daar neerzette op de Bloemgracht. Later nam bij zijn intrek
in het tweede huis op de Joden Breedslraat over de S'. Antonic Sluis, zuid
zijde, en overleed op de Rozengracht den 8sten October 1669.
Hij huwde te Amsterdam in 1634, doch reeds in 1642 stierf zijne vrouw.
Zijn boedel werd toen op ƒ40.750 geschat, doch in 1656 was bij, door zijne
zucht tot bet verzamelen van allerlei voorwerpendie hij voor zijne kunst
van belang achtte, zoo achteruit geraakt, dat zijn boedel gercgtel ijk werd
verkocht, die, waartoe den druk van den toenmaligen oorlog met Engeland
wclligt medewerkte, slechts 12,000 opbragt. Bij zijn overlijden bedroeg
zijne nalatenschap de waarde van ƒ7000.
Groot is het aantal zijner schilderstukken en prenten; want ook in het
etsen op koper was hij onnavolgbaar; die in velerlei kabinetten door gansch
Europa zijn verspreid. Het voornaamste vermogen zijner kunst lag in een
wonderbare kracht van licht en bruin. Zijne stukken die bij zijn leven
honderde guldens kostten, bleven doorgaans met weinig verbooging die prij
zen houdentot dat in onzen tijd die prijzen tot duizende klommenen onder
anderen een paar portrailen lot tweemaal toe meer dan ƒ30,000 opbragten.
Iloe ook zijne stukken verspreid zijn, blijft het publiek toch nog gelegenheid
om zijne kunst te bewonderendaar bet Vaderland op zijne twee openbare
Musea's, te Amsterdam en 's Hage zeven voortreffelijke kunstgewrochten van
hem bezit; onder welke het wereldberoemde stuk onder den naam van de
Nachtwacht bekendin liet Museum te Amsterdam de eerste plaats bekleedt.
Hiermede besluiten wij deze mededeeling, hoe onvolledig ook, toch nog
rijkelijk uitvoerig voor ons bestekmaar genoegzaam voor ons doeldat geen
inwoner onzer stad zou behoeven te vragenwie toch die Rembrandt was,
van wien dezer dagen zoo veel gerucht werd gemaakt?
Wij haasten ons, vóór de Kermis ten einde spoedt, het publiek oplet
tend te maken op een der kermisvermaken, dat, te weinig bezocht, eene
meer algemeene bekendheid verdient. Donderdag avond bezochten wij de
tent nevens die van den Heer Wollschlager op de Ruïne geplaatst, en waarin
een gedeelte van het gezelschap van den beroemden Rappo (die zich in
Italië bevindt) door équilibrischc cn herculische toeren, het niet zeergroot
publiek verbaasde en vermaakte tevens. Wij durven gerust verklaren, dat
het gehecle publiek onder de grootste opgewondenheid de tent verliet, ter
wijl de daar aanwezige Studenten beslotendoor eene algemeene oproeping
op hunne sociëteit, de welverdiende belangstelling in dit Kermisvermaak"
op te wekken.
Men mecne echter niet dat alléén de équilibrischc toeren van den Heer
Streleski en de ongeloofelijk herculische van den lieer Crosso de aandacht
boeijen. Boven alles en onbegrijpelijk schoon zijn de Tableaux vivants
waar zuiverheid van smaak schoonheid van vormen kieschheid cn geluk
kige keuze van modellenzamenwerken om een zinsbegoochelenden invloed
op een voor hooger genot gevormd publiek uit te oefenen. Met warmte prij
zen wij liet gezelschap van den Heer Rappo aanovertuigd dat niemand
onvoldaan de goed ingerigte tent zal verlatenvooral indien hij de kleine
nietsbeduidende pantominc als amusement van den 2dcn en 3dcn rang be
schouwt. Ingezonden
Gisteren heeft het Provinciaal Geregtshof in Zuidholland uitspraak ge
daan in de zaak van F. Stappers, winkelier alhier, beschuldigd van bcdrio
gelijke bankbreuk. Het Hof heeft hem daaraan niet schuldig verklaard en
hem dien ten gevolge vrijgesproken cn dadelijk in vrijheid doen stellen. Het
Openbaar Ministerie werd in deze zaak waargenomen door den Heer Advocaat-
Generaal Mr. N. la Grappe Dominicus en de beschuldigde werd verdedigd door
Mr. II. A. NeebAdvocaat alhier.
De Kerkelijke Courant van heden opent hare kolommen met de vol
gende officiële mededeeling: »De secretaris van de Algemeene Synodale Com
missie der Nedcrlandsche Hervormde Kerkgelet hebbende op het berigt in
het dagblad de Nederlanderbetreffende een plan van nieuwe bijbelverta
ling, acht zich verpligt tc verklaren, dat dit berigt van haar niet is uitge
gaan, en blijkbaar op eene onvolledige en onzuivere voorstelling van het be
doelde plan cn van bet daaromtrent vroeger cn later verhandelde, berust."
Naar wij vernemen is aan den Kerkeraad der Waalschc gemeente te
Rotterdam handopening verleend lot het beroepen van eenen Predikant.
Volgens de Provinciale Overijsselsche cn Zwolsche Courant is het
gerucht als of de Commissaris des Konings in Overijssel den Heer van Ro
senthal als Minister van Justie zou vervangenvan allen grond ontbloot.
's GRAVENHAGE 27 Mei.
Bij Z. M. Besluit van den 26sten Mei is benoemd tot Officier bij de Arron-
disscments-Regtbank te SncekMr. P. S. Novonthans Substituut-Officier
bij die Regtbank.
II. M. de Koningin benevens de jonge Prins zijn gisteren morgen met
gevolg naar bet Loo vertrokken.
Z. M. de Koning heeft heden morgen ten 10 ure de residentie ver
laten zich begevende naar het Loo. Z. M. werd vergezeld door den Luit.-
Generaal Jhr. R. A. Klerck, Chef van het Militaire Huis des Konings.
lieden nacht is uit de residentie vertrokken Don Juan de Silva tclez
Girondcs Marquis de Santé Cruz, Secretaris bij het Spaansche Gezantschap in
Nederland, overgeplaatst bij dat in België.
De gewone audiëntie van den Minister van Justitie zal aanstaande
Dingsdag geen plaats hebben.
Bij de voordragt der wet, in welke de verdceling der provinciën in
kiesdistricten voor de benoeming der leden van de Prov. Staten wordt gere
geld, is gevoegd eene memorie van toelichting van den Minister van Binnenl.
Zakenmet de vercischte stalen en tabellen.
Uit de overgelegde stalen blijkt, dat eene bevolking van 2,982,142 hoofden
verdeeld in 129 kiesdistricten, oplevert een getal van 86,076 stemgeregtigden.
