BUITENLAIVDSCIIE BERIGTEN.
te land als te watertusschen de laatstgenoemde stad en de voornaamste zee
havens in het zuiden van Frankrijk. Deze nieuwe dienst zal den lsten Nov.
aanst. beginnen. Daartoe zal het nieuw gebouwde Nederlandsche schroef-
stoomscbip Bordeaux gebruikt worden de afvaarten zullen vooreerst om de
20 dagen plaats hebben. De overtogt zal binnen 3 a 4 dagen gedaan wor
den. De vrachten zullen niet hooger zijn dan die van een zeilschip.
AMSTERDAM3 September.
Wij vernemen, dat dezer dagen door de Ileeren P. C. Claascn, M>'. W. J.
C' van Hasselt, W. J. C. A. van Hasselt en P. C. Claasen Jr.aan het ste
delijk Bestuur der Stad, concessie is gevraagd tot het leggen van eene brug
over hel IJ. Volgens het plan dier Heeren zou die brug ziju geheel van
hout, 700 ellen lang en 13 a 14 ellen breed, verdeeld in vier gelijke vak
ken, met drie doorvaarten voor de schepen, twee ter breedte van 14j el en
eene voor de zeeschepen ter breedte van 17 ellenover die doorvaarten moe
ten draaibruggen worden gelegd, die de voormelde vakken met elkander
vereenigen. De hoogte der brug zou volgens de ontwerpen, zoo aan het be
gin als aan het einde, moeten zijn ter zeedijks hoogte en in het midden ter
hoogte van G ellen boven A. P. Van het begin lot het einde stellen zij voor,
om de brug aan weerzijden met stevige leuningen of gangboorden ter bekwa
mer hoogte te voorzien. De brug zou een aanvang nemen aan den Westcr-
doksdijk alhier en eindigen in de nabijheid van het tolhuis. Bij de openingen
of doorvaarten zouden ten gerieve der scheepvaart, stevige due d'alven en
behoorlijke gordingen worden geplaatst. Zonder in de beoordecling van dit
plan te tredenzal ieder met ons moeten toestemmendat het voor de be
woners van Noordholland, die hunne zaken in Amsterdam te verriglenhebben,
hoogst wenschelijk is dal eenmaal het planom eene brug over het IJ te
leggenwelke den overtogt gemakkelijk maakttot stand komeen wij ho
pen alzoodat het bovengemelde plan voldoende zal worden bevonden en
alsdan aan de ontwerpers het verzoek zal worden toegestaan. (IV. II. IF.)
Heden zijn met het Engelsche stoomschip Diana naar Londen verzonden
1180 schapen72 kalveren en 53 koeijen.
In den nacht van 29 op 30 Augustus jl. is, op de builenbanken van
Ameland gestrand het Noordsche barkschip Albertina, met eene lading hout
van Drammen naar Plymouth bestemd. De reddingsboot der Noord- en Zuid-
hollandsche Redding-Maatschappij, door kloeke mannen bestierd, redde, met
zeer veel krachts-inspanning en na groote moeite, het leven van 10 men-
scben, die eenige minuten na die redding hun schip zagen verbrijzelen.
Een der schepelingendie in eene boot van het schip was geslagenverdronk.
ARNHEM, 1 September.
Gisteren avond terwijl de Heer EbersonChef aan het stationmet zijne
familie uithuizig was, vervoegde zich een vreemd manspersoon bij de dienst
meid die alleen in huis was en wilde aanwijzing hebben van het in huis zich
bevindende geld. Op weigering daaraan te voldoen, dreigde hij haar te ver
moorden, pakte haar aan, wierp haar tegen den grond, bond haar handen
en voetenen stopte haar een doek in den mond. Op het hooren van ge
rucht aan de straat, liet hij de meid liggen en verwijderde zich. Een half
uur daarna kwam jufvrouw Eberson met de familie te huis en vond de meid
gebonden op den grond liggen; na haar te hebben losgemaakt, deed de
meid het verhaalzoo als het hier boven is opgegeven.
LEEUW ARDEN, 1 September.
Een van de bewoners der piano-fabriek van den Heer Schullze, in de groote
Kerkstraat, in het midden van den nacht wakker wordende, bemerkt, dal de
groote werkzaal verlicht is. Hij begeeft zicli naar de zaal en ontwaart eene
bijeengezamelde massa spaanders, in volle vlam staande, die zich ook reeds
aan eenige stukken van den grooten voorraad hout had medegedeeld. Het
gelukte hem, na eenige inspanning, den brand meester te wordendoch voelde
zich eensklaps door een hem onbekend manspersoon aangegrependie hem met
een beitel eenige wonden toebrengt, met de bedreiging eerst hem en dan de
overige bewoners te zullen vermoorden. In de duisternis volgt daarop eene
worstelingwaarbij de aangevallene eindelijk den booswicht den beitel ontrukt
en hem daarmede eene wonde toebrengt. Deze zich ontwapend gevoelende,
neemt de vlugt, door eene opening in het raam gemaakt, zonder dat het
den aangevallene mogt gelukken hem tegen te houden. Ook de ijverige na
sporingen der policie zijn voor alsnog vruchteloos geweest.
ENGGLAKD.
LONDEN, 1 September.
Het aantal der bezoeken van de Tentoonstelling is nu sterk aan het afne
men. De Commissie zou gedurende een of twee dagen van de week de prijs
van toegang tot 6 pence verminderen.
Er zullen voor ingezonden voorwerpen op de Tentoonstelling niet min
der dan 20,000 medailles uitgereikt wordenwelke men niet gelooftdat
allen bij de sluiting zullen gereed zijn.
Vrijdag 11. kwamen de leden van het Evangelisch Verbond weder in
deze hoofdstad bijeen. Door de Vergadering werden twee belangrijke beslui
ten genomenhet eerste strekte om den raad van bestuur te magtigen alle
gepaste maatregelen in het werk te stellen, ten einde dezelfde vrijheid voor
Protcstantsche onderdanen in R. K. landen te verwerven die thans de Roomsch-
gezinden in dit Rijk genieten; het andere diende om alle vervolging van
andersdenkenden af te keurenwaaraan men zich ook in Protestantsche lan
den schuldig maakte, zoo als nog onlangs in de verbanning van den Predi
kant F. O. Neilson uit Zweden was geblekenen wijders om de buitenland-
sclie broeders uit te noodigen al hunne krachten aan te wenden, ten einde
dit zoo hoogst onevangelisch kwaad standvastig te keer te gaan.
De Aartsbisschop yan Canterbury heeft de synode bijeengeroepen om
een adres aan II. M. te rigten, tot bet herstellen van het regt der synode
om alle inwendige aangelegenheden der gevestigde kerk te bespreken en daar
over te beslissen.
Ook wil de Aartsbisschopvolgens de Timesmaatregelen nemen om
eenige ritucclc gebruiken door verschillende zijner geestelijken in zwang gc-
bragt, af te schaffen, als het bezigen van waskaarsen op den altaar gedu
rende de morgen-gebeden, het prediken in wit priestergewaad, enz. welke
gebruiken hij in strijd acht met de voorschriften van het Prayer-hook.
Meermalen heeft hij hierop aangedrongen maar thans welligt uit beducht
heid voor de overeenkomt van vele dier gebruiken met hel ritueel der Katlio-
lijke eeredienst ziet de Aartsbisschop zich verpligt dit verzoek niet alleen te
herhalen, maar de onwilligen voor de synode te dagvaarden namelijk zoodra
de synode weder het regt zal verkregen hebben om buiten het staatsgezag
hierin te beslissen.
Bij de algemeene overtuiging dat het volksonderwijs in Engeland ver
betering en uitbreiding behoeftbestaat nog veel verschil van gevoelen en
groote onzekerheid omtrent het daarbij aan te nemen stelselterwijl de Re
gering den loop der publieke opinie schijnt te willen afwachten. Een genoot
schap, de National Puhlic Schoolsocietyis werkzaam met het doel om
de oprigting te bevorderen van scholen die van alle kerkbesturen onafhan-
kelijkonderwijs in wereldsche kundighedengescheiden van het godsdienst
onderwijs geven en uit eene algemeene schoolbelasting zouden bekostigd wor
den. Daarentegen is te Manchester een genootschap opgerigt, hetwelk ten
doel heeft, om te dier stede uit eene plaatselijke belasting scholen op te
rigten van lager onderwijs voor kinderen van alle gezindheden en zonder de
godsdienst van het onderrigt uit te sluiten. Donderdag jl. werd te Manchester
eene meeting gehouden en door 6 of 70Ü personen, waaronder een aantal
aanzienlijken en invloedbebbendenbijgewoond, in welke de Voorzitter van
laatstgemeld genootschap deszelfs plan van volksonderwijs uiteenzette en aan
prees. Hij betoogde eerstdat een bloot verstandelijk volksonderwijs zonder
zedelijke en godsdienstige vorming ongenoegzaam is en weinig waarde heeft.
Dan sprak hij van het stelsel dergenen die het onderwijs aan de belangstel
ling der particulieren willen overgelaten bebben, en het oprigten van scholen
uit vrijwillige bijdragen van ouders en van voorstanders der volksbescha
ving trachten te bevorderenhij betoogde dat dit stelsel zoolang het
inderdaad het vrijwillige stelsel bleef, gelijk het genoemd wordt, niet kon
voorzien in de behoeften eener toenemende bevolking. Het tweede stel
sel waarvan hij sprakwas dat der National Puhlic Schoolsocietyhet
voornaamste bezwaar daartegen was de achterstelling van de godsdienst bij
de volksopvoeding. Als middenweg tusschen het ontoereikende in de toepas
sing van het vrijwillig stelsel en het verkeerde in beginsel van het wereld
lijk stelselprees hij het plan van het Manchestersch genootschap aan.
Hoewel de J'oogst nog niet geheel binnen isverlaten reeds duizendo
Ieren hun vaderland. Een grondbezitter in bet graafschap Monaghan zendt
van zijne goederen alleen 2000 armen over zee en geeft bun reisgeld, het
geen met de voeding 4 10 sh. per persoon kost.
De vangst van den haring in het Wiek heeft gedurende twee dagen
ƒ120,000 opgebragt.
BEL «IE.
BRUSSEL, 3 September.
Eergisteren heeft het Nederlandsch-Belgisch Letterkundig Congres alhier
zijne laatste zitting gehouden onder voorzitting van den Heer Noliet de
Brauwere van Steelandt. Onder de toehoorders heeft men opgemerkt den
Heer de Ramden Rector van de R. K. universiteit te Leuven. Er is in
het breede gesproken over middelen om de voortbrengselen der Vlaamsche
letterkunde in Nederland meer algemeen bekend te doen worden. Verscheiden
der aanwezigen deden daaromtrent voorstellenzonder dat de vergadering een
bepaald besluit nam.
De Hoogleeraar de Jonge van Brusselbeeft een betoog voorgelezen over
het volksonderwijs, als een heilig regt en eene maatschappelijke verpligting,
en over de noodzakelijkheid om de Nederduitsche taal daartoe te bezigen.
In deze bijeenkomst heeft de Heer Kats zijn gevoelen geopenbaard, dat ook
in België eene Maatschappij mogt worden gesticht, als de in Nederland be
staande Maatschappij tot Nut van 't Algemeenwelke hij als eene hoogst
vrijzinnige instelling voordroeg, en die hoogelijk door hem werd geroemd.
Dit voorstel heeft den Heer Alberdingk Thyrn aanleiding gegeven om zich
tegen de gunstige beoordeeling dezer Maatschappij te verklaren. De Heer des
Amorie van der Hoeven heeft daarop deze instelling met warmte verdedigd,
en hare hooge verdiensten doen geldenals de stichteres van het verbeterd
volksonderwijs; hij is, bij de levendige woordenwisseling met den Heer Alber
dingk Thymdie daarop volgdeondersteund door den Heer Suringar.
De Heer Carreinvan Bruggebetoogde dat tot meerdere beschaving van
Vlaamsch-België grootere verspreiding aldaar van de voortbrengselen der Ne
derlandsche letterkunde dienstig zou zijn.
De Heer van Even, van Leuven, las eene verhandeling over de geschie
denis der kunst in Nederland en België. De Heer Sleeckx, van Brussel, over
het Nederlandsche tooneelwaarbij de Heer van Lennep mededeelde welke
