LEYDSGHE
COURANT:'
1!
WOEKSDAG, 16 OCTOBER.
1850.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt
uit Zaturdag Avond
N°. 12G.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
JHMEXLANDSCIIE BERIGTEX.
LEY DEN, 15 October.
Uit bet 2Gsten Verslag van bet Nederlandscb Genootschap Tol zedelijke
verbetering der gevangenenover den jare 1849, ter Algemeene Ver
gadering van 16 Mei 1850ontleenen wij bet volgende
Als Hoofdbestuurders waren tegenwoordig de HeerenIV. II. Warnsinck
Bz., Voorzit i er Jhr. Mr. J. M. Deutz van AssendelftThesaurierDs. A. A.
Stuart, Secretaris; Jhr. Mr. F. L. II. J. Bosch van DrakesteinIJr. C. C. van
HeesC. F. LurascoP. Louwerseen Ds. Is. Prins.
Onder de Afgevaardigden der Afdeelingen, bevond zich uit Leyden Mr.
D. Tieboel Siegenbeek.
De 25-jarige gedachtenisviering ten vorigen jare bad bet genootschap tot
nieuw leven gewekt. In vele Afdeelingen werd een aanzienlijk getal Leden
aangeworvenelders nieuwe Afdeelingen opgerigtals te 's Hertogenbosch
te Almelo, te Assen, te Enkhuizen, alsmede verscheidene nieuwe correspon
dentschappen.
De afdeeling Sneek beeft eene gift van ƒ100.ontvangen. Slechts twee
legaten vielen bet Genootschap in dit jaar ten deel. Ilet eene van 200.
van wijlen Ds. A. J. Snouck Hurgronje, te Middelburg; bet andere van
ƒ100.- van wijlen den Ileer Mr. II. A. Nederburgh, te Zutphen, in leven
Voorzitter der Afdeeling aldaar. Van den Secretaris onzer Afdeeling te Ley
den ontving onze Thesaurier, van eenen onbekenden gever, onder bet post
merk 'sGravenhage toegezonden, een Certificaat 2j pCt. W. S. ƒ200.
Het getal Leden bedroeg op December 1849, 3246, waarvan 2650 onder
de afdeelingen, en 596 onder de Correspondenten.
De werkkring des Genootschaps werd in het afgeloopen jaar schijnbaar
kleinermaar in de daad grooter. De bevolking zelve der onderscheidene
gevangenissen werd allengs kleiner. Waaraan dit moet worden toegeschre
ven wagen wij niet te beslissen.
Toen bet Genootschap zijnen werkkring aanving, bad bet niet alleen met
bittere veroordeelen en bespotting te kampenmaar stond bet ook geheel
aan zich zelve overgelaten in zijne zorg, om ontslagenen te plaatsen en door
werkzaamheden voor vernieuwing van misdrijf te bewaren. In de laatste
jaren is de Christelijke liefde als uit den slaap ontwaakt, om zich het lot
van gevallenen en boetvaardigen aan te trekken en aan bet verderf te ont
rukken waartoe zij telkens op nieuw bloot stonden. Met dat schoone doel
werd het gesticht van Hoenderloo en Steenbeek opgerigt. Het gesticht van
Montfoort staat geopend voor zedelijk verwaarloosdenterwijl onze Suringar
aanhoudend zijne krachten inspant, om eenmaal benen te kunnen wijzen op
een Nederlandscb Mettray. Inmiddels mogen wij ons verheugen in de op-
rigting van het Doorgangs-buis te Hoenderloowaarvan wij boven gewaagden.
Onze hooggeachte Mede-hoofdbestuurder Van Vollenhoven, deelde ons reeds
voor 2 jaren daartoe het plan medeen verzocht tot de volvoering eene
bijdrage uit de kas des Genootschaps. Ofschoon hoogen prijs stellende op
zulk eene stichting, meenden wij daartoe evenwel niet te mogen beschikken
over de geldenons tot een bepaald doel toevertrouwd. Sedert het gesticht
echter genoegzaam volbouwd en reeds van den beginne aan dienstbaar is
gewordenom ontslagenen op te riemen en te huisvestentot dat zij eenige
dienst gevonden hebbenhebben wij evenzeer vrijheid gevonden om uit de
Algemeene kas eene som van ƒ200.tot de voltooijing bij te dragen van
eene inrigting, die ons op den duur behulpzaam zal kunnen zijn, om ont
slagenen aan zich zelve en de maatschappij terug te geven. Dat zijn hulp
bronnen waarop de eerste arbeiders niet konden of durfden hopenZouden
ze onsM. II., niet tot eene krachtigeja als tot eene Ilemelsche wekstem
zijn, om, door geene vroegere teleurstellingen ontmoedigd, maar ontvonkt
door de hoop op betere uitkomstniet slechts met administrative trouw en
naauwgezetheidmaar met warme liefde tot God en den naaste voort te
bouwen op hunnen grondslag: het geloof, werkzaam doorliefde, gesterkt
door de hopeeene hopedie niet beschaamt. Wel moge zij duizend
werf verijdeld schijnenmaar wie zal ook de vruchten berekenendie ééne
goede zaadkorrel, al is 'took in de late stervensure, dragen kan voor den
Hemel Wij zien ze hier niet. Eén merkt ze open zamelt ze in voor den
dag des%ogstes, waarin de barmhartigheid zal roemen tegen het oordeel, dat
ons allen wachtterwijl de Heer ons reeds hier nu en dan verblijdt met een
bemoedigend teekem
Van wege de afdeeling Leyden werd gemeld dat het aantal gevangenen
dalende is, hebbende de bevolking in het Huis van Arrest naauwelijks meer
dan 40 bedragen. Daaruit ontstond gelegenheid, om aan de gevangenen be
zigheid te verschaffen bij de vlasspinnerijvan Regeringswege ingevoerd.
Het schoolonderwijsten vorigen jare gestaaktwerd weder ingevoerd en
onder dagelijkscli toezigt van den Cipier, toevertrouwd aan twee veroordeel
den in het Iluis van Arrestdie zich met ijver en goed gevolg van hunne
taak kwetenzoodanig dat menigeenvroeger ongeoefendin het lezen en
schrijven tamelijk bedreven was. Ook het onderwijs in de Militaire Strafge
vangenis verkreeg eene belangrijke uitbreiding. Onder de leiding van den
bekwamen Onderwijzer E. de Grootmag men zich daarvan goede vruchten
voorspellen.
De zorg voor ontslagenen leverde weinig belangrijks op. Aan 32 personen
werd eene geringe geldelijke bijdrage of eenig reisgeld verstrektterwijl men
zes andere in staat stelde, eenig bedrijf aan te vangen, om in hun onderhoud
te voorzien. Niet allen slaagden, maar geen hunner verviel weder tot mis
drijf. De kosten van een en ander bedroegen eene som van ƒ192.37;.
'sGRAVENIIAGE, 15 October.
Z. M. heeft eervol ontslag verleend aan zijnen Commissaris in Overijssel
M>". G. J. Brucecn in zijne plaats benoemd Jlir. Mr. C. BackerLid van
de Tweede Kamer.
De aanspraak waarmede de nieuw benoemde Voorzitter der Tweede
Kamer, de lieer Mr. A. J. Duymaer van Twist, de zitting heeft geopend,
luidde als volgt:
Mijne IIeeren!
Met zeer verschillende gewaarwordingen heb ik deze plaats ingenomen. De
onderscheiding mijner geachte ambtgenooten, door de keuze des Konings be
vestigd, streelt mij: waarom zoude ik het ontveinzen? Maar van de andere
zijde drukt mij de vrees, dat ik daaraan in menig opzigt niet zal kunnen
beantwoorden.
Levendig gevoel ik, Mijne IIeeren, hoe zeer uw bijstand onontbeerlijk is
ter vervulling der taak, die mij is opgedragen, maar ik reken op dezelfde
welwillendheid, die mij op deze plaats heeft gehragt.
De tegenwoordige zitting der Staten-Generaal is onder gunstige omstandig
heden geopend.
Het jaar 1848, dat een nieuw en gewigtig tijdperk opende voor de ge
schiedenis van vele volken van Europa, misschien ook voor die van sommige
andere deelen der wereld, dat jaar, dat zooveel jammer en ellende met zich
voerde, terwijl het ons nog slechts ten deele gegund is te gissen naar het
goede, dat de hoogste Wijsheid cn Liefde uit al dat kwaad voor de mensch-
heid zal doen voorkomen: het jaar 1848, met zijne stormen, bragt wel
is waar ook in Nederland geene bevrediging aan voor allen en in alles, maar
toch in vele opzigten zuivering en verbeteringzeker geene omverwerping en
vernieling van het bestaande. Door de wijsheid des Konings, door de gema
tigdheid van zijne raadslieden en van de Vertegenwoordiging, door het gezond
verstand vooral van het Nederl. Volk, is het, onder Gods zegen, mogelijk ge
weest de grondslagen van ons Staatsgebouw tc verbeteien en te bevestigen,
zonder toe te geven aan overdreven eischen van den geest die dc volken beroerde.
Ilet was niet weggelegd voor den Vorstaan wien Nederland de gewijzigde
Grondwet te danken had, om haar in werking te brengen. Die grootsche
taak, door zijnen geëerbiedigden opvolger vervuld, zal de banden versterken,
die sedert eeuwen Nederland en Oranje zoo naauw hebben vereenigd. Y eel
waarvoor hem de natie dankbaar iswerd reeds onder zijne regering tot stand
gebragt. En wanneer wij letten ojj hetgeen de Grondwet voorschrijft, op de
woorden door den Koning onlangs in deze zaal uitgesproken, op hetgeen van
zijne regering met grond mag worden verwacht, dan mogen wij vertrouwen,
dat ook de tegenwoordige zitting der Staten-Generaal goede vruchten zal op
leveren voor het Vaderland, dat zij ons eene belangrijke schrede verder zal
brengen op de baan, door dc Grondwet aangewezen.
Mijne IIeeren, wachten wij ons voor afwijking van die baan. Dc Grond
wet worde naar haren waarachtigen geest uitgevoerd! 1848 bewaarde ons
voor revolutieen hij alleen behoeft terug te tredendie eenmaal te ver was
gegaan. Trachten wij, even als in 1848, ook thans het bewijs te leveren,
dat het ware constitutionnele leven in iets anders bestaat, dan in voortdu
rende slingeringen tusschen revolutie en reactie.
