LEYDSCHE
COURAN
"VRIJDAG, 26 APRIL.
BINJNEJNLANDSCHE BERJGTEJN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uit Zaturdag Avond.
De Prijs der Courant is f 13 in liet jaar
de afzonderlijke nommers werden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN25 April.
De Amst. Courant van 1. 1. Dingsdag bevat de volgende door den Heer
Mr. J. v. Lennep ingezonden belangrijke beschouwing over bet eigendomsregt
van mondelinge voordragten:
Het drukken en verkoopen van de Leerrede van D\ Heemskerk (of betgeen
men als zoodanig uitvent) beeft aanleiding gegeven tot een rechtsvraag, die
voor de republiek der letteren van 't hoogste gewicht is.
Eigentlijk behoorde die rechtsvraag er geene te zijn.
In weerwil daarvan, en ofschoon bet ongeoorloofde eener handelwijze als de
bovengenoemde, indeoogen springt aan al wie eenig denkbeeld heeft van wal
goede trouw beteekent, zoo is er, ook onder hen die haar afkeuren, meer dan
een, die beweert, dal zij niet zoude kunnen worden tegen gegaan of gestraft.
De hoofdgronden eener zoodanige meening zijn de navolgende
1". «Woorden in het openbaar gesproken, (dus ook ecne leerrede) worden
daardoor publiek eigendom."
Deze redeneering schijnt der wederlegging naauwlijks waardig. Eene Leer
rede, in 't openbaar gehouden, een tooneclstuk, in 't openbaar vertoond, een
muzijkslukin 't openbaar uitgevoerdworden daardoor evenmin publiek
eigendom, als een schilderij, die openbaar ten toon gesteld, of een kleed,
dat op de straat gedragen wordt.
2°. «Eene Leerrede is uit haren aart bestemd om door allen gehoord te
worden. Ieder, die baar drukt en uitvent, bevordert juist het doel der pre
diking het openbaar worden."
Tegen dezen grond voer ik het navolgende aan:
Ieder voortbrengsel van 's menschen geest is zijn wettig en onschendbaar
eigendomzoo lang hij het niet aan een ander heeft afgestaan.
Mededeeling van dat voortbrengsel bewijst daarom nog niet altijd afstand.
De wijze van mededeeling is tweeledig: zij geschiedt of mondeling of door
middel der drukpers.
De oorspronkelijke eigenaar heeft de keuze, van welken vorm van mede
deeling hij zich bedienen wil: die keuze is een onschendbaar recht: niemand
mag buiten zijn toestemming aan die mededeeling een anderen vorm geven,
dan de eigenaar verkozen heeft.
De Leeraar, die een Leerrede uitspreekt, kan geacht worden, aan zijn hoor
ders bet recht te hebben gegeven, om die Leerrede, voor zoo verre zij die
onthouden hebben, na te vertellen en des noods geheel op te zeggen.
Maar bij geeft aan geen hunner het recht om den vorm der openbaarma
king willekeurig te veranderen, en wat bestemd was om gehoord te worden,
ook geschikt te maken om gelezen te worden.
Doch er is meer!
Die een voortbrengsel van zijn geest in druk uitgeeft, bewijst door de daad,
dat bij dat voortbrengsel openbaar wil maken.
Volgends het 2de aangehaalde argument, zoude alzoo, wanneer men kon-
sequent door redeneert, ieder nadrukker evenzeer eene geoorloofde daad ver
richten want zijn opdruk strekt mede ter bevordering der openbaarmaking.
En tochvolgens de wetzou hij strafschuldig zijn.
Maar zoude bij nu, op het recht des eersten uilgevers geene inbreuk mogen
maken, en wel op het nog heiliger recht van den vervaardiger en oorspronkc-
lijken Eigenaar?
En, wat is, wel beschouwd, de openbare voordracht eener Leerrede, het
spelen van een ongedrukt tooneelstuk of rauzijkwerk anders, dan een eerste
nitgave, een eerste mededeeling, alleen in den vorm verschillende van die,
welke door den druk geschiedt
Is alzoo bet wederrechtelijk drukken van een uitgegeven werk, nadruk, boe-
veel te meer is het drukken van wat in Hopenbaar gesproken werd, wanneer
<lat drukken buiten verlof des eigenaars geschiedtmet dien naam te be
stempelen.
De Stedelijke Raad van Rotterdam heeft beslotenlangs de gcbeele
uitgestrektheid van den nieuwen aanbouw van het Nieuwewerkeen kaai
muur van bazalt op te trekken.
Blijkens een berigt van den Nederl. Consul-Generaal te Londen van 20
dezer, liggen thans de volgende Nederl. schepen, ten gevolge van de verande
ring in de Engelsche scheepvaart-wetten in Engeland in lading naar Drilsche
bezittingen, te weten: te Londen, de Stad Amsterdam, en de Delta; te
Newport, de van Speijkde YVhampoa, en de Fanny. Reeds waren gezeild:
van Newcastle, de Admiraal Zoutman, en de Roompot, van Newport, de
Margarelha Ida. Men zag de komst van nog meerdere Nederl. schepen met
hetzelfde doel te gcmoel. Staats-Cour
's GRAVEN1IAGE, 24 April.
Z. M. de Koning heeft, bij besluit van 10 dezer, den Minister van Oorlog
gemagtigd, om in den loop dezes jaars, door tussehenkomst eener Commis
sie, bestaande nit Officieren in verschillende provinciën van het Rijk, een
aantal rijpaarden en trekpaarden ten behoeve van het wapen der Cavalerie
en der Artillerie, bij vrijwilligen afstand der eigenaren regstreeks en tegen
kontante betaling te doen aankoopen.
Z. M. heeft het departement van Oorlog gemagtigd, om de milliciens
van 1849 voor den tijd van drie maanden onder de wapenen op te roepen,
ten einde gekleed en geoefend te worden. Mitsdien zullen de bedoelde mili
ciens op den 15den Mei zich in de hoofdplaats der provincie verzamelen.
Gisteren middag was er groot gala-diner ten Hove, waaraan Z. K. II.
de Kroonprins van Zweden en Noorwegen met zijn gevolg heeft deel genomen.
Des avonds was er bij Z. K. H. Prins Frederik groote soiree.
Bij Z. K. 11. Prins Frederik zal Vrijdag avond een groot bal worden
gehouden.
Z. K. II. Prins Frederik heeft gisteren het Magazijn van den Heer
Monchen met een bezoek vereerd en bij die gelegenheid aanzienlijke aankoo
pen gedaan.
De kunstschilder Nicaise de Keyzer beeft op last van Z. K. II. Prins
Frederik eene schilderij vervaardigd van Zijne beminde dochter, II.K. II. Prin
ses Louisa, levensgroot. Het beeft de bijzondere goedkenring van het Konink
lijke gezin mogen wegdragen. Genoemden Heer is nu ook opgedragen bet
schilderen van dergelijke beeldtenis van Z. K. H. den Kroonprins van Zweden.
Z. K. H. de Kroonprins van Zweden zal den 3deD Mei alhier zijnen
24steD verjaardag vieren.
Gisteren en heden zijn er langdurige zittingen gehouden van den Raad
van State, die bijgewoond werden door Z. Exc. den Minister van Binnen!.
Zaken. Men verzekert, dat die vergaderingen betrekking zouden hebben tot
bet ontwerp van kieswet, 't welk thans door dien Raad wordt onderzocht.
Het dichtstuk van den Heer S. J. van den Beigb alhier, ten voor-
deele van de noodlijdenden door den watersnood en waarvan 7 uitgaven bet
licht zagenheeft ƒ933.45 opgehragt.
STATE X-G EVERAAL.
Vercenigde Zitting der heide Kamers.
Zitting van Dingsdag 23 April.
In deze zitting is het reglement van orde in zijn geheel, met de daarin
gebragte wijzigingen, in hoofdelijke omvraag gebragt en aangenomen met eerie
meerderheid van 88 tegen 5 stemmen. Tegen de Heeren Mutsaers, van
Nispen van SevcnaerYY'intgens, van Eek en Bachicne. Het zal worden
gedrukt, terwijl de commissie wordt bedankt voor den ijver, waarmede zij
het reglement ontworpen heeft.
Men gaat nu over tot het trekken der afdeelingen, na afloop waarvan de
beide bij de Kamers ingekomen ontwerpen aan deze worden verzonden.
De leden begeven zich naar de afdeelingenten einde de Voorzitters en
Onder-Voorzitters te verkiezen. De uitslag is als volgt:
Voorzitters. Onder-Voorzitters.
lsle afd. de I1H.: v. Zuylen v. Nyevelt. Corver-Hooft.
2dc van flail. van YVclderen Rengers.
3de Sloet tot Oldhuis. Hoffmann.
4de van Gollslein. v. Nispen van Panncrden.
5de Gevers van Endegcest. de Man.
6dc Donker Curtius. Martens van Sevcnhoven.
7dc Storm. Lightcnvelt.
De Zitting is daarna opgeheven.
'JTtveede Büam&r der Slateii'Generaal.
Zitting van Donderdag 25 April.
In deze zitting is ingekomen ecne Koninklijke boodschap ten geleide van
een wets ontwerptot bet bekomen van de toestemming der Stalen-Generaal
voor bet ontworpen huwelijk tusschen II. K. II. Prinses Louisa, dochter van
