Het ijs op den Boven-Rijn zit van St. Goar tot de Clcmens-Capelle, alzoo
een afsland van 6 uren lengte, vast. Op den Beneden-Rijn moet het bij Dus-
seldorp tot staan zijn gekomen. De ijsgang was den 23steD nog even sterk,
zoodat nog geen rijtuigen overgezet kannen worden.
CALIFORNIA.
Behalve de bevestiging der voorgedragen staatsregeling, is de uilslag der
verkiezingen alhier geweest, dc verkiezing van den demokraat Burnett, als
Gouverneur.
Een Geneesheer die in California fortuin wilde maken, beschrijft in
eene Geneeskundige Courant zijne lotgevallen, welk verhaal in het geheel
niet aanmoedigend is voor hen die in dat land eene geleerde betrekking willen
beklceden. »Toen wij Europa verlieten," zegt hij, lachte ons alles toe;
maar dat Eden en die droombeelden, dat alles veranderde in eene hel. Wee
hem die zich niet aan handenarbeid hier kan gewennenhij wordt door
armoede geteisterd; niemand kan er hier meer aan denken, advokaat, ge
neesheer, botanist, kassier of magazijnbediende te worden; al die betrek
kingen zijn reeds ruimschoots vervuld, door hen die in Californië het eerst
aankwamen."
Gencesheeren en Advocaten zouden van honger omkomenals zij op zieken
of olienten wachtten. In vergelijking met andere standen zijn er het meest ge-
neesheeren in Californië, en wel uit alle deelen der wereld. Bij de volkstel
ling van Julij jl. bevonden zich 666 Doctoren of Apothekers in Californië.
De voornaamste sleden van Peru en Chili zijn door de volksverhuizing naar
Californië bijna geheel van inwoners ontbloot.
AKADEMIE-NIEUWi.
PROMOTIE AAN DE LEYDSCHE IIOOGESCHOOL.
Den 25steD Jannarij den Meer P. P. P. Kistvan 's Gravcnhagein de
Regtenmet Theses.
KERKNIEUWS.
AMSTERDAM, 24 Januarij. Ten gevolge van het plaats gehad hebbend
bedanken van den Wel-Eerw. Zeer Gel. Heer van GoensPredikant bij de
Waalsche gemeente te Leydenvoor de keuze op dien Heer uitgebragt door
den grooten Kcrkcraad der Waalsche Gemeente alhier, heeft die Kerkeraad
gisteren avond het navolgend, alphabetisch gesteld, viertal van Predikanten
geformeerd: DD. Deeleinan, Guye, van Hamel en Marcus, Predikanten te
Zwolle, Groningen, Haarlem en Rotterdam. Het beroep zal aanstaanden
Dingsdag geschieden.
KONINKLIJK NEDERLANDSCH INSTITUUT.
In de vergadering van 29 October jl. ontving de derde Klasse van den
Ileer P. Hofstede de GrootOpmerkingen over de hoofdoorzaakwaarom
de kerkhervorming der XV Id' eeuw hier aangenomenginds verwor
pen iswelke stof gaf tot belangrijk onderhoud voor die vergadering en
voor die van 17 December.
Op den voorgrond wordt gesteld het onderscheid van den volksgeest der
volken van Europa, naar mate die tot het Latijnsch of tot het Germaansch
Europa kunnen worden teruggehragt. Eerst werd de onderscheiding zelve
van Europa, zoo als het door Latijnsche, door Germaansche of door Sla-
voonsche volken bewoond wordtnader ontwikkeldvooral volgens hel ge
voelen van Mad. de Stael.
Eene zucht naar meerdere vrijheid en zelfstandigheid kenmerkt de volken
van Germaansch meerder op prijs stellen van het handhaven der bestaande
orde kenmerkt de volken van Latijnsch Europa.
De Romeinsche volken hebben altijd in het christendom bemind en bemin
nen er nog in, de uiterlijke praal der eeredienst; de anderen daarentegen, het
zinnelijke in de kunst gering achtende, hechtten meer aan een alles wik
kend en wegend wijsgeerig onderzoek. De Latijnsche volken waren door de
heidensche bpschaving tot het. christendom voorbereid de aanneming van het
christendom had daarom veel vroeger en gemakkelijker plaats. Bij de Ger
maansche volken geschiedde zulks later, maar toen het eenmaal gebeurde,
trad het christendom ook veel dieper in het inwendige leven.
Brengt men deze algemcene beschouwingen over op de bijzondere landen
waar de kerkhervorming al of niet is aangenomenzoo vindt men er de
doorgaande bevestiging van, in de verschi lende wijze, waarop zich de her-
voming bij de onderscheidene volken voordoet.
Portugal en Spanje konden geen behagen scheppen in de Germaansche kerk
hervorming. In Italië, vooral in Noord-Ilalië, vestigde zij meer de aandacht,
waar meer Germaansche bestanddeelen in de bevolking aanwezig waren doch
het priesterschap, het monnikenleven, het pauselijk primaat lieten zij niet
varen. Veel meer ingang vond de kerkhervorming in Frankrijk. In het
midden der XVIde eenw waren in alle groote steden evangelische kerken.
Acht burgeroorlogen hadden de Protestanten in Frankrijk door te staan. Het
edict van Nantes, 1598, stond hun vier academiën toe. De Katholijke kerk
had in Frankrijk reeds vroeg zich vele vrijheden voorbehouden. Er was dus
daar te lande reeds lang een geest van zelfstandigheid in de Kerk zigtbaar ge
weest. De groote geneigdheid voor de Germaansche kerkhervorming verklaart
zich daar uit de vele Germaansche inmengselen, die in de bevolking zich voor
doen. Dc verschillende stand van zakendien wij te dezen aanzien in de
onderscheiden Duit-che, Fransche cn Italiaanschc kantons van Zwitserland
aantreffen, werd door den Heer Hofstede de Groot uit de bijzondere omstan
digheden, waarin die verkeerd hadden, verklaard. Dat Genève het bolwerk
van het protestantisme is geworden voor Westelijk Europa, gelijk Wittem-
berg voor Midden- en Noord-Europa is toe te schrijven aan de Germaansche
elementen, die er heerschten.
Ten aanzien van Groot-Britannië doen zich geheel eigenaardige beschouwin
gen op. Voor velen was de hervorming daar niet doortastend genoeg. De
Staatskerk hield daar dan ook een zonderling midden tusschen Roomsch-
Katholicisme en Protestantisme. In Schotland is eene geheel Calvinistische
hervorming ingevoerd. Ierland is Roomsch-Kalholijk gebleven. Deze ver
scheidenheid schijnt uit den verschillenden oorsprong van Engelands bevol-
king gemakkelijk te verklarennaarmate het Germaansch karakter daar
meer of minder invloed had gehad.
In de Scandinavische rijken had de hervorming diepe wortels geschoten.
Zij waren ook het zuiverst Germaansch gehleven.
Ook in Duitschland heeft de hervorming algemeen voet gevatwaar zij
zich vrij kon ontwikkelen. Waar integendeel het Katholicisme bleef voort-
heerschen, daar was de hervorming door geweld van wapenen of het gezag
van Vorsten eu Priesters krachtig bedwongen. Keulen en Trier hebben zoo
het Protestantisme zien te niet gaan, waaraan zij overigens zeer gehecht wa
ren. Beijeren en Oostenrijk, hoezeer een weinig later dan Noord-Duilsch-
land hadden ook zeer den invloed der hervorming ondergaan. Maar de Je-
suiten in Beijeren en de Vorsten in Oostenrijk deden dien te niet gaan. De
vrijheidszin intusschen der Duitschers inoest van zelf aan de vrijheid van
godsdienst, dat is, aan bel Protestantisme voet geven.
BohemcnHongarijë en Polen, alle Slavonische landen hebben echter den
invloed der hervorming ondervondenzoover zij ook Duitsche beginselen in
zich besloten.
En onze Nederlanders! Overal waar Vlaamsch en Hollandsch werd gespro
ken, werd de hervorming blijde begroet. Waar geen Duitsche taaltak iu ge
bruik was, daar ontbrak het ook aan algemeene sympathie voor de hervor
ming. De Walen in Zuid-Nederland onderwierpen zich aan Parmatoen zij
het Katholicismus in gevaar zagen gebragl. Ook liet Vlaamsche deel van
België werd door hunne medewerking aan den invloed der hervorming ont
trokken. Dat er ondertusschen te midden onzer bevolkingen nog zoo vele
Roomsch-Katholijken bestaan bleven, was veelal daaraan toe te schrijven,
dat zij met de hervorming eerst later bekend werden, toen de groote invloed
van deze tot het opwekken der ijverigste deelneming reeds was beginnen te
verflaauwen; hetgeen door het voorbeeld van Staats-Vlaandercn werd opge
helderd.
Als slotsom werd medegedeeld, dat de hervorming, als zoo eigen aan de
Germaansche volken, ook bij deze wel nooit zal worden onderdrukt, terwijl
het Katholicisme een vorm des Christendoms ismeer geschikt voor de Ro
meinsche en Latijnsche volken. Moge eenmaal hetgeen in beide vormen waar
cn goed cn schoon is, zich vcroenigen tot heil der ééne Christelijke Kerk.
Al» V ART ANTI AN.
Ondertrouwd: H. van ROMBURGH
en
C. G. M. tan TROTSENBURG.
Leyden, 24 Januarij 1850.
Getrouwd: IK. FRANS JUNGHUHN
Lid der Natuurkundige Commissie
in Nedrlandsch- fndié.
Leyden, en
23 Januarij 1850. J. L. F. KOCH.
lieden beviel M. M. ZEEWOLDT van eene DOCHTER, Echtgenoote van
nr. POLYN BUCHNER.
Katwijk aan den Rijn, 25 Januarij 1850.
Eenige Kennisgeving.
Mijne hartelijk geliefde VrouwENGELTJE KRAMER, is dezen morgen,
op 58-jarigen leeftijd, zacht en vol hoop des beteren levens, ontslapen.
Zij heeft lang en zwaar, maar met de onderwerping eener geloovige
Christinne, geleden. Ik dank God voor deze rijke vertroostingwant mijn
verlies is groot! Vrienden en betrekkingen, die de dierbare overledene
gekend hebben billijken zeker mijnen en mijner Kinderen rouw.
Leyden, 25 Januarij 1850. C. H. KROON.
Voor de vele bewijzen van deelneming, aan ons bij gelegenheid van ons
huwelijk betoond, betuigen wij, ook namens wederzijdsehe betrekkingen, on
zen opregten dank,
Leyden, b. EIGEMAN.
25 Januarij 1850. E. L. J. I1AAN.
Voor de vele blijken van deelneming aan de Ondergeteekenden betoond
bij het overlijden van hunnen geliefden Echtgenoot en Vader, den Heer
ARNOLDUS T11EODORUS PRYNbetuigen zij bij deze hunnen welmeenen-
den dank.
J. M. E. PRYN, geb. ScnutTZ.
Leyden, J. a. PRYN.
26 Januarij 1850. A. G. M. PRYN.
