LEYDSCHE
m -
COURANT.
1849-
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. IHe van Maandag komt WOENSDAG, 22 AUGUSTUS.
uit Zaturdag avond.
1 TK
n.«.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Cente afgegeven.
RINNENLANDSCHE BER1GTEN.
LEYDEN, 21 Augustus.
Sedert eenigcn tijd bestond bij bet Departement der Maatschappij tot Nut
van 't Algemeen alhier, bet plan om door de stichting van een gebouw in
de behoeftedie tot verschillende einden bij hetzelve bestond, te voorzien.
Nadat bet gelakt «as de i ooilige gelden door vrijwillige inschrijvingen van
welwillende personen bijeen te krijgen, en de Regering der stad met de meeste
bereidwilligheid den noodigen grond ter zijde derLodewijks Kerk op het Ruïne-
plein bad afgestaan, heeft gisteren de aanbesteding plaats gehad en is het
gebouw onder nadere goedkeuring der Vergaderingaangenomen door J. van
Leeuwen, Timmerman alhierter som van 20,700.
Sedert de laatste opgave van Zaturdag den 18Jen dezer, zijn alhier hij-
gekomen 7 cholera-lijders, overleden 4, hersteld 10. Totaal 1,328; over
leden 748; hersteld 458; in htdiandeling 122.
Te Haarlem zijn den 2QsleD dezer 11 jongelieden geëxamineerd en 9
toegelaten.
De Staats-Courant van den 18,len bevat het volgende: In de Staats
courant is voor eenigen tijd bekend gemaakt, dat de Commissie tot Droog
making van liet Haarlemmermeer, als maatregel van orde en ter voorkoming
van ongelukken had moeten bepalen dat de stoomwerktuigen der onderne
ming alleen op Donderdag van elke week voor een ieder te bezigtigen zouden
zijn en dan nog met slechts tien personen te gelijk.
Het schijnt dat zeer velen op die waarschuwing niet hebben gelet, en dat
de bczigtiging tusschentijds en de toelating van meer dan 10 personen te ge
lijk met te veel toegevendheid zijn gedoogd.
De Commissie acht zich verpligt hare vroegere waarschuwing te herhalen
met hijvoeging dat er stellige orders zijn gegeven tot handhaving daarvan,
en om alzoo voortaan, behalve op eiken Donderdag, niemand toe te laten dan
die voorzien is van een toegang-biljetafgegeven door wie daartoe bevoegd is.
Wie strijdig hiermede tracht te handelen, hebbe zich zelve alleen teleurstelling
te wijten.
De stand van het meerwater, die op 28 Junij jl., middelbaar was waarge
nomen op t el, 37 duiin4 strepen onder Arnst. peil, was op 26 Julij
naar gelijke waarneming verlaagd op 1 el, 51 dm., 5 strepen onder dat peil.
De afmaling heeft dus over gezegd tijdvak beloopen 0 el, 14 duim, 1 str.
De Leeghwater werkte gedurende hetzelfde tijdvak 406| uren met 8 en 9
pompen van de 11 makende ruiin 6j. slag per minnut. Gedurende vijf et
malen was dit stoomtuig bijna geheel stil ten gevolge van het woeden der
cholera onder het personeel: van de 22 zielen aan de inrigting woonachtig,
bezweken er 7, de eerste smid der werkplaats, de eerste stoker der machine
en vijf vrouwen of kinderen.
De Cruquius liep met alle acht zijn p"tnpen 381j uren, makende bijna
vijf slagen in de minuut.
De Lijnden was 599 uren in beweging met slechts 6, gedeeltelijk zelfs met
5 van de 8 pompen.
Ziekte en herstellingen waren niet de ccnige redenen van oponthoudmaar
daar kwam ook stilstand bij wegens te hoogen boezemstand in de ringvaart.
Het stoomgemaal te Sparcudam moest zells, na 40 volle etmalen rust, in
beweging komen en werkte 144 uren gedeeltelijk met 8, doch ineerendeels
met 6 van de 10 schepraden, ter ontlasting van den hoezein. Dit een en
ander, gepaard aan de zware regens in hel eind van Julij reeds begonnen,
zijn de redenen waarom in die maand de verlaging van het meer zooveel on
gunstiger is geweestdan in Junij toen die verlaging 0 el 28 drn. beliep.
Tweede brief van een Leydsch landvei huizer aan zijne ouders en
betrekkingen alhier. Zie den eersten in ons voorlaatst notnmer).
Michigan. Dorp Zeeland3 Julij 1849.
Wij hopen dat ge onzen brief die wij in October II. hebben gezonden, in
goeden welstand zult hebben ontvangen. Wij zijn allen gezond en sterk; ik
ben zoo sterk als ik ooit geweest ben. De Heer geeft kracht naar het werk.
Den 14den Mei was de blijdschap groot; want ik had met een timmermans
baas een huisje gebouwd, op een stukje grond dat wij midden in het dorp
hadden, bij de keik en school, en dat betrokken wij toen. De zaden die wij
hadden medegenomen, als ook Amciieaansch zaad, en appel- en persikenhoo-
men meloenen, aardappelenalles staat heerlijk to groeijen en dat op land
daar nooit anders op heeft gestaan dan boumen. Wij hebben den geheelen
winter in hetzelfde blokhuis gewoond, [zoo noemt men de te midden der bos-
schen uit boomstammen opgeslagene woningen aldaar] en halden een harden
winter te verduren; wel niet kouder dan in Holland, rnaar vier maanden lang
met drie k vier voet hoog sneeuwsedert veertien jaren was het hier zulk een
zware winter niet geweest. De levensmiddelen zijn dan goedkoop; want dan
kornen de boeren met groote sleden met ossen bespannen, die scherp slaan als
de paarden, met allerlei eetwaren.
De jongste kinderen gaan dagelijks ter school, en allen gaan tweemaal
's weeks naar de catechisatie. Wij hebben eenen bijzonder goeden en lieven
predikant en meester. De bijbel is het hoofdbock op de school, cn voorts do
catechismus. De Heer zegent het onderwijs.
Het is van dezen winter slap geweest met bet werk. Nu heb ik met twee
timmerlieden een huis voor den school meest' r gezet. Hel wordt thans druk;
want drie weken geleden zijn hier tachtig landverhuizers uit Zeeland aange
komen, waaronder een rijke boer met een huishouden van twaalf kinderen,
voor wien wij ook een groot huis moeten zetten. Er worden hier nog meer
lieden uit Zeeland en Drenthe verwacht. Ge kunt wel denken, dat hier veel
volk is; Zondags is de kerk die 60 voel lang en 40 breed is, vol, en dat in
nog geen drie jaren tijds.
De Americancn stellen veel belang in de kolonie. Dezen winter hebben
wij hier een bezoek gehad van twee Amerieaansche predikanten van onze ge
loofsbelijdenis. Zij leerden zelfs hunne kinderen uit het vragenboek van
Hellebroek in het Engelsch overgezet.
De Amerieaansche Regering heeft 5000 dollars (een dollar is ƒ2.50 Nederl.)
en 4000 akkers land gegeven om ecne kade of aanlegplaats en een haven te
maken voor alle schepen en stoombooten, waartoe de gelegenheid uitmuntend
is bij de stad waar Ds. v. Raalte staat, twee uren van ons van daan, van
waar dan de schuilen bij ons komen. De aanleg dier stad is fraai; er zijn al
wind- en stoomzaagmolens en eene steenbakkerij. Duizend voet van bet beste
greenenhout kost ƒ10, duizend steenen ƒ10. Een uur ver verwijderd, is
een waterzaagmolcn alles gaat zoo vlug dat ge't niet zult kunnen geloo-
ven want wat in Holland snel zou heetenis hier nog langzaam, en er is
spraak dat er een korenmolen zal gezet worden.
Wij hebben den Predikant Wijkhof van Albany in onze volkplanting gehad,
wien alles bijzonder hij ons medevielwant er gaat een slechte naam over
haar uit, en daar hij digt bij New-York woont, komen er vele Hollanders bij
hem om raad. Nu kan hij goeden raad geven. Deze week hebben wij een
bezoek gehad van Ds. Ruddingh, die verleden jaar uit Holland is vertrokken.
Hij is van dezen winter te New-York geweest, cn reist nu waar Hollanders
zijn. Hij was zeer vergenoegd over onze tijdelijke en geestelijke welvaart, cn
wenschte onzen Predikant Vermeulen verderen zegen op zijn werk; want hij
had al vernomen dat de Heer aanvankelijk zijnen arbeid had gezegend. Den
14den jUnij predikte hij bij de Groninger landverhuizers, een uur van hier,
en den 17dcn in de stad bij D3. v. Raalte.
Den 28sten Mei ontvingen wij een' brief van onzen vriend met wien wij
uit Holland zijn gereisd en die nu in Virginië is; maar den Heer zij dank,
dat Hij mijnen weg anders heeft bestuurd. Onze vriend heeft er wel 100 ak
kers land maar kan er niet eerder dan in het jaar 1850 op komenzijne
kinderen dienen bij de Americanenen hij woont met zijne vrouw op een
stukje grond van een ander, en van kerk en school beroofd, waaromtrent wij
de grootste voorregten genieten.
Wij zijn hier nog genadiglijk verschoond van de armoede, ziekte en ellende
die in Europa heerscht en vinden voor ons een veilige toevlugt in dit land
der vrijheid, waar de wetten meer en meer naar Gods woord worden bestuurd.
Den Heer zij dank, dat Hij mij en de mijnen in dit land van rust en vrede,
van voorspoed en welvaart heeft gebragt.
Voor de eerstkomenden valt het natuurlijk zeer moeijelijk want van bosch-
land met zware hoornen, vlak land te maken, kost arbeid; maar alles gaat
zoo vlug en gezegend, dat hetgeen voor 10 a 12 jaren bosch was, nu bloei-
jende steden zijn; zoo als St. Louis, welke stad thans 101 jaar oud is, en
waarin straten zijn van derde half uur lang. Er zijn bij ons lieden die er
gewoond hebben, die verhabn dat de levensmiddelen er zoo overvloedig zijn
dat zelfs de honden de koe- cn vaikens-koppen op straat laten liggen. Ner
gens waar wij gereisd hebben, hebben we van bedelaars gehoord.