AMSTERDAM, 5 Junij.
II. K. H. Prinses Marianne der Nederlanden hoeft lieden morgen de fabriek
van den Heer P. van Vlissingen bezocht, en aldaar de busten van wijlen
Willem I en Willem II zien gieten. II. K. II. beeft aan de werklieden der
fabriek eene som van ƒ150 geschonken.
Heden avond vertrekt H. K. 11. met de stoomboot Willem I naar den Hel
der. De lerugtogt zal waarschijnlijk eerst morgen nacht plaats hebben.
De Tweede Klasse van het Koninklijk Ncderlandsch Instituut van We
tenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten, deelt de volgende verslagen
mede nopens verschillende belangrijke onderwerpenaan wier behandeling
hare zittingen van 12 April en 3 Mei jl. waren toegewijd.
In bare vergadering van den 12dcn April jl.heeft de Tweede Klasse op
nieuw bij het ingetreden institnuts-jaar commissiën uil hare beide afdeclin-
gen benoemd tot het gadeslaan der belangrijke werken, die in de vakken,
aan hare zorg toevertrouwd, in het loopende jaar 1849 zijn in bet licht
verschenen of nog zullen worden uitgegeven.
Voor de Nedcrlandschc taal, welsprekendheid en dichtkunst, zijn tc dien
einde benoemd de leden Tollens Cz. en B. ter Haar, benevens de lieer C. G.
Withuys, correspondent der klasse; terwijl diezelfde taak ten opzigte der
Vaderlandsche Geschiedenis' en Oudheden is opgedragen aan de leden Is. An.
NijhofT, H. J. Koenen en den correspondent G. II. M. Delprat.
De Klasse heeft daarvan aan al hare leden en correspondenten kennis gege
ven, met dringende nitnoodiging om zich zeovcel mogelijk te beijveren, de
bovengenoemde werkzaamheden te beyorderendoor aan de secretarissen dier
commissiën, de Ileeren C. G. Withuys en G. H. M. Delprat, mcdedeeling te
doen van hetgeen hun mogt voorkomen, met betrekking tot de gemelde
vakken, opmerking of belangstelling te verdienen.
In diezelfde zitting deelde de Heer J. C. de Jonge, zijne denkbeelden mede
over een voor korten tijd te Londen in het licht verschenen werk van den
beroemden Schrijver en Staatsman, Thomas Bahington Macauleyden titel
dragende van The History of Engeland from the accession of James TI.
Dit werk, waarvan de twee eerste declen liet licht zien, en dat vermoedelijk
uit veertien zal bestaan, werd met zulk eene levendige belangstelling en zulk
ccnc buitengewone goedkeuring door het Engelschc publiek ontvangen, dat er
binnen weinige weken twee uitgaven verkocht werden. De Heer de Jonge
maakte de Klasse met den aard en de strekking van dat werk bekenden
deed de verdiensten daarvan, bijzonder voor de Britsche geschiedenis, uitko
men. Maar het bezat bovendien eene bijzondere waarde voor ons Nederlan
ders, omdat daarin onder anderen de groole omwenteling van 1688, met
hare oorzaken en gevolgen, zeer omstandig en naauwkeurig beschreven wordt,
eene omwenteling, die, zoo zij al niet het werk van Nederland was, nogtans
door eene Nederlandsche vloot en met een Nederlandsch leger, aan welks
spits de Stadhouder Prins Willem III stondtot uitvoering gebragt werd.
Om de belangrijkheid van het werk van Macauley, ook voor onze geschie
denis, nader te doen kennen, nam de lieer de Jonge daaruit een klein punt
over, waarin hij den schrijver zclven liet spreken. Hij koos daartoe de ka
rakterschets van Prins Willem IIIzoo als die bij den aanvang van het
7dc hoofdstuk voorkomt. Daarin wordt de Koning-Stadhouder als menseh
krijgsheld en staatsman geschetst. Macauley verheelt daarbij geenszins zijne
gebreken, maar doet tevens eene rcglmatige hulde aan zijne deugden; hij
prijst zijne onwankelbare stoutmoedigheid en dapperheid, er. meet in het
brcede uil zijne verdiensten en diensten als staatsman.
Vervolgens beoordeelde de Spreker deze karakterschets, en achtte ze, over
bet algemeen waarheid te bevallen en niet overdreven.
Ten betoogc daarvan deelde hij onderscheidene zeer opmerkenswaardige zin
sneden mede, uit de onuitgegeven briefwisseling tusschen Koning Willem en
den Raadpensionaris Heinsius.
Ten slotte bragt bij eene warme hulde toe aan dezen Vorst, die de hcersch-
zuchtige ontwerpen van Lodewijk XIV verijdelde, de vrijheid van de Protcs-
tanlschc godsdienst tegen bet Fransche geweld, mannelijk gedurende zijn
geheele leven verdedigde, Europa en het Vaderland voor de willekeur en de
overmagt van Frankrijk behoedde.
In de zitting der Klasse van 3 Meihield de Heer Is. An. Nijhofl' eene
voordragt over de aanleiding en gevolgen der invoering van het Geldersche
regerings reglementdie eerst plaats had in 1675, en in 1750 werd
herhaald.
De Klasse heeft deze verhandeling, met goedvinden van den Schrijver,
gesteld in handen der leden J. van Lcnnep en 11. Beijerman, om haar tc
onderzoeken cri daaromtrent te dienen van herigt.
EDAM, 5 Junij.
Alhier zal den 20slen dezer worden verkocht de opstal van bet Ileeren
Logement en de nevengebouwen, ter slooping, onder voorwaarde dat de koo-
pcr daarop een nieuw logement zette, waaitoe hem de grond in dertigjarige
erfpacht zal worden afgestaanen voorts dat de kooper daarbij een locaal
tot een Stads Teekenschool inrigte, alles volgens daarvan te geven tcefeeningen.
ASSEN, '1 Junij.
Op de voorjaarsmarkt te Norg waren aangebragt 1,023 paarden voor
rijtuigen, 502 losse paarden, waaronder 20 veulens; 538 stuks horenvee,
441 varkens en 1,014 schapen. De handel in paarden, runderen en schapen
was levendig, dezelve werden voor behoorlijk goede prijzen verkocht; de
prijzen der varkens waren niet hoog: de paarden golden tot ƒ330, de run
deren 40 h ƒ120; dc schapen 2.50 a ƒ5,25. en de varkens 1,50
a 28.
BUITEINLANDSCHE EERfGTEiW
BELGIË.
BP.USSEL, 5 Junij.
Bij ministeriële dispositie van gisteren wordt voortaan dc doortogt van
landverhuizers door Belgiëwanneer zij zich in eene Belgische haven willen
inschepen, aan zekere formaliteiten onderworpen. De eerste is, dat ieder
hunner bewijzen moet minstens 250 frs. in goede waarde te bezitten als hij
ouder is dan 16 jaren; 200 Irs., als hij jonger dan 16 en ouder dan 12
jaren is, en 100 frs. voor hen die beneden de 12 jaren zijn.
Sedert eenige dagen is te Arlon eene partij stierenkocijen en vaarsen
uit Holland aangevoerd, om aldaar tot de veefokkerij te dienen. Er wordt
zeer sterk getwijfeld aan den goeden uitslag van deze proefneming; het is
niet te denken dat het Ilollandsche vee, dat aan vochtige, groene en woelige
weiden en aan eene zachte vochtige lucht gewoon is, zich zonder de grootste
ontaarding, aan de scherpe lucht en dc drooge hooge weilanden van Luxem
burg zal gewennen.
FR1H&BIJK.
PARIJS, 5 Junij.
De Zitting was gisteren weder geweldig onstuimig ter zake van bedenkin
gen omtrent sommige verkiezingen. lieden moet de boodschap de Voorzitters
gelezen worden. Men zegt dat dit stuk 70 bladzijden druks bevat.
Dc zaken van Rome worden van dag tot dag ingewikkelder. Morgen
zal de Heer Ledru-Rollin in dc Zitting deswege inlichtingen vragen.
Te Marseille was een bevel van Parijs ontvangen, om eene nieuwe bri
gade naar Italië in te schepen, bestaande uit het 53stc en 25slc regiment
van linie, eene batterij artillerie en eene compagnie der genie.
Op de aanstaande tentoonstelling zal eene nieuwe soort van doodkisten
voorkomen, waaraan eene klok bevestigd is, die door eene zeer gevoelige veer
in werking wordt gebragt; de schijndoode zich nu bewegende, zal aldus de
opmerkzaamheid van de wachters der begraafplaats opwekken.
Lamartine heeft aangekondigd, eerlang weder eene reis naar het Oosten
tc zullen ondernemen.
ITALIË»
ROME, 26 Mei.
De tegenwoordige Regering heeft dc goederen van den Koning van Napels
in haar grondgebied liggende, onder gcregtclijke bewaring gesteld.
De Heer de Lesseps heeft eergisteren uit het hoofdkwartier van het
Fransche leger een tweeden brief gcrigt aan het Romcinschc driemanschap ter
nadere uillegging der voorwaarde, dat de Kerkelijke Staat zich vrijelijk zijnen
regeringsvorm zal kunnen kiezen, en verklaart dat aan de bevolking vollto-
mene vrijheid zal worden gelaten, om alle belangen, welke den Paus betref
fen, naar eigen goedvinden te regelen.
Het driemanschap heeft onverwijld breedvoerig geantwoord en ten slotte
alle voorstellen afgeslagen. Het driemanschap beweert dat de lusschenkomst
van Frankrijk de nadeeligste van allen is geweest, dat de Romeinen daar
door hunne strijdkrachten uit de provinciën hebben moeten terugtrekken
waardoor deze eene gemakkelijke prooi voor de Oostenrijkers zijn geworden
terwijl zij deze laatsten ook daardoor hebben in de hand gewerkt, dat zij
op eene bezending van 10,000 geweren hebben beslag gelegd, waardoor zij
thans van genoegzame wapenen zijn verstokenen verklaart dat voor Frank
rijk drie wegen openstaan: zich te verklaren voor dc Romeinen: tegen
hen partij te kiezen; zich onzijdig te houden. Men verlangt dit laatste,
omdat van het eerste een Europeschc oorlog het gevolg zou zijnen het even
min hel tweede kan kiezenals tegen de vrijheid gerigt.
Ancona hetwelk van de landzijde door het corps van den Oostenrijk-
schen Generaal von Wimpfen ingesloten, en van den zeekant door het Oosten-
rijksehe smaldeel onder den Admiraal Dahlerup geblokkeerd was, is den 24,
25 en 26stcn Mei gebombardeerd de bevolking scheen geheel ontmoedigden
men zag weldra de overgave van de stad te gemoet.
Den 31slcn Mei hebben de Oostenrijksche Generaal en de Pauselijke Com
missaris bekend gemaakt, dat de Pauselijke Regering in de legaliën van Bo
logna, Ferrara, Forli en Ravenna hersteld is.
Te Terracina is de voorhoede der Spaanschc uitrusting, uit 3,000 man
bestaande, aan wal gezet.
BADEN.
KARLSRUHE, 31 Mei.
Het Comitté van dc landsverdediging heeft tc kennen gegevendat zij
wegens den dreigenden toestand waarin het land zich bevond, zich ontbindt,
en iri hare plaats eene voorloopige regering van 5 personen aanstelt. Tegen
deze aanstelling heeft de Groothertog bij proclamatie in het Regeringsblad
geprotesteerd, en hare handelingen voor nietig verklaard. Door Z. II. is
algemeene amnestie aan de soldalen beloofd, die de partij der opstandelingen
verlaten. Deze toezegging doet reeds hare uitwerking.
Uit Berlijn schrijft men, dat de Groothertog het ontwerp van staatsre
geling door Pruissen opgemaakt, had aangenomen, alsook het aanbod van
Pruissen om hem hulp te vcrleenen. Ook zouden Brunswijk, Anhalt-Bernburg
en Mecklenburg zich vonr die staatsregeling verklaart] hebben.
