gevolg moest worden gegeven en heb hij dit besluit ailecn bet ware heil des
vaderlands op het oog gehadzoo als ik dan ook daardoor de grenzen van
mijn regt geenszins ben te buiten gegaan.
Ik verwacht van de vroeger zoo vaak beproefde gehechtheid mijner geliefde
Saksers aan regt en orde, dat verdere gestrenge maatregelen niet meer noo-
dig zullen zijn en dat ik dus ook binnenkort in mijne dierbare residentiestad
zal kunnen terugkeeren.
Overigens zijn maatregelen genomendat door mijne afwezigheid de gere
gelde loop van zaken niet belemmerd worde."
Bij deze proclamatie was gevoegd eene verklaring der Ministers, dal zij
noch den Koning vcrlalen noch zich aan het verder bestuur der openbare aan
gelegenheden onttrokken hebben. Zij geven te kennen, dat zij oniniddelijk
op bun post zijn teruggekeerd, toen de Koning in veiligheid gebragt was.
Zij houden bet voor hunnen pligtin naam van Z. M. den Koning tegen de
benoeming van eene voorloopige regering te protesteren, en geven de hoop
te kennendat bet Saksische volk aan de stem der wetden pligt der ge
trouwheid en aan de inspraak van bet gezond verstand zal gehoor geven.
De nacht van den 4den is zonder vijandelijkheden afgeloopen, Het tuig
huis heeft gekapituleerd doch onder voorwaarde dat bet onzijdig wilde blij
ven hoewel men later volstrekt de uillevering der kanonnen eisehte. Heden
morgen deden de troepen een aanval op de Schlossgasse, nadat twee uren
te voren het Bruhlscbc terras door de militairen was bezet geworden. Het ge
vecht duurde ruim drie uren en kostte een aantal dooden en gewonden; te
4 uren ongeveer waren de troepen meester van de gewigtigste punten der stad
en van de sterkste versperringen. Tegen vijf uren in den namiddag ontving
bet bestuur kennis, dat voor kwartieren voor 1000 Pruissen moest gezorgd
worden. Honderde familiën hebben de stad verlaten.
7 Mei.
De staat van zaken beeft gedurende den dag van gisteren geenc verandering
ondergaan. De strijd die 's morgens ten 4 ure door de opstandelingen we-
der begonnen was, werd met grootc hevigheid lot omstreeks den middag
voortgezet, vooral met geschut, hetgeen tegen de versperringen en dn huizen,
waarin de opstandelingen genesteld waren, gcrigt was. in den namiddag
werd het hotel de Saxe door Saksische troepenen bet hötel de stad Rome
door eene compagnie Pruissen stormenderhand veroverd beide hölels werden
hardnekkig, meestal door Polen, met goede buksen verdedigd; op dit oogen-
blik is de gehecle Neumarkt, een gedeelte der Schlossgasse, de Pernaische en
de Moritzstrasse en aan de andere zijde een gedeelte der Ostra-Allee in bet
bezit der troepen. De Saksische en Pruissische soldaten strijden met groote
dapperheid. Eerstgenoeniden betreuren het verlies van Generaal Ilomilius.
Door een brand in den Zwinger, die gisteren morgen door kwaadwilligen
aangelegd is, werd het oude gebouw der opera en twee paviljoens in de asch
gelegdbet kabinet van natuurlijke historie is een prooi der vlammen ge
worden de kostbare verzameling van gravures beeft men gelukkig gered.
Gisteren middag ten 2 ure is door de militaire autoriteit bekend gemaakt,
dat ieder, die met de wapens in de hand gevat wordt, zal gefusileerd wor
den, en is de stad in staat van beleg verklaard.
De nacht is rustig afgeloopen, doch de troepen zijn in den vroegen morgen
weder aanvallenderwijze beginnen te handelen.
Aan bet Ministerie is de Vrijheer R. von Friezen, tot dusverre Rege
ringsraad als Ministerie van Binnenlandsche Zaken, toegevoegd.
De Raad der stad Leipzig beeft den 7dcn een besluit genomen waarbij
verklaard wordt, dat hij zich noch met de voorloopige Regering te Dresden
noch met bet Ministerie kan vcrecnigen en zich dus, tusschcn kroon en volk
geplaatst, onder bescherming stelt der Duitsche nationale vergadering.
Om 4 ure werd weder alarm geslagen. De nacht was zeer onrustig, Er
zijn versperringen opgengt, die door den burgerwecr, doch ten koste van vrij
wat bloed genomen zijn.
Bij een ander besluit is de Paaschmis beden middag ten 12 ure gesloten.
OOSTENRIJK.
WEENEN, 6 Mei.
In den morgen van gisteren is de Keizer alhier op zijn kasteel Schönbrtinn
onverwachts aangekomen. Men meende dat hij binnen kort een bezoek van
den Keizer van Rusland zou ontvangen.
Reeds zijn hier 29 Aartsbisschoppen aangekomen voor de ophanden zijnde
Oostenrijksche kerkvergadering.
De verdere marsch der Russische troepen tot hulp van Oostenrijk schijnt
geschorst, zoo als men meldt of door vertoogen van bet Londensch kabinet
tegen die hulp, of omdat in Rusland zelve onlusten zouden zijn uitgebarsten.
FRANKFORT,
7 Mei.
In de Vergadering van bet Parlement is een voorstel, om alle Duitsche
troepen onder bevel te stellen van een Opperbevelhebber, te benoemen door
bet centraal bestuur, en ben den eed te doen afleggen van getrouwheid aan
de Duitsche staatsregeling, met 209 tegen 140 stemmen verworpen, vooral
op de aanmerking van de Ministers, dat dit voorstel nimmer zou kunnen
worden uitgevoerd, daar nog slechts j der Duitsche krijgsmagt de staatsre
geling erkend had. De linkerzijde verzette zich lievig tegen de Ministersen
de voorsteller Wcsendonck uit de Rhijnprovincieriep uit: Het Pruissische
volk moet tegen zijne Regering opstaanen ik betreur bet dat de geest van
opstand in de Rhijnprovincie zich zoo weinig openbaart, en wij voor bet
overige Duitschland beschaamd moeten slaan. Het doel van mijn vooistcl is
geen ander dan bet Pruissische volk te bewegen om op te staan en ons aan
bet hoofd van den opstand te stellen. Er is geen ander middel meer dan
een algemcene opstand.
De menigte op de tribunes is door het besluit der vergadering zoo zeer in
woede ontstoken, dat zij haar opentlijk begon uit te schelden en zulk eene
opschudding maakte, dat de Voorzitter de vergadering moest sluiten!
Onder het opschrift Oorijzers" bevat de Dreritlische Cour. het volgende:
Een Duitscher, die vóór 25 jaren ons land bezocht, zeide in zijn reisver
haal, dat hij in brieven in een Duitsch maandwerk uitgaf: n'tCostuum der
Hollandsche vrouwen is onnavolgbaar: want om het na te volgen, daartoe
hebben de andere volken te veel smaak en te weinig geldburgerdochters
die naar 's lands wijze, fatsoenlijk zegt men bier, willen voor den dag ko
men bcrooven zich van der lokken pracht en klemmen 'I hoofd in eene brecde
strook goud welker waarde toereikend zou zijn om een geheel Duitsch huis
gezin ordentelijk te klecden."
Kwam die Duitscher terug, bij zoü nóg datzelfde bewijs van wansmaak
en van rijkdom kunnen opmerken. En inderdaad (om over den smaak niet
te twisten)bij een arm volk kon zulk een cosluum niet in zwang komen of
in zwang blijven: 's lands Wijze is 's lands eer, maar 's lands wijze schikt ziefi
altijd naar 's lands vermogen en verandert daarmede.
Welk een kapitaal is alleen in oorijzers en dergelijke nog bier te lande ver
spreid Maar er zijfi lieden die lust hebben in akeligheid, even als er zijn,
wii r oog geen heldere kleuren kan verdragenzij spreken als of 't nationaal
vermogen, dat grootc fonds voor de consümtic, voor den nationalen arbeid,
voor de Ncderlandsche weldadigheid en ook voor de staatsuitgaven zoU zijn'
uitgeput of bij enkele personen opgehoopt; die lieden nioetcn zich, dunkt
mij, ergeren aan 't gezigt van zoo vele oorijzers, evenzeer als zij zich ergerden
aan de Steenwijker Couranttoen deze onlangs de klagers over slechte tij
den wees op de oorijzers als een tecken van welvaart. Gaatgij zwartgalli-
gen, naar Munsterland of naar 't Bentbcimscbedaar zal geen oorijzer u to-
genblinken en uwe zwaarmoedige mijmeringen storen; daar kunt gij met regt
't armoedig volk beklagen. Wij, zoo vaak wij eene dier degelijke, zedige
burgervrouwen, wier hoofd van goud en zilver schittert, ontmoeten, verftetr-
gen wij ons, dat de schat, dien 't voorgeslacht door vlijt en geluk vergaarde,
al is hij later niet vermeerderdtoch nog niet verteerd is of verkwist of in
gewaagde ondernemingen verspeeld. Een onzer gesrhiedschrijvers (Simon Stijl,
meen ik) verhaalt, dat eens een Spaanscb gezant, op de weekmarkt te Leeu
warden, uitriep: »Nu zie ik, waar 'tgoud gebleven is dat wij' uit Peru haal
den: 't is naar 't boter- en kaasland gevloeid!" Die schat is verminderd
door de staatsschokken in 'l laatst der vorige en 't begin dezer eeuw en be
paaldelijk door de buitengewone heffingen die ook betaalbaar waren in ge
maakt zilver en goud maar nog zou eene telling der echte oorijzers in Ne
derlandeen indrukwekkend cijfer leveren, waarbij gecne andere natie iets
dergelijks zou kunnen plaatsen.
Dal cijfer zou getuigen voor de welvaart en spaarzaamheid onzer burger
klasse: maar ook voor baar huishondolijk overleg? dat is eene andere vraag.
Zeker kon 't overgewonnen of geërfd kapitaaldat men in oorijzers steekt
winstgevend gebruikt worden, terwijl het nu renteloos en nog niet eens veilig
belegd is; want, om van waardevermindering door veroudering van 't fatsoen
niet te spreken, zeker zou eene prijsdaling van 'tgoud, zoo als-velen van de
Californische gouddehing verwachten, dat deel van ons nationaal kapitaal
vertienen.
Eene dienstbode koopt van haar loon een oorijzer: zij doet wèl dat zij. er
niet b. v. kermis van houdt: maar deed zij niet nog beter, als zij bet in de
spaarbank legde
Een boer koopt van de overwinst van een goed jaar een oorijzer voor zijne
vrouwbij behoudt op zijn best genomen zijn kapitaaleen ander be
steedt de overwinst om een stuk land op afwatering te leggen zijn kapitaal
blijft aanwezig in de hoogerc verkoopwaarde van dat land, draagt rente in
de meerdere vruchten, en baart nieuwe kapitalen voor zijne kinderen;
waarbij komt, dat deze laatste veel meer dan de eerste, aan anderen arbeid en
verdienste verschaft, want terwijl beide bun geld onder de menschcn brengen,
geeft de laatste bet uit voor arbeidsloon, de eerste grootcndeels voor grondstof,
Doch wie zou alle uitgaven van weelde afkeuren Onderhoud des levens,,
ja, moet de eerste zorg zijn. Maar waarom zou bij, die daarvoor reeds ge
zorgd beeft, nu niet mogen bedacht zijn op veraangenaming des IcVenS? Het
zou voor de menschheid te bejammeren zijn, zoo zij altijd voor de nooddruft
moest zwoegen, of daarin voorzien hebbende, niet meer arbeidde. Neen: God
beeft behoeften en lusten beide gesteld tot prikkels die den mcnsch drijven lot
inspanning en ontwikkeling zijner krachten. Elke staml veroorlooft zich dan
ook uitgaven van weelde; en de weelde der oorijzers is minder kostbaar, daar
de stof dier sieraden behouden blijft, terwijl b. v. koels cn paarden, de weelde
van den aanzienlijke, of jenever, de weelde van den geringe, worden verbruikt.
Neenwij wraken uitgaven van weelde niet. Wij gunnen gaarne aan de
vlijt ook dat loon, hetwelk wederom een prikkel lot vlijt is, die den raensch,
ook als zijn nooddruft voldaan is, nog niet laat rusten. Hoe meer er zijn,
die zich zulke uitgaven mogen veroorloven, des te liever is liet ons. Maar zoo
er zijn die voor weelde uitgeven, wat voor nooddruft, voor hunne eigene of der
hunnen behoeften des oogenbliks of der toekomst noodig was; die b. v. aan
voedsel en deksel gebrek lijden, of welligt eer cn dengd verzaken, om een oor
ijzer te dragen zou men dat kunnen prijzen Neendat moet men uit
liefde des naasten afkeuren en tegengaan; en die dat niet willen afgekeurd en
tegengegaan hebben, zijn geen volksvrienden maar erge vijanden des volks.
