KONINKLIJK NEDERLANDSCH INSTITUUT.
Goede slaat der verdedigingswerken van het leger.
Medewerking tot liet doel der vereeniging van Duilschland lot een bondstaat.
Hoop op bevrediging met Denemarken.
Vrede en vriendschap met de overige Staten.
Verlies van cenen Prins uit bet Koninklijk Huis, in den bloei des levens.
SAKSEÜ.
DRESDEN, 25 Febrnarij.
De Koning heeft ten laatste toegegeven aan bet herhaald verzoek der Mi
nisters, om hun ontslag. De afgetreden Ministers hebben verklaard, dat
zij, ondanks de van vele kanten bij bet ontvangen aanzoeken om in hunne
betrekkingen te blijven, toch gemeend hebben bij hun voornemen te moeten
volharden, omdat de Kamers zich sedert hare bijeenkomst bijna altijd om
trent alle voorgenomen vraagstukken tegen de Regering verklaard hadden, en
zij, Ministers, bet in de tegenwoordige omstandigheden ongeraden hadden
geacht, den Koning een beroep op liet volk aan te raden.
OOSTEIRIJH.
WEENEN, 24 Februarij.
De Rijksdag te Kremsir heeft 13 der Grondreglcn van de Oostcnrijksclie
monarchie aangenomen, waarbij aan ieder burger geheele vrijheid van gods
dienst gewaarborgd wordt, voor zoo ver zij noch tegen het regt, noch tegen
de goede zeden aanloopt.
OOiT-IIDIE.
De jongslaangekomcn landpost bevat nog de volgende beriglcn uit onze
O. I. bezittingen van den 30stcn November.
Van Eali-Badong meldt men, dat de Dewa-agong van Klonkong ernstig on
gesteld zou zijn en dat door zijn overlijdeneene voordeeüge verandering in
onze stelling tegenover Bali kunnen ontstaan, daar zijn opvolger gezegd wordt
het Nederlandsch gezag meer te zijn toegedaan.
Ook zou Gianjer zich aan Badong hebben aangesloten en Karang-Assain
cn Beliling onderling vijandig zijn.
In het begin van December waren te Beliling, behalve de commandant en
de opziener der genie, 14 Europesche en 26 Inlandsche manschappen der be
zetting onder geneeskundige behandeling.
Aldaar werd toen nog gewerkt aan de ineenzetting der gebouwen, waartoe
de houtwerken van Java waren aange'nragt. De kazerne was op den 23stCD
November door de manschappen betrokken.
Bij voortduring was men bezig den vijand de toenadering tot de redoute
moeijelijk te maken. -
In de residentie Madion heeft men getracht onlusten te verwekken. Zekere
Raden Soemo Admodjo, wonende in de dessa Santan, in het district Tjaroc-
banhield tot dat einde sedert eenige dagen nachtelijke bijeenkomstenhet
voornemen bestond, om binnen weinige dagen de dessa Santan af te loopen
het districtshoofd cn den opziener van Braak met zijne Imisgenooten van het
leven te bcrooven, en daarna zich te begeven naar de hoofdplaats Madion.
Door twee Javanen heeft men een vijftal der voornaamstcn in handen gekre
gen de hoofdaanlegger is bet nog ontkomendoch hij zou in December,
wanhopende aan cenen goeden uitslag zijner pogingenhet voornemen hebben
opgevat, de wijk te nemen naar het Soerabaijascheten einde eene schuil
plaats te zoeken bij eenigen zijner aldaar woonachtige nabestaanden.
In de maand November hebben een tweetal aanrandingen van militairen
plaats gehad op Sumatra in de residentie Falcmbang.
Bij de eerste is een ongewapend soldaat door een drietal gewapende inlan
ders aangevallen cn zwaar gewond, terwijl bij de tweede eene buitenwacht tc
Tabing-ïingiebestaande uit een korporaal en 3 Europesche fuseliers, door
een 15-tal met lansen gewapende roovers is overvallen, die, door duisternis
en hevigen regen begunstigdden op den post staanden soldaat hebben ge
dood. Van do overigen hebben twee wonden bekomen, doch hebben zich
spoedig genoeg te weer gesteld om de aanvallers te kunnen terugdrijven.
Van de twee koelies, aldaar aanwezig om het wachtvuur te onderhouden,
is een door dc aanvallers gedooddie overigens slechts ten doel hebben ge
had liet vermeesteren van de wapenen der manschappen.
AEADEME-NIEP %VSS.
PROMOTIE AAN DE LEYDSCHE IIOOGESCHOOL.
Den lstcn Maart, de lieer Z. B. Muntendam, van Noorddijk, (prov. Gro
ningen), in de Godgeleerdheidna Openbare verdediging zijner Dissertatie
de llymno Angelico.
KERKNIEUWS.
Door Z. M. zijn goedgekeurd de door de Kerkeraden der Hervormde Ge
meenten te Amsterdam, Naarden, Zuidzijpe, llallum, Onderdcndam, Grijps-
kerke, Renswoude, Eemnes-Buitendijksen Bunschoten, uitgebragte beroepen
op DD. C. L. Adama van Scheltema te Hoorn, J. L. J. Hallo te Ncderhcmert,
YV. 11. Mirandolle Jr. te Aarlswoude, S. J. Rutgers te KolhamJ. S. Swaag-
man te Stadskanaal, cn dc Candidaten C. J. Brutel de Ia Rivière, \V. P.
Schucr, J. \V. van der Leeuw en G. B. van den Broek.
AMSTERDAM, 28 Februarij. Ter vervulling der vacature, ontstaan door
het emeritaat van Ds. J. Teissèdre L'ange, heeft de YVaalsche kerkeraad al
hier, gisteren het volgende viertal gemaakt, alphabetisch gesteld: D. D. de
Dompierre de Chaufepié, te 's Gravenhage, van Goens, tc Lcyden Guye,
te MaastrichtMarcuste Rotterdam,
'i'er vervulling zijner spreekbeurt gaf de Heer Mr. A. C. Holtius aan de
derde klasse, in bare vergadering van den 22slcn Jariuarij jI.verslag van
de voor eenige jaren in Italië gemaakte ontdekking der Tabula Amalphitana
in 1844 tc Napels in het licht gegeven.
Nevens de andere middelecuwsclie zeeregtendie men bezat, geplaatst, is
deze ontdekking niet zonder waarde. Het is tevens eene gewigtige bijdrage
voor de geschiedenis van ecnen kleinen Staat, welke gedurende drie honderd
jaren (van 1000—1300) eene eerste plaats bekleedde onder de Italiaansciic
bandelsstaten, en aanvankelijk met Y'enetië wedijverde. In de overlevering
is de naam van Amalfi beroemd door groote ontdekkingen zij was de vader
stad van Flavio Gioja.
De Heer Mr. J. de Bosch Kemper deed in de Vergadering van den 5den
Februarij jl. eene belangrijke voordraglover den toestand der armoede in
ons Vaderland in vorige eeuwen.
Armoede bestaat bij hen dien bet ontbreekt aan de middelen om aan
hunne billijke behoeften in de maatschappij te voldoen. Bij de Ouden bad
men oogenhlikkcn van algemeene armoede, bij hongersnood enz. De staat
van slavernij neemt veel armoede weg, daar de Ilecrcn zorgen voor hunne
slaven. Met de vrijlatingen is vooral te Rome de armoede begonnen. Onder
de Keizers werd zij eerst eene algemeene maatschappelijke kwaal.
Onder Karei den Groote vond men al dadelijk eene bepaalde klasse van
arinen. De zorg voor de arincn behoorde bijzonder tot de pligtcn der Missi
dominici. Een vierde der tienden werd tot onderhoud der armen besteed
enz. Doch vele verordeningen van Karei, te dezen opzigle, vervielen met
zijn dood. De opkomende steden vermeerderden de bronnen van bestaan,
maar ook de bevolking, en daar een groot gedeelte daarvan geen andere
verdiensten bad dan dagloonenwas in ongunstige jaren dc toestand van dat
gedeelte der bevolking allerellendigst. De variation der graanprijzen waren
in de middeleeuwen ontzettend groot, waardoor ook de toestand der armen
zeer verschillend gewijzigd werd. Y'an daar vele oproeren in ons land, ont
staan omdat bet volk geen brood had. Een placcaat van 145!) tegen liet
bedelen laat bet brood-bidden alleen toe aan kinderen cn oude linden. Zij
moesten een bepaald teelten drager.. Omtrent bet laatst der 15dc eeuw was
de nood wel bet ergst.
Aan Keizer Karei zijn vele remonstrantiën gedaan over de groote benaauwd-
heid cn armoede van dezen lande. Een uitgebreid placcaat over bet bedelen
bragt weinig verbeteringen aan. In 1555 wisten vele steden en plaatsen geen
middel om hunne armen te verzorgen. Onder Philips II, ging liet niet beter.
Viglius beriep zich ook op de armoede als oorzaak van de onmogelijkheid
om den 10den penning op tc brengen. De groote weelde in Antwerpen, bij
voorbeeld zag naast zich drukkende armoede. Dikwijls konden de Staten
Prins YVillem geen geld geven, omdat liet niet kon bijeengebragt worden.
Over de armen in de 17de eeuw vindt men weinig. Men schreef toen niet
over zulke onderwerpen. Het meest vindt men nog bij van Meteren. De ver
diensten der visschcrij waren zeer geringmaar de meeste zeevarendeu door
den oorlog aan stoute ondernemingen gewend, en deze omstandigheid, in ver
band met de ledigliggende kapitalen van kooplieden, die op Spanje handel
gedreven hadden, deed die gevaarlijke toglen naar de Oost-Indiën onderne
men, die zoo veel tot onze welvaart hebben bijgedragen. Scheepsvolk te ver
krijgen was bij bestaande armoede gemakkelijk. YY'illem V verdedigde zich
dat bij de vloot niet zoo spoedig bad kunnen bemand krijgen, omdat de
armoede minder was dan vroeger. Reeds vroeg was cr een groot getal bedeel
den. (Zie de la Courtover Leidens welvaren). In 1494 waren te Leiden
10,000 bedeelden; in 1612, 15,000. Het was daar toen als nu. De pest-
aanligc ziekten der 17dc eeuw waren ook blijkbaar bet gevolg van slecht
voedsel en van de duurte der rogge. Alle bezittingen waren veel meer onze
ker cn precair. Groote winsten cn plotselinge achteruitgangOpmerkelijk
was de uitbreiding der bedelarij in de 16dc cn 17de eeuw. Men vindt ook
oudtijds vele soorten van belastingen ten behoeve der armen; bij voorbeeld,
bij openbare verkoopingen. In Delft bad men een regt voor de arinen van
bet beste kleed bij overlijden, wat voor 1000 kon worden afgekocht. Re-
dijkingen geschiedden ook veel (einde 16de en initio 17dceeuw), om mede den
behoefligcn werk te geven gelijk vele octrooijen van bedijkingen bewijzen.
Vele menschen verlieten toen reeds ons vaderland, om werk cn land te zoeken.
In de heilzame politike gronden en maximen wilde men reeds koloniën,
om ons van de vele bclioeftigen tc ontslaan en oproeren te voorkomen.
YY'anneer men al die bronnen nagaat, moet men erkennen, dat in de 17de
eeuw veel armoede beeft gehecrscht, maar in bet begin der 18de eeuw, na
dun Successie-oorlogvindt men daarentegen vele blijken van algemeene wel
vaart bijzonder van 1720 tot 1735. De uitbreiding der gasthuizen is vooral
aan de vorige eeuw toe te kennen. Daardoor zijn meer armen in bet leven
behouden. Grootere weldadigheid vond men ook in de 18de dan in de 17dc
eeuw. Eene tabel bij Wagenaar strekt ten bewijze. Dit iieeft bijgedragen,
om dc sterfte onder de armoede te verminderen.
Uit het ingesteld onderzoek schijnt te blijken, dat voor ontwikkeling van
de nationale nijverheid de armoede dikwijls ecnen krachtigen spoorslag ople
vert; maar mede, dat cr een krachtige band moet zijn tusscben armen en
rijkeneen patronaatschap van hulpbetoon anders gewijzigd als tc Rome.
Met de gilden enz. zijn verder vele instellingen verloren gegaan van voorzorg
en hulp, die nu door spaarkassen, spaarbanken enz. moeten worden vervan
gen. Opmerkelijk is liet nog, dat de geschiedenis van ons vaderland nage
noeg hetzelfde oplevert v wat andere landen doen kennen. In Frankrijk is liet
