X.EYDSGHE SCHOUWBURG.
««nomen, onder anderen ook 5, welke luidt: Eene verandering van re
geringsvorm in de afzonderlijke Stalen kan slechts met toestemming van het
Rijksbestuur geschieden." Deze toestemming moet in die vormen gegeven
worden, welke voor veranderingen der liijksconstitutie zijn voorgeschreven.
POIzEBÜ.
Door den Vorst Stedehouder Paskewitsch zijn op nieuw strenge maatregelen
genomen tot handhaving der openbare rust. Op de hoofden van Kossuth,
Messaros en Bern, die aan het hoofd van den llongaarschen opstand staan,
heeft de Russische Regering aanzienlijke prijzen gesteldomdat zij ook plan
zouden hebben den opstand in Polen over te brengen.
ON0ËRWIJS.
Bij het lezen der aanbeveling van gedwongen lager onderwijs, in eene vo
rige Drentsche Cvurant geplaatstheeft misschien iemand gedachtdit is
gemakkelijker gezegd dan uitgevoerd; en wij gelooven zulks ook. Geheel
onmogelijk echter en niet waard te beproeven, achten wij het niet.
Het gedwongene onderwijs als middel bezigende tegen de armoede, zal ver-
eischen dat er van Staatswege kosteloos(ook wat betreft de schoolbehoeflen)
in alle plaatsen doelmatig onderwijs worde gegeven. De uitgaven voor dat
onderwijs, hetgeen zoowel wal schoolgebouwen als het getal onderwijzers be
treft, op ruime schaal zoude moeten worden ingerigt komen van zelf ten
laste van den Staat.
Hevige ziekten vereischen krachtige geneesmiddelen. De armoede is zulk
ccne uitputtende en slepende ziekte, zoowel voor de beursen der milddadi-
genals der burgers in bet algemeen, dat men zich zelfs eene groote opoffe
ring zal willen getroosten, om van dezelve genezen te worden. Al is dus
bet middel kostbaar voor de schatkist, als slechts de genezing volgt, is het
niet ligt te duur.
Wanneer nu in de wet op het lager onderwijs, uitgaande van het beginsel
van gedwongen onderwijs, eens werd opgenomen de verpligting hetzij van
alle onderwijzers, om maandelijks, aan het plaatselijk bestuur, in te zenden
eene lijst hunner leerlingen, hetzij van de ouders, voogden enz. om maande
lijks, aan dat Bestuur, over te leggen een bewijs, dat hunne kinderen of
pupillen van een daartoe bevoegd persoon onderwijs genoten, dan zoude men
als straf tegen de nalaligen kunnen bepalen ontzegging van de uitoefening
van eenige der burgerscbapsreglen gedurende zekeren tijdgeldboete en
ontzegging van wettelijken onderstand. Dit laatste vooral, zouden wij ver-
ineenen dat bij de laagste standeneene krachtige aansporing ter naleving
der wet koude worden.
Immers staat het lager onderwijs in naauw verband tot de armoede, dan
zeker ook tot den armenonderstand. Is onkunde eene der oorzaken van ar
moede, dan moet de armenonderstand (wij bedoelen voornamelijk eenen wet
telijken) ook zich mede ten doel stellendie oorzaak weg te nemen.
Als nu eeris deze onderstand wettelijk geregeld werd, zoude men denzelvc
kunnen verdeelen in \a. verpleging van invalide armen (hospitalen, gast
huizen enz.) 2°. Ondersteuning van valide armen (Spaarbank. Bank van
leening. Voorschot op borgtogt. Werkverschaffing. Spijsuitdceling). 3". Op
voeding althans hulp in het opvoeden van arme kinderen en kinderen van
armen (Weeshuizen. Bewaarscholen. Gedwongen Onderwijs. Industrie- en
landbouwkundige scholen). Dit laatste gedeelte van den wettelijken onder
stand, zoude dus in dadelijk verband staan, tot de verpligting van alle bur
gers, om lager onderwijs te ontvangen, en beide, armenonderstand in het al
gemeen en lager onderwijs, zouden eikanderen in de hand werken. Maar
hiermede zoude moeten gespaard gaan, het strengelijk weren van bedelarij
op wegen en straten.
Het vorenstaande zij alleen gezegd (behoudens beter,) om aan te tooncn
dat, onzes eractcns, een gedwongen onderwijs wel is uit te voeren of, in aan
merking nemende de gewigtige gevolgen voor de maatschappijbij eene ge
lukkige uilkomst, althans te beproeven.
Voor de Noodlijdenden te Werkendam enz. is bij den ondergeteckende tot
op heden ontvangen:
Van een Dame eene banknoot a 40 en eene a ƒ25van.... ƒ1; van
W. M. H. l van 11. f3; van eene Weduwe ƒ3; van E. v. J. een coupon
k 12.37); uit Alphen eene coupon a ƒ12.372; van N'. N. uit Rijswijk ƒ5;
van T. T. de Jong ƒ2.50; van N. N. ƒ5; van N. N. 2; van eenige dienst
baren 1 van v. A. ƒ20; van Z. W. A. een coupon a ƒ3.96; van B. zes
wollen dekens; van.... een coupon a ƒ12.37.); van buiten eene banknoot
a ƒ60; van A. B. te V. 10; van 11. P. S. ƒ3; van den Heer S. ƒ5 van
A. B. B. ƒ1; van.... ƒ10; van J. P. ƒ2.50; van.... 50 Cents; van M. M.
ƒ10; van J.N. een coupon a ƒ12.374uit Soeterwoude een coupon a 12.37j
van J. 11. inzonderheid voor bepaalde behoeftigen 15 van.... ƒ1; van
C. J. V. (of C. W ƒ1van C. E. D. ƒ10 en A. W. 1van een cou
pon k ƒ1.98; van Y. X. ƒ2; door drie inwoonsters van Meermanshof 4.50
van eenige kinderen uit hun spaarpot ƒ1.98; van S L. ƒ2.50; van II.
7.50; van J. ƒ6; van II. B. ƒ2; van twee dienstbaren 1van eene
dienstbare 25 Cents; van 5 van C. R. ƒ5, en van V. ƒ5.
Met dankzegging worden zoo vele en milde gaven vermeld; maar voor 650
ongelukkigcn is de hulp der Christelijke liefde ingeroepen Tot verdere aan-
ocveling kan welligt ook de mcdedeeling strekken dut een gedeelte der inge
zamelde penningen hier besteed worden cn alzoo ten goede der arbeidende
Stlasse in ons midden komen zal.
legden, 2 February 1849. CIIR. KRABBE.
BER16T.
Gedurende de maand Januarij 1849, zijn binnen de Stad Legden over
leden 81 personen, als: 20 Mannen, 25 Vrouwen 13 Zoons en 23 Doch
ters, daarenboven als levenloos aangegeven C.
In diezelfde maand zijn aldaar geboren 127 kinderen, als 58 Zoons cn
69 Dochters.
JLDVERTEIVTIESI.
Getrouwd
J. van HEUKELOM,
van Amsterdam
Weduwenaar van A. M. Beetz,
Leiden,
en
31 Januarij 1849.
E. C. van HEUKELOM.
Mijne gebelde E.chfgenoote G. J. HOOGEBOOM beviel beden zeer voorspoe
dig van eene DOCHTER.
Lemen, 2 Februarij 1849. A. MONTAGNE Iz.
Heden overleed, tijdens een kortstondig verblijf op Amstellustonder
Nieuwer-Amstelonze waarde Vader en Behuwd-Vader de WelEdele Zeer
geleerde Heer MARINUS ZFEWOLDT, voormalig Medicinae Doctor te Leg
denin den ouderdom van ruim 78 jaren.
Rotterdam, j. j. ZEEWOLDT,
2 Februarij 1849. uit aller naam.
Algenieene Kennisgeving.
Op begeerte van den Overledene zullen geene uiterlijke tee
kenen van Route wot den aangenomen.
Alle degenen die iels te vorderen hebben van of verschuldigd zijn aan den
Boedel van Mejufvrouw ANSA J5Ï.4Ï52A tBABSSSSEM, Weduwe van
den Heer ELIAS DANIEL AUG1ER, gewoond hebbende op het Buitenverblijf
Vliet- en Cingelzichtonder Soetertvoude cn aldaar op den 12(le" Januarij
1849 overleden, gelieven daarvan opgave of betaling te doen ten Kantore van
den Notaris A. B. BARKEY NZ. te Legdenvóór of op den 16<ten Februarij 1849.
1 KOSTELOOS.
Bij Vonnis door de Arrondissements-Regtbank te Legden, op den Veertien
den November 1800 Acht en Veertig, bij verstek gewezen in de zaak tus-
schen PETRUS JOHANNES van ULDEN, Metselaarsknecht, wonende te
Legden aan het Galgewater, als Eischer, en AGATHA ADRIANA de JONG,
wier tegenwoordige verblijfplaats onbekend is, als Gedaagdesse, is het huwe
lijk tusschen dezen PETRUS JOHANNES van ULDEN cn genoemde AGATIIA
ADRIANA de JONG bestaande, verklaard te zijn ontbonden door Kcht-
sclieitlingop grond van kwaadwillige verlating van laatslgemelde.
De Procureur voor genoemden PETRUS
JOHANNES van ULDEN geoccupeerd
hebbende.
A. A. DILLIÉ.
Onder Directie van den Heer A. PETERS.
Baandag 5 februari j 18-29. Bi0. 9.
Moeder est Zoon, Tooneelspel in 2 Afdeclingen en 5 Bedrijven,
door Mevr. Charlotte Bircii-Pfeiffer, met vrije gebruikmaking van den
Roman: de Burendoor Frederika Bremervertaald volgens bet band
schrift van de Schrijfster. Gevolgd door: Zonder Trosstsstel est
Trotstpef of: tie Kletste Zoetelaarster Blijspel met Zang-
in 1 Bedrijf, naar bet Fransch. Beide stukken in vele jaren niet vertoond.
Aanvang ten ZES ure.
De Ondergeteekenden verklaren zich bereid op den noodkreet der Christe
lijke Afgescheiden Gemeente te Almkerk en Emmichovenprovincie Noord-
Brabant, nitgobragt in het Algemeen Handelsblad van Zaturdag 27 cn
Dingsdag 30 Januarij jl.tot de ontvangst en overmaking aan het opgegeven
adres van alle giften hoe klein ook. Men doet beroep op de weldadig
heid zijner geloofsgenootcn niet alleen, maar ook op allen, wien het Godde
lijk voorschrift: doet wel aan alle menscheneen verbindend bevel ge
worden is.
Legden30 Januarij 1849.
H. A. LEENMANS,
Pred. bij de Christ. Afses. Gemeente te Lenden.
A. TIELEMAN.
Wordt te Muur aangebotlens
eene van ouds gerenomeerde Brood-, Eïeseïmat- en Sileingoed-
KSa-kfizerij, met den Winkelopstand, Gereedschappen, benevens daar ach
ter gelegen SBaIilmis met Iloonizolder, staande op de Hooigracht
alhier. Te bevragen bij J. J. ZALM, op de Bloemmarkt N<>. 151.
Twee IC A M E IS S te 13 uur.
Te bevragen bij C. van der WESTEN, Hecrcngracht Wijk VIII N", 774.
