leydsche
courant.
184a
Y 6 IJ DAG19 JANUARIJ.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
1)0 Courant wordt Alaandag, IVoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
uil Zaturdag avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nornmers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 18 Januarij.
De Staats Cour. van gisteren deelt de volgende Staat mede van de opbrengst der middelen in de twaalf maanden van 1848, tegenover die van 1847.
In- en uitgaande regtenschecpvaartsrcgten, vuur-, ton- en bakengeld.
1848.
1847.
Meerder in 1848
dan in 1847.
Minder in 1848
dan in 1847.
ƒ18,931,536.03
4,194,879.34
18,996,332.27*
9,487,739.33'
130,654.88
1,367,437.73
391,019.50
18,477,490.99^
5,048,173.62 J
18,325,884.46
10,119,074.39 j
139,620.95
1,397,226.12|
544,836.00
454,045.03i(*)
670,447.81 J
853,294.88 J.
631,335.56
8,966.07
29,788.39 J
153,816.50
Totaal
ƒ53,499,599.09
ƒ54.052,307.05
1,124,492.85
1,677,200.81
voleens de wet van den 29st<;n Julij 1848.
Z. M. beeft big continuatie benoemd tot leden der Kamer van Koophandel
alhier de Hoeren S. J. Ie Poole, J. Zuurdeeg en M. G. ten Sande.
In de gemeente Beide Katwijken c. a.bedroeg op 1 Januarij 1849 de
bevolking 5,077 zielen, als: 2,542 van bet mannelijk en 2,535 van bet
vrouwelijk geslacht.
Gedurende den jare 1848 zijn in die gemeente geboren 218 kinderen, en
overleden 159 personen.
liet ijs was, volgens de rivier berigten te Pannerden doorgedreven,
en op de Waal tot Gorinebem toe overal losgegaanzooals ook op den Ncder-
Rliijn en Lek van bet Lekse.be Veer tot voor Wageningen. Meer beneden
waarts was het langzaam drijvende. Tc Wijk bij Duurstede bad hetzelve
zich, na in beweging te zijn geweest, wederom gezet. Te Schalkwijk en
Vreeswijk was hel zonder beweging. Op de laatsgenoemdc rivier takken be
stond cene aanmerkelijke rijzing in den waterstand, doch alle walerkeeringen
waren in voldoenden staat gebleven. Op den IJssel begon bet water lang
zaam te wassen. In den mond dier rivier te Westervoort zat bet ijs nog vast.
Te Deventer was het tusschcn den 14llcD en 15lleo losgeraakt en doorgedreven.
Tc Wijhe, Katerveer en Kampen was nog geen verandering in de ijsbezetting
ontstaan. Op de Maas was van Grave af overal bet ijs opgebroken; de lagere
punten te llcusdenWoudrichcm enz. waren nog met vast ijs bezet. Tus-
schen Gorinebem en llardinxveld was cenige beweging in het ijs gekomen en
het water vallende; ook zou het tot de Killen behoorrnde Stcurgat vrij ge
worden zijn, waardoor aan liet afkomend ijs en water een uitweg geopend
zon w ezen.
De Landh. Cour. bevat cene vergelijking van twee boerderijen op den
Veluwcnzoornin grootte en aard der landerijen gelijk. Op de eene worden
's winters opgestald 8 melkkoeijen 8 bokkelingen en 8 kalveren en geregeld
200 schapen in 2 kooijen gehouden de paarden staan er altijd op stal omdat
't weiland afgelegen is; de paarde- en varkensmest wordt vervoerd naar de
schaapskooijen die 3 maal weeks worden gestrooid telkens niet 2 karren
mest en 8 karren heideplaggen of graszodendit geeft jaarlijks 3000 kar
mest, die in 't najaar voor rogge- en in 't voorjaar voor boekweit- en haver-
teelt wordt ondergeploegd: de slroomest, dien 't rundvee levert300 voer
omstreeksis bestemd voor 't land waarop aardappelen wortelen en andere
zomervruchten worden verbouwd.
Op de andere boerderij houdt men 5 mclkkor-ijen 4 bokkelingen, 5 kalve
ren, en 120 schapen in 2 kooijen. De paarden loepen zomers op 't weiland
•de schaapskooijen worden 2 maal weeks gestrooid met 8 karren heideplaggen
of graszoden, doch ook vaak met zand of bouwaardc; dit geelt jaarlijks
2000 kar mest. In den herfst wordt bet land, bestemd voor rogge, zonder
bemesting geploegd en dan bezaaid, en in Nov. en later overgemest tot
de kooijen ledig zijn in 't voorjaar wordt de incst voor haver- en boekweit-
teelt ondergeploegd; du strooincst dien 'l rundvee oplevert, ongeveer 160
voer, wordt deels tot overmesting gebruikt, deels tol bemesting der zomer
vruchten.
En wat is 't gevolg dézer verschillende behandeling? Bij gelijke verdeeling
der bouwlandenbragt in 1848 de eerste boerderij aan veldgewassen op
ƒ2791.50, de tweede 1847.
Iloemccr men zijn veestapel vergroot en zijn mest goed gebruikt, des te
meer kan men op een goed gewas rekenen.
Men leest in de Engelsche bladen van een zeer groot varken dat te
Landport digt bij bet station van den Zuiderkust-Spoorweg te zien was. Het
was van bet Hampshire ras had van den kop tot de staart cene lengte van
9 Engelsche voeten, ruim 2 Ned. el en 7 palmen, en de omtrek van zijn
buik bedroeg 7 Engelsche voelen of ruim 2 Ned. cl. Men schatte zijn gfl-
wigt op 840 Engelsche tilof ruim 380 Ned. en meende dat het beest Dog
wel 200 Engelsche té ot ruim 90 Ned. in gewigt zou kunnen toenemen.
's GRAVENIIAGE18 Januarij.
Z. M. heeft bij continuatie benoemd tot leden der Commissie van Land
bouw in Zuid-Holland, Jhr. Mr. D. P. J. van der Stael van Piershil en A.
Slotemaker, en Mr. A. T. Prins, in plaats van wijlen Jhr. Mr. O. P. Baron
Grocninx van Zoelen van Ridderkerk.
De Koning van Hanover beeft aan den Baron de Roisin, Luitenant Gen.
in Nederlandsche dienst, bet Grootkruis der Koninklijke Guelfcn-Orde ge
schonken.
Ingevolge art. 5 der additionele artikelen van de Grondwet, houdt
men zich, naar men verneemt, tegenwoordig bij hel Ministerie bezig met het
ontwerpen der organieke wetten die aan de Staten Generaal, in hunne eerste
zitting zullen worden aangeboden. Daartoe bebooren 1°. bet ontwerp van
wet regelende het kiesregt en de benoeming van Afgevaardigden ter Eerste
en Tweede Kamer; 2". dat der provinciale en gemeentewet, 3°. dat betref
fende do verantwoordelijkheid der Ministers4°. dat lot uitoefening van liet
regt van vereeniging en vergadering enz. Er zijn bovendien een aantal
andere ontwerpen van wel in bewerking; zoodat de aanstaande zitting der
Staten Generaal, naar men verwacht, geruiinen tijd zal duren.
AMSTERDAM, 17 Januarij.
Op den 14den dezer overleed de lieer B. HulsholF, Ridder der orde van den
Nederlandschen Leeuw, die als Schrijver, als Hoofdbestuurder van de Maat
schappij van 't Nut van 't Algemeen en in andere betrekkingen zeer veel nut
beeft gesticht.
In de Vergadering der Derde Klasse van het Kon. Nedcrlandsch In
stituut, van den 2(len October 1848 nam de Klasse met belangstelling kennis
van cene Verhandeling over de voorschriften van hel Romeinsche regt
betreffende lijdenden aan ziekten en ligchaamskivalenbaar door bet
medelid den Ileer Mr. C. J. van Assen toegezonden.
De schrijver wees daarbij op de zorg waarmede de Romeinen reeds vroeg
de verhinderingen beschouwdenwelke in het nakomen van burgerpligtcn
door ziekte wareu ontstaan. Men deuke aan den morbus sonticus der XII
tafelen. Ook bij het verpligt aanvaarden of waarnemen van lastposten ont-
scbuldigde ongesteldheid, valetudo. H'ildc men zich deswege van cene voogdij
