LEYDSCHE
COURANT
VRIJDAG, 24 NOVEMBER.
B INN EN L AN DSC HE BE RIGT EN
Dc Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
vit Zuturdag avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
do afzónderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEY DEN, 23 November.
Hij dc alhier op lieden verzamelde gecommitteerden uit de onderdistrictcn
van liet tweede kiesdistrict, hoofdplaats Leyderdorp, is volkomen het onvol
doende gebleken van de daarbij aangewezene wijze van handelen. Men bleef
gebonden aan de lijsten in de onderdistriclen opgemaakten daar de over
stemming onmogelijk was, kreeg men wel een groole menigte personen, op
welke stemmen waren uitgehragt, maar kwam men niet tol een afdoend re
sultaat van twee of drie personen, tusschen welke zich de stemmen, zal men
de beslissing niet aan herstemming overlaten, hehooren te verdoelen. Daar
enboven heeft ruinder dan dc helft der kiezers van dit district hare ineening
geopenbaard.
Uit een en ander volgt dat van dc eindstemming nog geenerlei zekerheid is
verkregen, hetwelk men, ten einde dwaling te voorkomen, gemeend beeft
onder de aandacht der kiezers te moeten brengen.
Een Kiesgeregtigde uit het II'Je district.)
Wij vernemen nader, dat in bovengemelde bijeenkomst van kiesgereg-
tigden als Candidaten voor de keuze van een lid der Tweede Kamer de Ileercn
Mr. G. W. Vcrwcy-MejanProf. ThorhcekeMr. D. T. Gevers v. Eridcgecst
en S. Piek de meeste stemmen op zich vercenigden. En voor die van de
Eerste KamerZ. K. H. Prins Frcderik en de Hoeren D. T. Gevers v. Ende-
gcest, Mr. 11. v. Berkcï, Mr. G. W. Vcrwcy-Mejan, G. Visser en G. Groen
v. Prinsterer.
Sedert onze laatste opgave zijn alhier 13 Cholera-lijders bijgekomen,
waarvan 4 overleden en 3 hersteld. Totaal 83, overleden 45, Hersteld 11,
in behandeling 32. Van de aangetasten zijn in het Cholera-Hospilaal van den
7dcn tot den 23slc" dezer maand ingebragt 24 lijders, waarvan 13 overleden,
4 hersteld en vertrokken, 4 hersteld doch zich nog in het gesticht bevin
dende, en 3 onder behandeling.
NOORDWIJK, 22 November.
Heden had alhier cene vergadering van kiezers van dit onderkiesdistrict
bestaande uit de gemeenten Noordwijk Voorhout en Noordw ijkerhout plaats,
ten einde over de keuze van Candidaten voor de beide Kamers te delibereren.
Tot leiders der vergadering en tot gecommitteerden levens werden benoemd
de Ileercn Graaf v. Limburg Stiruin NoordwijkMr. Stokman Bosse en Doctor
Merz die zich deze keuze lieten welgevallen, uitgenomen de eerstgenoemde, in -
wiens plaats Mr. C. C. v. d. Schalk gekozen werd; hierna werd besloten tot
de keuze der Candidaten over te gaandc Hecren Verwey-Mejan en Prof.
Tborbeckc verkregen reeds bij de eerste stemming dc beslissende meerderheid,
zoodat men deze Hecren als de Candidaten voor dit onderkiesdistrict kan aan
merken. Voor de Eerste Kamer werden verkozen dc Hecren Mr. J. v. Berkel,
Oud-Burgemeester van Delft en J. v. Ueukclom Fabriekant te Leydcn. Deze
vergadering heeft zich gekenmerkt door eensgezindheid en orde.
's GRAVEND AGE 22 November.
Bij besluiten van den 21stcn dezer heeft Z. M. c-ervol ontslag verleend aan
het bestaand tijdelijk ministerie, en bc-noemd:
Tot Minister van Marine den Vicc-Admiraal J. C. Rijk
Tot Minister van Justitie den lieer Mr. D. Donker Curtius
Tot Minister van Buitenlandschc Zaken den Heer Mr. L. A. Lightcnvclt
Tot Minister van Binncnlandsche Zaken den Heer Mr. J. M. de Kempenaar;
Tot Minister van Oorlog den Gcneraal-Majoor J. II. Voet;
Tot Minister voor de Zaken van de Hervormde Eeredienst Mr. S. Baron
van Heemstra, en
Tot Minister van Koloniën den Heer G. L. Baud laatstelijk directeur der
cultures in Ncderlandsch Indië.
Voorts bepaald, dat in afwachting van de benoeming van een Minister
voor de Zaken van de Roomsch-Katholijke Eeredienst, het bestuur vari dat
departement voorloopig zal blijven toevertrouwd aan den Minister van Buiten-
landsche Zaken, Mr. L. A. Lightcnvclt;
Den Minister van Marine, Vicc-Admiraal J. C. Rijk, eervol ontslagen als
tijdelijk Minister van Marine en Koloniën, uit aanmerking van de diensten
in zijne langdurige militaire loopbaan bewezen, benoemd tot Commandeur
der Militaire Willcms-Órdc
De Hecren Mr. D. Donker Curtius en Mr. J. de Kempenaar, eervol ontsla
gen als tijdelijke Ministers van Justitie en van Binncnlandsche Zaken, be
noemd tot Ridders Grootkruis der Orde van den Nederlandschen Leeuw
Tot Commandeurs derzelfdc Orde dc Hecren Mr. L. A. Lightcnvclt, J. II.
Vost, Mr. P. P. van Bosse en Mr. S. Baron van Heemstra, eervol ontslagen
als tijdelijke Ministers voor de Zaken van de Roomsch-Katholijke Eeredienst,
van Oorlog, van Finantiën en voor de Zaken van dc Ilcrv. Eeredienst, en
Den Gezant aan het Hof van België, Mr. A. A. Baron Bentinck, eervol
ontslagen als tijdelijk Minister van Buitenlandschc Zakenbenoemd tot Minis
ter van Staat.
11. M. heeft aan de Vrouwen-Vcreeniging van Liefdadigheid te Woerden
ƒ50 geschonken.
Den 23s,cn dezer zullen voor den Iloogcn Raad, burgerlijke kamer, de
pleidooijen gevoerd worden in de bekende zaak van den aannemer der Apcl-
doornsche kerk, G. van Berkum t'gcn de hooge erfgenamen van wijlen Z. M.
den Koning Willem I. Reeds geruimen tijd is dit geding aanhangig. De
nieuwe vordering die nu ingesteld is en welke thans behandeld zal worden,
strekt: 1". tot afbetaling der rcstant-aanncmingspenningen ad ƒ21,935
2°. tot betaling van gedaan werk buiten het bestek ƒ23,911. 3°. tot ver
goeding wegens eigendunkelijke naasting van materialen en gereedschappen ad
ƒ23,073; en 4°. de renten over een en ander volgens de wet; terwijl voorts
's Raads beslissing wordt ingeroepen over zekere onbetaalde ncssien te zamen
ƒ11,274. Met veel belangstelling wordt 's Raads definitive uitspraak in deze
te gemoet gezien. Dc Heer Mr. Blussé zal voor den aannemer en de Deer
Mr. Delprat voor de hooge erfgenamen optreden.
In deze Residentie is overleden dc lieer W. II. J. Baron van Wcstrccnen
van TiellandlStaatsraad in buitengewone dienst, Ridder der Orde van den
Nederlandschen Leeuw, Ridder, Commandeur en eerste klasse van verschil
lende vreemde orden, Directeur der Koninklijke Bibliotheek, enz. en sedert
1805 Lid van de Maatschappij van Nederl. Letterkunde te Leydcn.
AMSTERDAM, 22 November.
Dezer dagen is aan de Ileercn van Gend Loos, ondernemers van de post
wagendiensten te Amsterdambij voorloopige beschikking op het daartoe
door hen gedane verzoekvergund om de wagens van hunne dienst van
Breda op Rotterdamvoortaan tot 15 Maart te doen vertrekken, ten zeven
ure in plaats van ten vijf ure des morgens.
Aan du firma van II. J. Brouwer en Comp., te Arnhem, is concessie
verleend, tot eene wagondienst, welke loopen zal over Nijmegen, Gcnnip,
Well, Venlo, Roermond en Sittard tot Maastricht, en van daar over dezelfde
plaatsen naar Arnhem terug.
De opbrengst der thans afgoloopene veiling van Gedenkpenningen en
Munten, nagelaten door wijlen den verdienstelijken verzamelaar, den Heer
Wcsthofl, heeft ongeveer opgrbragt de somma van ƒ27.000.
In dc Zitting van Tweede Klasse van hel Koninklijk-Nederl. Instituut
van den 19''cn October j 1.las dc Heer 11. J. Koenen eene verhandeling, be
vattende eene vergelijking der taalbeginselen van Bildcrdijk met die van Ja
cob Grimm. Hij toonde de merkwaardige overeenstemming aan tusschen
onzen grooten landgenoot en den voornaamsten vertegenwoordiger der meest
grondige Germaanschc taalstudie in Duilschlandniet alleen ten aanzien der
hoog ere taalbeginselen, maar ook in punten'van meer ondergeschikt belang.
Men vindt al aanstonds bij Bildcrdijk en Griinrn een gelijke ontevredenheid
met de algcmeene taalkundige begrippen en stelsels, die in hunnen tijd in
de hecrschendc meening en in het onderwijs der jeugd waren doorgedrongen.
Beiden veroordeelden het meer en meer afwijken van de concrete, afbeeldende
uitdrukkingen en het vervangen daarvan door wijsgeerige, afgetrokkens woord
vormen liet verloren gaan der oorspronkelijke wortelwoorden en natuurlijke
gevoelsuitingen, en het daarvoor in de plaats komen van zinledige omschrij
vingen of onnatuurlijke zamenstellingcn. Bildcrdijk was een vijand van stijve
regelen, door de taalzuiveraars ontworpen, en waarnaar men alle woorden
zonder onderscheid meende te kunnen en te mogen wringen. Niet minder
bestemd verklaart zich Grimm daartegen, als hij zegt: «Deze spraakkunste
naars schijnen niet te gevoelen, dat er naauwelijks een regel is, die zich
overal streng laat opvolgen; ieder woord heelt zijne geschiedenis en leeft zijn
eigen leven."
Na het behandelen van deze diepere en meer wijsgeerige taalbeginselen werd