LEYDSCHE COURANT. VRIJDAG, 13 OCTOBER. BFJVJNEiNLA'jN DSC RE BERfGTEJN. De Courant wordt MaandagWoensdag en Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt vit Zuturdag avond. De Prijs dor Courant is f 12 in het jaar; de afzonderlijke nommers worden tegen 10 Centen afgegeven. LEYDEN, 12 October. De Universiteit, ailiier gevestigd, morst, op den 10Jc" dezer maand, bet verlies ondervinden van een barer oudste Leden, door bet overlijden van den Emeritus Hoogleeraar JACOB de Gelder, Ridder der Orde van den Ne- derlandschen Leeuwenz., een man, die begaafd was met de uitmuntendsle geestvermogens, en eene grondige en veel omvattende geleerdheid bezat. Aan een scherpzinnig oordeel eene buitengewone standvastigheid van wil pa rende, had hij, gedreven door eene sterke neiging tot beoefening der wiskun dige wetenschappen, en door de louterste zucht tot zelfstandig onderzoek, zich gevormd en bekwaamd, verstoken van gepaste leiding en van vele wen- sehelijke hulpmiddelen maar ook belemmerd zoo door tegenwerking als door andere talrijke hinderpalen, die hem in den weg stonden, welke hij nogtans evenmin te veel als te groot achtte om zich een open pad te banen in hel wezen der wetenschappen, die hem boeiden, door te dringen, en met en voor haar nuttig te zijn. Zijne vaste, opgeklaarde en uitgebreide kennis, de vrucht van naauwkeu- rig overwegen, van helder en van voortgezet beschouwen, heeft hij ruimelijk en nuttiglijk medegedeeld, niet minder door zijn voortrefïelijk onderwijs, schier gedurende de hellt eencr eeuw verstrektdan door menigvuldige gescbiiften, welke zich ten aanzien van duidelijkheid in voordragt en volle digheid in ontwikkeling bovenal onderscheiden den oorspronkelijken denker doen kennen, van eene ongewone werkzaamheid treffende proeven zijn, en in vele opzigten gewisselijk eene blijvende waarde hebben. Hulde korne hem toe wegens de verdienste, van in zijn Vaderland de eer eener wetenschap te hebben staande gehoudenwelker vroegere gepaste en vlijtige aankweeking, door wansmaak en vooroordeel bijna werd verzaakt, of was verwaarloosd geworden. Want hare bloei is aanmerkelijk bevorderd bij het vele, dat hij heeft bijgedragen, voor het beter, meer echt wetenschappe lijk en doeltreffender onderwijs, gelijk ook voor de meer oordeelkundige be oefening der Wiskunde. Vroeger in onderscheidene eervolle betrekkingen werkzaam, verwief hij door zijne uitgebreide kennis, gemakkelijke en behoorlijke behandeling van zaken, overal goedkeuring. In het jaar 1819 werd hij, met een gevestigden roem, aan de eerste Universiteit van Nederland verbonden. Van dezen tijd af tot in het jaar 1840 was hij onverflaauwd werkzaam, om loffelijk aan zijne roe ping te voldoen met zijn leerzaam onderrigt nuttig zijnde voor de weten schappelijke vorming der kweekclingen van de Iioogeschoolen met het be schaven en vermeerderen zijner geschriften niet ophoudende om der weten schap zelve dienstbaar te zijn, of aan hare verbreiding wezenllijk toe te brengen. En in weerwil van onspoed en tegenspoed, weleer in geerie ge ringe mate on lervonden in weerwil van al het w range dat hem de lotwis selingen des levens hadden toegediend, was dit doel van zijn werken en streven nimmer door hein uit het oog verloren, en bleef hij, onder het voorregt eener duurzame gezondheid, en hij de onverminderde vastheid van zijn geestlot op weinige weken vóór het eindigen van zijn bijna drie en /nc/itzg-jarig leven, dezelfde gelukkige beoefenaar, ijverige voorstander en onvermoeide bevorderaar der wetenschap, aan welke hij zich ganschelijk had gewijd. De Gelder was eenvoudig, opregt van zin, opgeruimd, inschikkelijk, hulpvaardig, vrijgevig, en bovenal een warm Vaderlander. Zijne vrienden en talrijke leerlingen droegen hem ook hierom ware achting toe, en zullen deze evenzeer in zijne nagedachtenis blijven eeren als zij niet zullen ophou den de begaafdheden en verdiensten van den overleden Vriend en Leermeester te erkennen. V. Gisteren heeft de Hoog Eerw. Hooggel. Heer N. C. Kist, Hoogleeraar in de Godgeleerdheid aan onze iioogeschoolhet vijf en twintig-jarig feest van zijn Hoogleeraarambt gevierd. Eene Commissie uit de Studenten in de God geleerdheid heeft Zijn Hooggeleerde een gepast aandenken aan dit feest aangeboden. Bij besluit van Z, M. van den 8sten dezer, is aan L. J. C. de Coningh weduwe van G. Sandifort, in leven Gewoon Hoogleeraar in de Faculteit van Geneeskunde aan onze Iioogeschool, verleend een pensioen ten bedrage van ƒ1,000 'sjaars, op grond van art. 55 der wet op de burgerlijke pensioenen. Bij besluit van Z. M. van den 8steD dezer, is benoemd tot Plaatsvervan gend Kanton-Regtcr te Alphen Mr. C. van der Vlies, Secretaris der gemeente Hazerswoude. 'sGRAVENHAGE, 12 October. Volgens het Programma voor de opening der Stalen-Generaalalhier, op aanstaanden Maandag, zullen de Leden der Staten-Generaal zich ten 12 ure in de Vergaderzaal begeven, en onder voorzitting van den door Z. M. benoemden President van de Elerste Kamer, Z. M. afwachten. De tijdelijke Ministers, Hoofden van Ministeriële Departementen, de Kanse lier der Orden en de Leden van den Fiaad van State, zullen zich ten één ure mede in bovengemelde zaal vervoegen. Z. M. de Koning zal ten één ure met den volgenden trein van het Paleis afrijden, voorafgegaan door: Een afdeeling ruiterij. Den Hoffourier en twee rijknechts te paard Den Kamerheer-Ceremoniemeesterin cerie hofkoets met twee paarden Acht Kamerheeren in twee hofkoetsen, ieder met zes paarden; De Groot-Olïïcieren van 's Konir.gs Huis, in twee hofkoetsen met zes paarden. Eicn afdeeling ruiterij Z. M. de Koning te paard, begeleid door I1H. KK. HH. de Prinsen, en ge volgd door de Officieren van 's Konings Militair Huis; en voorts ten slotte: Een afdeeling ruiterij. De trein zal rijden: Over den Kneuterdijk; den Langen Vijverberg; den Korten Vijverberg, en liet Binnenhof. De trein aan de Vergaderplaats gekomen zijnde, zal Z. M. aan de deur van van hel Hotel ontvangen worden door eene Commissie van H. Ed. Mogenden die, voorafgegaan van den Kamerheer-Ceremoniemeester, de Kamerheeren en de Groot-Officieren van 's Konings Huis, Z. M. naar de zaal zal geleiden. Het Militair Huis des Konings volgt onmiddelijk. De Groot-Officieren van 's Konings Huis plaatsen zich achter Zr. Ms. zit plaats, de Kamerheeren en het Militaire Huis des Konings ter regter en linker zijde van den Troon; de Kamerheer Ceremoniemeester wat voorwaarts, ter regter zijde van den Troon. De zitting geëindigd zijnde, keert Z. M. op gelijke wijze over het Buitenhof de Plaats; den Kneuterdijk, naar het Paleis terug. Salvo's van het geschut zullen het afrijden van Z. M.en het oogenblik dat H. D. de Vergadering van de Staten-Generaal verlaat, aankondigen. De Eierste Kamer der Staten-Generaal heeft in hare Zitting van gisteren aangenomen de twaalf ontwerpen van wet tot herziening der Grondwet. Daarmede is dat gewiglig werk voltooid en wacht het nu slechts de bekrach tiging des Konings en de plegtige afkondiging van wege de Regering. Elen en ander wordt onverwijld te gemoet gezien. Die publicatie zal geschieden in eene plegtige openbare teregtzitting van den Iloogen Raad der Nederlanden, van de Provinciale Geregtshoven en van de Arrondissements-Regtbankrn, mits gaders van de puijen der Raadhuizen yan de hoofdplaatsen der Provinciën en der Arrondissementen. De Ontwerpen zijn bij de Eerste Kamer aangenomen met de volgende meerderheid Voor. Tegen. Eloofdstuk I, van liet Rijk en zijne Inwoners,20 7. II, van den Koning, 19 7. 111, van de Staten-Generaal,17 9. IV, van de Provinciale Staten en Gemeente-Besturen, 24 2. V, van de Justitie,25 1. VI, van de Godsdienst,21 5. Vil, van de F'inantiën,26 0. VIII, van de Defensie,26 0. IXvan den Waterstaat25 1. X, van het Onderwijs en het Armbestuur, 22 4. XIvan de Veranderingen 26 0. B XII, Additionele Artikelen,17 9. Bij Hoofdstuk II en III heeft de Heer van Ilugenpoth zich vergist cn voor gestemd hebbende hij verklaard dat het zijne bedoeling was geweest tegen te stemmen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1848 | | pagina 1