LEYDSCHE COURANT. NH. 98Hl* WOENSDAG, 16 AUGUSTUS. B INN EN L A N DSC UE BEK 1GTEN De Courant wordt MaandagWoensdag en Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt uit Zaturdag avond. /Vi/* eter Courant is f 12 »/i het jaar} de afzonderlijke nommers worden tegen 10 Centen afgegeven 1 v> LEYDEN, 15 Augustus. Heden morgen werd ter gelegenheid van den feestdag van Maria Hemel vaartde pleglige Hoofddienst door Monseigneur den Aartsbisschop van Luik, den Hoogeerwaardigsten Heere van Bommel, in de II. Mariakerk op de Haar lemmerstraat, bijgestaan door eene talrijke Priesterscbare met veel luister ge celebreerd, door een goed bezet orkest 7.00 instrumentaal, als vocaal werd eene muzikale Mis met veel gevoel en juistheid uitgevoerd. Bij de Tweede Kam^r der Staten-Generaal is nog ingekomen, eene nota van nadere wijzigingen in de ontwerpen tot herziening der Grondwet, waarvan wij hier de voornaamste laten volgen: II. Hoofdstuk. Van den Koning. Art. 59 der Grondwet luidde aldus: »De Koning heeft bij uitsluiting het opperbestuur over de volkplantingen en bezittingen van het llijk in andere werelddeelen. Aan de Staten-Generaal zullen, in den aanvang van elke gewone zitting, worden medegedeeld de laatst ingekomene staten van ontvangsten en uitgaven van opgetnelde volkplantingen en bezittingen. Het gebruik van het batig slot, beschikbaar ten behoeve van het moeder land wordt bij de wet geregeld." Dit werd in het eerste ontwerp aldus voorgesteld: Art«De Koning heeft het opperbestuur der koloniën en bezittingen van het Rijk in andere werelddeelen. De reglementen op bet beleid der regering in deze Overzeesche Bezittingen worden door de wet vastgesteld. Het muntstelsel aldaar wordt door de wet geregeld. Andere onderwerpen deze koloniën en bezittingen betreffende, daarvoor vatbaar bevondenkun nen door de wet worden gereyeld." Art«De Koning doet jaarlijks aan de Staten-Generaal een omstandig verslag geven van het beheer der koloniën en overzeesche bezittingen en van den staat waarin zij zich bevinden. Het slot der koloniale rekening wordt bekrachtigd door de wet. Hel batig slot wordt onder de Rijks-inkomsten opgenomen." Thans vvoidt het aldus voorgesteld: In plaats van de woorden: daarvoor vatbaar bevondenworden door de wet geregeldte lezen worden door de wet geregeldzoodra de behoefte daaraan blijkt te bestaan." De beide laatste leden vallen weg. In plaats daarvan het vujgend lid te stellen x> De wet regelt de wijze van beheer en verantwoording der koloniale geld middelen." III. Hoofdstuk. Over de Staten-Generaal. Art. 16. Na art. 93 der Grondwet luidende: «De Hoofden der Departe menten van Algemeen Bestuur hebben zitting in de beide Kamers." Zij hebben alleenlijk eene raadgevende stem, ten ware zij tol leden der vergadering mogten benoemd zijn." Hierna zal een artikel volgenluidende De Tweede Kamer heeft het regt van onderzoek (enquête), te regelen door de wet." VI. Hoofdstuk. Van de Godsdienst. Bij artikel 188 der Grondwet was bepaald De volkomen vrijheid van godsdienstige begrippen wordt aan elk gewaar borgd." Bij 't eerste ontwerp is dit aldus veranderd Ieder belijdt zijne godsdienstige meeningen met volkomen vrijheid." Nu is voorgesteld om er aan het slot bij te voegen: «behoudens de be scherming der maatschappij en harer leden tegen de overtreding der strafwet." X. Hoofdstuk. Van het Onderwijs en het Armbestuur. Art. 224 luidde aldus: »l)e inrigting van het openbaar onderwijs wordt met eerbiediging van ieders godsdienstige begrippen, door de wet geregeld. Het geven van onderwijs is vrij, behoudens bet toezigt der overheid, en bo vendien, voor zoover het middelbaar en lager onderwijs betreft, behoudens het Onderzoek naar de bekwaamheid en zedelijkheid des onderwijzers; het een en ander door de wet te regelen. De Koning doet van den slaat der I100- ge-, middelbare en lagere scholen jaarlijks een uitvoerig verslag aan de Sta ten-Generaal geven." Bij het eerste gewijzigde ontwerp werd het aldus veranderd: «De inrigting van het openbaar onderwijs wordt, met eerbiediging van ieders godsdienstige begrippen door de wet geregeld. «liet geven van onderwijs is vrij, behoudens het toezigt der overheid, en bovendien, voor zoover bet middelbaar en lager onderwijs betreft, behoudens het onderzoek naar de bekwaamheid en zedelijkheid des onderwijzersbet een en ander door de wet te regelen. »De Koning doet van den staat der hooge-, middelbare en lagere scholen jaarlijks een uitvoerig verslag aan de Staten-Generaal geven." Thans is voorgesteld om tusschen het laatste en vóórlaatste lid een nieuw te voegen, luidende: «Er wordt overal in het Rijk van overheidswege voldoend openbaar lager onderwijs gegeven." Voorts is bij deze nieuwe wijzigingen nog gevoegd het volgende nieuwe voorloopig kiesreglement: Art. 1. Na de afkondiging der veranderingen in de Grondwet houden de beide Kamers der Staten-Generaal van regtswege op te bestaan met den dag der opening der nieuwe Kamers. De Koning bepaalt het tijdstip dier opening. Tot aan dien tijd blijven de eerstgenoemde Kamers bestaan en hare ope ning voor dit jaar bepaald op den derden Maandag in October. De afkondiging wordt geacht te hebben plaats gehad op den dag der uit gifte van het Staatsbladwaarin deze veranderingen zijn opgenomen. Art. 2. De leden der nieuwe Tweede Kamer worden gekozen ten getale van 68, door kiesvergaderingenbestaande: a. uit hen, die in de steden, volgens de reglementen voor het bestuur der steden, zoo als deze op iedere plaats in werking zijn, de vereischten be zitten om tot kiezers te worden benoemd met dien verstande dat het vcr- eischle belasting-bedrag te Amsterdam tot ƒ160 wordt verminderd, en te Hindelopen, Ylst, Sloten en Stavoren tot op ƒ20 wordt verhoogd; b. uit hen, die ten platten lande, volgens de reglementen op de zamen- stelling der Staten in de provinciënzoo als deze op iedere plaats in wer- king zijn, stemgeregtigd zijn, met dien verstande, dat hel vereischte belas- tings-bedrag wordt verhoogd: Voor Noord-Braband tot, op 32, Gelderland 32, Z.-Holland, 40, N.-Holland ƒ40, Zeeland ƒ40, Utrecht ƒ40, Friesland, behalve de eilan den ƒ30, Overijssel 32, Groningen ƒ32 Drenthe 20, Limburg ƒ20, de Friesche eilanden Ameland en Schiermonnikoog 20. Geene redenen van uitsluiting komen in aanmerking, dan die in art. 3 der reglementen voor het bestuur dei' steden en in art. 21 der reglementen omtrent de zamenstelling der Staten van de provinciën zijn vastgesteld. Art. 3. Terstond na de in art. 1 vermelde afkondiging houden de hoofden der plaatselijke besturen zich bezig met het opmaken der lijsten van de in art. 2 omschreven kiesgeregtigden. Zij doen die lijsten vóór den 15den dag na gezegde afkondiging ter inzage van het publiek leggen. Art. 4. Binnen acht dagen na de kennisgeving dat de lijsten ter inzage zijn gelegd, dienen de ingezetenen hunne bezwaren, in geschrift, vrij van zegel, aan het plaatselijk bestuur in. Art. 5. Over deze bezwaren en de juistheid der lijsten in het algemeen wordt door den stedelijken of gemeenteraad ten spoedigste beslist. De lijsten worden vóór den veertigsten dag na de afkondiging in art. 1 vermeld ge sloten en op nieuw ter algemeene kennisneming gelegdmet bekendmaking daarvan. Art. 6. Elke provincie wordt door Gedeputeerde Staten verdeeld in zooveel hoofd-kiesdistrictenals de bevolking het getal van nagenoeg 45,000 malen bevatte weten Noord-Braband 9, Gelderland 8, Z.-IIolland 13, N.-Holland 10, Zeeland 4, Utrecht 3, Friesland 5, Overijssel 5Groningen 4, Drenthe 2, Limburg 5, te zamen 68. De Gedeputeerde Staten kunnen, ten gerieve der kiezers, onder-kiesdistric ten en derzelver hoofdplaatsen aanwijzen. Het openen der stembiljetten ge schiedt echter alleen in de eveneens door Gedeputeerde Staten aan te wijzen hoofdplaatsen der hoofd-kiesdistricten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1848 | | pagina 1