AMSTERDAM, 7 Julij.
De Nederl. Handelmaatschappij heeft 26 schepen bevracht, als 13 voor
deze stad, 10 voor Rotterdam, 1 voor Dordrecht en 2 voor Middelburg.
De aandeelhouders der Overijsselsche Spoorweg-Maatschappij waren den
28stc" vcreenigd in het lokaal Odéon alhier, onder voorzitterschap van den
Graaf van Rechteren er waren vertegenwoordigd 368 stemmen. Het te be
handelen punt was de teruggave van het bij de regering berustend depot van
5 ton (ƒ780,000 2i. pC't. Ned. Werk. Schuld), dat bij den Notaris Mr. J.
Commclin is gedeponeerd. De Secretaris, de Heer van Schreven, deed der
vergadering voorlezing van de briefwisseling daaromtrent met de regering ge
voerd als: 1. Brief aan Z. Exc. den Minister van Binnenl. zaken, houdende
verzoek tot teruggave; 2°. een schrijven van den Voorzitter van den Raad van
administratie, meldende, dat de regering genoemd depot als aan de schat
kist vervallen beschouwt, doch de helft aan de belanghebbenden wil afstaan;
3. brief van den raad aan den Minister, waarin de eerste der Regering dit
regt betwist, met kennisgeving dat de raad hierin niet berust, en het voor
nemen, om den weg van regten in te slaan, aan eene algemeene vergadering
zal onderwerpen, en verzoekende een bepaald schriftelijk antwoord; en 4. eene
missive vau Z. Exc. den tijdelijken Minister van Binnenlandsche zaken, ter
bevestiging van het bovenvermelde en rnct bijvoeging, dat de teruggave van
de helft van hel depot eene onvcrpligte gunst der regering is. Do Voorzitter
stelde dus aan de vergadering voor te beslissen of het aanbod der regering
zal worden aangenomen dan wel of regtsmiddelen tot terugkrijging van het
geheel zullen worden aangewend. De vergadering besloot met 363 tegen 5
stemmen den weg van regten in te slaan.
Zoowel de vergrooting van het kapitaal als het aangaan eener leening
van ƒ180,000, welke de Heeren Paul van Vlissirigen en Dudok van Heel
aan de commanditaire dcelgenoolen in hun etablissement hadden voorgesteld,
is geheel vol teekend. Vele aanzienlijke stadgenooten, met onzen waardigen
Burgemeester aan het hoofd hebben daartoe bijgedragen. De fabriek ver
schaft nog voortdurend aan 900 landgcnoolenmeest hoofden van huisge
zinnen, arbeid en brood.
MAASTRICHT, 5 Julij.
Bij bet graven in eene steengroeve in de gemeente Grondsveld waarin 3
mannen en 5 vrouwen werkten, heeft plotseling eene inzakking plaats ge
had waardoor allen het leven hebben verloren.
üülTfcDiLAjNDSCHE BEEiiGTO.
BELGIË.
GEND, 26 Junij.
Heden had de inhuldiging plaats van het gedenkstuk aan Willems nage
dachtenis op St. Amandsberg nabij deze stad. De Commissie tot oprigting
bestaande uit de Heeren Cornelissen, Serrure, Sncllaertde Decker en Baron
de St. Genoisheeft getoond dat zij Vaderlandschc verdienste weel hoog te
schatten en te vereerenwaarin zij met dc grootste bereidvaardigheid door
de overheid der provincie, der stad en der gemeente Oostackerwaartoe de
wijk St. Amandsberg behoort, werden geholpen.
Dit uitgelezen gezelschap, waarbij zich de Afgevaardigden der Letterkundige
Maatschappijen van andere steden, Willems nuasthestaanden en verdere letter
kundige en taalvrienden hadden geschaardwerd begeleid door een onafme-
telijken eerestoet, zamengesteld uit stads hoofdgilden, maatschappijen en ge
nootschappen, met ontrolde vaandels en slaande trommen, verschillende mu
ziekkorpsen en de vereenigde zangers van verscheiden genootschappen gevolgd
van eene ontelbare volksmenigte, zoo als Gent, met eene bevolking van meer
dan honderd duizend zielenvan ouds voor hare neiging tot openbare feeste
lijkheden bekend, alleen kan opleveren. De orde werd gehandhaafd door eene
vrij aanzienlijke afdeeling voetvolk welke de krijgsoverheid ter beschikking
der commissie had gesteld. Verblijdend was bet gezigt dat de straten ver
levendigde, welke deze ontzaggelijke stoet, tu-schen negen en tien ure voor
het stadhuis gevormd, moest doortrekken; alle vensters waren met toeschou
wers opgepropt, waarhij de aanvallige vormen en het frissche feestgewaad der
Gentsche Burgeressen zich met verrukking lieten opmerkenonbeschrijfelijk
schilderachtig was de oogslag dien vooreerst de overblijvende hoogten van het
kasteel, door Keizer Karei, ter beteugeling zijner stadgenooten, gesticht, en
vervolgens de St. Amandsberg zelf, waar het gedenkteeken was opgerigt, aan
boden. Deze historische heuvelen waren zoo digt als de korenhalmen op het
veld, met volk van allerlei stand en kleeding bezet.
De stoet aan den voet des heuvels door de gemeentelijke overheden verwel
komd zijnde, bief bet muziekkorps van bet 3'le regiment voetvolk eene sym-
phonie aan, waarna Professor Serrure, namens de commissie en de Koninklijke
Maatschappij der Fonteinistenin eene zeer doelmatige aanspraak hulde bragt
aan de uitstekende verdiensten des verheerlijkten; vervolgens nam de Heer
Eduard Terbruggen2de Voorzitter van de Kederijkkamcr: De Olijftak, te
Antwerpen, namens die Maatschappij, het woord, en werd, na cenen choor-
zang, door den Heer Michiel van der Voort, in den naam van het Nederduitscb
Genootschap van Taal- en Letterkunde te Brussel, waarvan hij Secretaris is,
opgevolgd; waarna de Heer H. Conscience, in naam der Maatschappij ter be
vordering van Nederduitsche Letterkunde, te Antwerpen, optrad; die, na
een tweeden choorzang, als spreker werd vervangen door den Heer F. A. Snel-
laert, in den naam der Commissie en in dien der Maatschappij van Vlaamschc
Letteroefening: Do taal is ganscli het volk, hier ter stede; waarna de Achtb.
Heer.Cornelissen Voorzitter der Commissie, in eene korte maar welgepaste
aanspraakhet gedenkteeken ingehuldigd verklaarde.
Al de opgemelde redevoeringen droegen natuurlijk den stempel van opegte,
innig gevoelde verecring voor den betreurden broeder, en wekten de overblij-
venden tot eendragt op; eene bijzondere melding echter verdienen die van
den Heer Conscience, wiens indrukwekkende taal menig stillen traan uit de
oogen der toehoorders lokte, en van den Heer Sncllaert, die, Willems als.
het opperhoofd der Vlaamsche beweging beschouwende, de oorzaken, ders
voortgang en den tegenwoordigen stand dier beweging meesterlijk schelste.
Wij drukken hier den, naar wij hopen, algemcenen wensch uit, dat de
commissie van oprigting des gedenkstuks, op het voorbeeld der Rederijkkamer,
de Olijftak, van Antwerpen, ten opzigte der aansprakente Bouchout ge
houden al de redevoeringenhij het Gentsche feest uitgesprokenin cenen
bundel doe in 't licht verschijnenen voor een geringen prijs verkrijgbaar
stelle, opdat ook de minder bemiddelde Jandgenooten zich denzclvcn kunnen
aanschaffen.
Wat nu bet gedenkteeken zelve betreft: liet beslaat, uit vier bijeen
gevoegde arduinen kolommen op ren breed voetstuk rustend en heeft eene
hoogte van ruim achttien voeten men kan zich dus verbeelden hoe statig en
ontzagwekkend bet is; wij herbalen dat bet de grootste eer doet aan den ver
dienstelijken Gentsehen Schilder Th. C'anneel, die er het plan van ontwierp,
en aan den Bouwkundigen Heer L. Serrure, var. Antwerpen, die hetzelve
uitvoerde. De Commissie is lang in twijfel geweest of het betaamde dit ge
denkteeken met het borstbeeld van Willems te bekroonen naar ons gevoelen
hoeft zij wijselijk gehandeld met te hesluiten dat er een arduinen kruis zou
op gesteld worden dit geeft inderdaad aan het geheel het eigenaardige van
een praalgraf.
Op den westkant van hel voetstuk zijn de woorden gebeiteld
J. F. Willemsgeboren te Boüchodt, 11 November 1793;
overleden te gent, 24 JoNT 1846.
Op den oostkant
Dit graf bewaert ztn asch het vaderland zïn' naam.
Zoo het schijnt, is men voornemens, de beide andere zijden niet opschriften
uil den Bijbel te bekleeden.
De plegtigheid is gevolgd door eenen maaltijd der Fonteinisten, een letter
kundig genootschap alhier, aan welken maaltijd vele aanzienlijke en geleerden
tegenwoordig waren de hartelijkste eensgezindheid heerschte. Onder anderen
ingestelde dronken onderscheidde zich die van den oud-Hoogleeraar Kesteloot,
die op uitnoodiging der Commissie, aan de Maatschappij van Nod. Letlerknndo
teLeyden gedaanom zich bij het feest te laten vertegenwoordigen, genoemden
Hoogleeraar met den Heer Baron de St. Genois daartoe bad verzocht. De
Hoogleeraar liet zich daarop in een feestdronk, dubbel merkwaardig, omdat
die in verband stond met onze vroegere en tegenwoordige betrekkingen met
Noord Nederland aldus hooren
»Er bestaat in Noord-Nederland eene Maatschappij die door hare werkzaam
heden en schriften aan taal en geschiedenis, Europeesch geworden is: het is
de Maatschappij te Leyden gevestigd. Dit Genootschap heeft dit bijzonder
eigen, van sedert lang met de Vlamingen in vriendschappelijke betrekkingen
te staan hoogst merkwaardig doet zij zich voor door hare gematigdheid diep
onderzoek en verdraagzaamheidvan deze laatste eigenschap zal ik hier een
voorbeeld aanvoeren: toen in den jare 1790 de Hoogeerw. Heer de Nelis laatste
Bisschop van Antwerpen, zich door de staatspartijen gedwongen zag zijn Bis
dom te verlaten, reisde hij naar Leyden, vervoegde zich bij de leden dezer
letterkundige Maatschappij cn ondervond daar, vooral ten huize van den ge
leerden Voorzitter [H. A. Schullens, Hooglceraar in de Oostersche Talen*)], het
vriendelijkst onthaal; maanden bragt bij daar genoegelijk door, vergetende
zijne wederwaardigheden in de onderlinge beoefening der Schoone Letteren.
Is het te verwonderen dat deze vereeniging al vroeg onzen Willems harer aan
dacht waardig keurde en hem het lidmaatschap opdroeg, alsmede deel nam
in het oprigten van zijn gedenkteeken Ook was Willems niet alleen laai- en
letterkundigehij was een verlicht manverdraagzaam vooral zeer geschikt
om den broederhand naanwer aan tc snoeren.
Als medelid dezer Maatschappij en op haar uitdrukkelijk verzoek, sprak ik
hier, bij het uitdrukken van den wensch dat Willems geest over oris hlijve
zweven, en ons beziele ter uitbreiding van alles wat waar, nuttig en schoon,
immers regt Vaderlandsch isOnze dronk zij dan eene eerbcwijzinggevoegd
bij die der voortreffelijke Leydsche Maatschappij van Nedcrlandsche Letter
kunde
FRANKRIJK.
PARIJS, 6 Julij.
In de Zitting van de Nationale Vergadering van den 5den is het ontwerp
van wet betrekkelijk eene leening van 150 millioen bij de Franschc Bank
aangenomen, alsook dat wegens de spaarkassen. Ook werd een wetsontwerp
aangenomen over de associaliën van werklieden onderling en van werkbazen
rnet werkliedenen een crcdiet bepaald van 1 millioen om die te ondersteu
nen. Daarna zijn de beraadslagingen geopend op een door den Minister van
Onderwijs Carnol aangevraagd crediet van 3 millioen ten behoeve van bet lager
onderwijs. Bij die gelegenheid werden door onderscheidene leden der Vergade
ring, maar vooral door den Heer Bonjean hevige interpellatiën tot den Mi
nister gerigt, wegens republikeinsche geschriften van gevaarlijke strekking,
van welke hij voor 's lands rekening 20,000 exemplaren had doen aankoopen,
om die overal te verspreiden. Als tee kendat de vergadering die geschriften
De Spreker noemt den Hoogleeraar in de Godgeleerdheid, Te Water, doch die werd cersfc
Voorzitter in 1792. Alleen noemt Te Water in zijn eigen Levcrisberigt, den Bisschop onder de
genen van wien hij het als een ware eere beschouwdezoo dikwijls hij schrijvens van hem
kreegen zegt in het levensberigt dat hij van den Bisschop gaf, dat hij hcra in 1794, dus 4 ja
ren later meermalen te Leyden heeft ontmoet.
