LEYDSGHE
COURANT.
1848.
N°. 4
fWo'
MAANDAG, 10 APRIL.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
vit Zaturdag avond.
i<W.<
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 8 April.
Heden wordt alhier op de gebruikelijke wijze de 24stc verjaardag gevierd
van H. K. H. Prinses Sophia, Erfgroothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach,
Dochter van Z. M. den Koning.
In onze vorige meldden wij dat II. K. H. de Prinses van Oranje met de
beide jonge Prinsen Willem en Maurits, 's Rijks Maseum van Natuurlijke
Historie hadden bezocht, wij vernamen later, dat ook het Maseum van Oud
heden door deze Leden van het Vorstelijk gezin is bczigtigd.
De Hertog en Hertogin van Montpensier zijn den 2,lc" met het stoom
schip de Batavier te San Sebastian aangekomen en hebben dadelijk de reis
naar Madrid voortgezet.
Het Provinciaal klad bevat een opgave van de bevolking der steden en
gemeenten vari de provincie Zuid-Holland op den 31s,en December 1837. Die
van Leyden is 38,939 zielen waaronder begrepen zijn 592 militairen en 66
gevangenen; van 'sGravenhage en Schcveningeri 69,492van Rotterdam 83,033.
Het totaal der bevolking van al de steden in Zuid-llolland bedraagt
288,926 zielen en ten platten lande 268,948, te zamen 557,874 zielen.
Onder dit bedrag is begrepen 5004 militairen, 335 verpleegden in de krank
zinnigen-gestichten en 2090 gevangenen.
Uit de laatste berigten omtrent den staat der Koloniën in de Maat
schappij van Weldadigheidopgemaakt op den IS116® Januarij 11.ontleenen
wij het volgende
Door wijlen den Heer Mr. P. J. J. Ram, te Utrecht, is aan de Maatschappij
geschonken 100.
Voorts ƒ352.98 door de Leden der Commissie, dc I1H. E. van der Ouder-
meulen, Jhr. Mr. P. H. van de Wall en Jhr. II. Hoeufft van Velsen, welke
in 1847 belast zijn geweest met het onderzoek naar den staat der Koloniën.
De bevolking is sedert 1 October jl. meer dan 500 personen verminderd,
zoo door sterfte en desertie, als voornamelijk door het buitengewoon ontslag
van bedelaars-kolonistendat door het Departement van Binnenl. Zaken tot
bijna 850 gebragt is.
De tuinbouw is verleden jaar allergunstigst geweest, hebbende opgeleverd
aan onderscheidene groenten voor 8,256,
behalve de gewone koloniën, alwaar, tegen f 15 voor eiken tuin,
waarvan de vruchten door iederen kolonist zeiven genoten wor
den over 399 hoevenbuiten de vrijboereneene opbrengst ver
kregen ister waarde van- 5,985,
te zamen
hetgeen nagenoeg 1000 meer bedraagt dan in 1846.
Bij voortduring blijft ook bijzonder dc aandacht gevestigd op de uitbreiding
cn verbetering van de houtcultuur.
De fabriekmatige werkzaamheden, zoo voor eigene behoeften als in de eerste
uitrusting van ongeveer 4,000 nieuw opgenomenen en het verschaffen van
nieuwe liggingstukken en gereedschappen voor de nieuwe localenhebben
bet gcheele jaar door, zoo druk mogelijk, moeten worden voortgezet.
Dc deken- en baai-weverij blijft aan den gang.
De kuipverwerij laat tegenwoordig niets te wenschcn overig. Bonte doeken,
boezelaars en andere bonten, worden geweven; kousen, klompen, schoenen,
petten, al de kleedingstukken worden door de kolonisten zelve gemaakt.
De wagenmakerijen, timmerijen, smederijen, kuiperijen en vele andere
kleine ambachten worden zorgvuldig op de vereischte hoogte gehouden
waardoor tevens de gelegenheid gevonden wordt om vele handswerkslieden cn
fabriekwerkers bij hun eigenlijk handwerk te houden en daarvoor nog meer
der te bekwamenen onderscheidene jongelieden daarin op te leiden.
De katoenspinnerij cn weverij is met kracht doorgezetde koffijzakweverij
niet zoo sterk door minder bestellingen.
Ruim 400,000 kolïijzakken en ongeveer 40,000 stukken katoen zijn er
geweven, tot welk laatste het garen zelf gesponnen is, het geheele jaar door.
Om de groote bevolking dadelijk dienstbaar te maken, aan de uitbreiding
van den landbouw is, om de ongeschiktheid der meestal zwakke nieuwe
lingen, ondoenlijk; terwijl dc mest, welke voor de nieuwe gronden gevor
derd wordt, hoe langer hoe bezwaarlijker te bekomen is. Het gebrek aan
ƒ14,241,
genoegzaam vaarwater in het verleden jaar, heeft den aanvoer ook zeer ver
traagd.
Intusschen zullen er dit jaar 3 nieuwe boeren-woningen te Ommerschans
op nagenoeg 150 Bunders laatst ontgonnen grond worden gezet; de Maat
schappij heeft overigens nog over eene aanzienlijke uitgestrektheid velds te
beschikken, om de koloniën bestendig uit te breiden, waardoor zij inden
werkeloozcn toestand van velen zou kunnen voorzien.
Het school- en godsdienstig onderwijs is ongestoord voortgezet.
Indien in bet gebrek aan kerkgebouwen voor de Protestanten in de gewone
koloniënen voor de Roomsch-Kalholijken te Ommerschans konde worden
voorzienzouden de uitkomsten in opvoeding en zedelijke ontwikkeling nog
gunstiger zijn.
Over het gedrag van de kolonisten valt tegenwoordig in gecnen deele te
klagen, de geregeldheid in het besuur en de goede verzorging der behoeftigen
heeft daartoe bijgedragen.
De vele bezoekers hebben zich van de goede orde kunnen overtuigen.
Dat het afgeloopen jaar uitkomsten heeft opgeleverd, die het nut, ja de
onmisbaarheid dezer instelling zoo baarblijkelijk bevestigen, zal gewis de al-
gemeene belangstelling opwekken, en de verflaauwde deelneming tot het lid
maatschap verlevendigen.
'SGRAVENHAGE, 8 April.
Z. M. heeft den gepensionneerden Schout-bij-Nacht Arriens weder hersteld
in de betrekking van zijnen buitengewonen Adjudant.
Dezer dagen heeft er eene nog al uitgebreide promotie enz. bij het
leger plaats gehad.
Uit aanmerking van de tijdsomstandighedenwaardoor vele ambachts
lieden buiten werk zijn geraaktzullen ook voor rekening van Z. K. H.
Prins Frederik der Nederlanden belangrijke werken worden uitgevoerd, onder
anderen noemt men den opbouw van eene prachtige manége, ter plaatse,
waar thans de stalling staat', op den hoek van den Boschkant en Casuarie-
straat, alsmede verbouwingen aan het huis van wijlen den Heer Meerman,
sedert cenen geruimen tijd reeds het eigendom van Z. K. II.
Men verneemt dat de aankomst van het lijk van Z. K. II. Prins Alexan
der der Nederlanden, dagelijks, waarschijnlijk heden of morgen, te Rotterdam
wordt te gemoet gezien.
Ten gevolge van het overlijden van Z. K. H. Prins Alexanderwordt
de verjaardag van II. K. H. de Erfgroothertogin van Saksen-Weimar-Eisenach,
eenige Dochter van HH. MM. den Koning en de Koninginheden in deze
residentie in stilte zonder bijzondere plegtigheid gevierd.
Bijkans dagelijks heeft in de afgcloopene week de Raad van Ministers
drukke en langdurige zittingen gehouden.
Z. D. H. de Vorst van Metternich heeft gisteren verschillende bezoeken
ontvangen, onder anderen van den Engelschen Minister bij het Ned. Hof,
en van den Minister van Staat, Baron van Doorn. Men verzekert dat het
verblijf van den Vorst in deze hoofdstad van langer duur zijn zaldan het
zich gisteren liet voorzien. Z. D. H. schijnt thans eenigen tijd alhier te zul
len verblijven.
AMSTERDAM, 7 April.
Bij Koninklijk besluit van den 5lIen dezer, is de Heer J. Staals Boonen,
Luitenant-Colonel der Dienstdoende Schutterij alhier, benoemd tot Zr. Ms.
Adjudant in Buitengewone Dienst.
Naar wij vernemen heeft Z. M. de Koning dezer dagen den Heer Mr. II.
Provó Kluit, Directeur van Policie alhier, benoemd tot Commandeur der
orde van de Eikenkroon, en tot Ridders dier orde de Commissarissen van
Policie C. de Bie en G. G. Ruschmann.
Men verwacht dat de Koning en Koningin na de Paaschdagen het ge
wone jaarlijksche bezoek aan deze hoofdstad zullen brengen.
Wij vernemen dat Z. M. de Koning dezer dagen voor het stedelijk Be
stuur ƒ10,000 uit Zr. Ms. bijzondere fondsen heeft beschikbaar gesteld,
voor eenige werken van openbaar nut.
Zoo wij wel onderrigt zijn(zegt de Amst. Cour.) bestaat het plan om een
werk te ondernemen dat zich niet alleen aanbeveelt door belangrijkheid voor
het oogenblikomdat het aan een aantal handen werk zal verschaffenmaar
dat ook blijvend en voor latere tijden belangrijke voordeelen belooft. Dit
