LEYDSCHE
COURANT
1848.
NM'22.
BINNENLANDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegevenDie van Maandag komt MAANDAG, 21 FEBRUARIJ.
De Prijs der Courant is f12- in het jaar;
de ajzohderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven
LEYDEN, 19 Februarij.
Heden is alhier de 31sle verjaardag van Z. K. II. den Prins van Oranje op
de gebruikelijke wijze gevierd.
Wij vernemen, dat de Commissie van Administratie over den weg en
de vaart van Gonda tot Bodegraven op aanst. Zaturdag den 26s,l:n Februarij
's middags een uur in het Gemeente-Huis te Bodegraven, verslag van haar
beheer, en de waarnemende Penningmeester rekeningen verantwoording zal
doen, en men verder over de voorstellen die gedaan zullen worden, zal be
raadslagen en uit Commissarissen eenen Penningmeester verkiezen.
Mogt het van eenig gunstig gevolg zijn voor de zoo teleurgestelde aandeel
houders in deze ot onberaden aangelegde of slecht bestuurde onderneming,
voor welke eene geldleening is gedaan van ƒ120,000, op welkers zoo prach
tige schuldbekentenissen, sedert den dag der uitgifte 1 November 1839 nog
nimmer de geringste rente, veelmin eenige aflossing werd ontvangen.
- Het Handelsblad van gisteren vesligt in een artikel Werkzaamheid
getiteld, de opmerkzaamheid op de schatten in onze koloniën in het planten
rijk, die nog dagelijks ongebruikt ontluiken en verwelken. De Ilortulanus
Hasskarl beeft ons met niet minder dan 900 plantsoorten bekend gemaakt
die op Java worden aangetroffen. Van hoe weinigen is het gebruik ons be
kend! De schrijver van dat artikel vertrouwt dat menigeen, bij wien de geest
van werkzaamheid niet is uitgedoofd of ingesluimerd, aan zijne woorden een
gretig oor zal leenenen zegt dat voor hem bij wien de traagheid en laauw-
heid niet de overhand hebben, vele uitwegen open staan om zich nieuwe
bronnen van bestaan te scheppen, en om vele zijner stad- of landgenooten
aan brood te helpen. Hij eindigt met op het voorbeeld te wijzen van den
Heer S. A. Meerburg alhier, die opmerkzaam gemaakt op de Rameeook
Rameh of Kapierict, eene distelplant op Java, tot nu onlangs in geringe
achting, alhoewel het niet onbekend was dat van de bast of schil touwwerk
kan gemaakt worden, dat fijn, wit en sterk is, na eenige proefnemingen,
van die vezelstof een doek heeft vervaardigd, dat in deugdzaamheid het zeil
doek scheen te evenaren. De Maatschappij tot Bevordering van Nijverheid
beschonk den vlijtigen man met eene medaille; [dit was vroeger; voor zeil
doek uit katoen vervaardigd, waarvan hij een geruimen tijd geleden een fa
briek Leeft opgerigt] en hierdoor krachtdadig opgewekt ora verder voor te
streven, heeft hij het binnen een paar jaren, zoover gebragtdat het zeil
doek van de Javasche Ramee vervaardigd, ook door de Koninklijke Marine ia-
goedgekeurd als het gewone zeildoek evenarende, indien niet in enkele opzig-
ten overtreffende. Het ontbreekt reeds niet aan ruime bestellingen wanneer
hij slechts grondstof genoeg heeft. Door zijne bekwaamheid heeft hij voor
zich zelven eene milde bron van welvaart geopend, voor vele huisgezinnen
onder zijne stadgenooten een middel van bestaan en een nieuw voortbrengsel
is ontdekt, dat, nu voortaan, op Java zal worden aangekweekt en onder de
uitvoer-arlikelen naar Nederland eene plaats zal innemen.
Is dit voorbeeld niet uitlokkend Hoe veel kan van dien aard niet in Ne
derland beproefd worden, mits men met oordeel te werk ga, en niet bij den
eersten tegenspoed den moed verlicze!
Uit het Algemeen Verslag van het Fonds ter Aanmoediging en Ondersteu
ning van de Gewapende Dienst in de Nederlanden, over 1846, dezer dagen
openbaar gemaakt, blijkt onder anderen dat de Heer Zurkann te 'sGraven-
hage aan die instelling de som van ƒ100 heeft vermaakt, terwijl de erfgena
men van den Heer C. Cruys te Amsterdam overleden, naar aanleiding van
eenen hun bekenden wensch des overledenen, aan het Hoofdbestuur hebben
doen toekomen ƒ1,000 voor het Fonds, en ƒ1.000 meer in het bijzonder
voor het Invalidenhuis alhier bestemd.
De jaarlijksche uitgaven aan de deelgeregtigden hebben bedragen eene som
van ƒ62,579.19. De jaarlijksche inkomsten bedragen ƒ45,331.51 en geeft
dus een te kort op de gewone inkomsten van ^7.247,67[, zijnde op nieuw
grooter dan het te kort in 1845, wanneer hetzelve 16,385.17 bedroeg. In-
tusschen mag het niet onopgemerkt blijven dat de gewone uitgaven van dit
fonds meer en meer beginnen te verminderenen wel in dier voegedat die
vermindering grooter is dan de vermindering in renten, welke geleden wordt
door den verkoop der inschrijvingen op het Grootboekom het te kort te
dekken, zoodat men mag vertrouwen, dat niettegenstaande het jaarlijksch te
kort op dit fonds, echter alle de verpligtingen zullen kunnen vervuld
welke bij de oprigting van dit fonds zijn aangegaan.
De uitgaven van het Invalidenhuis hebben beloopen over 1846 ƒ27,638.17,
derhalve 100.481 minder dan het vorige jaar.
Tot dekking daarvan hebben gestrekt: De pensioenen en gratificatiën alhier
ontvangen ƒ13,302.84. Subsidie van het Rijk ƒ5,000.00. Subsidie van het
Stedelijk Bestuur ƒ600.00. Renten van kapitalen, ten name van het Inva
lidenhuis ingeschreven ƒ288.00, en verder de gezamentlijke bijdragen uit
onze fondsen.
Gedurende het jaar 1846 zijn 113 manschappen in het gesticht verpleegd,
8 zijn er opgenomen, 4 zijn er uitgegaan, 9 zijn overleden. Op 31 Decem
ber 1846 bedroeg het getal Invaliden 100, waaronder 14 waarvoor door de
Departementen van Marine en Koloniën een gedeelte der onkosten wordt
vergoed.
De door den tegen woord igen Commandant-Directeur ingevoerde vereenvoudi
ging en bezuiniging blijft voortdurend goede vruchten dragen, en wanneer
men nagaat de groote besparing van uitgaven, die door die bezuiniging is
verkregen, en waarvan in een vorig verslag breeder melding is gemaakt, de
orde en de goede geestdie de Commandant-Directeur in het gesticht doet
heerschen, zoo meent de Commissie aan eenen vcrschuldigden pligt te voldoen,
wanneer zij bij dit verslag hem daarvoor haren opentlijken dank betuigt.
Het getal der verschillende bedeelden bedraagt ruim 2,100 waarvan een
derde uit den strijd met België.
De bijdragen uit de verschillende steden in 1846 bedroegen ƒ23,575, waar
onder Amsterdam voor 4,782. Rotterdam voor ƒ2,040. Haarlem voor ƒ1.993.
'sGravenhage voor ƒ1,521. Utrecht voor 1,045 en Leyden voor ƒ796
voorkomt.
Te Kadzand is den 11 den dezer in den ouderdom van 102 jaren overle
den Jean Dommingie, van oorsprong een Franschman, doch die voor vele
jaren uit de dienst deserteerde en zich daar nedezette. De laatste 30 jaren
werd hij in het armgesticht der Hervormde diakonic verpleegd.
'sGRAVENIIAGE, 19 Februarij.
Z. M. heeft aan Mr, M. J. Vitringa, Gewezen Griffier van de Provinciale
Staten van Gelderland, een pensioen van 1,866 verleend.
Z. M. heeft goedgekeurd de keuze van de kiesvergadering van het Israëli
tisch Rabbinaal Ressort van Amersfoort, uitgebragt op den Heer L. B. Schaap
lot Opper-Rabbijn van het Synagogaal ressort van genoemde stad.
Heden wordt de 31ste verjaardag van Z. K. tl. den Prins van Oranje
met de gebruikelijke plegtighiden in deze residentie gevierd. Van onder
scheidene openbare en bijzondere gebouwen wapperen 's lands vlaggen. Het
klokkenspel heeft zich gedurende den geheelen dag bij afwisseling doen hoo-
ren. Heden voormiddag is er dejeuner bij HH. KK. HH. den Prins en de
Prinses van Oranje. Heden namiddag is er diner ten Hove.
Het Collegie van Generaalmeesteren der Munt hebben ter kennis ge
bragt dat in 1847 de volgende muntspeciën zijn vervaardigd:
9,387,175 Rijksdaalders of stukken van 2J gulden 23,467,937.50.
8,385,519 Guldens- 8,385,519.00.
1,100,882 Halve Guldens- 550,441.00.
2,001,000 Halve Centen- 10,005.00.
Dus gezamenlijk voor een bedrag van .ƒ32,413,902.50.
ROTTERDAM, 17 Februarij.
Daar het schooner-brikschip Gouverneur van der Eb, gevoerd door Kapitein
van der Eb, op uit0 Februarij naar de kust van Guinea vertrekt, kunnen de
brieven, welke men met dien bodem zoude willen verzendentot des middags
12 ure op den 28stCD Februarij 1848 aan het Postkantoor hier ter stede wor
den bezorgd, zullende alsdan de depêche worden gesloten. (ff.R. C.)
Uit de Roomsche kerk te Delftshaven zijn in den nacht van Maandag
al de gelden gestolen, die in de armbussen en bakken waren. Men denkt
dat de daders zicb den avond te voren in de kerk hebben laten sluiten.
AMSTERDAM, 17 Februarij.
Door den Raad van Bestuur der Koninklijke Academie van Beeldende Kun
sten zijn, in de vergadering van den 2<len dezer, tot Leden der Akadetnie
benoemd, de Heeren Bracassartte Parijs; L. van Bronkhorst, te '«Graven-