tijden niet meer dan 5560 bedraagtterwijl toen de cholera hier het
hevigste was, in de grootste maand der sterfte er slechts 120 overleden
waren, zijnde destijds de stad nog in het bezit geweest van een zwaar garni
zoen hetgeen nu het geval niet is.
Het Concert alhier door de Sociëteit de Unie ten voordeele der armen
gegeven heeft ruim ƒ600 opgebragt.
BUITENLAJYDSCHE BERIGTEN
OOST-IIVDIE.
BATAVIA, 30 November.
De ziekte in het middengedeelte van Java is nog niet geheel geweken. In
de residentie Soerakarta is zij nog vrij hevig en in de residentie Pekalongan
heeft men daarom moeten afzien van nieuwe koIHj-aanplantingen.
Met de te Banjermasing en Koeti verkregen steenkolen zijn aan boord
van 's Rijks ssoomboot Etna, gedurende eene reis van Borneo naar Batavia,
proeven genomen. De Banjermasingsche steenkolen sloegen te veel aan. De
Koetische steenkolen broeiden zoo sterkdat men voor zelf-ontbranding vrees
de. Men hoopte, bij een dieper indringen in de lagen betere steenkolen te
vinden.
Op den 30stCD September is in de nabijheid van Boeton na twee dagen
te voren bezuiden het eiland Wangi-Wangi te hebben gestotenin volle zee
gezonken het Nederlandsch-Indisch schip Nawan el JoesoerGezagvoerder
B. van der Zwaan. De lading ter waarde van ongeveer 60,000 is verloren,
maar de opvarenden ten getale van 71 personenwaaronder de Kapitein der
Infanterie Nomangewezen Commandant van Menado, hebben zich in drie
booten gered en zijn daarmede den 2aen October behouden te Boeton aange
komen, waar zij inet de meeste welwillendheid door den Sultan zijn ontvan
gen. Hij heeft voor eigen rekening een vaartuig doen uitrusten ter hunner
overbrenging naar Makassaralwaar zij den 26stcn October aankwamen.
Men heeft berigten ontvangen omtrent den gunstigen afloop eener door
door den Sultan van Fernante in den loop der maand Januarij jl. naar bet
eiland Bangay afgezonden expeditie van 12 korra korra's, bemand met
588 man, ten einde den in opstand geraakten Radja van dat eiland in onder
werping te brengen.
De korra korra's, Waterschildpadden, worden dus genoemd om hunnen tragen
voortgang. Het zijn overdekte vaartuigen van meer of min 100 rijnl. voeten
lengte, 12 of 14 of meer voeten breed, soms ook van 2 of 3 fraaije ka
mertjes voorzien; doch ongeschikt bij zware zee en tegenwind. Zij zijn ter
wederzijden van twee of meerdere gnadjo's of lange vierkante op het water
rustende vlerken voorzien, die het vaartuig in evenwigt houden, en waarop
roeibanken zijn die op iedere gnadjo 20 roeijers voeren. Bovendien voeren ze
nog zeil, en als roovers ligte stukken geschut.
In de voormalige tijden der O. I. Compagnie deden de Landvoogden van
Amboina jaarlijks in October, als 't gewoonlijk stil weder is, een togt
met een vloot van zulke vaartuigen, de Hongivloot gebecten waartoe ieder
huisgezin een roeijer moest leveren.
Deze togt duurde 5 a 6 weken zoo tot het bezoeken van al de plaat
sen onder het Gouvernement van Amboina ten einde order te stellen op de
zaken der Compagnie, als tot uitroeijng der zeerooverij. Valentijn uit wiens
werk Oud- en Nieuw O. Indië wij deze beschrijving ontleenengeeft een
uitvoerig bcrigt van zulk eene korra korravloot in 1706, die toen van tien ver- I
schillende eilanden zamen gebragt, 61 vaartuigen bedroeg, bemand met 6718
koppen. Reeds in 1688 werd omtrent die togten door den Gouverneur van
Amboina een reglement gemaakt dat in 1709 werd vernieuwd.
Voorts voegt Valentijn tot beter begrip van zulk een Ambonsche oorlogs
vloot er een uitvoerig dagverhaal van eenen togt in 1705 bij door W. du Rieu
Secretaris van Politie, C. Sehulerus Secretaris van het Landgerigt en den Ad- 1
sistent J. L. Munnieks aan den toenmaligen Gouverneur van Amboina B. Coyet
ingediend.
De gezindheid der Balinesche Vorsten blijft nog ongunstig. Een Neder-
landsch-Indisch vaartuig en een van een ingezeten van Singapoerzijn, na
op de kust van Bali te zijn gestrand door de Balinezen geplunderd. De ge
vraagde genoegdoening is niet gegeven en de Gouverneur-Generaal was werk
zaam om de middelen te beramen tot ernstige bestraffing van deze gestadige
inbreuken op de gesloten verdragen en op de veiligheid van handel en scheep
vaart.
Men achtte het waarschijnlijk dat de invoering der nieuwe wetboeken,
aanvankelijk bepaald op den lste" Maart, zou worden uitgesteld tot den 18der>
Mei dezes jaarsuit hoofde van het veelomvattende van den nog te verrigten
arbeid.
TËREËMGDE STATED.
NEW-YORK14 Januarij.
De Generaal Seott zal door den Generaal Butler vervangen worden. De
eerste had eene proclamatie uitgevaardigd, waarbij hij bekend maakte dat
het leger der Vercenigde Staten het gansche gebied van Mexico zou bezetten
tot dat die republiek op aannemelijke voorwaarden den vrede zou aanbieden
en dat voortaan alle belastingen ten behoeve van de regering der Yereenigde
Staten zouden geheven worden. Volgens brieven uit Queretaro hadden de
meeste leden van het congres die stad verlaten, zoodat hetzelve geene zittin
gen meer kon houden.
Men heeft een aanvang gemaakt met het aanleggen eener brug over den
beroemden waterval van Niagara in den staat New-York. Over die brug zullen
tegelijk de sporen gelegd worden van eenen weg die dienen moet ter verbin
ding van den groolen spoorweg van New-York naar Quebec. Op den Engel-
schen oever arbeiden de werklieden aan deze groote onderneming op steigers
die meer dan 200 voeten boven den afgrond gebouwd zijn, waarin de Sl. Lau-
rens-rivier zich nederstort.
AEGEllIE,
ALGIERS, 20 Januarij.
Tusschen Tablot en Sak Hamoude heeft een groot ongeluk plaats gehad.
De legertrein namelijk, op den 8sten dezer van Anmale vertrokken, werd
door een hevigen sneeuwstorm overvallenzoodat zelfs de muilezels in de
afgronden nederstortten. De koude werd plotseling zoo hevig, dat in een
kwartier uur tijds, van de 44 man 14 bezweken. Ook heeft men nog van
andere ongelukken gehoord welke door de koude veroorzaakt zijn. Op den
17deD dezer werden alhier 12 personen gebragt, die alleen in den nacht tus
schen den 11 den J2den doodgevroren waren.
ITALIË.
ROME, 21 Januarij.
Thans is officiéél bekend gemaakt, dat de Kardinaal Bofondi tot Staats
secretaris benoemd isin de plaats van den Kardinaal Ferrelti. Deze is tot
Legaat van Ravenna benoemd ter vervanging van den eerstgenoemde.
Ook heefl de Paus tot Minister van Finantiën benoemd den Graaf P. Fer
relti, het hoofd der liberalen, en tol Minister van Politie, den Hertog M.
Gaetani, een der uitstekendste mannen van Rome.
De Staatsraad heeft het toestemmend ad vies over de volgende aangele
genheden uitgebragtDe burgerwacht zal ten spoedigste op den voet van een
leger worden georganiseerd, een zeker gedeelte mobiel worden verklaard, in
de arsenalen al wat noodig is worden gebragthet leger met een derde ver
meerderd en twee Italiaansche Generaals, die wel bekend zijn wegens hun
schitterend gedrag in de oorlogen van Afrika en Spanje, ontboden worden
om aan het hoofd van de burgerwacht te staan.
Men maakt het den Duitschers en bijzonder den Oostenrijkschen Offi
cieren in Milaan zeer lastig, zoodat deze laatsten bijna geene kwartieren be
komen kunnen. De Maarschalk Radetzkiwelke er bevel voert, heeft ge
dreigd tot eene gedwongen inkwartiering te zullen overgaan, indien dit niet
verandert.
Alhier hebben de gebeurtenissen op Sicilië eene groote spanning te
weeg gebragt. Men verlangt van alle zijden wapening en toebereidselen tot
verdediging, daar men thans eene tusschenkomst van Oostenrijk als zeker be
schouwt.
De Kardinaal Tosti, wiens dood gemeld was, leeft nog en is buiten
gevaar.
Naar luid van brieven over Frankrijk en Zwitserland ontvangenzou de
voorloopige regering van Sicilië, de concesssiën des Konings verworpen heb
ben en het bombardement van Palermo weder zijn aangevangen. De vaan
des opstands was in verscheiden steden opgestoken.
Te Napels heeft men het noodig geacht den Minister van Policie del
Carretto en den Biechtvader des Konings Msgr. Cocle te verwijderen.
De laatste tijdingen van Palermo van den 21sten dezer berigtendat de
opstandelingen bet klooster Novizziato bij hel paleis hadden aangetast, het
welk door de troepen werd verdedigd. Voorts was er een Engelsch fregat
voor de stad ten anker gekomen.
TOSC'ASE.
In het dagblad Alhadat te Florence wordt uitgegeven en onder censuur
slaat, leest men het volgende: Italië zal niet gelukkig en vrij zijn, dan na
het afschudden van het hatelijke juk der tractateu van 1815. Men zegge ons
niet, dat de minister Guizot onze vriend is. Men reikt niet gelijktijdig de
hand aan Oostenrijk en aan Italië. Wij gelooven niet aan de vriendschap
van een mandie niet protesteert tegen het bezetten van Ferrara en Modena,
en die dagbladen betaaltwelke de Jesuiten en den Koning van Napels ver
dedigen. Engeland heeft ons geld noch manschappen geleverdmaar ten
minste de ontwikkeling onzer onafhankelijkheid niet willen belemmeren. Arm
Frankrijk! Waartoe moet bet dienen, om met bloedige letteren vrijheid,
gelijkheid en broederschap op uwe vanen te schrijven, en daarna zoo laag
te vallen.
Z1VITSESLAB1D.
De Apostolische Nuntius is werkelijk teruggeroepen, en zijn opvolger, de
Heer Luqpetis reeds te Lucern aangekomen.
De komst van Luquet te Lucern beeft vrij wat opzien gebaard. De Paus
zou zoodanige vrijheid van godsdienst in Zwitserland willen invoeren dat de
godsdienst niet langer het voorwendsel van verdeeldheden of de aanleiding tot
wanorde kan zijn. Zulks is echter in strijd met de gevoelens welke in de
Zwitsersche Kantons heerschen zoo heeft de Regering van Walliserlaud dezer
dagen aan den Grooten Raad een besluit aangeboden, waarbij zij zich het regt
toekent, de godsdienstige vereenigingenwanneer het haar goeddunkt, te
ontbinden en de afgezette leeraars naar de plaats van waar zij gekomen zijn,
terug te zenden.
DENEMARKEN.
KOPENHAGEN, 25 Januarij.
De Koning heeft gisteren een rescript aan de Deensche en Sleeswijk-Hol-
steinsche kanselarij doen toekomen, waarbij bevolen wordt alle aanhangige
regtsvervolgingen wegens politieke en drukpers-delicten te staken.
