den aangaande die ramp, en eene opgave van de naincn der daarbij om
gekomenenzoowel als van de geredde personen, bevat.
Onder de 300 reizigers aan boord van de Phoenixdie op het meer Michigan
niet ver van Sheboygan eene prooi der vlammen geworden is bevonden zich
omstreeks 150 Hollandsche landverhuizers uit Overijssel en Gelderland, waar
van er slechts 25 met de heide hooien van het stoornvaartuig gered zijn.
Deze ongelukkigen hehhen alles verloren de meesten waren zelfs naauwe
lijks gekleed, daar zij te bed lagen toen de brand eensklaps met groote hevig
heid uitbarstte. De ingezetenen van Sheboygan waar zij zich nog bevin
den hebben hen liefderijk opgenomen en in hunne eerste behoeften naar
vermogen voorzien thans is ook hier te Milwaukie de liefdadigheid der be
volking te hunnen behoeve ingeroepen.
AMSTERDAM31 Januarij.
Van den 24steD tot den 29sten dezer zijn hier geboren 126 kinderen en
overleden 248 personen. Van 1 Januarij geboren 559 kinderen en overleden
1028 personen.
De aan het nieuwe beursgebouw te doene werken zijn door den Heer
J. Rietsnijder aangenomen voor 59,800eene som welke men zegt nog iets
beneden de begrooting te zijn. Men denkt derhalve, dat dit aanbod door den
Ed. Ach tb. Raad dezer stad zal worden aangenomen.
De Heer E. H. von Banrnhauer heel't lieden zijne betrekking van Hoog
leeraar in de Schei- en Artsenij-Mengkunde aan het Alhenaeuin dezer stad
aanvaard, met het houden eener plegtige redevoeringin het Nederduitseh
over de noodzakelijkheid eener wate kennis der natuur voor alle standen.
Op den 23slen dezer hield de alhier gevestigde Maatschappij van Toon
kunstenaars iiCaccilia" hare zevende algemeene jaarlijksche vergadering, onder
het voorzitterschap van den Heer J. W. T. Stumpff. Blijkens overgelegde re
kening en verantwoording van den Penningmeester, hadden in het afgeloopen
jaar 3 verouderde en 5 weduwen en weezen van overledene Toonkunstenaars
het regt van onderstandvan wege deze maatschappijgenoten cn was door
haar het aanzienlijk bedrag van 2.045.83 daartoe uitgekeerd. Verder bleek
daaruit, dat de vaste- en uitdeclings-fondsen dezer maatschappij tot de som
men van 17,400 en van 10,7002 j pCt. Inschrijving Grootb. geklommen
waren, zoodat ze haar pogen, oin door de keurige uitvoering van de schoon
ste meesterwerken het lot van ongelukkigen te lenigen, als ineer en meer
met den gewenschten uitslag bekroond, mag beschouwen.
In de vorige week werd de jaarlijksche algemeene huishoudelijke ver
gadering der leden van de maatschappij Arti et Amicitiae, alhier, gehouden.
Uit het verslag over den staat dier maatschappij bleek, dat de geldmidde
len in zeer gunstige omstandigheden verkeerden. De renten der geldleening
waren stiplelijk voldaan en gedurende dit jaar 4 aandeelen, te zamen a
ƒ2,000 uitgeloot, terwijl daarenboven een aanzienlijk batig saldo van het
vorige jaar in kas overbleef cn men niettegenstaande buitengewone uitgaven
voor in hel gebouw aangehragte verbeteringen, nog voor bel ingetreden jaar
weder boop op eene aflossing vestigde. Het kapitaal van liet weduwen- en
wcozen-fonds was dit jaar vermeerderd met een bedrag van ruim ƒ3,000,
voortkomende uit verscheidene aanzienlijke giften rn andere inkomsten, welke
alle met dankbare vermelding der schenkers werden opgenoemd. Dit kapi
taal bedroeg dan ook met ul° December eene som van bijna 12,000, ren
tende 5 pCt. Van deze rente waren gedurende 1847 drie nitkecringcn aan
weduwen van kunstenaars, leden der maalsclioppijgedaan.
Voorts werd vermeld de gunstige uilslag der gehouden tentoonstelling in
de kunstzaal, welke ruim ƒ1,100 aan toeganggeldcn opgchragt heeft en alwaar
63 kunstwerken tot een bedrag van ruim /"9.000 aangekocht werden.
Het gebouw der maatschappij onderging eene aanzienlijke verbetering, door
het buuwen van een' nieuwen cn doelinatigcn opgang tot de kunstzaal.
Daarenboven werden aan de percelen aanzienlijke verbeteringen verrigt.
De slotsom van dit verslag was alzoo, dat Arti ct Amicitiae, na een be
staan van 8 jaren, steeds in bloei toeneemt.
NIEUWE DIEP, 28 Januarij.
Het ijs is alhier zoo sterkdat men er met alle veiligheid over loopt.
Dien ten gevolge heeft 's lands stoomschip Cycloop niet uit kunnen Ioopen
om ingevolge verkregen last, Dr. Everard van Schcveningen naar Engeland
te brengen.
Wij vernemen echter, dat deze stoomboot zeilklaar moet blijven om met
He eerste gelegenheid uit te gaanwaarschijnlijk naar Madera.
Ook het stoomschip Camille heeft de haven niet kunnen verlaten.
UTRECHT, 29 Januarij.
Gisteren avond heeft de Hoogleeraar Schrocder van der Kolk, de spreek
beurt vervuld in het natuurkundig gezelschap, en een belangrijk verslag ge
geven van de veranderingen en verbeteringen in de verpleging en verzorging
der krankzinnigen in ons Vaderland. Na eene korte inleiding over hunnen
vrocgcren toestand en de verschillende wetsbepalingen omtrent de krank
zinnigen, loonde de spreker, hoe na de wet van den 29stcn Mei 1841 in
den tijd van 6 jaren de vroeger ongelukkige toestand had opgehouden te be
staan alle ketenen cn vroegere mishandeling waren verdwenen de slecht
ingerigte gestichten opgeheven en voor de behoefte dier ongelukkigen door
het daarstellen van geneeskundige gestichten in ons geheelc land was voorzien,
hetgeen men in de meeste landen nog niet had bereikt. Hierop wees bij uit
statistieke tabellen aan dat de vruchten dezer verbeteringen door menigvul
dige herstellingen zoo gelukkig waren, dat wij ons Vaderland, in dit opzigt,
met voordeel tegen het buitenland konden vergelijken.
Vrijdag namiddag te één urehield de benoemde Hoogleeraar F, C.
Donders, in het Groot Auditorium alhier, Ier aanvaarding van zijn flöog-
leeraarsamht aan deze Hoogcsehool, eene redevoering over: de Wetten der
Natuur blijkbaar in derzelver organismus.
Onlangs is eene belangrijke inrigting van liefdadigheid in ons vaderland
tot stand gekomen, namelijk een Landbouwkundig Huis van Opvoeding voor
Verwaarloosde Kinderen, in navolging der beroemde Colonie Agricole, te
Metlrayin Frankrijk. Deze inrigting wordt gevestigd te Montfoortzij is
niet alleen voor jeugdige overtreders der wet, maar voor verwaarloosde kin
deren in bet algemeen bestemd de uitgebreidheid van haren werkkring zal
afhangen van de giften en inkomsten, die zij te wachten heeft. Met dit huis
van opvoeding willen de oprigters verbinden: 1°. Een Proveniershuis, waarin
bejaarde lieden zich, tegen eene bepaalde som, op het Grootboek ingeschre
ven, kunnen inkoopen 2°. een Kosthuis, ter verpleging van oude mannen,
tegen ƒ100 's jaars 3". een Bestedingshuis, waarin gemeenten of corpora-
tiën hunne armen kunnen besteden tegen bepaalde sommenbij wijze van
abonnement. Reeds van 10 genieenten zijn beslcdelingen aan de directie
toegezonden 72 gemeenten hebben die toegezegd. Ook aan dezen moet land
bouwkundige arbeid of handwerk worden verschaft, voor zoover zij daartoe
geschikt zijn.
HEMMEN, 25 Januarij.
Men verneemt, dat de aanvankelijk milde bijdragen van mensehlicvenda
Christenen voor liet Asyl, of gesticht voor boetvaardige zondaressen: Steen
beek, in de nabijheid dezer gemeente, te Seltenonder medewerking van
D'. O. G. Heldring, en onder bestuur der directrice, eene diaconesse welke
zich aan deze edele taak zal toewijden, de hoop doen koesteren, dal welligt
nog in dit jaargetijde of den aanvang der lente, deze zaak onder 's Hemels
zegen lot stand moge worden gehrugt. De noodige veranderingen, die aan
liet huis, voor dit geslicht bestemd, worden aangebragt, hebben haren voort
gang, bet inriglen van 15 afzonderlijke slaapvertrekjes, het opbouwen van
eene loots bestemd tot een waschliuis, enz.
ZWOLLE, 30 Januarij.
De provinciale begrooting voor Overijssel, voor het jaar 1848, wordt,
ingevolge een besluit van Gedeputeerde Statenverkort medegedeeld in een
der dagbladen dezer stad. De inkomsten en middelen zijn daarbij gesteld op
ƒ403,365.79; de uitgaven cn behoeften op dezelfde som. Ouder de
uitgaven voor kanaal-werken komen voor de volgende posten: herstellings
kosten van de Dedemsvaart en andere daartoe hehoorende eigendommen op
ƒ34,500; uit te voeren werken aan de Dedemsvaart, bij de verkoop-condi
tiën ten laste van den kooper gelaten op 58,138.38gewoon onderhoud
der Dedemsvaart en aanliooriglieden op ƒ5,387; daarstclling van een kanaal
voor de scheepvaart van Koeverden naar het bovenpand der Dedemsvaart op
ƒ140,000; enz.
Gisteren avond is kort bij deze stad van een der diligences die van
den eersten te Arnhem aankomenden spoortrein op hier rijden, de voor-as
gebroken, en daardoor voorover gestort, met dat ongelukkig gevolgdat
de postiljon onder liet rijtuig is geraakt, en zoodanig bezeerd, dat hij
terstond den geest heeft gegeven. De conducteur, die naast hern zat, heeft
volstrekt geen letsel bekomen, evenmin als de zich in het rijtuig bevindende
passagiers.
LEEUWARDEN, 26 Januarij.
Er bestaan voorzeker slechts weinige voorbeelden, dat men op ééncn dag
op schaatsen niet alleen alle Vriesche steden bezoekt, maar ook op de plaats
terugkomt van waar incn is uitgegaan.
Dat zulks mogelijk is, is onlangs wederom bewezen. Op den 22s,cn Ja
nuarij jl. zijn des morgens ten vijf ure, van het dorp Huins; uitgereden
5 reizigers. Zij reden van lluins op Leeuwarden en Dokkuintoen teiug op
Leeuwarden, van daar op SneekYlst, Sloten, Stavoren, Hindelopen, Wor-
kuin Bolsward, Harlingen en verder op Franeker, alwaar zij des avonds
oin half acht ure aankwamen, en ten negen ure te Huins zoodat zij in een
tijdsverloop van zestien ure ai de steden van Vriesland hebben bezocht. De
betrekkelijke afstand, welken zij hebben afgelegd, is nagenoeg 40 uren
gaans, zoodat zij gemiddeld een uur gaans in 24 minuten hebben afgelegd.
De reizigers hadden in den morgen nog al le kampen met harden tegen
wind, maar gelukkig was het ijs, over het geheel genomen, tamelijk goed
en de wegen waren goed gebaand.
Twee zijn des nachts te Bolsward geblevende anderen hebhen echter
het doel hunner reis volbragt, zonder cenig letsel bekomen te hebhen, cn
daardoor getoond, dat de Vriezen niet alleen in snelheid op schaatsen, maar
ook in het volhoudinjjs verin ogenvoorzeker huns gelijken niet hebhen.
De snelheid intusschen van 24 minuten in een uur levert niets buiten
gewoons op, dewijl goede schaatsenrijders afstanden van hoogstens 8 a 10
uren dikwijls in 15 minuten per uur afleggen, maar zulks voorzeker gedu
rende 16 uren niet kunnen volhouden. Als men daarbij in aanmerking
neemt, dat de krachten van een paard niet verder gaan dan om dezen af
stand van 40 uren gaans in minstens twee dagen af te leggen, zoo moet inen
de kracht en volharding van bovengemelde reizigers bewonderen.
GRONINGEN, 28 Januarij.
In den avond van den 24stcu dezer verloor de Israëlitische gemeente en
van het ressort alhier, door den dood, haren geliefden Herderen Leeraar
den Heer Saloinoiri RosenbachOjiper-Rabhijn en Rabbijn Irispectenr over de
Godsdienstige Israëlitische scholen, in het synagogaal ressort van Groningen,
Hij bereikte den ouderdom van bijna 85 jarenwaarvan hij de laatste 22
jaren het Leeraarsamht op eene waardige wijze bekleedde.