LEYDSCHE
COURANT.
1848.
VRIJDAG, 28 JANUARIJ.
RI NN EN L A N DSC H E B E IG TEN
N°. 1
i
De Courant wordt Maandag, Woensdag en
Vrijdag uitgegeven. Vie van Maandag komt
uit Zaturdag avond.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
Bij deze Courant behoort een Bijvoegselbevat
tende de Stedelijke BlegrooKng-, welke ook afzonder
lijk, a ÏO Centen, ter Blrukkerij te verkrijgen is.
LEYDEN, 27 Januarij.
Wij vernemendal er op aanstaanden Zondag den 305lCD de-
ter, in alle de Gereformeerde kerken, den gelieclen dag, eerie
buitengewone Collecte zal plaats hebben. Zoo wij wel onderrigt
zijnzal de opbrengst daarvan geheel en alleenlijk besteed wor
den tot buitengewone ondersteuning en uitreiking aan
hen die om verschillende redenentot hiertoe daarvan verstoken
moesten blijven. Het is te wenscbendat de weldadige gevers
bij de toenemende behoefte der armen in deze nijpende koude
en daaruit voortvloeiende werkeloosheid een onbekrompen ge
bruik van deze gelegenheid zullen maken.
Een onzer Sladgenootcn heeft, in de Leydsche Courant van den 12d™
Januarij jl.de algcuieene aandacht gevestigd op liet Concert, dat op Dings-
dag den lslen Fehruarij e. k. door den Heer N. J. AA'etrens gegeven zal wor
den. Wij stemmen den knnslkennendcn schrijver van dat artikel gaarne
alles toe, wat hij omtrent de talenten en de verdiensten van den Heer N. J.
Welrens heeft aangevoerden verheiden het genoemde Concert met cene
hoog gespannen verwachting. Wij gevoelen er de waarde van dat hetin
onze stad, ecne nieuwe proeve zal opleveren van het vermogen der kunst, ook
onder iiare edelste vormen en op eenen der hoogste trappen van hare ontwik
keling, maar wij vermenen dat er nog andere en meer gewigtige redenen
bestaan om onze belangslelling in zulk een Concert te hetoonen, dan die
door den schrijver van het genoemde artikel zijn aangestipt, en wij oordeclen
het daarom niet ongepast, nog eenmaal op dat Concert terug te komen.
De beoefening der toonkunst is in deze stad vrij algemeenmaar toch
zijn er weinigen die haar zoo veel zorg en slndie wijden, als zij vordert, om
dat uitstekend middel ter veredeling en beschaving te kunnen zijn, dat zij
hij cene behoorlijke beoefening wezen kan en wij mogen het daarom niet als
cene onverschillige zaak beschouwen, mannen in ons midden te hebben,
die, hij liet vermogen, den goeden wil bezitten om haar onder ons krachtda
dig te bevorderen. Wij eischcn, wat de toonkunst betreft, gewoonlijk te wei
nig van ons zeiven en onze kinderen, maar buitensporig veel van ben, aan
wie wij de mnzijkale opvoeding van onze jeugd toevertrouwen; en terwijl wij
talenten begeerenvei liezen wij veelal de achting en de onderscheiding uit
het oog, die wij aan talonten verschuldigd zijn. Wij meenen het regt te
hebben onze onderwijzers in de toonkunst met de groote virluosen te meten
die zich bij zeldzame gelegenheden in onze stad laten hoorenmaar terwijl
wij erkennen dat sommigen onzer onderwijzers dien strengen toets gelukkig
kunnen doorslaan, terwijl wij hegeeren dat zij zich op die hoogte staande
houden, vergeten wij niet zelden hen daartoe op te wekken en aan te vuren,
vergeten wij niet zelden hoe treurig zij hij ons beloond en vergolden worden.
De verdiensten van den Heer N. J. Wetrcns zijn Ie zeer bekend om onze lof
spraak te behoeven, maar wij zouden niet durven verklaren dat zij in de
zelfde mate gewaardeerd worden, en stellen wij er prijs op, dat hij den
bloei der toonkunst onder ons krachtdadig blij ve bevorderen, dan moeten
wij hern de ondersteuning ook niet ontzeggendie bij van onze zijde ver
wachten kan.
Het Concertdoor den Heer Wetrcns te geven, is ons een aangenaam be
wijs van zijnen onverflaauwden ijver en bestendig streven naar vooruitgang
in zijne kunst, die wij te meer waarderen, daar wij in hem niet alleen een
uitstekend talent, maar ook een' rijk begaafden en naauwgezettcn onderwijzer
erkennen. Men zoude geheel een vreemdeling in de toonkunst moeten zijn
om niet Ie begrijpenboe vele nieuwe studiën en nieuwe zorgen zulk een
Concert vereischt, welke aanzienlijke uitgaven gevorderd worden voor een
orchest, zoo als de Meer AVetrens gewoon is het ons te geven, en liet zoude
dus ligtelijk in ons eigen nadeel kunnen zijn indien de loffelijke pogingen
van den Heer AVetrens andermaal alleen met eenige toejuichingen en eene
aiet onbelangrijke geldelijke schade mogten vergolden worden.
In het belang van de stad onzer inwoning hopen wij alzoo dat het Concert,
door onzen verdienstelijken Stadgenoot te geven, cene zeer groote deelneming
zal vinden en een krachtig bewijs zul opleveren niet alleen voor ons kunst
gevoel, maar ook voer onze juiste waardering van zijne verdiensten. Zoo
zullen wij liet onze er toe bijdragen om eene kunst onder ons te doen bloci-
jen, die onze (misselijke kringen met liefelijke banden kan omstrengelen,
die ons naauwer aan onze kinderen en cchlgenootcn kan verbinden, die ons
gevoel kan veredelen ons gemoed kan verheffen en ons nieuwe krachten kan
schenken voor de vervulling der soms mocijelijkc pligtcnoris hier heneden
opgelegd. K
Uit liet Jaarboekje voor het Koninkrijk der NederlandenJaar
gang 1848, blijkt, dat de bevolking op 1°. Januarij 1847 bedroeg,
3.062.223 zielen. In 1846 waren er 100,792 kinderen geboren, en overleden
91,930 personen; in de 3 vorige jaren waren gemiddeld 75,592 personen
gestorven, en in bet cholera-jaar slechts 71,266.
'sGRAVENHAGE26 Januarij.
Z. M. beeft aan Jhr. P. F. von Sicbobl, tot dusver den rang bezittende van
Dirigerend OlGcicr van Gezondheid hij het leger in Ned. Indie, den titulairen
rang toegekend van Colonel, inct vergunning om de uniform tc dragen van
den gcneralen staf des gemeldcn legers.
Het heeft 11. M. de Koningin behaagd de opdragt aan te nemen van
een werk, getiteld: Descriptions et figures des plantes nouvelle s et rares
du Jardin Botanique de buniversite de Leyde et des principaux jardins
du Royaume des PYiys Basdoor den Hooglecraar AV. H. de Vriese en uit
te geven hij de hecren A. Arzn en Comp., tc Leyden. Het prospectus van
dit belangrijk werk zal de oplettendheid der geleerde wereld en van het be
schaafd publiek, dat een levendig belang stelt in de kennis van de schoonste
verzamelingen der kruidtuinen, hijzonder boeijen. Daar liet wetenschappelijk
gedeelte van bet werk aan den lloogleeraar AV. II. de Vriese_is opgedragen,
zoo kunnen de bnitenlaridsclie geleerden zicli overtuigd houden, dat dit een
werk is, dat hunne oplettendheid, hunne aandacht en hunne goedkeuring
waardig zal zijn. Ook de platen zullen niets te wenschen overlaten. Zij
zullen naar de natunr worden geteekend door bekwame kunstenaars en met de
grootste zorg worden gekleurd. De tekst, houdende de beschrijving der plan
ten, zal in het fransch worden opgesteld. Ook de uitvoering, wat druk en
papier aangaat, zal aan den eisch des lijds volkomen beantwoorden. Alles
verecnigt zich alzoo, om deze waarlijk pracht-uitgave aan het publiek, dat
nuttige en fraai uitgevoerde werken wcnscht te ondersteunen, aan te hevelen.
Men mag alzoo een aanzienlijk debiet zoo binnen als buiten 's lands ver
wachten. Ilceds ziet de eerste aflevering het licht.
Ten gevolge der ongunstige herigten, gisteren uit Madera ontvangen,
nopens den toestand der gezondheid van Piins Alexander, is de heer Dr. P. E.
Everardgeneesheer van HM. MM., uit deze residentie derwaarts vertrokken.
Z. M. de Koning van Pruissen heeft Z. Exc. den Graaf van Konigsmarck,
buitengewoon gezant en gevolmagtigd minister bij het Nederlandsehe Hof be
giftigd met de ster van den Rooden Adelaar, tweede klasse.
Ten gevolge van de berigten van Sicilië, dezer dagen tc Parijs ontvan
gen, zou aan den Baron de Bussièreslaatstelijk buitengewoon gezant en ge
volmagtigd minister van Z. M. den Koning der Franschcn bij het Nederland
sehe Hof, doch die tot Fransch ambassadeur te Napels benoemd is, de last
gegeven zijn, zich onverwijld naar zijne nieuwe betrekking te begeven. De
baron de Bussières was herwaarts gekomenom bij de viering van den ver
jaardag van H. M. de Koningin, die den 19dc" dezer beeft plaats gehad, te-
woord ig te zijn.
Men verneemt dat de tleer Neville D. Gohlsmid directeur van de gaz-
fabrick alhier, ecne hoeveelheid van 20,000 ffi coke aan de armen dezer stad
geschonken heeft, tot brandstof van de hulpbehoevenden.
Eenigcn tijd geleden mogten wij de voltooijing aankondigen van het
zoo belangrijk door den Heer Staatsraad Mr. Groen van Prinsterer uitgegeven
werkArchives ou Correspondance inedite de la maison d'Orange Nas
sau. In de voorrede van het 3dc deel was door dien geleerde aangekondigd,
dat de Heer Mr. J. F. Bodel Nyenhuis, die hem hij de uitgave der Archi
ves zoo groote diensten beweeshet voornemen had opgevatom personen-
en laken-iegisters over de eerste Serie daarvan te vervaardigen. Deze register»