BUI TEN LA JNDSC H E BEKIGTEN.
lioeo wit en 311 milliuen gedrukt. Aan doeken bij het dozijn in 1841,
544,000 cl en in 1845 743,000 cl.
Het witte en gedrukte katoen te zamen zou voor ieder bewoner der aarde
eene el uitmaken.
Daarenboven is het algemeen gevoelen dal Engeland zelf nog meer gebruikt
dan uitvoert en wel voor meer dan een waarde van 33 millioen
En als men nu eens nagaat wie er al van dezen tak van nijverheid midde-
lijk en onmiddehjk leven, dan strekke daarvan tot een staaltje dat Manchester
inet 5 Engelschc mijlen in de rondte er hij gerekend, een millioen inwoners
bevat die er onmiddelijk hun bestaan in vinden."
'sGRAVENUAGE, G Jannarij.
Z. M. heeft ML A. van Gennep op zijn verzoek eervol ontslagen als Vice-Pre
sident van de Air. Regtbank te Rotterdam.
De Minister van Rinnenlandsehe Zaken heeft bepaald datten behoeve
van de zoodanigendie aan de ligting van 1847 en later zullen moeten deel
nemen wanneer zij de daartoe bestemde zittingen der militieraden mogten
hebben laten voorbijgaan, geene speciale vergunning tot remplaqant meer zal
worden voorgedragen of toegestaan, dan alleen in die gevallen, dat daarvoor
zeer gegronde en dringende redenen bestaan, en dan altijd nog onder de uit
drukkelijke voorwaarden, dat de geremplaceerde, ingeval de plaatsvervanger,
vóór liet verstrijken van den vereischten diensttijdom de eerie ot andere
reden uit den dienst mogt worden ontslagen, gehouden zal zijn, al de schul
den te voldoen die hij bij het corps mogt nalaten.
DELFT, 5 Januarij.
Op jl. Zondag morgenden 3lIcn dezeris de ketel van de beneden-stoom
machine der droogmakerij van Nootdorp gesprongen, met dat ongelukkig
gevolg dat de machinist en stoker beiden gedood zijnen de hulpstoker
zwaar gewond is; terwijl de vrouw van den machinist, die op het hooren
van den slagliet gebouw der machine was binnen geloopenernstig door
het kokend water gebrand is.
AMSTERDAM, 5 ,lannarij.
Men wil welen dat tot heden ongeveer 350 huisvaders, op grond van de
wet van 29 Nivöse jaar XIII, opvoeding voor,één hunner zoons ten koste van
den staat., van de regering hebben gevraagd.
Volgens den algemeenen staat der Nedcrl. koopvaardij-vloot, uitgege
ven bij van Mcurs en G°. alhier, bestond onze Handelsvloot op 1 Januarij uit
370 fregat-, bark- en brikschepen, metende 108,334 lasten, behalve 3,
waarvan ons de inhoudsmaat niet bekend is, en 4 stoombooten wijders uil
830 galjoot-, kof-, tjalk- en smakschepenmetende 85,292 ton, ol ongeveer i
43,000 last, behalve 42 waarvan de tonnenmaat niet bekend is; alzoo kon
de geheel Nedcrlandsche koopvaardij-vloot thans geschat worden op bijna 1250
schepen, met eenen inhoud van 220,000 lasten.
ASSEN, 4 Januarij.
De provinciale geldleening van 20,000 a 4 J pCt.is heden morgen bin
nen zeer korten tijd volgeteekend.
Laatstl. Zalurdag avond is op de Smilde, ongeveer een uur van hier,
de diligence Concordia, komende van Meppel bestemd naar Groningen, om
geslagen gelukkig zijn de passagiers er met den schrik afgekomen; de
vrachtgoederen, waaronder vaten met nieuwe Nedcrlandsche munt, zijn ge
deeltelijk op, gedeeltelijk door het ijs in de Smildervaart geraakt, doch alles
is geborgen en op eenen boerenwagen verder vervoerd. De passagiers zijn in
eene andere diligence opgenomen. De oorzaak van dit ongeval schrijft men
toe aan het losloopen van de moer voor een der wielen, waardoor het rad
losraakte en uitliep.
GRONINGEN, 5 Jan narij.
Aan een alhier bij het 8sle regement infanterie in dienst zijnde scherm
meester, met name Franzen, is dezer dagen het niet onaanzienlijk fortuintje
van 150,000 toegewezen, hetwelk hem bij erfenis toekwam, maar waarvan
de papieren gedurende den tijd van 15 jaren in handen van een' Notaris wa
ren geweest, doch na diens dood onlangs aan het licht gekomen zijn.
Op den 1st™ Januarij 11. overleed te Sappemeer Carl Steininctz, in den
ouderdom van ruim 106 jaren. Hij was geboren bij Cassel den 5den October
1740, en diende sedert 1769 als tuinman op onderscheidene buitenplaatsen
in deze provincie. Tot het laaatst zijs levens behield hij het volle gebruik
zijner geestvermogensalleen het gaan viel hem moeijelijk; slechts weinige
dagen is hij ongesteld geweest. Gedurende den 7-jarigen oorlog heeft hij
gediend onder de garde van den Keurvorst van Hessen.
i
©©ST-II1ÏE.
CALCUTTA, 25 October.
Het zal misschien voor eenige onzer lezers van belang zijn te vernemen
dat hier voor eenigen tijd eene uitvoerige Birmansche spraakkunst is uitgeko
men. De opsteller Luitenant Latterheeft daarmede vooral ten doel den
beambten en regters der provinciën Arrakan en Tenasserim hel aanleeren der
taal gemakkelijk te maken, en hen in staat te stellen hunne Mahomcdaan-
sclie tolken te cnlbeerenwelke een ware landplaag zijn. Het is zoo zelden,
dat tegenwoordig een geleerd werk in Indië verschijntdat men liet niet
mag verzwijgen, wanneer iemand den moed heeft er een te ondernemen.
TIRR 1 E.
CONSTANTINOPEL 16 December.
Het gezin des Sullans is met een' vierden Zoon vermeerderdwelke de»
naam van Licht des Geloofs gekregen heeft.
De Regering heeft alle ontwerpen tot het aanleggen van spoorwegen,
welke door buitenlandsehe speculanten voorgesteld waren, van de hand gewe
zen en besloten eene dienst van diligences tusschen de hoofdstad en Adrianopcl
in te rigten.
De Gouverneur van het district Erzerumeen van de beste veldheeren
en die bij den tegenwoordigen opstand der Kurden groote diensten aan de
Porto bewezen heeftis vermoord geworden door een zijner wapenknechten
die vroeger reeds een aanslag tegen zijn leven gedaandoch wicn hij vergiffe
nis had geschonken.
Het hoofd van den opstand in Bosnië, Mehemed-Bey, is door den Stad
houder der Porte, Mustapha-Kiarnili Pacha geslagen, gevangen genomen en
zou met eenige zijner medestanders naar de hoofdstad worden gevoerd, om er
te regt te staan.
POLEI.
WARSCHAU, 26 December.
Den 2d™ dezer heeft de Raad van Administratie eene verordening uitge
vaardigd, waarbij al die vroondiensten worden afgeschaft, die noch omtrent
het getal dagen noch omtrent de beslemming en aard van den arbeid naanw-
keurig bepaald zijn, alsmede die welke in persoonlijke diensten ten behoeve
der Oeerenof in eene vaste levering van onderscheidene voortbrengselen be
staan. In het geheel zijn de boeren van 13 soorten van vroondiensten ont
heven, en blijven er nog 107 in wezen. Dit besluit komt, in werking
voor de bijzondere eigendommen, die niet verpacht zijn,7met den Ist™ Ja
nuarij 1847, maar voor de overige eerst na den afloop van het pacht-contract.
SPANJE.
MADRID, 31 December.
II. M. heeft de zitting der Cortes beden in persoon geopend en is door dc
bevolking onder levendig gejuich ontvangen.
11. M. heeft een van oudsher aan het Grandeschap opgelegde belasting
afgeschaft, Lansdienst genaamd, waarbij aan elke Grande opgelegd werd een
zeker aantal gewapenden te leveren of wel de helft af te staan van een jaar
inkomen der kerkelijke beneficiën, posten, waardigheden enz., welke belasting
thans vervangen is door een vast regt, loopende van 40.000 tot 8000 realen,
naar gelang van den rang dien de Grande bekleedt, óf den titel dien hij voert.
Uit de provinciën heeft men zeer gunstige berigten.
PORTUGAL,
Volgens berigten over Madrid aangebragt van den 29sten, zou de Generaal
der opstandelingen Bomfiinwelke op de hoofdstad aanrukte en bij Leiria
reeds eene mobile colonne verslagen had, op zijne beurt door Saldanha, die
hem op den voet was gevolgd, bij Torres Vedras geslagen zijn, en hij zelf inet
200 officieren zich op genade of ongenade hebben moeten overgeven. Zelfs
gaan de berigten zoo ver van te gewagen, dat die gevangenen reeds naar de
hoofdstad en van daar naar Belem gevoerd waren.
ITALIË.
ROME, 24 December.
De Paus hoeft bevolen voortaan de politie- en correctionele regtbanken van
elkander te scheiden en de regters uitsluitend uit leeken te benoemen deze
zullen goed bezoldigd en hunne tcregtzittingen bijna alle in het openbaar
gehouden worden. Bij elke regtbank zal voorts een Proccuratorc-fiscale aange
steld worden.
Wegens de dunrte der olie heeft de Paus toegestaan dat op de gewone
vastendagen boter en vet worden gebruikt.
Op verzoek van den Spaanschen onderhandelaar, die sinds twee jaren
alhier zijn verblijf houdt, en zich moeite geeft om een concordaat tot stand
te brengen zijn de beraadslagingen over deze zaak voortgezet in de congre
gatie van Kardinalen, opzettelijk met de behandeling dezer zaak belast. De
Paus heeft zelf in de vergadering het voorzitterschap willen bekleeden. De
uitslag is echter geweest, dat men de onmogelijkheid erkende van met eene
regering te onderhandelendie tot dusverre niets bepaalds gedaan heeftom
het onderhoud der godsdienst en het bestaan der geestelijkheid te verzekeren,
die door haar van alle vrome fundatiën is beroofd. Pius IX heeft dus geheel
de wijze en rigtsnoer van zijnen voorganger gevolgd.
Een door den Kardinaal Mai onderteekend besluit der Inquisitie ver
biedt dc volgende vijf werken: Histoire de la confession sous ses rapports
rcligieux, moraux et politiques chez les peuples anciens et modernes par le
comte de Lasteyrie. Roma verso la meta del Secoio XIX, (Rome op het einde
der 19t,c eeuw). Considerazioni di Rosetti (beschouwingen van Rosetti),
Izoria degli Ebrei e della loro setle e doltrine religiose durante il secondo
tiempo, (geschiedenis der Joden en hunne seclen en leer gedurende het tweede
tijdvak). Esame critico degli alti e documenti rclativi alla favola della pa-
pisse Giovanna (kritisch onderzoek naar de akten en bewijsstukken betrekke
lijk de Pausin Johanna). Pontificato di San Gregorio il grande (het Paus
schap van Gregorius den Groote). Het besluit eindigt met het verbod (zie
Augsh. Zeit.), dat niemand van wat rang of stand zich verstoute, de voorzeide
veroordeelde werken uit te gevente lezen en onder zich te houdenmaar ze
aan de plaatselijke gewone geestelijkheid of aan de Inquisitoren der ket-
tersche goddeloosheid te overhandigenop strafte op de lijst der verbodeie
boeken aangewezen.
