BVS TEjN' LA1YDSCIIE BEïi 1GTEiN.
elk oogenblik gevaar liep, om in banden van de onzen te vallen, begaf bij
zich tot den Luit.-Generaal de Rock, om de voorwaarden zijner onderwerping
te regelen. Nadat Dipo een maand gedraald bad en inmiddels nieuwen aan-
Itang had gemaakt, biagt de Luit.-Generaal de Rock de zaak op den 28sten
Maart 1830 tot eene krisis.
De Majoor de Stuers beeft in zijne Mémoires sur la guerre de Vile de
Java de 1825 30, bi. 131 en volg., deze krisis beschreven, (te vinden in de
Staats-Courant van heden, waaruit wij dit artikel overnemen), hoofdzakelijk
behelzende dat de Vorst eerst beweerde alleen een beleefdheids-bezoek aan
den Generaal te brengen, dat hij zich op geene onderhandelingen had voor
bereid en dus eerst wilde terugkeeren. De Generaal eischte dat de Vorst hem
in juiste bewoordingen zijne inziglen zou medededeelen, om aan dien verder-
felijken oorlog een einde te maken. Nadat Dipo dit vergeefs had zoeken te
ontduiken, verklaarde bij, onder den titel van Sultan, op Java aan het hoofd
der Mabomedaansche godsdienst te willen staan en dal hij zich overigens aan
do edelmoedigheid onzer Regering overgaf. De Generaal deed hein begrij
pen, dat die eisch in zijne omstandigheden ongerijmd was, waarop hij weder
verklaarde dat de Regering met hem naar goedvinden kon handelen, doch
dat hij van dien eisch nimmer afstand zou doen.
Na deze verklaring, werd Dipo Negoro ontwapend en gevankelijk wegge
voerd naar eene bewaarplaats, alwaar hij nog als staatsgevangene leeft.
Met Dipo Negoro is alzoo geen tractaat gesloten. Hij was weerloos in onze
banden gevallen. De voorwaarden, die hij wilde bedingen, werden als
onaannemelijk afgeslagen. In die voorwaarden was met geen woord van het
Christendom gerept. Wanneer men hierbij vergelijkt het werk van eencn
anderen ooggetuige den Generaal-Majoor Nahuis, in zijne Verzameliag enz.,
en bepaaldelijk wat in het 4(ie deel, bladz. 286 en volg., omtrent de onder
werping van Di]:o Negoro wordt verhaald, dan zal een ieder de overtuiging
bekomen, dat het bewuste artikel van de Tijd niets is, dan een even ver
achtelijk als onhandig verzinsel.
De Plaatselijke Geneeskundige Commissie te Nijmegenwaarschuwt het
publiek, dat er thans in den handel Oranjebloesem-water voorkomt, dat
looddeelen beval.
KATWIJK, ll December.
Gisteren zijn alhier de twee laatste pinken van de steurharingvisscherij
terug gekeerd, en is door allen gezamentlijk sedert den jstcn December als
nog aangébragt ruim 1 miiliopn haringen zoodat de goheele aanbrengst door
de 36 pinken, die dit jaar voor deze visscherij van hier zijn uitgerust ge
weest heeft bedragen ruim 2,900,000 stuksof dooreen genomen ppr vaar
tuig omstreeks 80,700 stuks. Ofschoon deze uitkomst beneden de bij door
slag over 26 jaren berekend middelbaar verkregene is, mag men daarmede
echter zeer tevreden zijn indien men den ongunstigen stand der zaak om
streeks de helft van het saizoen en nog een weinig later, in aanmerking
neemt, en is deze uitkomst dan ook slechts dank te wijlen aan de voor de
visscherij buitengewoon gunstige wcêrsgesteldheid in de laatste helft van het
saizoen, terwijl de hooge prijzen welke er voor de laatstelijk aangebragte
haring alsnog besteed zijn deze uitkomst te meer gunstig hebben gemaakt.
LEYDERDORP, 12 December.
Ook hier is eene verdediging gevormd ter Ondersteuning van de Armen.
Het is door de algemeene bereidwilligheid, aan de Directie uit drie alhier wo
nende Dames hrsiaande gelukt, bij inteekening een genoegzaam aantal en
daaronder vele fraaije voorwerpen ter verloting bijeen te brengen. Zelfs buiten
de gemeente wonende Dames hragten het hare hieraan toe, en bijkans nie
mand bleef achter, zoodal zij die het plan vormden, rijke vrucht op hare be-
mocijingen zagen.
Dat allen die hier in eene mindere of meerdere mate bijdroegen, gevoelen,
hoe veel zaliger het is te geven dan te ontvangen dat zij het loon ontvangen
van Hem die gezegd heeft: «voor zoo veel gij dit den minsten mijner broede
ren zult gedaan hebben, ik zal hel achten als hadt gij het Mij gedaan.
Ingezonden
's GR AYENH AGE11 December.
Bij besluit van den 10dcn dezer, heeft Z. M. den Hoogleeraar G. Vrolik
lid van het. Koninklijk Nederlandse!) Instituut vari WetenschappenLetter
kunde en Schoont; Runsten, ter gelegenheid van zijne 50-jarige verhindtenis
aan het Athenaeum te Amsterdam, te benoemen tot Staatsraad in buiten
gewone dienst.
II. M. de Koningin heeft voor de loterij der Vrouwen-Vereeniging te
Dordrecht, een prachtig Canapé-kussen ingezonden.
Bij vonnis van het Rantongeregt alhier, van 3 dezer, is W. J. G. R.,
zoutzieder te dezer stede, op grond der keur van Hoogheemraden van Delf
land van 4 Maart 1688, in haar geheel gerenoveerd op 2 Januarij 1796,
veroordeeld in eene geldboete van tien gulden en in de kostenter zake van
het langer dan 2 maal 24 uren voor zijne woning op den Zuidwest-Buiten
singel laten liggen van puin enz.
Gisteren avond heeft de plegtige inwijding plaats gehad der Koninklijke
rijschool, in tegenwoordigheid ven Z. M. en de leden van het Koninklijk
gezin. Door de Onder-olBcicrcn en manschappen van het korps lansiersis
een buitengewoon Caroussel gehouden. Ook zijn prijzen aan die militairen
voor ligchaamoefeningen en zwemkunst uitgereikt. Eenige dichtregelen, door
den Heer Dunkier op muzijk gehragt, zijn door de bij het feest aanwezige
militairen gezongen. Een talrijke en aanzienlijke menigte woonde deze feest
viering bij.
AMSTERDAM, 9 December.
Wij vernemen, dat de Heer A. G. van Capellc, op zijn verzoek, eervol
ontslagen is als Rector der Lalijnsche scholen alhier, welke betrekking aan den
Conrector Veegens is opgedragen. De nieuwe bepalingen betreffende genoemde
scholen zullen met primo Maart 1847 in werking worden gebragt, zoo al
niet reeds met 1 Januarij hetgeen door velen wordt gewenscht
GRONINGEN9 December.
Van 30 Oct. 1845 tot 20 Nov. dezes jaais zijn op onze Hoogesehool inge
schreven 52 studenten, in evenredigheid met de beide andere Hoogescholen
niet het geringste aantal. Op 21 Oct. 11. (de laatste recensie) was het aantal
der studenten alhier, als volgt: wis- en natuurkundigen (uitsluitend) 4,
aanstaande geneeskundigen 15, godgeleerden 38letteren (uitsluitend) 13
aanstaande regtsgeleerder. 26, aanstaande godgeleerden 20, regtsgeleerden 75,
geneeskundigen 54, niet gerecenseerde)) 10, te zamen 255 studenten. Op
het laatst van het jaar 1844 bedroeg dat getal 283, en op het einde des
jaars 1845, 259, en thans 255; een duidelijk bewijs van den invloed der
staats-exaiuina op den uilerlijken bloei onzer Hoogescholen.
TEREETIGRE STATEN!
Uit een overzigt van de geldmiddelen van Pennsylvanie zou blijken, dat de
gewone inkomsten van dien Staat voortaan voldoende zijn, om in de behoefte
der Regering en in de behoorlijke rentebetaling te voorzien. De schuld beliep
met het begin van dit jaar omstreeks 21 millioen dollars en de renten ruim
2 mill. In 1845 was er na de betaling der dividenden een te kort op de in
komsten van 278,000 dollars, terwijl er over het loopend jaar een batig slot
van 287,000 zal zijn. (Een dollar staat gelijk met onzen rijksdaalder),
St. GEOKGE B'ELMINA.
6 September.
De stad Elmina, in zeven kwartieren verdeeld, heeft naar gissing 15.000
inwoners, is gelegen onder de jurisdictie van het fort St. George en onder
het bereik van deszelfs geschut.
Bij gelegenheid van liet Jammes kostuum (het feest van Nieuwjaar) is op
23 Augustus eene oude twistvraag, welke reeds dikwerf aanleiding tot bloedige
twisten had gegeven tusschen hel kwartier N". 1 en N°. 2 opgehaald het
welk ten gevolge had, dat de inwoners van beide afdeelingen tegen elkan
der gewapend uittrokken en in den daarop volgenden vroegen morgen ren
scherp geweervuur wisselden. Met veel moeite is het den autoriteiten van het
kasteel gelukt de strijdenden met liet geschut uit elkander tc drijven. Men
spreekt van verscheidene dooden en vele gekwetsten. Thans is alles weder tot
de meest volmaakte orde en rust teruggekeerd.
TURKTE.
CONSTANTINOPEL, 18 November.
Het officieel dagblad dezer stad deelt in het belang der waarheid mede
dat de door dcri Bey Bederhan aangcrigte vervolging der Nestoriarien, niet zoo
hevig is geweest als men zulks eerst beeft doen geloovenofschoon zijne mis
daad altijd nog groot genoeg is, om eene strenge straf door de Porte te ont
vangen welke hem dan ook niet zal ontgaan.
Van den 6l,en tot den 16dtn dezer, zijn van hier vertrokken of hier
vooi bijgevaren37 schepen met graan naar Marseille bestemd.
BUSLAN®.
In dit Rijk wonen nog onderscheiden heidenschc volken, die echter van
tijd tot tijd het Christendom aannemen. In den loop van dit jaar zijn nog
in het Gouvernement Orenburg de inwoners van een dorp, ten getale van
900 en in een ander 300 personen, gedoopt, en eerlang zullen alle inwoners
van dat district tot het Christendom bekeerd zijn.
Uit Warschau wordt gemeld dat het verkeer der grensbewoners met
het aangrenzend buitenland gemakkelijker is gemaakt, daar de reispassen
welke vroeger slechts voor 3 dagen geldig waren, tot op 8 dagen zijn ver
lengd geworden.
SPANJE,
MADRID, 2 December.
De Regering heeft het plan om den Infant Don Henriqucs tot een' zeer
hoogeri rang hij het zeewezen te bevorderen. Er is ook spraak van een huwe
lijk tusschen hem en een?NapeJsehe Prinses.
Een groot aantal uitgewekenen keert voortdurend naar hun vaderland
terug ten gevolge van het laatste besluit van amnestie.
PORTUGAL).
LISSABON, 23 November.
De Koningin heeft een besluit genomenwaarbij de belastingschuldigen
verantwoordelijk worden gesteld voor al het geld, dat zij aan de opstandelingen
uitbetalenbehalve dan wanneer zij bewijzen kunnen dat zij daartoe met
geweld gedwongen zijn.
De Regering heelt met de Bank eene nieuwe leening gesloten.
In de nabijheid van Chaves, in de provincie Minho, hebben de troe
pen, onder hevel van Casal en Vinhaes, den opstandelingen, onder bevel van
Sa da Bandeira, eene geduchte nederlaag toegehragthierop waren bij de
1000 man tot de troepen der Koningin overgegaan, en men verwachtte nu,
dat Oporto zich aan de zijde der Koningin zou scharen.