BUITEjNLAJNDSCHE BERIGTEIX.
te weeg brengen. Wordt men gedwongen de netheid en smaak bij de zetting
in acht genomen, te bewonderen, niet minder verdient het opmerking, dat
de exemplaren op Chinees papier gedrukt, daarna zonder stijfsel ol' lijm met
bet wit papier zijn vcrcenigd deze Typographische bewerking is noch in dit
Rijk noch elders te voorschijn gebragt. Ook de verschil lende kleuren, waar
mede de afdrukken prijken, verdienen de aandacht des liefhebbers van de
edele drukkunst.
LEEUWARDEN, 29 Maart.
Men meldt uit Gelderland, dat op vele plaatsen de behoefte meer en meer
ontwaakt aan Kolonisatie. Uit den achterhoek toonen zich vele afgescheidenen
bereid een ander Vaderland te zoeken. Uit Eist in de Ovcr-Betuwe vertrek
ken eerlang een 20 tal menschen naar Noord-Amerika. De aanvraag om naar
de West te inogen vertrekkenis niettegenstaande den ongelukkigen afloop
der eerste proeve nog niet opgehouden. Komt er een oproep van D®. Brand-
liolF, met verzekeringdat er nu gezorgd is voor eene goede opname, vele
zullen dan gaarne vertrekken. Wij vernemen echter, dat D®. Brandholl'
hierloe niet over zal gaan, voor dat hij tot de volste zekerheid gekomen is,
dat de West voor den Nederlandschen Kolonist volkomen geschikt is.
Tengevolge van de gehcelc veranderde cultuur door de mislukking van den
aardappel, zijn bijna alle landen in de benedenst reken der Betuwe met koren of
koolzaad bezaaid, het getal buisgezinnen, dat daardoor buiten staat is werk
te vinden en brood te verdienen, is ontegenzeggelijk zeer groot. Men is bezig
in vele dorpen hiervan lijsten te verzamelenom dezelve aan de Regering
over te leggen met het verzoek cenen weg ter Kolonisatie te banen. Hetzij
naar het heerlijke Javawaar nog honderd-duizende bunders boschgrondcn
gevonden wordenen dan wel naar den oostclijken hoekwaar de Provincie
Banjoewangi, aan de straat Balie, zoo groot als geheel Gelderland nog ledig
ligt; of naar eene der hooge vlakten van Sumatra of naar Borneo, waar dc
Kngelschen op dit oogenblik doen, hetgeen wij zeker moesten doen, want zij
koloniseren op onzen grond.
Wij hopen dat Herwijnenuit hetwelk eenmaal de Edele Graaf v. d. Bosch
geheel onbekend als de zoon eens molenaars, uitging, om voor Nederland
eene vreemde wereld van welvaart daar te stellen nu ook een tweede Vader
land mag aantreffen in dat schoonc landwaarvan de producten ons land
juist door den Generaal van tien Bosch cenen onbegrijpclijkcn zegen brongen.
Dit ware de cenigstc uitkomst voor dit brave geheel verarmde dorp. Dc
ledige schepen der Handelmaatschappijdie zoo veel aan den Edelen Graaf
schuldig is, zouden wel geen plaatsje weigeren aan de geheel verarmde dorpsge-
nootcn van den grooten Ilerwijner, om ze over te voeren naar dat schoone land.
Eene hut is er ligt te bouwen. De bosschen wemelen nog van vogels en wilde
zwijnen, de rivieren van visschen terwijl dc vruchtbare bodem (bij den gc-
ringen prijs van rijst, 3 centen per Ned. ffi) al spoedig eene onafhankelijke
bron van welvaart aan deze kolonisten leveren zoude.
MAASTRICHT, 30 Maart.
In den nacht van 27 op 28 dezer viel er in het gehucht Tcrmacr, onder
dc gemeente Margerathen, kanton Gulpen, eene vrecsclijke misdaad voor.
Eene 75jarigc vrouwwelke met haren ouden en gehrekkigen man te bed
lag, werd door een geweerschot, van buiten het venster aangelegd en gelost,
getroffen en doodelijk gewond. De Justitie heeft des anderen daags naar het
voorval onderzoek gedaan, en ten gevolge van dc zware vermoedens tegen
den schoonzoon van de verslagcne, welke met haar in onlnin leefde, is
deze in hechtenis genomen en herwaarts overgehragt.
gang van het bestunr op Hong-Kongvan een aantal der aanzienlijkste han
delshuizen aldaar, sommigen voornemens waren om dadelijk op te breken
en anderen om zich op kleiner schaal in te rigten.
De gemelde stoomboot Pluto was van haren togt tot opsporing van bet
wrak van het in de Chinesche zee verongelukte schip Castle Huntley, terugge
keerd, zonder iets daarvan of van de opvarenden te hebben ontdekt.
De Schout-bij-Nacht, Commandant van het Britsch eskader, was den 13llcn
Januarij met het stoomschip Vixente Hong-Kong teruggekeerd van cenen
krnistogt naar de noordelijke havens van het eiland Formosa, alwaar zeer goede
steenkolen zouden zijn gevonden, leverbaar te Hong-Kong tegen 3 en 4 doll,
dc ton.
Te Shanghai was het weder buitengew oon kouden stond de thermo
meter zelfs op 12° in de schaduw. Er ging niet veel om, dewijl de vorst de
binnenlandsche scheepvaart had gestremd en het Sycec-zilvcr er schaarsch was.
Het Schip Salophin was den 20sten December naar Liverpool gezeild.
00§T-INDIE,
BATAVIA, 1 Februarij.
De bcriglen van deze dagteekening hebben betrekking tot de maatregelen,
door het koloniaal bestuur, ongetwijfeld ingevolge uit Nederland ontvangen
bevelengenomenter bevordering van eenen aanzienlijken uitvoer van rijst
naar het Moederlandom te voorzien in het blijkens de met de laatste land-
post ontvangen bcrigten aldaar bestaand gebrek aan graan.
Aan de schepen, die ter overvoer naar Nederland van 'sGouvernements
producten waren bevracht, had men toegestaan, om een derde der lading in
rijst voor particuliere rekening mede te nemenonder toezegging dat de sche
pen, door welke van deze vergunning zou worden gebruik gemaakt, bij aan
komst in Nederland in stede van als naar gewoonte gedurende eenigc maan
den stil te liggen, dadelijk weder bevracht zouden worden. Nederlandsche
schepen, die rijst voor Nederland overvoerden, moglcn hunne ladingen inne
men in de tot dus ver slechts voor kustvaartuigen toegankelijke kleine havens
waar geene tolkantoren zijn. Zoowel het uitgaand regt op de alzoo voor Ne
derland bestemde rijst als het inkomend regt op de daarvoor uit het Moeder
land aangebragt wordende zakken waren opgeheven geworden.
Ten gevolge van al deze voordcelige bepalingen hadden dc Agenten op Java
der voor de Regering bevrachte schepen te Batavia ingekocht ongeveer 900
koyangs (ongeveer 24,000 pikols) gewone witte rijst, tegen 1G5 a 180
per koyang, en te Samarang ongeveer 300 koyangs (ongeveer 8000 pikols)
gewone Carga-rijst, tegen ƒ140 a ƒ150 per koyang.
Deze hooge prijzen leveren voor de Javasche bevolking een groot lokaas op,
om, onbezorgd voor hare eigen toekomst, niet alleen te verkoopen, hetgeen
zij voor eigen behoefte noodig heeft, maar ook het zaad voor den volgenden
zaaitijd.
[De Staats-Courantwaaruit wij dit artikel ontleencn teekent hierbij
aan. dat het bij vergelijking dier prijzen met in de Javasche couranten gedu
rende de laatste 4 a 5 maanden voorkomende periodieke opgaven van den prijs
der rijst te Batavia, Samarang en Soerabaije, niet blijkt dat de bedoelde
maatregelen tot ecnige verhooging van prijs hebben aanleiding gegeven. Vol
gens de Indische handels-verslagen der laatste jaren kan de uitvoer van rijst
uit Java door elkander gesteld worden op bijkans een millioen pikols per jaar,
en de alhier vermelde ingekochte hoeveelheden bedragen nog maar 32,000
pikols.]
De Gouvernements-Icverancier van rijst voor Banka, is als passagier met
de Bromo te Singapore gekomen, ten einde, in verband tot de duurte en
schaarschte op Javaeenige rijst in te koopen.
Ten einde te voorzien in het gebrek aan genoegzame la ling voor de ten
dienste van het Gouvernement bevrachte schepen, en tot dekking door het
koloniaal bestuur van Java op den Minister van Koloniën afgegeven traites,
heeft dat bestuur aanbiedingen gedaan tot inkoop van particuliere koffij;
maar wegens de hooge prijzen, die de houders eischten, heeft men zich niet
kunnen verstaan. Met suiker evenwel was men gelukkiger geweest; daarvan
waren ingekocht geworden te Batavia 10,000 pikols tegen 9 en 10; ƒ10)
a f 11) voor de blonde of gele; ƒ12 k 13 voor de grijze, en 14 a 15
voor de witte; te Samarang 12,000 pikols tegen ƒ13) voor het Gouverne-
ments-standmonster N°. 15, en 11) voor het monster N°. 2 en te Soerabaija
15,000 pikols tegen ƒ14 a 15 voor fraaije witte suiker.
Volgens eene telegraphische depeche hebben dc Sikhs van Lahore den
lOilen Februarij andermaal eene geduchte nederlaag geleden, liet Engelschc
leger heeft het bruggehoofd aan de rivier de Sudlej hetwelk nog steeds in
de magt der Sikhs wasaangegrepen en veroverdna een bardnekkigen
strijd van vier uren. De Sikhs zouden bij die gelegenheid 12,000 man en
05 stukken geschut verloren hebben. Het verlies der Engelsche krijgsmagt
bestaat uit 300 dooden, waarbij 13 Officieren, en 2500 gekwetsten, onder
welke 101 Officieren.
Deze overwinning zou gevolgd zijn door een verdrag, waarbij dc Sikhs zicb
hebben verbonden om in een tijdsverloop van vier jarenaan Engeland te
betalen een bedrag van 1,500,000 18,000,000), als schadevergoeding
voor oorlogskosten. Tot waarborg voor de betaling dier som zouden dc En-
gclschen een gedeelte van het grondgebied der Sikhs bezet houden.
KAAP DE GOEDE HOOP.
KAAPSTAD, 22 Januarij.
De Hollandsche boeren in de binnenlanden worden steeds door de Engelschcn
als onderdanen beschouwdwaar zij zich ook nederzettencn worden aldaar
CHINA.
HONG-KONG, 31 Jannarij.
Eene ernstige rustverstoring had in het liegin dier maand te Canton plaats
gehad. Op het bevel van den Kwang-Chow-foo om cenen jongendie op
straat den doorlogt van zijnen draagstoel had belemmerdin hechtenis te
nemen cn strengclijk te kastijdenhadden velen hunne winkels geslotencn
zich naar de woning van dien beambte begeven ten einde de loslating van
den jongeling te eischcn. Op de daarop ontvangen weigering had de zamen-
gcschoolde menigte, ecnige duizenden sterk, het huis aangevallen, in brand
gestoken en tot op den grond doen afbranden. Daarop was de Kwang-Chow-
foo door Key-lng (den Keizerlijke Commissaris) ontslagen geworden. Eene
door Key-lng uitgevaardigde publicatie, houdende, dat vreemdelingen in de
stad zouden worden toegelaten en met beleefdheid behandeld, was afgescheurd
geworden en dc vijandige gezindheid jegens hen bleek uit de gedane aanplak
king van een geschrift, waarbij men dreigde de factorijen te zullen in brand
steken en Key-lng als een ongeschikt persoon werd uitgekreten.
Gelukkiglijk lag de Engelsche oorlogs-stoombool Pluto bij de factorijen ten
ankercn de tegenwoordigheid te Wbainpoa van andere Britsche cn Arneri-
kaansche oorlogsvaartuigen had ongetwijfeld bijgedragenom verdere uitspat
tingen te verhinderen. Volgens de laatste bcrigten was alles rustig.
De laatste termijn van dc aan de Chinesche Regering opgelegde oorlogs
schatting was door dezelve voldaan geworden, maar de Gouverneur van
Hong-Kong, Sir J. F. Davis, had aan Key-lng te kennen gegeven, dat het
eiland Chusan aan China niet zou worden teruggevenzoolang niet al de be
palingen van het vredes-verdrug zouden zijn ten uitvoer gelegd; gelijk nog niet
het geval is, aangezien Canton voor dc vreemdelingen nog niet toegankelijk is.
Men meldt, dat, in verband tot de bestaande ontevredenheid over den
