LEYDSCHE
COURANT./-
f
VRIJDAG, 24 OCTOBER.
BINJNEJNLAjNDSCHE BERIGTEN.
De Courant wordt MaandagWoensdag en
Vrijdag uitgegeven. Die van Maandag komt
Zaturdag avond uit.
De Prijs der Courant is f 12 in het jaar;
de afzonderlijke nommers worden tegen 10
Centen afgegeven.
LEYDEN, 23 October.
Wij zijn verzocht te berigten dat Steven van Es en Catbarina Brahu den
89tcn November aanstaande hun Vijftigjarig Huwelijksfeest zullen vieren.
De reden dat zij dit gaarne te voren bij het geëerd publiek bekend willen
hebbenzal voor hetzelve zonder verdere aanwijzing nog al ligt te doorgron
den zijnals wij er bijvoegen dat hunne woonplaats is in de Klonipepoort
N°. 636, in het Tikkersteegje, het eerste voorbij de Janvossensteeg op de
Haarlemmerstraat, en beide den hoogen ouderdom van 78 jaren hebben bereikt.
Men spreekt sedert eenigen tijd veel van een ontwerp ter droogmaking van
de Zuiderzee. Dit reusachtig ontwerp is evenwel niet zoo onuitvoerbaar, als
men bij de eerste beschouwing wel zou denken, en zal zooveel moeijelijkheden
niet opleverenals men wel gemeend had. Er beslaat reeds bij lage ebbe
een dijk nabij Medemblik; indien men gedurende eenige jaren met volharding
aan denzelven bleef arbeiden zou deze dijk bestand kunnen gemaakt wor
den om het zeewater te keerenmen zou slechts in het midden van dezen
dijk eene soort van kanaal moeten laten ten einde eene uitwatering te be
houden. De uitvoering van zulk een ontwerp zou aan Nederland eene uitge
strektheid van grondgebied geven, grooter dan die van onze grootste provin
ciën, en derhalve de rijkdommen van ons land veel vermeerderen.
Journ. de la Uage.
Het Dagblad Overijssel deelt omtrent de kolonie aan de Saramacca een
schrijven van den Bestuurdervan den Brandhoff mededd. 26 Augustus al
hier ontvangen, dat het verblijdend vooruitzigt opent, boe veel de kolonisatie
ook geleden hadop het welslagen der onderneming. Men beschouwde de
ziekte zelve als geen gevolg van het klimaat, noch minder als een gevolg van
den arbeidwant er was nog niet gearbeid. De ziekte had bereids hare
kwaadaardige natuur verloren de geneeskundige hulp was voldoende; de
Geneesheer Tydeman had zich van den beginne af do grootste inspanningen
getroost, ook de Heeren Wegeman Jutting, Smid en Landré, welke hunne
diensten vrijwillig aangeboden haddenworden met lof vermeld. Omtrent
den Geneesheer der Kolonisten leest men: »Onze Doctor de Jong toont, dat
hij zijne vereerende betrekking ten volle verdientook deze gunt zich geene
rusten elk geeft hem den verdienden lof. Ik ben hoogst voldaan over hem
en geef gaarne eere, dien eere toekomt." Aan oppassing had het in geenen
deele ontbroken. Het Gouvernement te Paramaribo en de ingezetenen wed
ijveren in menscblievendheid om het lot der lijdenden te verzachten; dit wij
zen ook andere particuliere berigten uit. Van den Brandhoff schrijft: Heden
morgen en gisteren ontving ik op nieuws eene rijke tentboot-lading verver-
scbingen en groenten van de Hoeren Roux, de Jager, Fiers Smeding, Zaal en
vele andere. Wekelijks zal ons eene dergelijke lading toegezonden worden
vele plantagie-eigenaren en administrateuren hebben zich daartoe vereenigd."
Zulk een liefderijk hulpbetoon bad de gunstigste werking op de stemming
der gemoederen gehad. Van den Brandhoff en zijn gezinzijne trouwe mede
helpers de Heer van den Grampel en de Architect Copijn bleven de beste ge
zondheid genieten. De waarnemende Gouverneur de Kanter, wien een bur
gerkroon met den vurigen dank voor zijnen weiwillenden en onvermoeiden
ijver in het belang der kolonisten toekomt, voldeed aan alle aanvragen van
den Bestuurder; in alles heerscht overeenstemming en medewerking; er was
nu in de twee maanden meer verrigtdan in de twee jaren met de voorbe
reiding der kolonisatie, zoo jammerlijk verspild. Alles wordt nu, zegt van
van den Brandhoff, in den geest van den Minister bestierd. Post Groningen
kreeg een geheel ander aanzien werwaarts de woningen van Voorzorg overge
plaatst werden. Ook was men nu bezig om de woning van den Bestuurder
op te slaan. Bij 65 Negers, die thans werkzaam waren, zouden met 1° Sep
tember nog 70 kommando-negers gevoegd worden. Veertig timmerlieden zijn
op verschillende plaatsen aan het werk.
Voorzorg wordt bestemd voor den grooten landbouw van rijst en tabaks
teelt; achter Post Groningen had men, langs den Schulpritsden bodem
uitnemend geschikt voor den tuinbouw gevonden. Van den Brandhoff had
dit persoonlijk met den verdienstelijken Heer Leers onderzocht, die zich lang
op de Post opgehouden heeft, om alles te regelen en vele werkzaamheden
heeft helpen verhaasten.
De laatste bezending vee uit het Moederland had den kolonisten een groot
genoegen verschaft en zag er welgedaan uit. Door het opdroogen der kree-
ken naderde het wild meer en meer de oevers van de riviermen had ook op
Voorzorg wilde zwijnen gezien. De Indianen voorzagen de Kolonisten tegen
snuisterijen, van hertevleesch. Aan het aanzoek van den Bestuurder, om
Voorzorg door een pontveer met Groningen te verbinden zoude onmiddelijk
voldaan worden. Wat vroeger uit het plantenrijk van Cayenne aangevoerd
was, had men verwaarloosd; doch de olijfboomen uit het Moederland overge
voerd, waren levend overgekomen en hadden zelfs op reis bladeren en takjes
geschoten. De Godsdienstoefeningen hadden geregeld plaats, hetzij in eene
loodshetzij onder het geboomte er heerschte de beste Godsdienstige stem
ming onder de Kolonisten.
Men bleef den braven Bestuurder Copijn betreuren die in korten tijd door
zijne ijverige bemoeijingen en welwillendheid aller harten gewonnen had.
Men was in Suriname zeil, waar men niets anders dan halve maatregelen
gewoon wasverbaasd over de veerkrachtwaarmede uit het Moederland de
kolonisatie aanvankelijk begonnen wasen vleide zich dat zulk eene proeve
gewenschte vruchten zou dragen.
's GRAVENIIAGE 23 October.
Z. M. heeft benoemd tot Wethouder der stad Delft, in plaats van den Heer
van Koetsveldop verzoek eervol ontslagenM1'. R. J. Metelerkamp tot Se
cretaris der gemeente Alkemade c. a. Mr. H. C. Hooft Hasselaar; tot Burge
meester te Sluipwijk T. P. Tuyl, Assessor aldaar en tot Secretaris dier ge
meente W. II. Stoopendaal.
Z. M. heeft voor de ongelukkigen door de hoos te Zevenbergen 1,500
geschonken.
Z. M. heeft den aanleg van een straatweg van Tilburg naar Waalwijk
goedgekeurd.
Men verneemt dat Z. M. den eersten Candidaat, den Heer Mr. G; J.
Brucetot Voorzitter van de Tweede Kamer heeft benoemd.
Onder de verschillende werkzaamheden ziet men te gemoet: het ter tafel
brengen van ingekomen stukkenontwerpen en verzoekschriften het zamen-
stellen der afdeelingenhet verkiezen en benoemen van commissiën voor de
huishoudelijke zaken; tot herziening van het reglement van orde; tot behan
deling der verzoekschriftenen over het al of niet opstellen van een ontwerp
van adres, in antwoord op de Troonrede.
De Keizer van Oostenrijk heeft den Minister der Nederl. Marine, den
Heer Rijk, het Grootkruis van de Orde van het IJzeren Kruis geschonken.
De Staatsraad Lipkens heeft zijn ontslag gevraagd en verkregenals
Directeur der Koninklijke Akademie te Delften in zijne plaats is benoemd
Mr. G. Simons, Adviseur voor schei- en wiskundige zaken hij het Ministerie
van Finantiën.
AMSTERDAM, 21 October.
De ter neder liggende puinhoopen der suikerraffinaderij van de Heeren
J. Rupe en Zoon smeulen nog en hij het wegruimen en daardoor aanbren
gen van lucht, ziet men nog van tijd tot tijd hier en daar de vlam uit
barsten, waarom er dan ook nog vier brandspuiten aanwezig zijn, om des
noodig dadelijk water te geven. Intusschen wordt het werk der opruiming
door het stads-volk met ijver voortgezetde heden morgen nog staande hooge
muur van het groote gebouw is sedert reeds voor een groot gedeelte omge
haald. Na de reeds vermelde ongelukken heeft men er geene nieuwe te be
treuren gehad, en hoe droevig deze ook mogen zijn, zoo is het te verwonde
ren dat het aantal er van niet veel grooter is geweest. Men heeft zulks
voornamelijk te danken aan het beleid en den ijver, waarmede de werk
zaamheden der blussching van den aanvang af zijn bestierd en volhragten
aan dit zelfde beleid, begunstigd door den weinigen wind, die er tijdens het
woeden van den brand is geweest, alsmede door de rigting daarvan, waar
door de vlam vooral naar de ruime Keizersgracht werd gejaagd, is het
almede te danken, dat de belendende gebouwen er met eene, in evenredigheid
van het dreigend gevaar, zoo geringe schade zijn afgekomen. Tusschen elf en
twaalf ure toch van den voormiddag van Zondag, had de vuurpoel zulk
eene vervaarlijke breedtedat men zich niet wel kon voorstellen dat er van
het geheele blok huizen, tusschen Keizers- en Prinsengrachten, Westermarkt
en Reestraat gelegenveel te behouden zou zijn en zelfs was er vrees dat bij
de minste bijkomende omstandigheid de vlammen zich ligtelijk konden me-
