BüiTEINLAINDSCHE BERiGTEN.
OOST-II0IE.
BATAVIA, 31 Mei.
Den Ist™ dezer hield de Bisschop van Canea J. Groof, alhier zijne eerste
dienst met den meest mogelijken luister in de kerk te Weltevreden.
Tc Djocjokarta is aan den Resident Buyskes, benoemd tot Directeur der
Cultures op Java, den 18den Mei een feest gegeven, waaraan 180 personen,
alsook de Sultan en de voornaamste inlandsche Prinsen deel namen. In zijne
plaats is tot Resident benoemd de Heer Fillietaz Iiousquet. Men ziet het ver
trek van den Heer Buyskes met leedwezen te gemoet, daar hij algemeen ge
acht en hemind was.
WEST-IS DIK.
PARAMARIBO, 1 Augustus.
Op het einde van Julij is in de Samaracca binnengeloopen het schip Heppens
met 37 Europesche kolonisten, ontscheept op de plantagie Mijn Vermaak, om
in de ruime koffijloots aldaar gehuisvest te worden.
De verbetering van den gezondheidstoestand der Europesche kolonisten in
Saramacca schijnt van zeer korten duur geweest te zijnhet aantal gestor
venen tot op den 27stcn Julij groot 41, is dien dag met 4 vermeerderd, den
28stcn met 1den 29sten met 5, den 30stcn met 1, den 31sten met 4, uit
makende 58. Het begin der sterfte dagteekent van den 9den Julij.
Den 6den Augustus. De berigten van Saramacca geven sedert den lstel1
dezer eene sterfte van 7zieken 105 herstellende 55. Bij de heerschende
koortsen, welke een gastrisch-nerveus karakter vertoonen, hebben zich ver-
verschijnselen van rotkoorts gevoegd.
Den 8stcn Augustus. Den 2den 11. zijn de Geneesheeren Landré en Muller
alhier van de Europesche kolonisatie teruggekeerd, en heeft de Regering van
hen mededeeling ontvangen, welke voorzieningen hare toestand vorderde;
tevens is de Officier van gezondheid 2de klasse, van der Monde, ziek van daar
stadwaarts vervoerddie echter thans herstellende is. In zijne plaats is
gekomen de Officier van gezondheid 2de klasse Wegener.
I&U S Ij A W©.
PETERSBURG, 14 September.
Onze vloot in de Oostzee bestaat uit 31 linieschepen en 30 fregatten,
in de Zwarte Zee uit 24 linieschepen en 18 fregatten. Er worden nog onder
scheiden gewapende stoombooten gebouwd, en andere schepen met geschut van
zwaar kaliber voorzien.
Er bestaat alhier misschien de grootste werkplaats van de wereld. De
Heeren Eeasturiek en Ilarrissonfalirijkanten van locomotiven en ketels te
Philadelphia, hebben eene overeenkomst aangegaan met de Russische Regering,
voor de vervaardiging en in werkbrenging van al wat tot het geheele spoorweg
stelsel in het gansche rijk betrekking heeft. Zij hebben zich alhier neergezet
en een gebouw opgerigt van geweldige uitgestrektheid, waarin gestadig 3,500
werklieden bezig zijn. Om deze bevolking uit Amerikanen, Engelschen,
Duitschers en Russen zamengesteld in orde te houden, ligt er altijd een com
pagnie soldaten, in do fabriek in garnisoen en is er een bijzondere magt van
policie voor deze inrigting. Die slecht van gedrag of weerbarstig zijn, worden
indien het vreemdelingen zijn bij de eerste overtreding van het reglement
weggezonden; als het Russen zijn, worden ze aan een houten driehoek gebon
den, strengelijk gegeeseld en weer aan het werk geplaatst. De genoemde Heeren
hebben zich reeds meermalen maar vergeefs tegen dien maatregel verzet.
Onze dagbladen meldendal onlangs hier te lande eene verbeterde wijze
van bearbeiding van vlas en hennep is uitgevondenwelke de algemeene aan
dacht verdient. Deze verbeterde bewerking geschiedt, volgens de verklaring
van de Maatschappij van Landhuishoudkunde alhier, door middel van een
houten werktuig van zeer eenvoudige zamenstellingzoodat iedere boer
het kan vervaardigen en er mede omgaan. Volgens gemeld rapport zou
deze uitvinding niet alleen voor boeren maar ook voor kooplieden in vlas en
hennep, alsmede voor allen, die bij de bearbeiding van dit artikel belang
hebben, van het hoogste gewigt zijn. Door tusschenkomst van bovengenoemde
maatschappij kan ieder zich ter bekoming van het geheim tot den uitvinder
wenden, die, tegen zekere vergoeding, hetzelve aan elk belanghebbende me
dedeelt.
Op de grenzen aan den kant van Pruissen heerseht een nijpend gebrek
aan levensmiddelenzoodat de landlieden bij honderden op het Pruissisch
gebied de velden gaan plunderen. Er waren door de Pruissische Regering
reeds troepen naar de grenzen gezondenom die bchoeftigen met geweld terug
te jagen.
ERIEKEliLAK».
ATHENE, 14 September.
Den 12dcn is de Hertog van Moutpensier hier aangekomen en heeft een groot
feest ter zijner eer gegeven, bijgewoond. Hij heeft aan de Koningin zijne
stoomboot afgestaan, om haar tot aan Kalamaki te brengen op bare reis naar
Venetiewaar zij eene zamenkomst zou hebben met haren vader, den Groot-
IIertog van Oldenburg. Zij is sedert daar aangekomen. De Hertog zou
spoedig zijne reis naar Frankrijk voortzetten.
ZWITSERLAND.
In eenige kantons beeft zich de elders zoo gevreesde aardappelen-ziekte geo
penbaard. In het kanton Bern, en vooral in het Juragebergte, breidt zij
zich schrikbarend uit. De Gezondheids raad te Zurich heeft deswegen horig
ten en raadgevingen in al de kantons doen ronddeelen, en al dc gemeente
besturen zijn uitgenoodigd omwegens die ziekte rapporten in te zenden.
Eene voormaals beroemde zangeres, gewezen prima-donna op verscheiden
groote Schouwburgen van Italië en Duitschlanden die in de badplaatsen
boven andere om hare schoonheid gehuldigd werdis thans door de policie
wegens dronkenschap in het huis van verbetering te Bern geplaatst. Voortijds
eene weelde en pracht ten toon spreidendewelke haar vermogen en dat van
haren man, een' adelijk stafofficier, heeft verzwolgen, had zij zich later
zoo zeer aan den drank overgegeven dat men haar menigmaal letterlijk in
de goten heeft vinden liggen, en zij eindelijk alles verteerd hebbende, zelfs
geene huisvesting meer had.
SPANJE.
Vervolg der Brieven van een'' Reiziger in Spanje.
Se villa5 Junij.
XIV. Zoo als een handelaar die zijne zaken aan kant heeft gedaan zoo
leett Sevilla thans van hare renten. Dit kan echter niet lang duren of het
vroeger vergaderde kapitaal wordt aangesproken. Door hare gelukkige ligging
aan den waterweg naar Cadix, heeft Sevilla in de zestiende en zeventiende eeuw
zijn fabriekwezen eene uitgebreidheid gegeven die thans fabelachtig schijnt
Doch reeds in het jaar 1700 klaagden de zijdelabrijkanten dat een groot deel
der 16,000 weefstoelen bij gebrek aan aftrek moest stilstaan. Tachtig jaren
later waren er nog maar 2,318 aan den gang en nu is het getal tot 150 ge
daald, die meest band maakten. Voorts bezit Sevilla eenige hoedenfabrijken,
eenige looijerijen en een paar fabrijken van aardewerk voor binnenlandsch ge
bruik; de overige takken van nijverheid beslaan in burgerlijke handwerken,
enkel tot eigen gebruik bestemd.
Eenige dezer handwerken welke de pronkzucht der Andaluziërs voeden
leveren uitstekende waren. Nergens zal men sierlijker schoenmakerswerk vin
den, en het is niet waarschijnlijk dat men zelfs te Parijs zonder langdurige
oelening, zulke rijkgestikte slopkousen zou kunnen namaken, als hier wor
den vervaardigd, en ook de kleêrmakers hebben eer van hunne kunst. Bij
menig stuk ter uitrusting moet echter vreemde nijverheid te hulp komen.
Dames-handschoenen en mantilles komen uit Parijs, en zoo is het met al dc
modewaren; doch derzelver gebruik is, dank zij het overblijfsel van nationale
zeden, die nog in dragt en levenswijze zijn overgebleven, niet van belang.
Ook vindt uitheemscbe huisraad van weelde, schoon dit géén binnenlandsche
mededinging ontmoet, slechts geringen aftrek. Kostbare meubelen en rijk
versierde kamers zijn voor den Zuid-Spanjaard, zelfs voor den vermogende, nog
geen behoefte geworden, en men zal waarschijnlijk die overtolligheden die bij
ons te dikwijls de plaats van het noodwendige innemenhier nog lang weten
te ontbeeren.
Evenwel bevracht de invoer van vreemde waren een aanzienlijk getal sche
pen, welke zwaar geladen tot aan de hrug bij Sevilla opvaren en dan weder met
ballast de rivier afzakken. Er liggen hier dikwijls 70 a 80 zeeschepen voor
ankeren de smokkelhandel wordt met veel stoutheid in 't groot gedreven.
Ofschoon deze stad veel meer verteert dan voortbrengtis haar verval toch
niet in 'toog loopend. Er is hier wel veel bedelarij, maar die schijnt meer
uit luiheid dan uit gebrek aan werk voor te komen. Ik zag gisteren avond
een' ouden bedelaar op eene bank zijne kas opmaken. Hij had aan koperen
munt een piaster bijeenals dat de oogst van eenen dag iswat wonder
dan dat dit bedrijf veel liefhebbers vindt. De omwenteling heeft ook vele
personen en gezinnen onschuldig in ellende gedompeld, maar overigens schijnt
mij de armoede, het gebrek, hier meer een tijdelijk verschijnsel, maar ook
veler rijkdom alhier is door zeer toevallige oorzaken ontstaan.
De inwoners leven zeer eenvoudig. Men ziet geen ijdele pronk, geen pra
lende uitstalling van welstand. De adel, hoewel ten deele nog zoo rijk als
voor tweehonderd jarenonthoudt zich van de kostbare weelde zijner voorva
deren, sedert aan de overzijde van den oceaan geen vette posten de verteering
meer kunnen goedmaken. Eene loge in den schouwburg en een paar scboone
paarden of muilezels maken gewoonlijk de grootste weelde eener rijke familie
uit. Het getal dienaren is zoo gering als mogelijk, die zeer eenvoudig ge
kleed zijn. De rijtuigen zelfs de nieuwste schijnen uit dc ark alkomstig. Op
buitenlandsche rijtuigen is een inkomend regt van 2,000 tot 3,000 realen en
daar die voorwerpen niet gemakkelijk te smokkelen zijn, vergenoegt men zich
met die der inlandsche werklieden, welke niet in de gelegenheid zijn om
nieuwe modellen te zien.
De eenige tak van uitvoer, die iets beteekent, is de graanhandel met de
zuidkust en de Balearische eilanden; in den loop der vorige maand waren er
117 schepen met gerst, tarwe en meel uitgeloopendoch dit is slechts expe
ditie-handel.
De handel is evenwel hier nog aanzienlijk genoeg om bet gebrek aan eene
Bank te gevoelen, die dan ook dezer dagen met een kapitaal van negentien
millioen realen zal worden opgerigt in 9,500 actiën van 2,000 realen welke
wel zullen geplaatst worden.
Sevilla heeft eene Beurs, welke menige handelstad van den eersten rang haar
zou kunnen benijden. Het is een stevig gebouw van de zestiende eeuw, het
welk zich in weerwil van de nabuurschap der hoofdkerk, en hoewel ze in den
eenvoudigsten stijl is gebouwd, statig en groolsch voordoet. Als middelpunt
van geldomzetting moge ze weinig beteekenen, maar ze is een voorwerp van
geschiedkundig belang gewordensedert zij het Indisch archief bewaart. Dit
archief is op last van Karei III, die van 1759-1788 regeerde, uit verschei
dene staatsboekerijen archiven en kanselarijen des Koningrijks te zamen ge-
bragt, en bevat alle oorkonden die de Staat bezat ouilrent de ontdekking,
