In liet Zuiden dc-r naburige Eugclsche bezitting van Nieuw-Holland ol Australië, is in het voorleden jaar eene mijn ontdekt, welke naar alle waar schijnlijkheid zuiver kwikzilver zal bevatten: er was een onderzoek begonnen, of de mijn de moeite van verdere ontginning zou beloonen. IEREEAIGDE STATEN. NEW-YORK, 10 Februarij. Het Comité uit den Senaat heeft besloten om de wet tol inlijving van Texas, die door de Kamer der Vertegenwoordigers was goedgekeurd, te verwerpen, waarop door een lid een ander voorstel van wet over dezelfde zaak is ingediend, hetgeen nu aan de openbare beraadslaging zou onderworpen worden. In een' brief uit Washington wordt medegedeeld, dat de zending van den Heer Caleb Cushing naar China, niet alleen ten oogmerk had, om den handel te verzekeren, maar ook oin een groot plan te bespreken, waardoor de han delsweg tussehen Amerika en China grootelijks zou verkort worden. Dit zou in niets minder bestaandan de Stille Zuidzee met den Atlantisehen Oceaan te verbinden en wel door middel van cencn spoorweg van de westelijke oevers van het meer Erie af tot aan het bevaarbaar gedeelte van den vloed Columbia in Oregon. Dit zou de zekerste en kortste weg tussehen Amerika en China zijn, daar men niet meer dan 30 dagen noodig zou hebben om van New-York naar Amoy, de beste haven van China, te komen. Die spoorweg zou 2,100 Engelsche mijlen lang zijn en 50,000,000 dollars (a 2.50) kosten, doch slechts in 25 jaren kunnen voltooid wezen. Deze weg zou dan de algemecue handelsweg ook voor geheel Europa worden; Amerika zou er het voordeel bij hebben, de Chinesche en Indische koopwaren uit de eerste hand te ontvangen en 25 dagen eerder dan Engeland onderrigt te worden van alles wat in het bemelsche rijk voorviel. De Amcrikaansche meeren zouden de Middellandsche zee vervangen, en de dagelijksche betrekking tussehen de Stille Zuidzee en den Atlantisehen Oceaan zou aan Engeland de sleutels van den Europeschen handel ontnemen. De lieer Whitney heeft dat plan bij het Congres der Vereenigde Staten in gediend. Om het te verwezentlijken vraagt hij slechts den afstand van eene uitgestrektheid gronds van 60 mijlenwaardoor de spoorweg zal moeten loo- pen, en wederkeerig wil hij zich verbinden, voor zich en zijne nakomelingen, om, zoo lang de weg zal bestaan, depêches en convooijnn van de Regering gratis over te brengen. Ten slotte van dien brief leest men Amerika schijnt voorbeschikt te zijn om alle grondstoffen van de oude wereld te zijnen voordeele aan te wenden van Engeland af tot China toe, en er eene nieuwe wereld uit voort te brengen. Daardoor alleen is eene weder geboorte van de oude wereld mogelijken dan slechts zal het evenwigt van het Europeesch vasteland door Amerika, die schoone droom van Columbus, daargesteld kunnen zijn en dat wel op eene krachtdadige wijze door de natuur der zaken zelve. GRIEKENLAND. ATHENE, 12 Februarij. De Regering zou voornemens zijn om de binnenlandsche schuld, in 1821 tot 1827 gedurende de onafhankelijkheids-oorlog aangegaan, te erkennen en nit te betalen. Een rijk koopman onzer natie, doch te Londen gevestigd, de Heer Joannides, heeft aan de Hoogeschool alhier eene som van 60,000dr. geschonken, om tot een fonds te dienen, waaruit aan onbemiddelde studenten voor een bedrag van 50.000 dr. onderstand zal worden verleend, terwijl de overige 10,000 dr. ten behoeve der bibliotheek zullen besteed worden. ZWEDEN. STOKHOLM, 18 Februarij. De nieuw ontdekte zilvermijn van Aboda belooft eene belangrijke opbrengst. De zilverader was reeds tot op 25 ellen lengte nagegraven en scheen in de diepte nog breeder. Er waren reeds 100 scheepsponden erts uitgegraven en men meende tot het laatst van Mei 1000 scheepsponden te zullen verkrijgen. Sommige stukken erts waren voor 2500 thl. verkocht. DENEMARKEN. KOPENHAGEN, 14 Februarij. De Groote Belt is sedert den 12den geheel toegevroren én wordt met sleden gepasseerd. Ook was de Sondzoowel meer noordelijk, als ook voor deze stad in zijne geheele breedte met ijs bedekt, zoodat men reeds met sleden naar de Zweedsche kust was overgestoken. ITALIË. VAN DF. GRENZEN, 18 Februarij. Naar men verneemtheeft het Roomsche Hof zich tot twee der voornaamste Katholijke Mogendheden in Duitschland gewendom hare bescherming in te roepen tegen de aanvallen, waaraan de Katholijke kerk aldaar is bloot gesteld. In de daarover ingezonden vertogen wordt met name melding gemaakt van de pogingen om eene scheuring te veroorzaken en van de vijandige houding van een deel der drukpers tegen de kerk. Aan eene derdeniet Katholijke Mo gendheid zijn, naar men beweert, mede vertoogen in dien geest toegezonden. ZWITSERLAND. ZURICH2 Maart. De beraadslagingen over het vraagstuk wegens de Jesniten zijn in de zitting des Landdags van den 28sten Februarij voortgezet. Nadat in de zitting van den vorigen dag de afgevaardigden van Bern, Glarus en Solothurn zich voor de verdrijving der Jesuiten uit Zwitserland verklaard, die van Lucern, Uri, Sehwytz, Unterwalden, Zug en Freiburg, die orde verdedigd hadden, hebben den 28stcn de afgevaardigden van Tessin en nog vier andere kantons in den geest van Bern, en slechts die van Wallis voor de Jesuiten gesproken. Den meesten indruk van de tot dus verre gehouden redevoeringen maakte die van den Colonel Luviniafgevaardigde van Tessin, die onder anderen zeide: Het Kanton dat ik vertegenwoordig, is geheel Katholijk. Aan het hoofd der staats regeling wordt de Katholijke Godsdienst die van den staat verklaard, deszelfs wetten getuigen van den eerbied voor het geloof der vaderenen echter heeft het niet geaarzeld om voor de verdrijving der Jesuiten te stemmen. Zij zien er geen godsdienstvraag in, want dan zou men moeten bewijzen, dat men het Katholicismus aanrandtals men de Jesuiten aanrandt. In tegendeel hebben zij hetzelve meermalen in verlegenheid gebragten toen de Paus ze vernietigde, verklaarde hij voor de wereld, dat hij het deed tot welzijn van de Katholijke Godsdienst. Toen Pins de VII ze herstelde was hij 84 jaren, ouderdom en lijden hadden zijn geest ter nedergeslagenen men overreedde hem ligtelijk, dat dit het zekerste middel was tegen oproerige be ginselen. Zoo werd dan deze vreeselijkc orde orn staatkundige redenen her steld en de vraag omtrent de Jesuiten is dus enkel staatkundig. Dit genootschap, vermogend door hare middelen en zeer uitgebreide betrek kingen, bestrijdt alle vrijzinnige instellingen. Het hoopt weldra, in 'thart van Zwitserland gevestigd de regeringde geestelijkheid en het, Katholijke volk te beheerschcnde Protestanten te verontrusten, de dagbladen te koopen hunne stellingen ten toon te spreiden, de onafhankelijke scholen te smoren, den ondergang van alle instellingen van vrijheid en vooruitgang te bewerken. En moet het volk niet beangst zijn bij dit treurig verschiet I De Jesuiten, aartsvijanden van burgerlijke gelijkheid, vrijheid van drukpers, van een over het gansche volk uitgebreide opvoeding onder burgerlijk gezag, krijgen meer en rneer een gevaarlijke en dreigende uitbreiding. Het Zwitsersche volk heeft gelijk, oin die hulptroepen van het despotismus te willen verwijderen. De Jesuiten waren te Lucern geroepen, cn zoo de weg met bloed bevlekt is, zoo er lijken liggen, zoo kreten van diepe droefheid hen volgen gaan zij echter voort zich te vestigen. Zij spreken geen enkel bevre digend woord. Is dat al niet genoeg om ze te beoordeclcn Maar zegt men zij zijn maar zeven in getal die goede vaders!... Loyola begon met twaalf leerlingen. In 58 jaren waren ze meer dan tienduizend na een eeuw telde de orde 19,000zij hadden meer dan driehonderd zetels. Ongemerkt zijn ze van Waadlland in Freiburg, en zoo in Sehwytz gekomen, en nu doen zij zich te Lucern roepen. Hebben zij te Freiburg niet de school aan den braven vader Gerard ontnomenklagen niet Priesters van erkende verdienste over het verval van het hooger onderwijs? Hebben ze in Waadt- land en Schweitz geen monopolie vari onderwijs weten te bekomen, zonder ecnig toezigt van den slaat? Ik onthoud mij van andcredaadzaken op te noemen wier kennis de verbittering zou vermeerderen. De Heer Munzinger afgevaardigde van Soleurc, liet zich onder anderen aldus uit: Mijn Kanton is Katholijkmaar stoot evenzeer de leerstellingen der vrijgees ten als de kwakzalverij der Jesuiten van zich. De geestelijkheid kent de be hoeften des volks en heeft deszelfs vertrouwen, het volk geeft aan de gods dienst wat haar behoort, maar kent ook zijn staatsregt, en hoe zou het dan een orde kunnen dulden, wier hoofdbedoeling is, de staatkundige cn gods dienstige slavernij van de bevolking, waar zij zich neslelen? Hoe inzonderheid oen orde verdragen, die hare grondbeginselen verandert volgens de landen; die eene zedeleer voor de grootcn en eene zedeleer voor de geringen heeft Men heeft zich veel moeite gegeven om de Katholijkcn wijs te maken dat de Protestanten het op hunne godsdienst hebben gemunt, cn den Protestanten te beduiden dat het hun niet aanging. Maar de daden bewijzen, dat de Je suiten de eerste hinderpaal voor de bevrediging zijn. Slechts zij die oogen hebben om niet te zien, kunnen dit ontkennen. Als de orde zoo voortgaat, zal zij weldra haar net over gansch Europa hebben uitgespreid. Men weet niet wie te Lucern meer te beklagen zijn de regenten of de onderdanen, evenzeer gebogen onder het juk dier listige orde. Is Zwitserland ooit zoo verontrustals sedert deze orde zich in vier kan tons heeft ingedrongen? en zou de Landdag terugtreden voor dé beweging van het Jesuitismusde bron van al die wanorde? De Protestantsche kantons moe ten de Jesuiten verwijderen als de vijanden van bun geloof, de Katholijkcn moeten ze verwijderen, als zulken die verdeeldheid in hunnen boezem zaaijen cn de bevolking ontzenuwen. In ons geheel Katholijk kanton heeft drie vierde van den grootcn Raad, door zevenduizend petitionarisscn ondersteund, de in structie voor hetzelve goedgekeurd om de kantons die Jesuiten hebben, te verzoeken om ze weg te jagen chasseren degene die ze nog niet hebben, om ze niet toe te laten. En inderdaad als de Landdag de zaak niet in den geest van de wenschen des volks beslistdan zal de menigte het doen. De Algevaardigden van GraauwbunderlandAargauSt. Gallen, Schaf- bausen, Thurgau en Waadt hebben zich almede voor de verdrijving der Jesui ten verklaard. De zaak der Jesuiten had slechts eenen voorvechter, den Heer de Courtcn uit Wallis; hij heeft de kantons, die de verdrijving verlangen, uitgedaagd; »komt slechts" sprak hij »in Wallis om ons te dwingen en wij zullen u ontvangen met de wapens in de hand." Met deze redevoe ring is de Zitting gesloten. PRUISSEN. De regten van in-, uit- cn doorvoer in de Duitsche Tolvereeniging hebben in 1844 wederom 1.105,821 tb. meer opgebragt dan in 1843, welke vermeer-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1845 | | pagina 2