Wv ra
Proclamatie.
oemi,
aril,
irtelijk
Unt
il ros
sriydei
egt It
SW
JIIIS
van Ik
I 18#
Noiid
te lib
vootb
n hrnni
til it)
op
of IW
ID. Ml
nodel
k\ 1844.
leydsci1ë
Vrijdag,
Wij WILLEM II, mij de gratie Gods, Koning der Nederlanden
Prins van Oranje-Nassau Groot-Hertog van Luxemburg
enz,, enz., enz,
Owler dsnkbasf opzléti tot God, rlgtert Wij deze woorden san u, ge
ïlfde Laodgenootefi en Oodërdaoeni om o voor Owe vereeoigde medewër-
lltg in bet tot stand brengen der Vrijwillige Leening Onze innigace erken
telijkheid te betuigen.
Rijken ert minder vertgsgdnden hebben diatop de ruimste aanspraak, maar
ook l9, n» hoe velen waren er niet I die geheel onverpligc, door de edelste
geroilenJ gedreven, zelfa hunnen spaarpenning op bet altaar des Vaderlands
hebben geofferd.
Lsndgenddtenl De leus onzer Vadefent Eendrngt maakt Magiheeft zich
op nieuw bij ons verwezenlijkt. De gehechtheid aan de oud-Nederlandsche
trouw, in het voldoen tot eiken prijs van aangegane verbindtenissen heeft
tich niet verloochend. Hierop, wij mogen bet eerbiedig vertrouwen, zal
tegen rusten. Ieder, die tot de nu verkregeoe uitkomst heeft medege-
veiltt, intake aanvankelijk het zoet genot eener edele zelfvoldoening.
Nederlanders! Laat ons God bidden, dit Hij den goeden geest, door
welken de Natie in de jongste dagen op nieuw heeft gecooiid bezield ie
t|jn, beware, bevestige en versterke, opdat ook het late nageslacht er de
vochten van Inoogsteen dat Hg het Nederlandsche Volk doe blijven eene
nderlaodlievende, eenoragcige en godsdienstige NatieI
Hiermede, geliefde Landgenooten en OnderdanenI bevelen Wij U alle h In
Codes heilige bescherming.
En zal deze alom worden afgekondigd en aangeplakt, Waar zulks te doen
(tbrnikelijk is, en voorti in het Staatsblad worden geplaatst.
Gegeven te *tCravenhageden aden April 1844.
(geteekend) WILLEM,
Van wege den Koning,
De Directeur van het Kabinet des Konings
geteekendA. G. A, van Rappard.
tüRGÈMEEStER en WËttiOUDERS der STAD LEYDÈN
bp heden bovenstaande Proclamatie des Konings ter afkondiging en aan
jltkking ontvangen hebbende, achten het zien tot eenen aangenamen pligt,
bij de betuiging van de innigste erkentelijkheid des Koning»ook hunne
dankerkentenis te voegen voor de ruime inschrijvingen en overvloedige
bildrsgen, welke bij den nood des Vaderlands uit allerlei tang en stand
wederom zijn gedaan.
De uitnoodigingen aan de ingezetenen, de opwekkingen aan Bestuurders
sin liefdadige gestichtèh eb aan alie Stedelijke Ambtenaren gedaan, zijn
liet tonder gunitige gevolgen gebleven. Lejden heeft getoond, bij de
100 drukkende zorg voor eigen behoud en welvaarc, de behoefte van het
Vaderland niet te hebben vergeten. De erkentelijkheid dea Koning mag
lejden zich toeéigenen, maar ook Hoogatdes2elfi opwekking vinde weer
klink in aller harten tot de opregte ontboezeming!
Cod behoede Holland en talige Leyden.
Aldus gedaan en afgekondigd bij HH. Burgemeester en Wethou
ders der Slid LeydeD, op den 4den April 1844.
DU R l E U.
Ter ordonnantie van dezelve!
V. PUTTKAMMER.
jON
courant.
■li 1841
de. «1
s HOO
nest
Bondei
at i»I!'
.eydeH
N E
N.
DERLAN.DÈ
Leyden, 4 April.
De Minister van Financiën heeft onder dagteekening van den aden dezer
itkerd gemaakt het volgende:
De Minister van FinangIen
Brengt, in voldoening ato het bepaalde bij art. 19 der wet van den 6den
Hurt 1844 Staatsblad N°. 14), ter kennisie van het algemeen 1
Dit de inschrijvingen In de bij de evengemelde wet opengestelde Geld-
Itening en Vrijwillige Bijdrage (dertig golden van de laatste voor honderd
galden in de geldleenlng gerekend zijnde) f 127,000,000 bedragen en dat
dien ten gevolge de Buitengewone Belasting geen voortgang heeft.
Deze uitkomst is verkregen door eene verhooging van des Konings aan
stekelijke deelneming, nadat de bekende inschrijvingen ruim 136,000,000
bedroegen.
■0. Welonderrigte personen verzekeren, dat het aan de geldleenlng ont.
brekende en hetgeen door Zijne Maj. aangevuld is, bijna f 800,000 bedroeg.
Zoo wil men ook weten, dat Z. K. H. de Prins van Oranje in de leening
doeo inschrijven voor her bedrag van zijn geheel vermogen.
Door den Minister van Financien zijn weder ontvangen ten behoeve
sin de schatkist, a bankbiljetten, te tarnen groot f 50, 3 coupons ter
«sarde van f 4.95 en 1.40 namens eene arme Weduwe.
Door Schiedam is in de leening ingeschreven voor f 820,000; door
bet dorp Keihei voor f 78,000.
-Te Dordrecht is den 3oiten Maart overleden Jhr. Mr. P. Repelaer
'ion SpijkenitseWethouder dier stad, Ridder der orde van den Nederland-
icben Leeuw, Lid der Provinciale Staten en der Ridderschap van Zuid -
Hollaedid den ouderdom van 78 jaren.
in leeft
5 APRIL.
In het atrondissement Nijmegen heeft de vrijwillige inschrijving be.
diagen s 155,800, en de bijdrage 29,031.92!; voor de stad Nijmegen
a-leen 844,500. bijdrage f II.r59.37J.
Uit Gtoningen meldt men van den tsten dezer, dat in de geheele
provincie, de vrijwillige bijdrage rot kapiraal gebragt ztsnrfe, is ingeschre
ven in de leening voor de 'aanzienlijke som van 4,069,000het district:
Groningen h:-d ingeschreven voor tiiim f 2,2oó,ooo, in bijdragen ru-nt
ƒ52,000; Winschoten f 807 óco bijdrage 43.000; Middelarnm f 522,000,
bijcrage 66,300de stao Groningen alleen f 1,982,000, bgdrage ƒ26,900.
Uit 'sGravehhage meldt men van den 3den dezer:
Zijne Majeneit heeft den Minister van Financiën Mr. F. el, van Hai!t
benoemd tot Grootkruis der Orde van den Nederlandschen Leeuw,
Zijne Maj. heeft de straf des doods, waartoe de persoon van C,
Kloet veroordeeld was door het Provinciaal Geregtshof van Noord-Holland
wegens poging tot moord en diefstal met 5 verzwarende omstandigheden
veranderd in die van gëesseling, brandmerk en 20 jaren tuchthuisstraf.
In de Residentie is uit Parijs aangekomen de heer van Cobbelschroi
vóór 183d Minister van Binnetllandsche Zaken.
Uit Rotterdam meldt men van den 3den dezef!
Wij kunnen mei volkomen zekerheid vermelden, oat eenige der Zuider-
kerk belende gebouwen en erven, door heeren Gecommitteerden der Ne-
derdujtsche Gereformeerde Gemeente binnen deze stad, zijn aangekocht,
en znjks ten gevolge van hec besiuic, eerst ln de laatst verloopen dagen
genomen, om het nienwe kerkgebouw te stichten op het terrein der tegen
woordige Zuiderkerk.
Omttent de Zuiderkerk alhier, wier slooping, en vervanging door een
waardiger gebouw- thans besioten is, dlene kortelijk het volgende!
Sommigen wtlien dat de oude Rocterdamsche rederijkerskamer reeds
vroeg in de zeventiende eeuw bier ter plaatse, namelijk aan het einde der
Glashaven, bare zamenkomsten hield. Meer zeker is het dat aldaar, ui
1630 of 1631, teo koste der regenten van hec burgerweeshuis, en wel toe
vermeerdering der inkomsten van dac huis, eene soorc van openbaren
schouwburg, in navolging van den ouden Amsterdamschengesticht is
geweest. De onderneming schijnt echter niec veel opgang gemaakt te heb
ben; immers, kort na 1632 nam de stedelijke Regering het gebouw over.
en gaf het tot een predikhuis aan de Engelsche lodependentenwelke sederc
1623 hunne vergaderingen hier ter scede hadden mogen houden. Men vinde
aangeteekend hoe de2e lieden, toen zij bij de aanvaarding van hec gebouw
nog eenige cooneelsietaden vonden, die mee grooten ijver vernietigden.
In 1647 werd tot de daarstelling van een derde kerkgebouw voor de
Nederduttsche Gereformeerde Gemeente, en wel in dac gedeelce der stad
besloten. Eersc in 1651 werd deze Engelsche kerk tot dtc doel ontruimd,
langs de gebeele oostzijde van eeDe ruime galarïj voorzien, en den i3len
September, die tévens tot dankdag voor den afloop der beroemde grooie
Staatsvergadering strekte, plegtig iogewijd. Blijkens eene kerkrekening van
1651, noemde men dit bedehuis eersc detZnidkerk, doch deze tsaam ging al
spoedig in dien van Zuiderkerk over. Zij had toen hare tegenwoordige
diepte, doch was veel smaller dan thans, weshalve zij, bij den aanwas der
gemeente te klein geworden, in 1676 aan de zuidzijde werd uitgezeten
aan de buitenzijde van deo westmuur met de wapenschilden der toenmalige
heeren Burgemeesters en Fabrijkmeesters versierd. Eerst in 1690 stelde
men een vierkant houten to'entje, met eene luiklok, op het gebouw
Sedert de vermelde vergrooting in 1676 heeft deze kerk, van de Glas
haven naar de juiferstraateene lengte van 37,78 Ned. ellen, op eene
breedte van 23 52 Ned, eilen, en is in het midden 9,42 Ned. ellen hoog,
lo dit midden heeft zij het voorkomen eener vierkirtie Kruiskerk, maar tt
aan de vier hoeken veel lager; rust op negen vierkante houten pilaren, tnec
boogeo verdenigd, en omvangt haar licht door tien hooge glassanien zes
kleinere cri vier hooge ronde vensters. Van binnen heeft zg nier* merk-'
waardigs. De vroeger vermeide galerij, later weggebroken, is in 1809 door
eene andere vervangen, die e-erige jaren geleden op hare beurt weggenomen
is. öe kerk, die op een vrij luchtig plein staat, is de eenige der vier van
de Nederduttsche Gereformeerde Gemeente waar geene dooden begraven
weroen doch zij had, tot dat einde, ter wederzijde een afgesloten kerkhof.
Door de dorhoiissie van Geneeskundig Toeverzigt te Amsterdam, is
over de Vaccine onder anderen hec volgend verslag over 1843 uirgebragt:
Even als in het afgeloopene jasr blijft ook thanis nog de Kinderziekte
voortduren; echter, wat ook het gerucht daarvan verbreiden moge, was
alstoeo, en is ook nu het getal der daaraan lijdenden, en vooral der gestor
venen betrekkelijk zeer klein; immers men moet volgens eene op de aangifte
gegronde en juiste berekening, het getal der eersten op 546 stellen, terwijl
dat der laacsten slechts 91 is: wie zal hierin den weldadigen invloed der
Vaccine op de Kinderziekte miskennen, vooral, wanneer men nagaat, dat er
in deze stad, inzonderheid in de buurten der mindere volksklasse nog vele
gevonden worden, welke, met verwaarloozing der geschiktate maatregelen
en wetsbepalingen, hunne Kinderen aan de Koepok-Ihënting onthouden,
waardoor het getal der voor Kinderziekte vatbare voorwerpen aanmerkelijk blijft?
Wij moeten hier ook doen opmerken, dat, blijkens het te dien einde inge
stelde onderzoek, van dit kleine getal nog velen moeten afgetrokken wor
den, welke aTs pokkenlijders zijn opgegeven en slechts of valsche pokken,
of hoogst genomen gewijzigde pokken gehad hebben; bij wien in den regel
het gevaarlijkste tijdperk der ziekte, dat der verettering namelijk, zeer ge.
makkelijk afloopt; en zij, welke, na vooraf ondergane pokken of vaccinatie,
de ziekte bij herhaling kregen, waren in dit gunstiger geval. Zoo vindt men
onder de 91 gestorvenen slechts 13 opgegeven), welke bevorens gevaccineerd
zouden geweest zijn, en van deze 13 is het gebleken dat slechts bjj 3 be
wijzen van vaccinatie voorhanden waren, terwijl de overige lo of ten gevolg»
van onnaanwkeurigheid der gedane aangifte, of van atldete redenen, verkeerd
als zoodanig vermeld zijn
De Plaatselijke Commissie van Geneeskundig Toevoorzlgt dezer sc»d.
welke zich een naauwkeurig onderzoek in deze belangrijke aangelegenheid
ten voornamen pligt beeft gesteld heeft gemeend deze bemerkiDgen open
baar te moeten maken, zoowel om daardoor meedere geruststelling te ver
schaffen, als voornamelijk om het vooroordeel tegen het eeniee menschelijke
middel ter beteugeling en verzachting eener zoo dikwijls als pestaardig ge
vreesde ziekte, een vooroordeel, hetwelk trots alle vermaningen, vertoogen
en waarnemingen nog velen blijft aankleven, te bestrijden en de gevtarlgke
loszinnigheidwelke zij zoo dikwgls beeft moeten opmerkende verbeteren.