2
jOGetiotineróaneti der esnéb ért anderen, waren aan het wanfranwên der
cwee vijandige volken bloorgesteid. De kruistogten, in den ooriprong iegen
het islamisraus gerigt, konden niet dan nadeelig tegen het Jodendom werken.
Regelmatige kruistogten werden tegen de Joden zoowel Sephardim els
Asbkenazim, tot stand gebragtzij werden geplunderd en vermoord ónder
den uitroep van Hept dat men gelooft uit de beginletters bestkan té hebben
■van de zinsnede Hierosolyma est perditaNoch de vermaningen der Pausen,
noch de magt der wereldsche Vorsten konden een einde aan deïé bulten,
sporigheden maken.
De wetten der Siete Partidas van Koning Aiphonses X, bevelen, dat de
Joden een of ander oaderscheidingsteeken aan het hoofd zullen dragenzonder
hetwelk het hun niet veroorloofd zal zijn in het openbaar te Verschijnen.
Het concilie van Salamsnltagehouden in 1335, voegt bjj deze verpligtjng
die van in elke stad eene afzonderlijke wijk re bewonen, welke des nachts
gesloten moet worden.
In eenen opstand, welke in 1429 te Toledo uitbarste, eischte het volk,
da: zelfs de bekeerde Joden en al hunne afstammelingen, eeuwigdurend van
alle ambten of openbare waardigheden uitgesloten zonden zijn. Het Hof
bevreesd zijnde, willigde dit in, hoewel het eene schending der wet van
Siete Partidas, VII, 24, (S, was. De hooge geestelijkheid bsd echter geen
deel aan dezen betreiireoswaardigen maatregel gehad; ook gelukte het Paus
Nice lans V, om er zich tegen te verzetten, en deze wreede bepaling re doeb
ophouden, welke eerst dertig jaren la er weder in werking kwam.
De Jood Abraham Benoeaista was de voornaamste Minister van Koning
Hendrik I'S van Spanje. Hij was gedurende twee jaren de eenige onderhan
delaar tusschen de kroonen van Arragon en Castiiië geweest. Gedurende
den burgeroorlog der edelen van Gastiltë werd hij te Tndela gevangen ge
maaktmen zag zijne gevangeneming als een belangrijk voordeel aan.
Nog had Hendrik eenen Jood, Caön genaamd, tot Minister van Finsncën.
In 1468 werd Koning Jan van Arragon, toen 71 jsren oud, blind; een
Jood, Abuibar genaamd, ondernam den Vorst te genezenhetgeen volkomen
gelukte. Eene zoo moeiielijke operatie aan eenen Jood toevertrouwd, en
met eenen goeden uitslag bekroondwerkte gunstig op geheel de natie terug,
welke gedurende de elf jaren regering van KoniDg Janna zjjne genezing
in vrede leefde.
In Sicilië waren de Joden minder gelukkig, daar een groot getal hunner
aldaar in 1474 werd vermoord.
Ferdinand zco-t van Jan ran Arragen, Isabella, dochter van Hendrik ran
Castiliegehuwd hebbende, werden deze rijken vereenlgd om niet wederge
scheiden te worden. Het is onnoodig, de groote gebeurtenissen, welke de
Teg-ring van Ferdinand en Isabella keoraerkten, dat is de geheele verdrijving
der Moren, te melden; maar wij zullen de gevolgen doen opmerken, welke
deze zoo belatgrijke gebeurtenis voor de Joden van Spanje had. Vooreerst
moest deze verovering, welke niet minder godsdienstig dan stastkundig was,
noodwendig aan Ferdinand den wensch inboezemen om de Cstholijite gods
dienst uitsluitend in zijne staten te doen heerschen en de verdrijving der
Moren kon dus niet anders, dan later die der Joden ten gevolge hebben.
Inderdaad bij de indenting van Malaga in 1835, liet Ferdinands* der Joden,
welke hij er vond, door middei van puntige rieten ter dood brengen, eene
foltering welke de Moren zeiven niet dan in geval van hoog verraad bezigden
de overige werden verbrand. Zes jaren later werd, om de kosten der
belegering van Grenada te dekken, eene buitengewone belasting over ille
Joden van Spanje geheven. Maar deze afpersing wai de laatste, welke zij te
verdrag n hadden, want zeventien maanden later werden verscheidene hon.
derd duizenden mannen, vrouwen en kinderen uit het land verjaagd.
In nsschen werd oe magt der inquisitie dageiijss vreesseüjker. Het duel
dezer instelling wss, om over de godsdienst van het land te walten, vooral in
hetgeeode nieuwe Chtistenen betrof; benaming waarmede men eenige Moren
en een groot ge'al Joden bedoelde, die, ten minste oogenschjjnlijkhet
Chns endom beleden. De Joden bespaarden noch smeekingen, noch geld,
noch invloed, om zich tegen de instelling dier tirannische regtbank te Ver*
zetten. De Koningin en de Cortes van Castillie protesteerden insgelijks;
de edelen van Ar'agon verzetteden zich tegen die inbreuk op de aloude voor
regten van hun land, en sloten de poorten van Ternal voor den Koning en
de gelootsonderzoekers, verklarende, dat de eerste, die de stad binnen kwam
ter dood zoude worden gebragt. De Koninglijke troepen behielden de bo'
venhand, hetgeen niet belette, dat de eerste der geloofsonderzoekersdie in
de stad drong, inderdaad gedood werd. Deze tegenstand baatte echter
niets. De regtbank der inquisitie opende hare zittingen te Serilié! in
1483, en weldra hadden deszelfs gevangenissen meer bewoners dan de dtad.
In dén Jaar werden 2000 personen als afvallige Joden ter dood gebragt; ver.
scheidene werden tot levenslange gevangenis en meer dsn 17,000 tot geeieling
veroordeeld. Eindelijk werd eene verhevenheid nabij de stad, bekend onder
den naam van ia Tablada, bestraat er door eenen muur omringd. Diir ves
tigde men de qucmadoro of (standplaats, en meer dan 4000 Joden beklommen
den brandstapel in 37 jaren tijds.
De verschillende kenteekenenwaaraan men de neiging voor het Jodendom
meende te etkennen, waren zorgvuldig uiteengezet, en alle personen die
deze smetvlekken vertoonden, vielen onder de regtsoefening van het heilig
officie. De belooning der beschuldiging was zeker, want de beschuldigde,
die zelfs den naam van den aanklager oiet kende, werd nooit tegenover deo
beschuldiger verhoord. Vervolg hierna
PRIJS-COURANT VAN EFFECTEN.
Amsterdam, Zatnrdag 16 December 1843.
Nederland, Werkelijke Schuld
Dito Dito
Amortisatie-Syndicaat
Dito Dito
aj pCt.
5
4i
3i
Handel-Maatschappij4J
Nieuwe Dito 4J
Oost-Indische Leenin§.....5
Aandeelen Rijn-Spoorweg 4}
Aand, Holl. Spoorw. Maats
Haarlemmermeer 5
Spanje L. bij Ard. van 85 5
Dito bij Dito, onbep. stukk
Dito Coup
Dito. 3
Passive
Deferred
Fransche Uitgestelde
Rusland, Obl. Hope en Cemp, 1798 en 1816 5
Dito Dito 1828 en 18395
Certificaten bij dito 1831 en 18335
Dito bij Hope .,4
Certificaten te Hamburg.<5
Inschrijving in Aasignatiën ..........8
Certificaten van Dito6
Oostenrijk, Obl. Goll en Comp.
Negotiatie Metalliek2i
Dito Dito5
apels, Certificaten5
ito in Napels5
54tJf
99 s
941
79i
133
98J
90
18
»9re
3°i
1075
7»
5"i
108,
54T
99\
94,
Z?ri
I33J
ao,'(
is'
30»
9°ra
Gets!.
54a
SJf
94
79t«
'33i
aoj
3°l
l
De Prijs van de BOTER aan de Waag Binnen Leyden.
Zaturdag, 16 December 1843. Van 24 tot 7 h 28 gulden.
V MA ATS PR A'PP TT vos» TbOFKUNST TE Ltfrjyjj
De Staat san Ontvangst en 'Uitgaven ever her Maatschappelijke jaar, g^ie]
ultimo Inlij 1. 1,, zal door de Leden der Maatschappij kunnen ingezien worths]
School Lokaal op de Langebrug, op Dingsdag den 19 December aanstaande,
van 7 8 uren.
'De Commissaris Secretaris der Maatschappij vm-i
Dr. C. LEEMANS.
Getrouwd;
Alphen
14 December 1843.
Eenige Kennisgeving.
abm, van WITZENBük
Wedr. van M. H Zaai,,]
Predikant te Btssk.opA
met
J. H. MEERBURj
BURG
gen bi)
Ren io>t
drie ute
venhagé
bej'tis
BEKENDMAKING.
Bi 'O vderhmdsche Acte geteekend te Oudshoorn den jsten Anenitii"F'lfi
Is eet e VENNOOTSCHAP aangegaan, tusschen WILLEM CATH.iiu, Dim
WEI- NiNK, wonende te öudsnoorn, en LAMBERTUS WILLEMWeede vi
N1NK, wonende te Leydenbeiden van beroep Koopliedenwelke i-eaicutoir
brp. n rot den HANDEL IN STEENKOLEN, onder de Firma J Taj*
BRoEt Eks WERNINK, aanvang genomen hebbende op primo Augm..
et. tv kens een jaar verlengd wordende; ion niet op primo January
schn! eluke opzegging is gedaan, zijnde beiden de Vennooien 101
nmg er Firma getegtigd, doch alleen in zaken regtstreeka deze;
aanga.nde, terwijl geene schuldbekentenissen of geldopnemingen, bol
til tn. ersintl van waarde znilen zón, tenzij van beider hindteekeningeo
aanbesteding.
-Op Woensdag den vosten December 1843, des middigs ten ij J
onder nsoere approbatie van het Ministerie van Binneblandsche Ziil
II. Hs Curatoren det Hoogeschool ie Leyden, in een der vertrél]
bet Akademie-gehouw op het Rapenburg, worden AANBESTEED:
Het onder houden Pan alle de Gebouwen enz. tot genoemde ft;
beboerende, benevens het rerriglen van eenige hersteiiinges
zelve, tn zulks voor den tyd van ién jaar, ingaande met 14
Januatij 1844, en eindigende met den iaatlten December |M
Dese Aanbesteding aal geschieden bij Inschrijving en Opbod,
Hei Bestek, op hetwelk de bovengemelde Aanbesteding zal plu,
ben. tsl, boven en behalve aan bet Ministerie te 's Grtvenhsge, iê[
Degen; te Leyden, in het Logement de Gouden Molen op de Mare,
Koppen aan de Hoogewoerdspooriin het Koffijhuil de Beurs van dis
in het Noordelnde, en in de Paattw aan de Koornbrug; te Amsterdti
Noord-Hellandsche Koffijhuis; te Haarlem in de Vergulde Druif bij dh »o'!'cn>
gen; ie Rotterdam in den Romein; te Dordrecht in belltvuetel ri"V
van der Spek aan de Roiterdimsche Poort, en te Gorincbem in da.
Zullende de noodtgé onderrigting te bekomen zijn bij den Ard
Hoogeichooi J. HOLTZ, wonende op de Haarlemmerstraat
zal acht dagen voor de Aanbesteding de noodtge ainwij zing in loco
Die Iets te vorderen heeft vin, of verschuldigd mogt tl'|,'rie*civi
Nalatenschap van wijlen tlENDRIK STADELAAR, den 21 DeCeiftvfVri'
te Leyderdorp overleden, gelieve daarvan schriftelijke opgave ie dof
den 8 Jiouirt) 1844 aan Mr. P. G. HÜBRECHT ie Leyden,
Te HUUR, bij Fitioenlijke Lieden, iegen Primo Februari)
de, eere BOVEN-VOOR- en ACHTER-KAMER, of twee Bi'
VOOR-KAMERS, naar verlangen Gemeubileerd of OngemeUhileuj
Ook wordt gevraagd, tegen Primo Februsrij, een JONQMËNSC|
Zijne t
li lunchen
D'
gssrdwii
Zjjre
.A
foor dg
n Artk V
te Ley
beo g« '"T,
den hol vi
Arch 'cragi
frn en. 10
»otcen_de
jjtrr',' "ffei
hor ftp
dtzclfde it
scben de 18 en 20 jaren oud. liefst van de Proteltantsche Godidtie'm,
geplaatst te worden in een LOGEMENT. Omtrent beiden zijif
Informatiën te bekomen in Pergoon of met franco Brieven bij de ifn
Kunsthandelaren SCHRËUDER en van BAAK, Botermarkt alhier,
UIT dê HAND te KOOP; Een voor alle Affaires gescbikn
girnlin 1 r
«uren of
tcé«h;n.
Vtir de
ftueikie
hoedzont
Veer 's e
rottier Hot
De duim
slcasr beps
Feer de
rebpenen e
avert geg'i
Des echte
(ttne zwar
Veer de l
tn degen.
Alle mili
Oudi genaamd de: DRIE KANDELAARS,
Te bevragen bij dén Eigenaar.
OPENBARE VÈRKOOPING, op I^oenadig den vósten M'
1843, vans ELZEN, ESSCHEN en WILLIGEN HAKHOUT,
Oen Treiweg, tusschen de Stad Leyden en den Leydschendam, I
aan de Knipbrug en eindigende aan de Hbutertr.brug. En dat
zoodanige partijen als afgebakend en genummerd staan.
Die daarin gading hebben, komen ten dage boven gehield, dei
ten tien ure aan de Knipbrug, aaubooren de Voorwaarden en dolf
koopeo hon profijt.
HOUTVERKOOPING op Oud-Poelgeett, onder Oegstjt)
Woensdag den 20 December 1843, dea voormiddags ten
vim Eene groote partij zwaar ESSEN en ELZEN HAEj
kunnende alles teer gemakkelijk te water en te lend
vervoerd,
Op aanstathdén Öonderdtg den 3l December 1843, des vonj
ten ib ure, zal aan het Wekelijks Verkoephuit, op de Hnoglandinl
gracht aihier, worden Verkocht: Eene aanzienlijke Partij WOLLElif
NEN en KATOENEN GOEDEREN, bestaande in Afgesneden
LAKEN, van zeer goede qualiteitnieuw gemaakte MANS BOf zwart kTip
ONDER KLEEDERËN, en wat verder te voorschijn zal wordei
Alles Woensdag te vuren aldaar, voor een ieder te zien. yt„ ae 1
ZEGT HET m kleurde lint
V VRIJWILLIGE VERKOOPtNG, op Zittudag den a3»tenD ichoenen,
1843, ces aucties ten zes ure, in het Heeren-Logement san den J Voordoe)
neu Ltydcn, vtn: diverse Percelen WEI of HOOILAND, gelep - De
OegsrgeestIn de Broek- eh Marendijkschen Polders, en onder Vi Harlingen
ten, in de Pbpenwegschen Polder, overgebleven van de Onteigen! Met
den, ten behoeven van de Hotlandnche YzerenSpoorweg-Maaticbi| keeft het at
breeder bij aangeplakte Billetteb omschreven. lm gedaan,
Zijnde inmidoels nadere informatiën te bekomeO tên Kantore rtnderest. C
Notaris A. B. BARKEY, Nz.. te Leyden. k, dat^de 01
Óp Zatnrdag den 30 December 1843, dei avonda ten fei "r,,|i*. na!
men In het Heiren-Logemerit aan den Burg binnen Leydenpnblir ,'n het
eo Verkoopendiverse Percelen uitmuntend BOUW- én WEILAft 'èiing
legen onder de gemeenten Katwijk en Valkenburg, breeder bij 111 ""t V') 'ar
Billetten omschreven. 5v'j
Zijnde Inmiddels Usdere Informatiën te bekomeft teu KZdtdfé JydeB *'eln
Nonris A. B. BARKEY, Nz., te Leyden» een
Und zin,
Bij J. H. GEBHARD e« COMP,, te Leyden, is verichd Zondag mo
(vroeger bij de Wed. L. HERDINGH RN ZOON, uitgegesdralels eene 1
STUDENTEN-ALMANAK voor '^e heer s
■m es rs rs lell;ke 'oe,Pr
1 8 4 4, j(f^neeI"
met eene Plaat, In Eng. Linnen gebonden, Pfö»/l.J^nbgen^wordt
oir. h er *e
!tn I o^d.
}mc èe.
/tourer re
HUIS en PAKHUIS daaraan verheeld, op den Nieuwen R)| h°f
[VoriteHjk Fan
Bij de Wed. ANTHONY db KLOPPER en ZOON, te likrie dagen afl