k\ iMl
i E Y l> S
C O U R A IV
SPANJE.
etlrft
e Dit
ben
o|i|
eli)ke
CKEN.
VÊLD)
lendei
ipbn\
tf i«t
en
bi.Qviij
i.
ncluii,
deZ,
fsJ
"•■KTt-üf h*t4.
W'ÖENS D AG,
|A
Bid
"sr*
NEDERLA NO E
Ietden, 14 November.
N.
M. heeft- een eervol omslag gegeven op yerzogk san J Roat van /.I'm*
Me 'I,ls "Ien ^u'lenanl de' dienstdoende, schutten).'e Rp'ier.iamen in
1 'plaats benoemd Mr. P., van dee Hoeven, iha.ns
"den LuitenantJ. E Havelaer, thaos senutier. Verder heeft Zijne jVlaj.
ade Luitenant en tot
e""' Sen Loken""1J' Havelaerthans senutier. Vei
e" enoenul ,ot >sten Luitenant bij de diensidpeode. schutterij .te.DeJit H.J. van
Kunlljr^l thans ade Luitenant, en io. aden Luuenam J. C. Peri, ihans
^ÜÜ^Me" verneemt, dat de Tweede ksmgr.der Staten-Generaal. Dtngsdsg
IJj'u.jj,, j,|j'en, hare sverKzaamnedea zal. netvaiteji, en dat J»aar? van. regerigt>
atewe<«. «Bllen wa.r<ien aangeboden1! l\ ontwerpen van ,we,t tot yas.tsielliog
rnrt Ier drie hoofdstukken yan de staatsbegrooting wellte. dqor sije Kamer. pó.
leritltMS »i» afgestemd; a°. omwerp tot. wettelijke regeling, yan den acjiter-
iine vuur 1840; 30. ontwerp tot regelipg of opheffing van de rijks fondsen
1 „inwerp 101 voorziening in de pehpejten der senatkist, zoo wat aangaap
r/lttJe'»ewone diëtist over 1844 en 1845. ais vya; jieireft de ie konen van 1840
(JJ3 Vdeger,en die van 18^1,, .184a en. .1843; terwijl eerst Igter ng bet
uhiodelen en afdoen der vorenstaande omwerpenzullen wotden gangebo
mr di|e|) yoordragien van wet tpt bpej ie. gefdg maken der Belgische inschrijvin
1 g'uLj en beirekkeijjk eene conversie van oe renten der schuldbrieven van den
5ndC. 1 wtJflyr.il
lBe(f_ Gsteren is de ijzeren spoorweg van Voorschoten tot aan de brug
ittrde Trekvaart te 's Hage voor het eerstbij wijze van proefneming bereden
1 de locomotive de Urania. Dele afstand ismet eene matige snelheid,
liwimig minuien tijus aigeiegd. i)e weg is bij die proefneming bevonden
bikomen tijnaar te zijn, en wanneer de aangevangen vorst de volrooi)lng
o bet nog noodzakelijke metselwerk aan genoemde .brug niet mogt veriitn.
Itrtn, mtg men met grond verwachten, dat in den aanvang vgn December
1 dienst tuaschen Voorschoten eu 'a Gravenhage voor het publiek zal kun.
Jj worden o'pen'gcsteld.
Men meldt uit Rotterdam van den I3den dezer:
JVan goederhand verneemt men, dat het ongelukkig voorval, met eejie
toilimp in Trankrijk geschied, en waarvan het berigt in onze Courant van
Jctderdig laatstlenen is overgenomen, geenszins is voorgevallen met eene
fituap volgens de construcrie van den heer Halloo te 's Gravenhagemaar
a,( did e.'g t.oestej van Fransche vinding, welke reeds voor twee jaren in
en, rliikrijk is bekend gemaaktdoch aldaar onk yefs.Èhiile'nde redenen weinig
igang heeft gehad. 1. .s, ,r Is,
Hiikaalde proefnemingen, welke dezer dagen met de lampen en gazstof
tuien heer HaHoo, op verschilletide plaatsen en in tegenwooraigbeid van
^verscheiden kundige mannen, zijn genomen, hebben ten duidelijkste bewe
""111,0ar er voor ontploffingen van bovengenoeihden aard hoegenaamd géene
!Srtei kan bestaanterwijl bi] die gelegenHpid'genoemde toestellen en gatsióf
rcli op nieuw, in vergelijking met andere lichtbronnen, zeer voordeelig
'e 111
1 leita;
en #1
dei ti
l-óff
*«W
ew|ti
e Rn
it de
ebben blijven onderscheiden.
Uit Amsterdam meldt men van den I3den:
Guieren voormiddag ten elf ure, onrstóhd er brand op de woning van
ui» Kieviet.erin den Naauwegang in de Joden Houttuinen, boven N°. 77,
erauedelijk veroorzaakt door het vuur vanen der kleederen van een 2^
lit kind, hetwelk in een kinderstoel, waarin viiur was geplaatst-was
leen gelaten. Het kind Is dan ook geheel verbrand en.niets dan een vorm,
01e klomp van hetzelve gevonden. De, brand heeft échter, overigens
«ene schade aangerigt en is spoedig, gebluacht.
"1 Kapitein H. /i. Haiewinkef, vap Riga te Rotterdam aangekojnen,rap
in M sneertden 1 Novemoer bg zwaar scormweder; op de Öoggersbanlt gered
h hebben de equipagie, bestaande uit drie man van het tj,alkschip de Jonge
'St til, kapitein IV. IV. Smit, mee zaadkoeken, van Kiel naar L^nnzijnde
en vaar lek, en hetwelk hi) weinige uren na het overnemen der schipbreuke
B'etl ipn heeft zien zinken,
Het schip de Vrede, Khpiteln JViersma, van Grangemouth, met ijzer,
°P ar Amsterdamis, volgens brief van het Nieuwe Diep, van den poen
infon !Ietj gjen middag bij Callandsoog op de Fransche bank gestrand, en ver
1"' |teld. Van de equipagie, bestaande Uit acht man, zijn de Kapitein en
JE. 11e man gered, doch de overige verdronken.
are, Het schip Herstelling, Kapt. Hubert, van Riga, met Gerst, naarAmster
nERim, ilin den avond van den 3den dezer, 8 mijlen yan [Jsiad gestrand, en
iktel il loiaal weg zijn; de equipagie is gered en men hoopte eeu groot gedeelte
Ir lading te bergen.
betli Dè Engelsche brik Endeavour, Kapitein Toddvan Sunderland naar Am-
den N erdamis, volgens brief van bet Nieuwe Diep, van den loden dezer, op
I hoogte van Egmond gezonken; de equipagie heeft zich met de boot
«léd en is (e Egmond aangekomen.
:n Bi
a Sik
AFRIKA....
Beil' Onder de Engelsche koloniën, die ten gevolge van derzelver gnnstlge
1 [ging eene hooge mate van gewigt verdienen, bekleedt ontegenzeggelijk de
'fl Kaap de Goede Hoop de eerste plaats, maar ofschoon deze volkplanting
elde S ei weinig tusschentijd reeds sedert het jaar 1795 in de handen der Britten
i-NEI ci| bevindt, is toch in hare materiële welvaart geen zigtbare vooruitgang
U".«peurbaar. In het jaar 1795 werd de bevolking op nagenoeg 60,000 zieleq
Rijm eschardie in 1806 tot 73,482 was geklommen en in 1839 het getal van
'°P ♦3,271 had bereikt. Daaronder bevonden zich 68,180 blanken en 7.5,091
Zomtl binen en kleurlingen, In het geheel heeft dus de bevolking in 33 jaren eenen
L.andf |0wts gehad vaD pj pCt.; doch in dezen aanwas zijn niet alleen zij die zich
0 1 de kolonie zijn komen nederzetten, maar oog de bewoners van aangren
He n (nge landstreken begrepen, die ten gevolge van de latere inlijving bij de
olonie zijn getrokken. Er is in Engeland eene tijd geweeat toen men groote
n ttvnachiing koesterde van dgn wjjnb.oud aap de Kaap de Goede. Hoop en
W?el Oder andere ook dacbt, dat de Kaapsche wijn slle vreemde wijnsoorten in
n Vil Iroot-Britannie genoegzaam zoude verdringenen het rijk in dit onafhankelijk
are vi oude maken, van vreemde landen; deze verwachting is echter niet vervpld
««orden. Ten einde dit doel te bereiken, mengde als gewoonlijk de oode
JH'tiwjjsheid zich daaronder. In het jaar «813 werden de inkomende regten
"P Kaapschen wijn met 1/3 tegen die van andere wijnen en in het jaar 1825
Lgi)1"' °P de helft verminderd, waarmede echter niets werd'gewonnen. De
Unoer is in de zeven jaren van 1833 «ot 184'! genoegzaam gelijk gebleven
15 NOVEMBER.
en heeft de kwgnrltelc van 1,047,^19 gallons niet overtroffen, waarvan de
waai do op 167,546 M werd be^ruot. Daarvan- werden in het jaar 1841 naar
En^ehnd geboeid 311 306 gallons, tegen. 460,024 gallons in hec .faar 1840 ep
587,748 galioni in he^ jaar 1U35* Van i^irtot 1841dus in 10 jaren tijd9
heeij - de invoer 5 269,27a of gemiddeld 479,024 gallons bedragen. De tol-
verlichting heefc dus teelt niet. kunnen, oevoidcren, noch het veröruik in
Groot-Britarmie poen tpetieipen,ep indien: men op.zigtelijk den Kaapacneti
w^n eene aanmerking vviloe maken zonde het deze wezen, dat de kwaliteit
$lechi,er..is geworden en den verbruiker jhoc langer boe tpiiwi^r bevalt. Enge
lands consuiritie aan wijn benraagt tusschen de 6 en 7,000.000 gallons, waarr
van de,:KaapscKe.. wija slechES, het vijftiende gedeelte,uitmaakt, en zegenwoor*
dig veelal met Xeres wordt vermengd. Het overige gedeelte der jaaritjksche
opbrengst gaat naar Australië, Java, Oost-Indië, Mauritius, oostkust vap
Afrika, Sc. Helena en Brazilië. Ook in andere artikelen van.het.plantenryk wordt
geen vooruitgang opgemerkt-.-tarwe, roggegarsc en haver w.areo in
het. jaar, 1839 ni,eiL.meer dan 135,360 morgen land bezaaid, die 816,421 sche
pels graan opgeleverd. Daaronder bevonden zich*
,T^f-we..'74,838 morgen, opbrengst 395,329 schepels.
Garai 21.494 203,323
Rouge., 5.536 M 32.010
•x - Haver33,487 185,759
Onder de voortbrengselen van hec dierenrijk tieetc ue w.;l het meest roei.
genomen, beciragende de uitvoer gedurende het jaar 1839 iets meer dan
.587.000 pond., Desii)ds;.tejde men 56,703 paaruen, 306,809 stuks hoornvee^
3,-339.19t schapen en 383,601 geiten. De walvisclivangsi heeft in het jaar
1836 nog 3349 en in 1839 slechts 1550 opgebragt. Het ontbreekc
b-Ukbaataan uitvoerartikelen om de kclume ie doen qpbloeijen, en Oustr-
Indische voonbrengselen,moeten te hulp warden genomenindiende reeder 1™
weinig tijds eene lading wensent bij een te brengen. De gezamenlijke invoer
gedurenne het jaar 1839 heelt 1,249,954 en de uitvoer 776,076 bedragen.
Het verschil w.orat oeeis door wissen op het Gunvernement des Moeder,anda
deela door nederzetting van emigranten, deels ook door het binnenkomen
van vreemde schepen ter approyianqering wederom gelijk gemaaki. Gednr
rpnde het jaar^ 1836 kwamen 381 schepen van 124 952 connen en in 1839
524 schepen van 168729 tonnep in.de kolonie aan, Dkarenteggn zijn vaia
oaar.uiigegeijd 35a ^chepeq van 118,042 en. 510 schepen van 166.021 tonnen.
Det.Kaap-ko on.e zelve bezat in het jaar 1838 niet meer dan 14 schepen vaia
1596 en daarentegen in 1841 reeds 14 schepen van 3150 tonnen.
:.v. Portugal:
Hare Ma), de Koningin is mee haren Gemaal den 31 October van hare
omreis door de provinciën in de hoofdstad teruggekeerd eu aldaar mee veel
vreugdebetoon ontvangen,
-De Regering heeft cwee nieuwe geldleeningen gesloten, eene ten \x?r
drage vap 500 contos te Lissabon, nameUjk 400 m klinkende munt en 100
Ui redegevende en niet .rêneegevende fondsen van vroeger dan April 1812»
de andere te Oporto van ióö contos, waarvan 20 in.obl.iga tién vanuenzelf.
den aard; hiervoor zouden schatkistbiljetten worden uitgegeven en de ge-
héele som mee het einde van 184.4. betaald zijn.
Het Ministerie _zou eene gedeeltelijke wijziging ondergaan, daar da
Hertog van Phtitiétla en dé '-Markies'dje Saldanhadie thans nog Geza.pt t«*
Weenen is, uitgenoodigd waren m hëc Ministerie plaatsen aau te nemen
béiden Zouden waarschijnlijk als Ministers in functie treden,
- j .r.}L v b J -. •- - s
...De heer Olozag.i$, den 4 November tot Voorzitter, van het Spaansch®
Congres verkozen, hij heelt zijnen post mee ,eene korte en gematigde icdc
aanvaard. •- - m i
Dé volgende telegraphische depeche3 worden bekend gemaak.ts
ic v, f Bayonne,-9 November*:
Er beeft den tf.len te Madrid eene poging toe vermoording van den Gene^»
raai Narvaez piaacs gehad. Er werden achtervolgens >van -onderscheidene
punten derzclfde strait zeven. schOceh op zijn rijtuig geJost op het oogenb-lifc
dat hij zich naar oen scnouwbUrg begaf. De drie laarste schoten hebben
zijnen Aiderrde-Campidoodelijk getroffen en een ande/en persoon aan zijnes
3Ü'de. gekwetst. De Generaal is niet getroffen en onmiddellijk na het. voorval
verscheen hij m deii schouwburg van den Circusalwa.ar Hare Ma.j. zich.
bevond. Men neeft d.e moordenaars niet op het spoor kunnen komen,
Madrid is rustig; de troepen zijn onder oe wapenen.
De-, beraadslagingen over, de meerderjarig-verklaring der Koningin hebben*
den 6den eenen aanvang genomen, Een tegen de meerderjarig-verklaring
gerigt voorstel is met 83 tegen 24 stéminen verworpen. x
Perpignan, 10 November.
De troepen vasn Primhebben gisteren morgen Girona in oezic genomen.
Tén^y ure des avonds zijn ongeveer 2,500 insurgenten, met Amettler enJ
Baltera aan het hoofd, in het fort van Figueras binnengerukt. Zij waren
vooratgegaan door een bataljon infanterieen i^o ruicers van de troepen dei?
Koninginwélke, te Figueras aangekomen zijnde, de rigting naar Rosas,
hebben genomen.
,u- 1 Madrid, 8 November.,"
Heden hebben, de twee wetgevende ligchamen., in de zaal van. het Con«t'
gres vereenigd, roet 193 tegen 16 stemmen, de meerderjarig verklaring der
Koningin aangenomen. Deze stemming is met geestdrift vernomen. D$
Generaal Narvaez uit de zaai komende, is hec woorwerp van eene soorc
van criumphiogt geweest. De Koningin zail overmorgen den eed doeo voor
de twee. in de zaal des Senaats vereenigde ligchamen. y
Wat de. voor-laatste depêche aangaat, zoo weet men uic. bijzonder®
berigten,dat de voorwaarde., waarop Athettler aan Prim de stad Girona heefc
overgegeven., was, dat hy mee ai het kiygsvolk gewapend de stad zou.
mogen verlaten.
DÜÏTSCHLAND.
Öe PruiSEische Regering heeft de vergunning ingetrokken, dat Zwltier*
ache handwerksgezellen zich in Pruissen mogen nederzeiten. Deze bepaling
is daarop gegrond.,, dat onder de handwerkslieden in Zwitserland weder staat,
kundige woelingen omstaan zijn, welker voortplanting naar Duitschland,
gevaarlijk voor de rust van Pruissen zou kunnen worden,
De gezamenlijke Evangelische consiatorien zijn door den Miniater
■on de Geestenjke Zaken uitgenoodigd,' om de maiigheidi-genootichap^ea
