A°. 18*3.
LEYDSCIIE
M\ 184:
C O IJ 11 A
NEDERLANDEN.
•rjiiü
ïtva'lif:]
op Zul
aire Del
n.,4
WOENSDAG,
Levdën, 7 November.
Heden Borgen passeerde onze Stad fcijne M>j. Koning Willem Frederik
vin Nassaumee zijne Gemalin, komende uit de Residentie en zich
de Berlijn begevende.
^-Gisteren morgen ten negen ure werd In de Maliebaandoor Zijne Maj.
Koningeene luisterrijke wapenschouwing gehouden over het garnizoen
""""er Reitdentie, beslaande uit het regiment grenadiers en jagers, het regiment
besttfcj.onders en eene batterij rijdende artillerie, welke wapenschouwing door
gtstW geij, H. den Grootvorst Michael van Rusland en Z. K. H. den Prins v<an
vanweIlj bijgewoond. Oe Vorsten waren van een aanzienlijken staf
N NiA
".v f,
j£ji
e va»1T-.,
eent jgtgeze'O'
diiroXl"fijne Maj. heeft f 500 en de Graaf van Nassau f 400 gegeven, ten
liendci,ehoeve van de nagelaten betrekkingen van degenen, welke onlangs met de
ön ilinc bjj H'tdirxveld omgeslsgen en verdronken zijnde nagelaten hulpbe.
ledeilijWvvnden sljn 8 weduwen en 06 kinderen.
gesel,Bij KoningHjk besluit van den ipien October is aan de Inrlgtlng der
lniltVj|t|ielljke Militaire Akademie te Breda eene wijziging gegeven, en zijn
vattbii de hierna te melden betrekkingen en leeraarsplaatsen gesupprimeerd
1°, De plasrsen vin Kapitein van den Generalen Staf en die van Admini-
iingaiite'ur van kleeding, met bepaling dat de Kapitein der infanterie en de
■pltein-Kwartiermeéater bij die inrigting respectivelijk met de werkzaam,
eden van evengemelde betrekkingen zullen worden belast,
rnM'li°, Het smbt van Hoogleeraar ln de wis- en natuurknnde en dat van
1[lor of Leeraar In de natuurkunde, zoo mede eene der plaatsen van
LG1C
tnir der eerste klasse in de wiskunde, en twee van die vin Leeraar der
klasse in de letterkunde, zullende het onderwijs in de hier bedoelde
IEEfi,ijten ZP0 vee| noodig asn officieren, bij die intigting geplaatst, worden
•dragen.
a r h^s
'f, De betrekking van Hoogleeraren in de Oostersche talen, en
j°, Ëene der plaatsen van Leeraar der ade klasse in het handteekenen.
De muzijk der Akademie wordt afgeschaft, terwijl daarbij voor het vervolg
vaa ga trompetter meer zal aanwezig zijn.
i va*8eh»lve den Gouverneur, zullen de hoofd- en verdere officieren b(j de
rnoegjMeaie werkzaam, en thans in de sterkte dier inrigting begrepen, en
van r{|ib|j in trictement gevoerd, uit de sterkte der Akademie gebragt, bij de
tn vin hes leger, uit welke zij getrokken zijn, weder in de sterkte
ÏLDEjin bsii'ing opgenomen en voorts bij de corpsen gevoerd worden onder de
leren, voor speciale diensten bestemd.
De officieren, die later bij de Akademie zullen worden geplaatst, zullen
lende,gtile bij hunne corpsen in de sterkte en in betaling blijven.
pbr»l Eindelijk wordt het getal rijpaarden tot 30 verminderd,
rt dei gijne Maj. heeft Z. Keiz. H. den Grootvorat Michael benoemd toe
Rddei-Grootkruijg van de Militaire Willems-orde.
:n 11 s ijjne Maj. heeft behalve de reeds opgegeven veranderingen bij het
1mpa der artillerie, by hetzelve op pensioen gesteld 3 Colonels, 2 Luite-
J«(«-Coltmels, t Majoor, 9 Kapiteins, 2 iste Luitenants, 1 2de Luitenant,
nel».itintoÏ8 officieren; en 9"officieren op non-activiteit gesteld, als 1 Kapl-
de f «te en 1 2de Luitenants.
>de ij: jjirjj. de Koningin heeft 100 gegeven asn de Directeurs der
118 'iflreederschnp te Amsterdam: Tot dekking der Armen.
1 dejfii. Zóndag morgen heeft H. K. H. de Prinses van Oranje het eerst na
iteciüte bevalling met haren Gemaal de Godsdienstoefening In de Kloosterkerk
en uifgewoondonder het gehoor van Ds. bfuydecoper.
Zijne Keiz. H. de Grootvorst Michaël van Rusland heeft gisteren
er Dlfdilig de Residentie verlaten.
ÜOUPL- Uit het Weekblad van het Regt blijkt, dat de Honge Raail, Kamer
verrei Burgerlijke Zaken, zich, in de zittingen van 7 en 21 September en
3re October 1843, onder het voorzitterschap van Mr. W. B. Donker Curtius
>ot 1 Tinhoven, bezig gehonden heeft met de behandeling der zaak van de
'ver, to van wijlen den Goovernenr-Generaal Daendels tegen den Staat der
itrlinden. Na de pleldooijen van Mr. J. C. Faber van Riemsdjk voor den
it en exclpienc, en Mr. P. C. Schooneveld, voor de eischera en geexci-
91 "'terdenheeft de Hooge Raad gewezen het navolgende belangrijke arrest:
"P' Je Hooge Raad der Nederlanden
JEXL Partijen gehoord
en 'ifGeiien de stukken;
Gehoord het Openbaar Ministerie In deszelfs conclusiën, uitgebragt door
1 Procureur-Generaalstrekkende dat deze Raad zich als onbevoegd ver.
Hdoiflic, om in deze te beslissen, en alzoo ter admissie der geproponeerde
ndsm ceptie van incompetentie.
lOrerwegende, wit de daadzaken betreft, dat de verweerder (de Staat
CKE1 Nederlanden) van wege de Eiscbers voor dezen Raad is gedagvaard
getoet einde te worden gecondemneerd, om aan hun in qualiteit als erfgenamen
terdii wijlen den Ond-Gouverneur-Generasl van Neerlands-Indle Herman
ie Zt'flllm Daendels af te geven 5000 pikols koffij, 5000 pikols peper en
00 pikols suiker tot eene gezamenlijke waarde van Rijksdaalders 396, 666
tegen overgifte van zekere bons, en bij gebreken, van dien tot afgifte
irscblll certlfcaten, ieder van f 1000, en voor een bedrag van f 834.36
1 de rerialen vin den Indiichen achterstand, met derzelver coupons, en bij
oorrn -eke of onvermogen daarvan tot voldoening eener som van f 169, 834
c"e 1 e de renten h 6 pCt. 'sjaars van 1 January 1821, tot de volle voldoening
ie ei d expensis.
J. i 0. dat van wege den verweerder, tegen deze vordering zijn geproponeerd;
lie "5de expeditie van inconpetentie; 20. subordlnatelijk de exceptie van licis-
tie en 3". die van incompetentie, ratione materiae.
icnf (l,t eentgeoelde exceptie in substantie daarop is gegrond, dat, wat
trc»' '"B de '"gestelde vordering mogt zijn, niet de Staat der Nederlanden,
LVbK n de Regering van Neérlands-Indië daarvoor zonde zijn aansprakelijk, en
deze Raad zonde zijn onbevoegd om van zoodanige vordering kennis ce
""jnen; dat de tweede exceptie is gegrond, op het beweeren, dat deze vor-
!'"J ingen dan ook bereids tegen de Regering vin Neérlands-Indië voor het
zlyL og-Geregtshof in Indien Is ingesteld geworden, en bij sententie en in
Isle zonde zijn afgewezenen dat eindelijk de laatste exceptie daarop is
5n«7 l'ottddat de vordering in deze zoude berusten op eene storting van gel-
6 "T, gedaan ln de Fransche kis, ten tijde toen de Indien onder Fransch
'led stonden, terwijl dezelve later onder dat van Groot-Britannië zijn
"ti
'gegaanen dat de Regterlljke magt niet zoude kunnen beslissen over
HL f SU uvi Uk tVbgVbllijai. lU<agv ",kb -
•D' Mchillenwelke ln verband traan met zoodanige groete staatkundige ge.
ml
8 NOVE
beurtenissen, waarin verschillende andere Mogendheden zijn betrokken en
waarvan de verpligtingen der verschillende Staten alleen door tractaten zou.
den kunnen worden gehouden.
O., ten aanzien der eei6tgemelde exceptie van Incompetentie, dat in
casu eene schuldvrrdering wordt gedaan jegens den Staat der Nederlanden,
en dat, wat het regt betreft, hetzij die vordering gegrond of ongegrond zij,
en zij teregt of ten otiregte tegen den stalt is Ingesteld, waarvan het on
derzoek op de geproponeerde exceptie niet adtnisslbel, maar alleen in verband
met het fond der zaak kan geschieden, in alle geval die vordering ais zijnde
personeel teregt is gebragt voor dezen Raad, conform art, 87 N°. 2 der wet
op de regterlyke organisatie, en dat het beweeren, dat niet de verweerder
(de staat der Nederlanden)maar de Indische Regering In alle geval deswe
gens alleen zonde kunnen z|jn aansprakelijk, niet anders zoude kunnen ople.
veren dan een grond van niet ontvankelijkheid of voor de exceptie: haec actio
non competit adversus me, maar geenszins kan leiden tot het beweren, dac
de staat der Nederlanden onbevoegdelijk voor dezen Raad zoude zijn geroe
pen, of dat deze vordering tegen dezen verweerder, hetzij te regt hetzij ten
onregte gedaan, naar eeDen anderen Regter zoude kunnen of behooren te
worden verwezen.
O., ten aanzien der tweede exceptie van beweerde lltlsfinitle, dat in de
daad ten proceise blijkt, dat de Regering van Neerlands-Indtën vroeger ter
dezer zake in regten Is aangesproken voor het Hoog Geregtshof en later in
revisie to snbstantie op de gronden, ten dezen in de derde plaats aangevoerd,
heeft verklaard ratione materiae onbevoegd, om van deze zaak kennis te
nemen; doch dat, eeosdeeld dat regtsgeding eo ipso, dat het niet tegen den
staat der Nederlanden Is gevoerd, maar tegen de Indische Regering niet kan
gezegd worden, tegen denzelfden persoon te zijn gevoerd, die hier gedag,
vaard is, en dat de voornoemde uitspraak dan ook naar regten niet door dezen,
als eene litlsfir.itie tosschen hem en de elschers kan worden ingeroepen,
terwijl ten andere by die sententie, het geschil tusschen partyen niet ii
beëindigd, noch daarin de gevallen in verband staan met zoodanige groots
staatkundige gebeurtenissen, waarin verschillende andere Mogendheden zijn
betrokken en waarvan de verpligtingen der verschillende staten alleen door
tractaten zouden kunnen worden geregeld,
O. eindelijk ten aanzien van de hiervoor vermelde derde bewering, nopens
de incompetentie vin dezen Raad ratione materiae, vermits de regterlijke
magt niet bevoegd zou ztjn over zoo hooge staatkundige aangelegenheden,
ln verband staande met de verpligtingen van verschillende Staten te oordee-
len en alzoo te beslissen, op wlen de verpligting tot betaling in deze zoudo
berusten, dat het hier geldt eene persoonele vordering van beweerde schnld,
waarvan de kennisneming by srt. 163 der grondwet tiicdrukkelyk en by nit-
sluiting is opgedragen aan de regterlijke magt, en wanneer het den Staac
als gedaagde geldtvolgens art. 177 der grondwet en art. 87 N°. 2 der wee
op de regterlijke organisatie aan dezen Raad, en dat nergens eenlge wette
lijke uitzondering op die opdragt is te vinden voor het geval, dat de beoor
deeling der gegrondheid van zoodanige vordering zoude in verband staan mee
groote staatkundige gebeurtenissen, waarin verschillende andere Mogend,
heden mogten betrokken zijn, maar dat de Raad ook in dat geval, alleen te
beslissen heeft, of de vordering jegens den Staat moet worden toegewezen
of ten zijnen behoeven afgewezenzonder in aanschouw te nemen of, en
welke gevolg die uitspraak jegens andere Staten si of niet zoude kunnen of
mogen hebben, en zonder alzoo deze in zijne beslissing te begrypen, veel
miu daaraan te onderwerpen of invloed te oefenen op tractaten of overeen,
komsten, welke zij ter regeling hunner onderlinge regten en verpligtiBgen,
al of niet wettiglljk mogten hebben gesloten.
O., dat alzoo alle des verweerders exceptive beweringen zijn opgegrond.
Verwerpt de voorgestelde exceptiën van ïncomptentie en van lltisfinitie
gelast partijen, om ten principale voort te procederen, en condemneert den
verweerder en excipient in de kosten.
Te 's Gravenhsge is Zaturdag een detachement cavalerie, afkomstig
van het 4de regiment ligte dragonders, aangekomen, en door de muzijk van
het aldaar in garnizoen liggende 1 see regiment zware dragonders ingehaald;
het wordt in dat regiment ingelyfd.
Men merkt met genoegen sedert een paar weken, de aanmerkelijke
vorderingen op, die met den aanleg van den spoorweg, in de nabijheid der
Residentie gemaakt zijn. Het fraaije siations-gebouw is nagenoeg voltooid.
De Rijswijkscbewegwaarover het spoor loopt, is verhoogd en met den
spoorweg gelijk gemaakt. De rails zijn meerendeels reeds gelegd. De
fundamenten van de brug over de trekvaart zijn nagenoeg reeds daargesteld,
en men verwacht, dat de brug zelve weldra zal kunnen worden opgerigt.
Een en ander doet met grond verwachten, dat de weg met 6 December
aanstaande, 's Konings geboortedag, tot deze Residentie zal kunnen worden
geopend, waardoor voorzeker aan den algemeenen wensch zal worden voldaan.
- Men verneemt dac het berigthetwelk sommige bladen hebben me
degedeeld, dat namelijk een beambte der posterijen in dit rijk, ter zake
van hec verduisteren van brieven mee geldswaarden, zou gearresteerd zijn.
van allen grond ontbloot is.
In de afgeloopene week zijn te Scheveningen van de sceurharing»
visscherij met hating teruggekeerd zes pinken. De pink, die hec meeste
heefc sangebragt, had 38,000 stuks In. De berigcen omtrent deze visscherij
zijn, in vergelykiog met andere jaren, steeds zeer ongnnstlg, en de prijzen
van den haring derhalve hoog.
Op den Utrechtschen spoorweg is den óden eene proefrld gedaan,
welke zeer goed is geslaagd en in 1 unr en 35 minuten, van Utrecht
naar Arasterdam, is afgelegd.
Te Leeuwarden is dezer dagen de eerste aflevering verschenen van hec
voor lang aangekondigde werk: Stamboek van den Frieschenvroegeren en
tateren Hiel, uit oude en echte bescheiden en aanteekeningen opgemaakt door
de heeren van Ha'.mael en de Haan Hettemawaarbij zolten gevoegd worden
de, in metalen en kleuren op steen gebragte wapenschilden der meegce in
hec werk zelf vermelde Friesche geslachten, waarvan reeda eene plaa: mee
zes gekleurde wapens bij deze eerste aflevering gevoegd is. Dit eerste
gedeelte bestaat nit eene uitvoerige voorrede en de genealogien van de
geslachten: Arièicn Adélen van Cronenburg, Aebingadebinga van Humolda,
Humalda, Sternissee Dojcm en Ajlva van Bornwerd en van Wiimarsum
benevens een blsd aanteekeningen.
HH, Belgische MM. zijn den 4den nit Frankrijk op hec Kasceel van
Laeken wedergekeerd. Zyne Maj. zal eerdaags in persoon de Kamen
openen.
.1 «f
