deze ge nieuwe straffen verbeiden, indien bij zfèb fflogt veroorloven bêt
n ^0,,'Wee Chrysam te bereiden, bet sacrament van het heilige vormsel, of der
[gru'ijdmp te bedeelen, iemand hoegenaamd tot zielenherder aan te stel»
naan,\ berge en het ambt der bisschoppelijke waardigheid is, welke hij op gee
•Joörwjfjvvjjze regtmatig uitoefenen kan, en hetwelk aan de bisschoppelijke
Dordrec .jCt|e behoort, welke hii voistrekr niet van ons ontvangen heeft. Be-
je het Gode. dat Hendrik, en met hem zijne afvallige medestanders,
idgenooj jjjjjjt door de gestrengheid der ïtrachrens de canones en ons tegenwoordig
reet tegen hen uitgevaardigde geestelijke straffen, boetvaardig teregkeer
en die de p I a a c o vervullen, van Hem, die kwam, om te zoeken en te
°'tat'e<i.n hetgeen verloren, was, 2oüden geene groocere vreugde ondervinden,
hen met vaderlijke liefde te mogen omhelzen, als zij berouwheb
°nv°°fr. over bnnne misdaden ennc afligging v,an,alle wederspannigheden, in
Ve s?°iÉtheid des harte, in den schoot der Ratholtyke kerk terugkeerden! En
P^vioJpefden, vermanen wij op hex innigste, tot dit.einde uw vurigst gebed
e' {eti hemel te rigten. Vaart inrusschen voort op ujve hoede te zijn tegen
d, dau^Qjheid dier verdwaaldengedraagt u in alles, zao als het degenen be
megen.iij (jje fo het licht der kachoiijKe kerk wandelen, zoodat uwe tegenstan
islagen,| Jgjygn te vreezen hebben, terwijl zij u niets kwaads, kunnen te laste
weHo. Ontvingt eindelqk, geliefde jonen^töt teelten órtzér innigste lièfde
igensiai^jOliedenden apostolischen zegen, diei) wij vol toegenegenheid u be-
i wal lijjen olieden alle waarachtige gelukzaligheid toewenschende.
jegeven te Rome, bij St. Maria Maggiore, den 4 September, hèt 13de
van ons pontificaat,
A3 DÜITSCHLAND
e-i»ar Jfine M«j. de Koning van Pruiasen is den yien nlt Lnneborj In Berlijn
en bij (iergékeerd. -ïDe Prins van Pruissen, Prins Frederik der Nederlanden
ristint)andete Vorstelijke personen hebben incognito den Ésten eelt bezoek te
C/Sriininborg afgelegd en dé voornaamste bijzonderheden dier stad bezigtigd
Te Triest komen onderscheiden soldaten en ambtenaren uit Grieken-
fjooglnd 1st, «elkeBeljerschen van geboorte, wegebs de jongste revolutie,
ematki;de dienst en hun ambt ontslagen gijn,
Dm isden September zijn te Ragusa zulke hevige schokken van
»n detibeving gevoeld, dat de geheele bevolking de stad verlaten en zich
ndlge chec veld des nachts gelegerd heeft, de aardbeving zelve heeft gelukkig
jnlg schade aangerigt,
De hoop dat in de Pausselijke Staten de rust geheel hersteld zou
1 heeft zich niet verwezenlijkt, daar Wederont nieuwe benden opstan-
«gen zich hebben vertoond en in den omtrek Van Cesena tnsschen deZe
tie soldaten den 3deti wederom een gevecht geleverd is. - De gevat?
:tober. ,|Hen zijn opgepropt vol en dagelijks geschieden er nieuwe gevangen-
tr patliijingeni
e de bij GROOT-BRITANNtE,
Iaar:l' '{oNDEN deh 11 October. Hare Maj. heeft 3 Commissarissen benoemd,
den tegehwoordigen staac en werking der wetten wegens de tolhekken
vertroii^boomen in Zuid-Wallis te onderzoeken en tevens nasporingen te doed
t te oinsiandigheden, door welke de laatste gewelddadigheden in eenige
:t 1 pieten van dat land zijn veroorzaakt,
1 opsnt_ Dc onderkoning van Ierland, Lord de Grey heeft den ^den dezef eene
omget:jjJ|,nl!tie uitgevaardigd, waarbij het honden van eehe groote volksverga-
■ing, die tegen den loden nabij Dublin waa aangezegd, verboden wordt.
in ocntrjj(Cij00n men vrees had gekoesterd, dat deze verhinderde völksvergade-
(tot botsing tusschen de Repealer» en de militairen zon aanleiding gegè-
'goen 'nubben, is echter de rust niet gestoord geworden, en de hoofden der
s Voon^j Associatie hebben nu den tjden in eene bijzondere vergadering beslo-
tersckiTjni de beide Pariementshuizen petitien in te dienen, waarin verzocht
ou ziji,j|j,. de intrekking der Unie, eigen wetgeving voor Ierland én een afzon-
1 bedwt
lit Parlement.
den dij_ De openbare Inkomstën des Rijks hebben in de laatste 3 maanden
565,531 meer opgeleverd, dan in die zelfde maanden in het vorige jaar
ct0"er.|^0/6,346 meer over het geheele jaar, dan in het verioopene.
e 2>5® Prins Alexander der Nederlanden heeft zijn verblijf in de Schotsche
1 bePtiwgli#den nog verlengd, zullende Z, K. H. de jaarlgksche groote jagt
isoiïspelen te Invernes bijwonen.
t!I- Te Sheffield is onlangs te middernacht een gedeelte der fabrijk-gebou -
n op Jtj v,c den heer Jabatson door eene soort van helsch werktuig in de lucht
tdergei^rongen. Gelukkig is niemand gekwetst; maar het was er op aangelegd,
gte vtfdjj gizotneter te bereiken, waardoor de gevolgen allervreeselijkst zouden
«eest lijo. Dit werd echter verhinderd door eenen zwaren ijzeren scheids-
e Giroc» Eene vergadering van kooplieden en fabrikanten heeft eene premie
'5 vanfloco op de ontdekking der daders gesteld, daar ook elders dergelijke
6e,lhwingen bewerkstelligd of dreigementen gedaan zijn.
tien, tl
ing wei
ier haair
ten Bill
Petrust
In de proclamatie, welke door den Chineschen Commissaris aan zijne
intomen, omtrent het vredesverdrag met Engeland Is uitgevaardigd,
de volgende zinsnede voor:
zal de oorlogs-toestel voor altijd worden ter zijde geworpen, en ztil-
«reugde en winsten het duurzaam lot van allen zijn. De voordeelen, die
de koopliedenzoo van China als van de vreemde landen', getrokken
t worden, zullen noch weinig beteekenend, noch welng talrijk weten,
den dag van heden af moet een ieder alle vooroordeel en alle achter-
NederlnjWêheid laten varen; en moet een ieder zich op zijn eigen beroep toe-
II, zorg dragende geenen wrok te blijven voeden over de vijandelljkhe
die plaats hebben gehad; want zoodanige herinneringen kunnen niet
zelve,Ij» aitrigten, dan den bloei der goede verstandhouding tusschen beide
ran den feu te benadeelen;
ot schsf
r.tw,, PROMOTIE aan de LEYDSCHE HOOQESgHOOL.
Utrechtf"Octobery de Héér P. F. Evan Wintershovenvan Maastricht,' met Theses.
er gedi
derkaln
intangiC'
cheuruii
heeft
m'voN)' 'oor c!e Engelschen. Sedèrt hebben Maccltilloch en Necker de Saussure
Is of hei Mt,lie2eD archipel merkwaardige werken uitgegeven, en sedert Walter
Stoel 'I^D er eene tueuigte dichters, kunstenaars en tourissen heengetrokken,
"het bei I"n odurent de Schotsche eilanden twee belangvolle werken uitgeko-
door 'e[ eene van James Wilson, beschrijft de kusten en al de .eilanden;
verberi ^ere« vaD Mac-Gillivraijhandelt over de kleine groep van St. Kilda,
I. Bbélst merkwaardige waarnemingen; wij znllen eenige dezer aanteeke-
a overnemen:
aanmal!) z°aiier ge»"" landde de heer Mac-Gillivraij, in een klein schuitje.
jk en op
MENGELINGEN.
DÉ HEBRIDEN.
geene halve eeuw geleden waren de Hebriden een onbekend land,
het grootste en éenig bewoonde dezer eilanden, hetwelke inderdaad
can eo k tien of twaalf rotsen zijn, die steil en naakt Bit zee opsteken. Hirt,
■rgoddel r a 8enaanld» 8eliik d0 geheele groep, heeft slechts zes Engelsche
flnnemliii "?trelï V maar deszelfs hoogte is niet minder dan van 1381 voeten,
«L Real feele landings—plaats biedt zich den reiziger, achter in eene kleine
van aam
e daarop
eive ap»
geene andere brandstof dan zoden, en geene andere groeijlng dan
irlt kM/oorz'ei>e weiden« De flora van het eiland bestaat uit niet meer. dan
door be» P'anteii. waaronder achrijver den dvtrg wilg (saiix herbaceaj
aewerld "PSetnerkt, welke mén op eene geringe hopgte rindt, terwijl dezelve
Alpen niet beneden eene hoogte van 3000 voelen groeit. Men bouwt
-jcb'fi etn 8arst en haver, welke er vrij goede oogiten geven.
rWhell.'i'10 'e Sl* ^i,da «'echta 53 huisgezinnen en lao Inwonen. De bevol-
Mgitit te vermeerderen v vele vetbet'etlngen la hbiivesting, zindelük-
heid, voedsel, hebben eetie stuipziekte, weike de kieine kiadereu weg
maaide, bijna geheel doen ophouden
Er is geen enkel zoogdier in den natuurstaat op het eiland, en er bevinden
zich slechts weinige landvogels; maar hetgeen eigenaardig aan St. Kilda, en
tevens de voornaamste hulpbron van deszelfs inwoners is, is de gedurige
toevloed van heirlegers van zeevogels, die er nestelen.
De, rotsen van het strand zijn er gehee! mede bedekt; hunne benden v.er.
duisteren de lucht, en de zee wemelt er van op eenen grooten afstand. Men
kan geenen steen in een dér afgronden werpen, zonder, vele vogels te raken.
t De opmerkelijkste dezer vogels is de grijs-witte petrel (jrocetlaria glad*,
lis.) Deze vogel, welke,in geen ander gedeelte der Britsche eilanden
nestelt, heeft de grootte van eene groote eend Hij bouwt zijn nest op de
grasrijke randen der rotsen: elke uitstekende punt is letterlijk met dere
nesten, welke uit drooge zeeplanten bestaan, bedekt. Deze vogel legt
slechts één sneeuwwit ei. Deze evferen worden door de inwoners zeer ge-
wizrdeerd, die dezelve boven alle overige verkiezen, en met levensgevaar
verzamelen. De petrel legt er dadelijk een tweede, dat eene maand daarnq
op bet einde van Juoij uitkomt. De heer Mac GilHvrdy maakte zich vap
verscheidene jongen meester, en vond dezelve zeer schreeuwachtig, wanneer
mefi dezelve aanraakte; zij braakten ook eene zekere hoeveelheid van eene
heldere olie, waarmede zij schenen gevoed te wprden. De volwassenen
hebben buitendien ooit de eigenschap, om, zoodra nien dezelve grijpt, veel
amberkleurige olie uit te wetpen; welke de vpgels, het nest en de rots
Zelve, met eene eigenaardige en zeer onaangename Incht doortrekt. DezÈ
olie ia een der voornaamste rijkdommen van St. Kilda, en de bewoners ver
schaffen zich dezelve op twee verschillende wijzen. Men verkrijgt de beste
door de volwassene petrel's nachts op de rotsen te verrassen. Men houdt
hem den bek gesloten, tot dat de jager den vogel tusschen zijne knieën j
met den kop naar de laagte geplaatst hebbe. Men laat hem dan in eene
gedroogde ganzen maag, een Of twee lepels olie lozen, welke dan in dezen
zak bewaard worden. Deze olie dient niet alleen voorde lampen, maar
ook als medicament, hetzij uitwendig, als een uitmuntend middel tegen den
chonischen rhutnatismns, hetzij inwendig als zuiverend middel gebruikt.
Eene andere Soort van olie wordt gewonnen,door de jonge petrels in het
begin van Augustus, wanneer zij o'p het punt zijn hunne vlugt te nemen,
In water te kooken; eene groote hoeveelheid vet konk dan boven drijven,
dat men in vaatjes verzamelt en bewaart. Eene dikke laag vet bevind;
zich altooa onder het vel van den volwaaaen petrel, en deze omstandigheid
maakt het geliefkoosd voedsel der bewoners van St. Kilda uit. Het is op
de jagt van dezen vogel dat zij hun leven wagen, door zich boven de
afgronden te hangen, langs welker oevers hij nestelt. Twee jagers veree.
nigen zich, ieder verscheidene vademen touw van eene halve duim dikte
bij zich dragende. Diegene, wiens beurt het is naar beneden te gaan,
mzakt een der touwen onder zijne armen vast, en daalt, een einde van het
ander touw in de hand hondeode, in den afgrond neder. Zijn makker, eeii
weinig naar achteren van den rand geplaatst, houdt met beide handen het
touw vast, waaraan de jager hangt, en laat het zeer langzaam schieten,
terwijl het ander, dat rot stuur dient, onder een zijner voeten heen glijdt,
waardoor het luchtig wordt tegen genotiden. Wanneer de jager aan een
Uitstek komt waarop zich petrels bevinden, neemt hij de eijeren of jongen,
doodt de volwassen vogels met een klein stokje, of door hea bij den nek
in eenen strik aan het einde van eenen langen staak te vatten. De handig,
held dezer jagers is ongehoord. Het kleinste uitstek der rots is voor hen
een vaste grond, en men ziet hen op handen en voeten op bijna onzigtbare
kornissen kruipen, terwijl zij daarenboven met een pak vogels belast zijn.
De petrel vlegt zeer snel en langs de oppervlakte der zee. Hij schijn;
altooa in beweging te zijnen beschrijft al vliegende groote afgronden
welke hij bewoont, en altoos dezelfde rigting volgende, waarschijnlijk om
de verwarring te vermijden, welke voor eene zoo ontelbare menigte, uit elke
afzonderlijke onregelmatige beweging zonde voortspruiten. Hij geeft gee
nen enkelen schreeuw, zelfs niet waDDeer men zijne eijeren wegneemtmaar
wanneer men hem aaDpakt, verdedigt hij zich met krachtige bekstooten.
Na den petrel ts de witte gek (jtulta alha) een der tairijitste en nuttigste
zeevogels welke St. Kilda oewonen. Deze vogels gaan eiken ochtend op
aanzienlijke aistanden, tot zelfs po Engelsche mijlen, vlsschen, en komen
eiken avond terug. Zij nestelen alleen en zonder vermenging met andere soor-
ten, op steile rotsen, welke in de verte met sneeuw schijnen bedekt te zijn.
De aard hunner woning maakt er de jagt nog moegelijker en gevaarlijke;
van, dan die van den petrel j ook is het meest gebruikt wordend middel om
dehzelven te vangen, hen slapende en overvoed van vischaan de opper,
vlakte der zee te verrassen. Men bedient zich daarvoor van eene zeilschuit,
èn vermijdt het minste geraas te maken. De kracht waarmede deze vogel io.
zee duikt, om visch te vangen, is qngeioofelgk. Een dezer vogels, boven
eene opene schnic vliegende, op den bodem waarvan zich eenige haringen
bevondendook op eens met eene zoodanige kracht,dat zijn bes de planken
van het vaartuig doorboorde, zoodanig dat er een lek in kwam.
Etndelgk is de talrijkste der vogels te St. Kilda de mormon arcticuswelke
in de holen Jer rotsen, of in de gaten, welke hjj zich graaft', nestelt. Men
vangt denzelven, óf met de hand wanneer hij op zijn nest zit, öf door mid
del van strikken aan een stuk net gehecht. Een goede vogelvanger kan er,
op deze wijze meer dan drie honderd op eenen dag vangen. Deze vogels
vliegen en plaatsen zich op de rotsen in zulke geslotene massas, dat men
er sdms een twintigtal door een enkel geweerschot doet vallen ook maken zg
het voornaamste voedsel der bewoners van St. Kilda gedurende den zomer uit.
Verscheidene andere zeevogels bewonen deze eilanden, maar hebben op
vèrré na de belangrijkheid der voorgaande niet.
PROGRAMMA der Hollahdsche Maatschappij van Praatje Kunsten en
Wetenschappenvoor het jr.ar 1843.
De Hollandsche Maatschappij van Fraaije Kunsten en Wetenschappen hield, den tdden
September 1843, bare jaarlijksche Algemeene Vergadering te 's Gravenhageonder voor
zitting van den heer D. Veegensdie dezelve opende met eene Redevoering over de
Waarheidsliefde van P. C. Hooft, als historieschrijver.
Hierop deed de Algemeene.Secretaris-verslag van de voornaamste handelingenen voor
vallen bij de Maatschappij, sedert de laatste Algemeene Vergadering, den i7den Septem
ber 1842 te Leyden gehouden, en van haren tegenwoordigen staat; waarna de Voorzitter
aan den Wei-Eerwaarden Zeergeleerden heer B. ter Haar, Theol. Doet en Predikant te
Amsterdam, den gouden eerepenning uitreikte, in de vorige Algemeené Vergadering toe
gewezen voor diens verhandelingOver den invloed van het Christendom op de polzij."
Vervolgens.zijn, uit de voorgestelde vragen, de volgende aangenomen, om beantwoord
te worden vóór of op den isten January 1845:
aUit bet valt der Wijsbegeerte
Welk is het karakter der hedendaagsclie philanthropicj hoe heeft deze zich in
den laatst en tijd wijsgierig ontwikkeld, en welke gevolgen zijn daarvan voor de
menschheid te verwachten g
b. Uit bet vak der Taalkunde:
Welke regelen van .spelling behoort men in het Nederduitsch ten aanzien der
bastaardwoorden te volgen 't
c. Voor eene proeve van P.oëzij:
„tie droogmaking van het Haarlemmer-meer P"*
De Maatschappij herinnert dat zij vóór of op den istett Tanuarü 1844, de antwoorden
verwacht op de volgende, in het jaar 1842 uitgeschreven, Prijsvragen:
d. Uit het vak der Nedcrlaiidsche Taalkunde:
„Welks veranderingen heeft ie Nederduits.chc. taal sedert Jiet midden der vprige.
eeuw ondergaanen in hoe verre kunnen zij beschouwd wórden tot beschaving ett
verrijking of tot verbastering en verminking der taal te hebben gestrekt i"
b. Uit bet vak der Theorie van Stijl en Welsprekendheid:.
Welke eigenschappen moeten den Redenaar in onze Staatsvergaderingen ken.
„merken?"
c. Voor een Dichtstuk
De dood van Prins Willem I."
Etl d. Als onbepaalde Prijsvraag:
„Een drama, als proeve van gemeenzamenen tevens beschaafden stijl.".
