A". 1843.
L E Y S C II
X. :<>:s.
C 0 U'R A N T.
MAANDAG,
aj AUGUSTUS.
Burgemeester en Wethouders der Stad LeVöen ontvangen hebbende
eene curculaire missive van den Heer StaatsraadGouverneur van de Pro
vincie Zuid-Holland van den aösten Jnlij jl; 'Provinciaalblad N°. 95) be-
irekkelijk het deelnemen in een ontwerp tot oprigcing van een Standbeeld tef
■eere van Prins WILLEM dén EERSTEN;
Wenschende door gepaste middelen het doel des Konings te bevorderen*
kenbaar gemaakt door eene in de Staats Courant geplaatste aankondiging van
Zijne Exc, den Minister van Bmneniandsche Zaden.
Brengen bij deze ter kennis van de Ingezetenen der Stad, dat van heden
«f tot den laatsten der maand, ter Secretarie dezer Srad zal kunnen bezig*
tigd worden de Schetsteekemngoppervlakkig aanduidende den Stand en de
houding van het Standbeeld hetwelk ter eere van den genoemden Vorst op
een der pleinei) in de Residentiestad 's Gravenhage zal worden opgerigt
alsmede dat gedurende dienzelfden tijd aldaar Inteekenlijsten zullen worden
nedergelegd ten behoeven van allen, die daartoe mogien genegen zijn.
Burgemeester en Wethouders vermeenendat de herinnering aan hetgeen
prins WILLEM den EERSTEN voor deze Stad in de zorgvolle tijden
was en gedaan heeft., op zich zelve reeds genoegzaam zal zijn* om toe
aansporig eener ruime Imeeftening te strekken, en alzoo geene bijzondere
opwekking voor Leydens Ingezetenen zal vereischc worden, om door daden
te coonen dat de Grondlegger van Neêrlands vrijheid en de -Stichter der
Leydsche Hoogeschocl door hun in cankoafe gedachtenis wordt gehouden»
Leidenden 10 Augustus 1842.
J. G. de MEY,
Ter ordonnantie van dezelve,
v. PUTTRAMMER.
RO<?gEM&esTfr RN Wethouders drr Stad Lryden, brengén mits deleter ItenniSse
van de belanghebbendedai bij Hun Ed. Ach to. van dcu Heer Controleur der Directe
Selastingen is ontvangen, het derde gedeelte van bet Primitieve Kohier der Patenten dienst
3843 en' 1843, welke op den sostcn dezer maand is executoir verklaard, en dat dezelve
aan den Heer Ontvanger is vei/onden.
Leydert. den 26 Augustus 1*842.
J. G. DE ME Y.
Tér ordonnantie van dezelve,
v. PUTT KA MME R.
NEDERLANDEN.
Leyden, 28 Augustus.
Gisteren namiddag om 5 ure is Zijne Maj. onze stad gepasseerd, van
Tl. D. rei» naar Gelderland terugkeerende en licb naar 's Gravenhage be
gevende
Naar wij vernemen zal er binnen weinige dagen alhier door den heer
Zinkersle eene omnibus-dienst voor de geheele stad worden daargesteld. Eer
gisteren werden reed» drie daartoe expres vervaardigde rijtuigen per spoor
trein aan het Station buiten de Marepoort aangebragt, terivtjl de overige
later zullen volgen, en heeft een derzelve, met 4 schoene scnimméls be
spannen, een rid door de srad gedaan. Het rijtuig scheen zeer goed inge.
rigt en zag er schoon uit. Wij rvenschen, dat deze dienst, welke met toe-
s.emming van de Regering dezer stad wordsdaargesteld, aan hare btsremmuig
zal beantwoorden en de ondernemers door een druk vervoer voor hunne
zware kosten en zucht om den inwoners en reizigers gemak te bezorgen,
■vergoeding zullen erlangen.
Het heeft Z. iVJ, nehaagd, bij besluit van den sisten dezer; i°. eén
■«eivol ontslag te verleenen aan den heer A, van Westals Directeur van
'bet postkantoor te Vlaardingen; 4°. te benoemen: tot Directeur van het
postkantoor te Vlaatdingen, den heer F. van West, thans tweede Commits
op het postkantoor te Dordrecht; tot tweeden Commies ten postkantore te
Dordrecht, den heer A. Schuld, thans adsistent, met rang van derden Com.
mies op hetzelfde kantoor; tot derden Commies ten pastkantote te Dordrecht,
den heer A. G, W. Graaf van Hoogendorp, thans Commies op het post.
kantoor te Schiedam; tot Commies ten postkantore te Schiedam,'den
heer J. E. Mispelblom Bcijer, thans vijfde Commies op het postkantoor te
Utrecht; tot vijfde Commies op het postkantoor te Utrecht, den heer
jhr. M. A. A. Beelaetts, thans surnumerair der posterijen in de provide
'Utrecht; tot Commies ten postkantore te Hoorn, den heer J A. van Wegen
■thans surnumerair der posterijen in de provincie Utrecht; cot surnumerairen
bij het vak der posterijen; in de provincie Noord-Braband, den heer P.J.
A. de Fremeij, te 's Hertogenboschin de proviucie Utrecht, de heeren
B. H. Esserte Utrecht, en IV. C. Pull, te Amersfoort.
Bij Zijner Maj. besluit van den eisten dezer, zijn tot onderwijzers van
den den derden rang, voor de dienst in Oost-Indte, benoemd en aangesteld:
1°. C. F. Cehne, onderwijzer te Nijmegen; 1". J, G. van Werkhoven, ouder,
meester te Leyden.
Bij besluit van 40 Augustus 1842, N°. 53, heeft Zijne Maj. met den
Isten October aanstaande, benoemd tot Adelborsten der iste klasse bij de
NederlaDdscbe Marine de zich op het Koninglijk Instituut voor de Marine
ce Medenblik bevindende Adelborsten:
M, N. J. Kr oefF. P. du RieuA. H. HuijsmanG. W. 0. Huijgens
<H. B. Kip, G. A. de Lange, P KoningP. JU. van der HaakR. A.
Houck, Jhr. H. Quarles van Uford, IV. K. van Gennep, M. A. Kluit, J.
C. II. van de Velde, P. Buddingh, F. J, Abresck
En voorts met gemelden eersten October geplaatst als Adelborsten op dat
Instituut, voor het vak van de eigenlijke zeedienst:
C. A. B. D. Rijk, A. G. Baron du Tour, N. W. F. van de IVal, F. kV.
Baron van HeeckerenF, M. Parker VerboomJhr. P. W. Teding van Berk
htut, J. M. Baud, H. J. Baron van BoecopJ. B. Scholten, D. van der
Gronden, J. L. KlijnsmaC. T. Hakstroh, G. L. van der Beek, A. J. van
Mansvelt, A. Meijer, Jhr. D. Bowier, J. C. J. van de Ka'.teeleJ. Stei/ing,
C. W. A. HalverhoutJnr. J. E. van Heemskerk van BeestJhr. J. S. O.
dm Schmidt auf Altenstadt en D. L. Feldmann.
Zijne Maj. heeft den heer P. van Rees, Secretaris biihet Departement
van Financiën in de Oost-Indie, met verlof hier aanwezig, benoemd tot
Ridder der orde van de Eikenkroon.
De Minister van Financien heeft ter kennis van de belanghebbende
gebiagr, dat te Amsterdam, ten overstaan van den Algemeenen Betaalmeester
der nationale schuld en den Agent van het Ministerie van Financien aldaar,
in het openbaar heetc plaats gehad de loting van vijftig biljetten, elk ten
bedrage van tienduizend gulden kapitaal, tot aanwijzing der nummers van
de schuldbekentenissen van het Amortisatie-Syndicaat, rentende 4J pCt.,
welke, te zamen ten bedrage van vijfmaalhonderd duizend gulden, met den
isten October aanstaande zullen worden losbaar gesteld, en dat tot aflossing
daarvèn aanvankelijk met gemeldeti 1 October en voorts aüe werkdagen zat
worden gevaceerd ten kantore van den Algemeene Betaalmeester der nationale
schuld te Amsterdam, tegen overgifte derzelve schuldbekentenissen, mus
behoorlijk aan dei) voet voldaan geteekenden voorzien van al de daartoe
behoorende coupons, waarvan de eerste verschijnt den Isten April 1843.
Eergisteren mindag tenilure was er te Schever,ingen een oorlogschip
fn het gezigt, doch op vrij grooten afstand. Er werden 21 salutschoteti
van dar vaartuig gelost. Onmiddelijk werd er eene boot afgezonden om
zoo mogelijk het schip te bereiken. Toen de visschers hetzelve genaderd
hadden, werden zij aan boord toegelaten en op bet hartelijkst ontvangen.
Toen vernamen zij dat dit vaartuig een Hollandsch oorlogschip, en wel hec
fregat de Rijn was, en dat Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden daar.
over het bevel voerde. De Prins heeft de visschers bijzonder minzaam
ontvangen en hen doen onthalen. H. D. heeft zich met de grootste be.
langstelling onderrigt naar deh gezondheidstoestand van HH. MM. den Ko.
ning en de Koningin en van de overige leden van het kontnglijke gezin.
Nadat de visschers eeniged tijd aan boord hadden doorgebragthebben
zij het fregat verlaten, en zyn zij naar Schevenmgen teruggekeerd, tèr-
wijl hét fregat de Rijn den koers naar Vlissingen nam. Het had den pelen
dezer de reede van Kroonstadt en den 2östen die van Elseneur verlaten.
Volgens hetgeen men aan boord van het fregat mededeelde, zou de jason
welk fregat de reis naar Petersburg heeft medegemaakt, waarscbijnlyk reeds
heden te TeXel binnenge oopen zijn. Alles was wel aan boord.
In de Residentie is aangekomen de Luitenant-Generaal Baron Marbot,
Adjudant van Z. K. H. den Kroonprins van Frankrijk, en belast, om den
Koning, namens Zijne Maj. Koning Lodewyk Philips te bedanken voor de
zending, waarmede de Luir.-Gen. Nepveu bij den Koning der Franscben is
belast geweest, ter gelegenheid van het overlijden des Hertogs van Orleans.
Den 45sten dezer is te Amsterdam brand ontstaan in de timmermans
winkel van den heer HaitOg in de Nieuwe Looijerstraatwelke tot twee
belendende leerlooijetijen is overgeslagen en alles verteerd heeft,
Het Koninglijk Instituut zal Maandag den ïpsten te Amsterdam zijne
algemeene vergadering houden.
Als een gevolg van langdurige Wis- en Sterreknndige oefeningen,
is het den heer C. J. van der MeUien, te Sneek, gelukt, om, gedurende
een gelijk getal jaren, als Eisingd aan zijn groot Planetarium besteedde,
van 18351842, een sterrekundig werktuig te ontwerpen en zelf zameti
re stellen, waaraan hij de namen heeft gegeven van TelluriumLunarium
en Planisphaerium, als ten doel hebbenueom den stand der Zon en den
betrekkelijken loop van de aarde en de Maan rondom dezelve, voor te
stellen, en deze, door middel van een uurwerk, die beweging en loop te
geven, welke deze hemelligchamen in de natuur volgen. Het geheel doec
zich ten huize van den vervaardiger voor, in den vorm van een gewoon
kabinet met rohden kap, en dus als een net meubelstuk, dat daardoor hec
voordeel heeft van voor verplaatsing vatbaar te zijn, terwijl Eisinga's He-
Ereigestel aan en in zijn buis verbonden Is. In bec midden van het fronc
stelt een vergulde boi de Zon voor, rondom welke de ecliptica is, waar
langs zich twee wijzers bewegen, waarvan een den stand en de declinatie
der Zon, en de ander den datum aanwijst. In deze zelfde opening stele
eene tweede bol de Aarde voor, welke zich regelmatig in 23 uren «6 minu.
ten om haren as, en in ruim 365 dagen om de Zon wentelt. Rondom de
Aarde beweegt zich even zoo een kieinder bolletje, dat de Maan voorstelt,
en ook de beweging om de Zon volgt. Binnen de ecliptica zijn nog twee
grootere wijzers, welke den stand der maansknoopen en het verste en naaste
punt der Maan in de ecliptica aanwijzen. Hierboven bevinden zich twee
uurplaten, waarop zeer kunstig wijzers zijn aangebtagt, welke den op - en
ondergang der Zon en den loep der Maan aanwijzen, In het bovenste ge.
deelte van het werktuig bevindt zich eindelijk een fraai bewegelijk Hemeis.
plein, waarin omstreeks 600 der voornaamste vaste sterren zich telken dag
bewegen boven eri beneden den horizont, waarnevens de uurlijnen en wind.
streken zijn geteekend: alles op eene zoo vernuftige en sierlijke wijze,
dat het geheel den vervaardiger groote eer aandoet.
Uit Apeldoorn schrijft men van den agaten dezer:
Gisteren avond -truth pj ure is Zijne Maj. de Koning op het Loo gearri
veerd, begroet door het volksgejuich, en door 21 kanonschoten. Tegen
over het paleis, aan den ingang der altée, was eene sierlijke eereboog opge
rigt, die, even als de steenen balustrade ter wederzijds, geillumineerd tvas.
Zijne Maj. is bij Hoogstd. aankomst op het paleis ontvangen geworden door
eene deputatie uit het gemeente-bestuur, die bij monde van dén eerste As
sessor fungerend Burgemeesterin deszelfs hulde aan den Koning, de tolk
was der gevoeiens van de ingezetenen. Ook eene Commissie uit het Kerk.
bestuur had de eer bij Z, M. te worden toegelaten, op wier tiitnoodiging
het Iioogstd. behaagdedezen morgen J voor 10 ure, de nieuw gebouwde
kerk te komen bezigtigen, alwaar Z. M. door den Predikanc werd toege
sproken en voorts door dezen, met eene Commissie nit Kerkvoogdendoor
het gebouw werd rondgèleid. Een groot getal ingezetenen had zich daar
vereenigdj om door hunne tegenwoordigheid te doen biijken, hoezeer zij
het (wel is waar korte) verblijf van Z. M, op prijs stelden; terwijl ook
velen zich beijverd hadden; om hunne huizen mee vlaggen en groen-festoe-
nen te versieren.
Ten Jo ure heeft Z. M. de reis n_aar Deventer voortgezet, om aldaar de
Provinciale Tentoonstelling van voorwerpen van nijverheid in oogenschouw
re nemen; zullende Hoogdstd. tegen 2 ure te Zutphen arriveren, en naaldaar
deh nacht te hebben doorgebragt, zich morgen over Bo.-culo naar Ruerlo
begeven, aldaar Zijne Maj. bij Zijne Exc. den Staatsraad, Gouverneur dezer
provincie, Hobgstdeszelfs intrek nemen en Vrijdag over Doesburg en Zeve.
naar de reis vervolgen zal.
Zijne Maj. heeft den 24sten te Deventer de tentoonstelling bezocht
en heeft zich daarop naar Zutphen begeven, waar Zijne Maj, ten half twee
ure is aangekomen. In die stad heeft Zijne Maj. een diner bijgewoond, dé
illuminatie bezocht, een thé dansant met H. D. tegenwoordigheid Vereerd en
er nachtverblijf gehouden. Des morgens van den 25sten om halt acht ure
heeft Zijne Maj. de schutterij geïnspecteerd en is verder H. D. reis in het
Graafschap van Zutphen gaan vervolgen.
Naar men verneemt heeft Zijne Maj. te Deventer den heer Bemiefabrij->
kant en re Zutphen de heeren Baron G. P. C. van Heeckeren, Burgemeester,
D. E. li ilbrenninck11. J. Op ten NootH. J. Thooftleden van den Raad,
Baron R, IV. van Londen, District-Commissaris en T. Stork Med. Doctor,
met de Ridder-orde van den Nederlandschen Leeuw vereerd.
In de provinciale Groninger Courant van den 2östen leest men, onder
het opschrift: ket Noord-Oosten van Nederland, het volgend artikel: