Met veel genoegen verneemt men, dat dc pogingen welke, In overeen,
stemming met eenige der voornaamste handelhuizen, hier ter stede, aange-
wend tvorden om eene gewenschte uitbreiding van de Rijn- en IJssel Stoom,
boor-Maatschappij daar re stellen, aanvankelijk met cenen goeden uitslag
worden bekroond,
De herberg de Groene Kanonder de gemeente Maarrensdijkis den
jjden dezer grootendeels afgebrand,
Uit Nijmegen meldt men van den I2den, dat aan den Conrector der
Latijnscne school aldaar, den heer A. P. van Manendoor het stedelijk be»
stuur eervol ontslag is gegeven en in zijne plaats aangesteld de Praeceptor
Dr. H. J. Borgen, terwijl de betrekking van Praeceptor voorloopig onver,
void blijft.
De papierfabrijk van den heer van Gerrcvink te lieerde, nabij Hattem,
is in den nachc van den loden eene proei der vlammen geworden, het woon
huls is bewaard gebleven, de schade wordt op f 10,000 begroot, doch op
de fabrijk was brandassurantie genomen.
Uit Assen schrijft men, dat er redenen bestaan om te vermoeden, dat
hét bezoek van Zijne Maj. den Koning aan de provinciën Overijssel en
Drenthe niet voor in het vólgende Voorjaar plaats zal hebben.
Uit Vlissingen schrijft men, dat die stad aan Zijne Maj. den Koning
zal verzoeken, dat 's Rijks schepen, welke uit zee komen, aldaar voor.
taan mogen binnen loopen, hetzij om buiten dienst gesteld, gerepareerd
en op nieuw uitgerust te worden, waardoor meerdere welvaart en bedrij.
vigheid in die havenstad zal ontstaan.
Men meldt uit Eindhoven van den nden dezer:
Binnen de gemeente Waalrc had gisteren middag het volgende ongeluk
plaats. Ter gelegenheid dat dien dag de Gilde van St. Martinus vergaderde,
zoude men in den namiddag, volgens gebruik, den vogel schieten. Zekere
van den Wildenberg, smid, wonende te Waalre, dien het twee opvolgende
jaren had mogen gelukken den vogel af te schieten, stond er ditmaal zeer
op, dat hem zulks ten derden male weder mbgt te beurt vallet). Ten dien
einde had hij van elders een, zoo hij dacht, bijzonder goed geweer laten
komen, en meende daarmede zich reeds op den middag, ter plaatse waar de
vogel dien namiddag zoude geschoten worden, re gaan oefenen. Dit doende
legde (tij aan, trok .den haan over en weldra sprong het geweer aan stukken,
hetgeen de noodlottige gevolgen had, dat hij zelf aan den hals verwond ge
raakte, terwijl de in zijne nabijheid zich bevindende persoon van W. van
Hoof, te Soerendonk woonachtig, een stuk van het geweer tegen de keel
sprong en hem derwijze trof, dat hij ter aarde viel en weinige oogenblikken
ddarna den geest gaf.
Zoo men Uit Venlo méldt, zou Z. D. II. de Hertog Bern hard van Sak
ten Weimar bekleed worden met het opper-mllitair-commando in het Her.
togdom Liïnburg en te Maastricht residéren.
OOST-INDIE.
In een Dultfch blad worden de volgende heTigten nlt Batavia van den
3 Ju lij medegedeeld:
Uit Sumatra verneemt men, dat aldaar in den jongsten tijd het Nederland,
sghejjebied.andermaal met eenige vierkapte mijlen vergroot is, vermits zich
aldaar de Rajah der Dellaban- (dat is acht) Kotta's een tusschen de
59 Kotta's gelegen land aan de Regering onderworpen heefr. Eene soort
gelijke onderwerping verwacht men n* dok van den Rajah der Ambadbullo-
'veertigKotta's, vermits met dezen reeds hoog bejaarden en vredeltevenden
Vorst thans onderhandelingen plaats hebben, welke, naar men hier algemeen
verwacht, liet Rijk der Ambadbullo-K'otta's spoedig in eene Hollandsche
pïpvincie zplien'doen veranderen. Hoe gunstig echter de zaken in het bin.
nenland van middel Sumatra voor de Hollanders staan, zoo is dit nog geen
zins het geval in de meer noordelijk en zuidelijk gelegene gedeelten van dit
eiland; want, naar men nit Benkoelen, op de zuidwestkuit van Sumatra,
verneemt, weigeren de inboorlingen der tusschen die plaats en Palembang
gelegene districten Oeloe en Mussoe, aan onze Regering verder gehoorzaam
ie wezen. Ook hebben de tusschen de Hollanders en den Rajah van Tromo
(een tusschen Padang en Tampanoeli, op de noordwestelijke kust van Sn
matra gelegen, en thans nog van Europesche heerschappij bevrijd klein
bergachtig land} thans plaats hebbende onderhandelingen tot nog toe geenzins
tot eene gunstige uitkomst geleid; want de Rajah van Tromo wil volstrekt
niets van een Hollandsch beschermheerschap over zijn land weten.
Terwijl in Europa en Amerika nog altijd veel over slavernij gesproken en
geschreven wordt en men aldddr zeer tegen den schandelijken handel in men
schen Ijvert, worden in Nederlandsch Indië nog steeds Maleische slaven
opentlijk ten verkoop aangeboden en op verkoopingen aan de meestbiedenden
geveild, zoodat het hier geen zeldzaam verschijsel is, dat geheele slaven-
gezinnen, uit man, vrouw en kinderen bestaande, op de openbare straat
geveild worden. Hoe verschrikkelijk men zich echter in het beschaafde
Europa den toestand van zoodanige slaven ook moge voorstellen, zoo is
dezelve geenzins zoo verschrikkelijk en de hier gebruikelijke slavernij niet
zbo onteerend voor den menschals men in Europa gelooft; want de slaven
alhier welke Maleische inboorllDgen en niet Afrlkaansche Negers zijn
toonen zich meestal zeer te vreden met hun noodlot en zonden geenzins
genegen zijn, om hunnen toestand met dien der vrije handwerkers InDuitsch-
land te verrullen. Ik moet namelijk doen opmerken, dat de slaven alhier
geenzins willekeurig door hunne meesters gekastijd mogen worden; integen.
deel moeten laatstgenoemden bij de Autoriteiten aangifte doen wegens de
nïisdrijven hunner slaven, welke alsdan ingevolge de wetten, die niet streng
zijn, gestraft worden. Wijders zijn de slaven-bezitters alhier verpligt, aan
hunne slaven niet alleen alle levensbenoodigdheden (kleeding, woning en
spijze,) maar Ook Sirih (betel) en een wekelijksch zakgeld toe te siaan.
Ook zijn de werkuren der slaven bij de wet bepaald, en gedurende de
middaghitte mogen zij tot vele soorten van arbeid buitenshuis niet gebruikt
worden, zoodat de slaven in Nederlandsch Indië slechts zelden hun brood
in-het zweet huns aanschijns behoeveD te eten; inzonderheid daar het hier
gebruikelijk is, en tot de weelde van Europeërs, Liplappen en Chinezen
behoort, voor elke soort van arbeid eenen bijzonderen dienstbode te heb.
ben, weshalve dan ook de slaven hier niet met vee! arbeid geplaagd wor
den. Daar nu ook de slaven, wanneer zij ziek, oud en zwak worden,
dóór hunne meesters, ook zonder hun van eenige dienst te wezen, even
ais in hunne gezonde en jonge dagen, moeten worden onderhouden, zoo
Zijn de slaven in Nederlandsch Indië met de slaverni) alhier meestal zeer
te vreden en verlangen geenzins vrije inboorlingen te zijn, welke hun brood
dikwijls zwaar verdienen moeten en op hunnen ouden dag niet zoo goed
verzorgd zijn als de slaven. Van daar is het reeds dikwijls gebeurd, dat
slavên, aan welke hun meester de vrijheid had geschonken, zich bitter
over deze weldaad hebben beklaagd; het meest ziet men dit bij de slavin
nenwelke, zoodra zij bij haren meester zwanger worden, volgens de
wetten, met de geboorte des kinds vrii zijn, en de meester en vader zich
alsdan noch om zijne vroegere slavin noch om zijn kind doorgaans meer
bekreunt.
Te Padang, op de West-kust van Sumatra, is thans eene R. K. kerk
gebouwd en een Rootiïtch Priester aangesteld het is de eenige Roomsche
kérk, welke zich thans op het eiland Sumatra bevindt; want sedert de
Portugezen het land verlaten hebben, is geer.e Katholijke godsdienst aldaar
meer gehouden.
Uit de'Jkvasche hooglanden verneemt men, dat zich sedert kort aldaar
eene bende van roovers zeer gevreesd maakt; vooral is zij daardoor gevaar-
Ijjk, dat deze roovers in zoodanige hulzen, nlt welke z|j voornemens t$
iets te rooven of te stelen, eerst den rook van zekere met opium bestej
kene aangebrande kruiden zoeken te brengen, waardoor al de zich in ij
huis bevindende personen gedurende een half kwartier uura eene soort v]
kramp in de oogen bekomen en alsdan rustig toezien hoe hun de zakt
achtervolgens ontstolen worden,
Voorts worden onder dagteekening van 17 Julij onderscheidene burget
lijke en militaire benoemingen door den waarnemenden Gonverneur-Generat!
medegedeeld.
Den 21 Jhnij is te Batavia overleden, in den ouderdom van 72 jaren,
de gepensiooneerde Generaai-Majoor Schültze!id van het Hoog-Militali
Geregtshof aldaar.
PORTUGAL.
Den laatsten October was in den Senaat de beraadslaging geopend 0ver
eene belasting van 10 pCt. op de coupons der Binnenlandsche schuld, well:
met 23 tegen 12 stemmen is aangenomen. De Baron Ttjal verzette zich net
kracht tegen dezen maatregel, dien hij onstaatkundig noemde ent die slecku
weinig aan de Schatkist zoude leveren, omdat de Bank, die aanzienlijk:
houder voor Gonvernements-reliening was, daarvan moesc worden uitgezonderd
ook verwachtte hij daarvan- verwikkelingen met vreemde hooders. Hij vei,
klaarde, dat hij wist, dat het huis Rothschild, een der voornaamste houden
van geconverteerde fondsen, zich in hec vooruitzigc van hetgeen gebeurei
zoude, met kracht tegen de bedoelde afpersing zou verzetten, wjjzendt
naar het voorbeeld van Pitt, die de buitenlandsche houders van Engelscl»
fondsen onthief van de gedurende den oorlog op de coupons gelegde belai
ting. De Hertog van Patmella, gewezen voorzitter der financiële Comtrtiii
sie, welke den maatregel had voorgesteld, verklaarde dat onderscheiden)
omstandigheden hem bewogen hadden om sedert dien tijd, aangaande hn
staatkundige van den maatregel, een ander gevoelen te omhelzen, en dat <1
zich verklaard had voor eene conversie der vreemde ln binnenlandsche schuil
waarmeoe de thans behandeld wordende maatregelen in geenen deele zo
strooken, doch daar zijn zoon, de Markies Fajal, groot houder van binnen
landsche fondsen was, zou hjj zich tegen de voordragt niet verzetten.
SPANJE.
De Regent heeft den 26 October het volgend beslnlt genomen:
„Gelet op regrmatige staatkundige overwegingen en op onbetwisthat»
beweegredenen van openbare voegzaamheid, zoo heb ik, in mijne hoeda,
nigheid van Regent des Koningsrijks, gedurende de minderjarigheid vak
Hare Majesteit de Koningin Isabella II, en in overeenstemming met den
Raad der Ministers, het volgende besloten:
„Van dit oogenblik af en tot het nemen eener nadere wettige beschikking
toe, wordt de betaling der toelage, op de begrooting aan Hare Majesteit
de Koningin-Moeder Maria Christina van Bourbon toegestaan, geschorst."
De Generaal van Halen was den 3den dezer, zonder tegenstand tt
ontmoeten, te Barcelona met een gedeelte zijnerkrijgsmagt binnengekomen.
De Generaal Quiroga j Frias is den 2den dezer te Madrid gefusileerd
geworden. Behalve dezen, moeten nog onderscheidene doodvonnissen aai
officieren van het regiment der Prinses en aan andere personen .voltrokken
worden. Uit Pampeluna zijn meer dan 300 personen, tot de aanzienlijkste
familien behoorende, verbannen.
Rubini Is te Madrid aangekomen; zoo men weet, bid de militaire
Autoriteit hem een escorte van 50 ruiters medegegeven, ten einde hem tegen
alle kwade ontmoetingen te vrijwaren. Te Colmenar aangekomen zijnde,
werd het escorte door een lootal boeren omringd, die Rubini voor een staf.
officier van de partij der Koningin Maria Christina hielden dien deze sat
daten aan de liberale partij gingen overleverenen wac ook Rubini zeggei
mogtom de boeren aan het verstand te brengendat hjj niet noodig hai
verlost te worden, zij wilden hem echter bevrijden.
Ten gevolge van deze ontmoeting, heeft het aan Rubini moeite gekost
naar Madrid te komen, gezeten op een' muilezel van den Pastoor van Col
menar, wien het gelukt is, Rubini uit de handen zijner verlossers te be
vrijden. Rubini heeft beloofd, b|j zijnen terugkeer, ia de kerk van Co
mezar éene mis te zullen zingen. Het beho.fr wel niet gezeed re worden
dat op dien dag liefdegiften zullen worden ingezameld en geheel Mailria t
Colmenar zal zijn.
Te Madrid is de uitgever van het dagblad elCatolico in regten vervolgd
wegens het plaatsen van eene verklaring van den Bisschop van Calahorri
welke als beleedigend voor de Regering van Spanje is aangemerkt. Hij ,i
door een der leden van het Congres verdedigd, op grond, dat de Prelaat
door het erkennen van het Pausselijk gezag, zich had onderworpen aan d
kerkelijke wet, zonder daarbij de burgerlijke wet te schenden. Het Openbai
Ministerie heeft een en ander bestreden, en daarbij beweerd: „dat gedu
rende de elf eerste eeuwen van het Christendom, de Kerk van Spanje,he
gezag der Pauzen niet heeft erkenddat naar de leer der heilige Itidorus
de Apostelen onder elkander steeds een gelijken rang hebben bekleed; ds
de Kerk nimmer goederen heeft bezeten, dan na daartoe door het hoogi
gez.ag verlof te hebben bekomen; dat het gezag, hetwelk dit verlof heel
kunnen verleenen, het ook weder heeft knnnen intrekken, en dat derhak
de last van het burgerlijk gezag alleen genoegzaam is, om den verkoop de
kerkelijke goederen te wettigen. De regter heeft daarmede ingestemd, g
den uitgever tot eene gevangenis van een jaar veroordeeld.
Het tractaat van handel en vriendschap li aaD Spanje door Zweden ei
Noorwegen opgezegd, omdac de Cortes besloten hebben het toltarief, we
gens den invoer van stokvisch uit Noorwegen, tegen de vroegere overeen
komsten, te bezwaren.
DUITSCHLAND;
Zijne Maj. de Koning van Prnissen heeft zich den 8sten near Munchg
begeven, om Hare Maj. de Koningin, welke zich eenigen tjjd aan hi
Beijersche Hof heeft opgehouden, af te halen.
Men verzekerde te Berlijn, dat er in de vereffening der geschilli
tusschen de Pruissische en Pausseljjke Hoven zich weder moejjelijkhedt
hadden opgedaan.
Uit Frankfort wordt gemeld, dat, ofschoon men meenen|zouda
wegens het niet vernieuwen van het handelstractaat met Nederland, de beê
wortei-suikerfabrijken zouden herleven, dit evenwel het geval niet schjj
te zullen zijn, daar onderscheidene dergelijke fabrijken reeds hebben moet»
sluiten en nog meerdere daartoe genoodzaakt zullen worden, omdat de ba
stellingen meer en meer afnemen, r— Met 1 December is er een bnirengewoo
tolcongres bijeengeroepen, waarop de belanghebbenden nog eenige hoi
bouwen, meenende, dat op dezelve een middel zal bedacht worden om n
suikerfabrijken op te rlgcen,
Uit Triest wordt gemeld, dat de Grieksche stoomboot Otho, óp welk
Hare Maj. de Koningin van Griekenland de terugreis naar Athene had 0»
dernomen, zoo zeer op zee door storm had geleden, dat dezelve genood
zaakt was geworden te Kurznla binnen te loopen. De Koningin had vee
van de zeeziekte geleden en de eenige dagen rust, welke zQ nu houde
kon, waren voor hare gezondheid noodzakelijk.
Den 26 October is in het stadje van Opper-LausnitsOstrizeen he
hevige brand uitgebarsten, waardoor, ook vooral omdat er een zware stort
woei, 105 gebouwen, waaronder het Raadhuis, door de vlammen verteerdiijr
