t'yds dit g:Oot gedenkteeken dei Chrisien-konst daar, dat thans nog te mid*
din barer hevigSie oiltbeiügers lure glorie verkondigt; en zoo groot was de
zelfvoldoening, welke de Voist over het welslagen zijner onderneming had,
fat hij bij de allerplegtigste inwijding (27 December 537) zijn hosanna met
de woorden: 0 Salomon! ik heb u overwonnen! eindigde, ristgecn boven alles
de bewondering verdiende, was van op 30 vademen boven den grond een
koepeldak van 115 voeten omtrek re hebben verheven, toonbeeld der dag
werken van toen af aan in alle Oostersciie bouwingcn coegelaien, en vooral
in de Moorsche en Muzelmansche bouworde, thans nog in gebruik. Het
gebouw, voorafgegaan door eenen atrium of zuilengang in welks midden zich
eene fontein tot de voorloopige wassehin gen bevondbeeldde den vortn van
een Grieksch kruis. De tempel had 250 voeten lengte op 228 breedte en
142 hoogte. Overigens verschillen deszelfs inwendige bouwkundige beschik
kingen, votgens de verschillende dikwijls tegenstrijdige verhalen, weinig van
de hoofdkerken van Constantijn. Men zag er ook ïangs de drie zijden van
het schip der kerk eene verhevene gaanderij, het Latynseue triforium, uit
sluitend voor de vrouwen bestemd. Allen stemmen ook overeen omtrent oe
fraaiheid van het marmer en deu porphyr voor wanden en vioer gebezigd,
den rijkdom der kolommen, waarvan de kapiteeien van verguld of verzilverd
brons waren, den luister der mozaïsche werken vernietigd of bedorven, zoo
niet door de beeldstormen der 8ste eeuw, dan toch dooi derzeiver voortzet,
ters, de Muzelmannen, de pracht van het heiligdom, waaraan Justinianus
40,000 ponden zilver zoude hebben besteed, en vooral van het altaar, von.
kelende van goud en edelgesteenten, dat door zes massieve gouden pilaren
werd ondersteund, en waarvan de tafel uit de ineensmelting der kostbaarste
metalen met bijvoeging van edele gesteenten daargesteld, door de instorting
van een gedeelte des koepeldaks, in 538 zonde zijn vernietigd geworden
eene omstandigheid, welke 'zotidé bewijzen dat het altaar h'er even als het,
graf van dep Heiligen Marts'nsaie Toursen dat van Christus iil de kerk van
het groote koepeldak geplaatst was.
De omvang van de doopplaats, zoo als gebruikelijk, in het westen ge:
plaatst, was zoo, dat men er verscheidene kerkvergaderingen hield. Wat
de materialen betreft, welke tot dit kolossaal gebouw gebezigd werden, en
aan dc hedendaagsche scheikunde overlatende, om zich te verzekeren of,
zoo alsCW/w zegt, het aan het gebruik van in water gekookte gerst, tot
verbinding van het cement-, en aan de vermenging van gehakte ijkenschora
met kalk en gestampte baksteen is, dat de ouvernielbaarheid van deszelfs
muren moet worden toegeschreven, willen wij alleen doen opmerken dat dé
wijze behoedzaamheid van Justinianus hem het gebruik van hout anders dan voor
de negen deuren deed uitsluiten. Deze poorten werden in de 9de eeuw,
onder Miehall Ramgabl (of Curopalatedoor eenen brand vernield, betgeen
de wijze voorzorg van den stichter regtvaardigde. Miehal! verving dezelve
door bronzen deuren, waarvan éëne nog deze herstelling, vau bet begin der
91e eeuwdoor een opschrift herdenkt,
Reeds kan men door de pracht van dit werk, dat aan de Byzancljnsche
school, dank zij de medewerking der Grieken, een geheel eigenaardig karak*
ter gaf, ontwaren, dat Justinianuswaarvan de bouwkundige smaak deze
gelegenheid had afgewacht om zich te verioo.ieu, deze kuust de pracht van
hc: Oosten wilde doen deelachtig worden, terwijl hij als hersteller derzelve,
er, onder andere vormen, de groote regeis van eenheid en overeenstemming,
welke de tempels van Griekenland onderscheidden,aan verbood;regeis welke,
inet meer of minder gelukkige wijzigingen, in dezen stijl zijn bewaard ge.
bleven, ten minste tot aan de veel grootere wonderen der dertiende eeuw.
Bij mangel aan de hulp, welke hij eenlge eeuwen vroeger in den reeds lang
verstompte heitel der landgenooten van Authemius en Isiiorius, zouden ge
vonden hebben, wilde hij ten minste de armoede der overige beeldende
kunsten met eenen gouden mantel bedekken. Zoo handelde ook Lodcwijk XIK,
toen hy, na de uitputting der eenvoudige, maar des te gelijker hoedanigheden
der kunsten van zijnen tijd, de laatste kiemen der beöefenibg van de kunst,
voor de kunst onder een rijk vernis smoorde, dat slechts voldoende was
om de bewondering zijner tijdgenooten toe zich te trekken.
Men moet ook gelooven dat Justinianus, door de vergetelheid der groote
lessen van Griekenland, genoodzaakt zijnde om meer te schit.eren dan te
behagen, in overeenstemming met den smaak van zijn volk handelde, door
de materiëele in de plaats der kunstwaarde te stellen. Wanneer men teo
minste de schrijvers nagaat, die de zonverblindende werking van het koepel
dak van St. Sophia hemelhoog roemen, en de vermoeijenii der oogen boven
hnnne voldoening vetkiezen, zoude men aan den schepper dezer wonderen
bovenal de kunst van verblinding moeten toeschrijven. Indeidaad schijnen
over het algemeen deze nietige pogingen meer erkend te worden dan dcvruch*
een der beste studiën. Maar de nakomelingschap heeft zich billijker jegens
dien vorst getoond dan zijne vooruitzigtige vrienden, door te erkennen dat
hec van hem niet kon afhingen om verdorde takken der knnst te doen her
leven, zelfs vóór de uitroeijing van het afgodendom, en waaraan de ver
woestingen der barbaten, de vootschriften det kerkvergaderingen, en hec
verbod van gebruik der modellen, buitendien de laatste slagen zouden heb
ben toegebragten om alzoo den vorm boven de stoffen te verkiezen. Zij
wijdt hem te meer dank van zijn beroep op het vernuft van Griekenland,
daar zijne groote werken, de bouwkunde, de eerste ailer kunsten, met hec
voortbrengend 'beginsel van nieuwen Christeljjken luister te hebben verrjjki.
De TEGENWOORDIGE KEIZER van CHINA.
Het Is thans twintig jaren geleden, dat Tao-Kuang (1) den Chineschen
troon beklom. Het zoude moeijeljjlc zijn iets bijzonders van dien goeden
ouden man te verhalen. In zijn huizelijk leven moet hg een voortreffelijk
mensch zijn, die een Ieder tot voorbeeld zoude kunnen verstrekken. Tot
bestuur van zijn onmetelijk tijk schijnt hij echter niet veel lust te hebben,
(oodat alles op zijne Ministers nederkomt, In wier keuze hij altoos gelukkig
geweest is. Onder deze vindt men ook geene groote staatslieden, tnaar zij
voldoen aan den wensch huns meesters en der natie, door zoo veel mogelijk
Inwendige rust en vrede te behouden, Tao-Kuang heeft geene stormachtige
tijden, zoo als zijne voorgangers,beleefd; zijn geduld en zijne wijsheid zijn
nog niet op de proef gesteld gewordenwanneer echter eene groote gebeur*
tenis voorviel, welke nieuwe, krachtige en nog ooaangewende maatregelen
noodzakelijk maakte, zoude hjj zonder twijfel te kort schieten. Niettegen
staande China inwendig rustig is en deszelfs grenzen door geene verove
raars van Mongolische! of Turkschen stam meer bedreigd worden, tellen de
Chinezen toch de regering huns tegenwoordigen Keizers niet onder de ge
lukkigen, daar tot nu toe bijna geen jaar verkropen is, waarin liet Rijk met
door aardbevingeuoverstroomingen of hongersnood is geteisterd geworden.
(O Tao-Kuang (licht der rede) is eigenlijk niet de naam des Keizers, maar de zoo
genaamde eigenschap zijner regering.
Do. Staatsraad, Gouvrrnrur der provincie Zuid-Hoeland, brengt bij deze,
ter kennisse van een iegelijk tvien zulks zoude mogen aangaandat tot het vernieuwen
van den Dam en Poortbruggen in den grooten weg der iste klasse N°. 5, bjj Woerden,
de passage dour die stad van den 16 Augustus tot den 11 September aanstaande zal ge
sloten zijn., en dat, gedurende dit tijdvak, de passage zal plaats bobben van de herberg
dc Roos buiten de Lcydsche poort te Woerden, over den bezanden weg langs de noord
zijde der stad, 'gaande langs de gehuchten Gravensloot en Kruiping tot aan de Groe-
penbrug.
s Gravenhageden uden Augustus 1841.
De StaatsraadGouverneur voornoemd
Van der Duyn,
De Prijs van de BOTER aan de Waag binnen Leyden.
Zaturdagden 14. Augustus 1841,
Van 34 tot 8 i 39 gulden.
PR IJS-C OUR A NT
Amsterdam, 14
Neder landen.
Werkel, Schuld 2} pC.51 f§2
Dito 5 io! 2
Oltg.
K.ans-Biljetten 25ïs2 25I
Amort.Syndic, 4'91J4
-1 A
Hand.-Maats. 4ji55j2
O. I, Leening. 5 97!»
Aandl.il.Spoorw. 2
Riin-Spoorw. 45 - 2
Haarl. Meer 2
Frankrijk,
inrchr. Gfb. 3 pCt, 2
Rusland.
Gb.f7.&C°.i793 5pCt.io5ji
i8|| s 104J1 -
Ins. en Certif. 5 69U
18JJ52
Gebl
25 u
van EFFECTEN.
Augustus 1841.
Prumsen»
Geldl. te Lond. 4pCt. is
Aandeelen van dito2
Spanje.
Niouwet835«85 spCc. i8/52i8f
Dito onbep. st.iSi-lSrg
Dito passive4—
Dito uitgest—2
Coupons Ara--1752171
Oostenrijk.
Obi. Coll Ik C". s pCt. 4
Certificaten.2I 2
Neg. Metaliek 2, 2
Idem5 104I2
Dito in Lor.d. 5 2
Bank-Aktien.3 - 2
Napels.
Certificaten.5 pCt. 2
Dito in Napels. 5 2
Uebl,
i8j
BROODZETTING voor de STAD LETD'EN,
Ingaande Maandag den 7 6 Augustus 1841.
Maximum van den prijswaar niet bovenmaar -wel benedenzal mogen worden ver
kocht, ingevolge Koninklijk besluit, van den 25 January 1826, QStaatsblad N°. 5)
en de dispositie van II. H, Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland, van deu c December
lSa8, CProvinciaalblad N°. 161O
Het Roggebrood, van zuivere rogge gebakkenwegende 3 Ncd. ponden, op 36' cents.
Een pond vijl' oneen.op
Het Tarwebroodbeste soortwegende een Nederl; pond, op
Vijf oneen, op
Het Fransehbrooivan een Nederl. pond, op
Vijf oneen, op
Het Huisbak, wegende een Nederl. pondop
Vijf oneen, op
Het minste soort of zoogenaamd krop uit dc zak, van een Ncd. pond. oó
Vijf oneen, op
Alles gebakken overeenkomstig art. 2 van het Reglement op het Bakken en Verkoo-
pen van Brood, gearresteerd den 20 January 1840.
Leydenden 12 Augustus 1841.
Burgemeester en Wethouders der Stad Leyden,
J, G. de met.
Ter ordonnantie van dezelve,
v. puttkammer.
18
34
17
34
17
30
al
13
Getrouwd:
Leyden
12 Augustus 1841.
STEPHn. CRAMER, M. D.
van Demerary, en
C. E. M, SWAANENBURG.
Heden avond is voorspoedig bevallen van een ZOON, D. M. van
den BRAAK, hartelijk geliefde Huisvrouw van
Leyden, 14 Augustus 1841. H. S. COEBERGH.
Algemeenc Kennisgeving,
Verkooping ter Rolle van Geregtelijke Uitwinning bjj de
Arrondissements Regtbank te Leyden.
Op Dingsdag den 21 sten September 1841, des voormiddags ten Elf nre,
zich ter teregtzitting van voormelde Regtbank, in een der vertrekken van
het Raadhuis aldaar, worden overgegaan, aan de meestbiedende of hoogst-
mijnende tot de Verkoop en toewijzing van:
Een HUIS en ERVE, staande en gelegen binnen het Dorp Sassenheim,
geteekeud met N". 105 en bij het Kadaster onder Sectie A, N°. 863,groot
1 Roede 65 Ellen, helend ten N. W, en N. O. JAN SCHENK, ten Z. O.
de Dorpstraat en ten Z. W. HUIBERT van BOURGONDIEN. Welk Huis
en Etve, is in beslag genomen ter requisitie van den Heer CORNELIS
van der BREGGEN, Partikulier, wonende te Leyden, voor wlen ten
dezen domicilium wordt gekozen, ten Kantore van den Heer F. BOOY Fz.,
Procureur bij de Arrondissements Regtbank voormeldwonende aldaar op
de Haarlemmerstraat, die in deze voor den Requirant zal occnpeeren; en
ren Lasten van CORNELIS DANIEL van GOEVERDEN, Schilder en
Clanenmakerwonende te Sassenheim in N°. 105.
F. FOOY Fz., Procureur.
Bij Acte op den 27 Julij 1841voor den Notaris ANTHONY WIJN
STROOM en Getuigen binnen Leyden gepasseerdbehoorlijk Geregisteerd,
is tusschen de Heeren CORNELIS WIJNNOBELen PIETÉR van GEER,
beide wonende ie Leyden, eene VENNOOTSCHAP voor gemeenschappe
lijke rekening aangegaan tot het SPINNEN van GEKAMDE WOL, het
bereiden van WOLLEN MANUFACTUREN en {hec fabriceren van GE
BOEIDE WOLLEN GOEDEREN, onder de Firma van WIJNNOBELen
van GEER, waaruit blijkt, dat dezelve is aangegaan voor eenen onbepaal.
den tyd en aanvang heeft genomen den I. Mei 1841; dat de Vennooten te
zamen en ieder afzonderlijk beiast zullen zijn met de werkzaamheden en
het beheer der zaken, doch dat alle Geldopnemingen en Schuldbekentenissen
door belden gedaan en geteekend moeten wordenen dat bjj overlijden (be
houdens de in het Contract gemaakte bepalingen) van een dei Vennooten,
de Maatschap za! worden ontbonden. Geschiedende deze bekendmaking ter
voldoening aan Au. 28 Wetboek van Koophandel.
Door toeval is te HUUR een HUIS, staande In het best gedeelte
der S.ad Leiden, voorzien van onderscheidene Behangen Kamers en
verdere Commnditeiten om terstond te aanvaarden; hetzelve is te be-
vrigen by Js. PLANJER, Aannemer aldaar.
PUBLIEKE VERKOOPING.
De Notarissen J. P. van KLINKENBERG DOZY en A. B. BARKEY
Nz.te Leyden, zullen, op Donderdagen den igden Augustus provisioneel,
en den 2oen September 1841finaal verkoopen in het Heeren Logement aan
den Burg binnen Leyden, telkens des voormiddags ten elf ure precies:
Ruim 42J aandeelen in de AMBACHTS HEERLIJKHEID Gorstn, Aan
wassen enz., van Cromstrijen, met al derzeiver Praeëminentiën en geregtig.
heden gelegen in de Gemeente Numansdorp, gezegd de Buitensluis.
De helft in T'T aandeel of part in de Gorten, Dijken Rietvelden, Aan
wassen en Piastiendenonder ae Gemeente Goudswaardgezegd de Koow
ijk-, en eene uitmuntende BOUWMANSWONING met HEERENHUI-
zInG, SCHUUR, ERF en verder getimmerte, mitsgaders 49 Bunders, 47
Roeden en 21 Ellen extra goed BOUW- en WEILAND, staande en gele
gen binnen de Gemeente Numansdorpgezegd de Buitensluis, alles in de
Provincie Zuid-HollandArrondissement Dordrecht.
Breeder bij aangeplakte Billetten omschreven.
De voorschrevene perceelen zulten dagelijks kunnen worden bezigtigd.
Zijnde inmiddels nadere Informatiën te bekomen ten Kantore van voor
noemde Notarissen en bij den Heer VLIELANDER, Burgemeester aan ie
Buitensluis, voornoemd.
Bij de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZOONte Leyden.
