A'.isio.
LEYDSCIIE
WOENSDAG,
^gg?
c o D R A n f
'ïs AUGUSTUS.
NEDERLANDEN.
Let den, il Augustus;
ÏWen meldt 'uit 's Gravenltage vin den loden dezerr
'"Heden middsg heeft Zijne Mij-, de helft van de leden der dubbele Tweede
*amer ten diner genoodigd. Morgen zal de itldere helft bij Zijne Maj. dineren;
Heden heeft de Tweede Kamer eene zitting met gesloten deuren ge.
'houden. In dezelve is beraadslaagd over het ontwerp van a'drek aan den
'Koning. Onderscheiden leden hebben ér op aangedrongen dat er in het adres
nog eene zinsnede zon worden Ingelascht, om te doen blijkendat de Kamer
meerdere veranderingen in de grondwet verlangde en dat zij het er voor hield,
dat zij het regt had, om daartoe strekkende voorstellen te doen. De ijverige
pogingen van den hee"r Thèrbecki en anderen hébben niét gebaat; zeventien
tegen a even en tachtig leden hebben dat gevóélen slefchts voorgestaan. Intus.
achen blijkt hieruit nog geenzins, dat het bedoelde gevoelen slechts door
zeventien leden wordt aangekleefddaar er eenigen waren, die, hoezeer vaii
het zelfde gevoelen zijnde, de noodzakelijkheid niet inzagen, om een en
ander in het adres te plaatsen.
ïlet aangenomen adres is aan de Eerste Kamer toegezondendie morgen
deswege beraadslagen zal. Woensdag of Donderdag zal het den Koning
worden aangeboden.
Morgen zullen de afdeelingen der Tweede Kamer over het door vier
buitengewone leden gedane voorstel, houdende eene verandering in het regie
ment van orde der Kamer, onderzoeken. Door de voorstellers is de volgende
memorie tot toelichting van dat voorstel, aan de Kamer onderworpen:
De voorstellers, buitengewone leden, de verbalen van de afdeelingen der gewone Kamer
over de herziening der grondwet gelezen hebbende, vonden het hoogst inoeijclijkzon
'niet onmogelijk, daaruit óf een hesluit nimrent dè denkwijze van de meerderheid af fe
leiden, óf er de bouwstoffen van een algemeen verslat, door artikel 109 der grondwet
gevorderd, in re vinden. Zij vreezen, dat deze zwarigheid bij de tegenwoordige zóó
talrijke vergadering dubbel zal drukken. Men zal, vreezen zij, in de nieuwe verbalen
slechts tweede lijsten van bijzondere gevoelens verkrijgen Uc raadnlegina dt'r Kamer
zal daardoor, huns inziens, zonder vrucht worden verdeeld en gerekt: Het zal nier doen
lijk zijn, uit zóó verschillende advijzen een algemeen verslag zamen ie stellen; een alge
meen verslag namelijk, zou als de grondwet het schijnt te verlangen en ieder collegïe'hét
vóór de gezamentlijke deliberatie behoeft.
In zulk een verslag toch schijnen twee eigenschappen onmisbaar: 1». dat hét aan de
vragen en redenen, waartoe de discussie in de afdeelingen heeft geleid, eene eenparige
uitdrukking geve; en 2°. dat het middenpunt en leiddraad tevens voor de publieke dis
cussie der aanhangige ontwerpen worden kunne; weshalve de grondwet nok hij art. log
voorschrijftdat over het algemeen verslag dooi; de Kamer inoet worden geraadpleegd.
Het is uit dien hoofde, dat de voorstellers hij art. 1 in overweging geven, de Voorzit
ters der afdeelingen van het opmaken van officiële schrifielfke verbalen der raadplegingen,
■*in de afdeelingen gehouden, te ontslaan.
Het is natuurlijk, dat hun moet vrijgelaten zijn, uit de raadplegingen voor zich op 'te
leekeneu, wat zij goedvinden. De voorstellers meenen ook, dat hét ieder lid éenef af-
•dceling moet blijven 'vrijstaaneene schriftelijke nota tot verklaring van zijn gevoelen
aan den Voorzitter zijner afdcclilig over te leggen. In het algemeen verslag echter
dit spreekt, volgens de nieening der voorstellers, van zelf kunnen niet de individuele
advijzen van de leden der afdeelingen als zoodanig, maar slefchts de uitkomsten van liét
gemeen overleg der centrale afdecling, worden opgenomen.
Ten slotte van het iste artikel wordt voorgesteld, dat de Presidenten dér afdeelingen,
Zich vercenlgcnde om het algemeen verslag up te tinkenhet stellen van dit verslag aan
een hunner opdragen; terwijl i.ainclfik htt beramen het werk moet rijn van gemeen over
leg, schijnt liet opicekentn der uitkomst dé taak te moeten wezen van een individu.
Artikel 2 Verlallgt, dat het verslag, in het vorige artikel vermeld, door den gekozen
rapporteur opgesteld, zal worden gedrukt, in tot onderzoek verzonden, zoo aan'de Re
dering als aan de leden van de Kamer,
Aan de eetsieter bivórdenng van het gemeen overleg, en om dezelve in de gelegen
heid te stellen, om btj jnehiorien of bij inoude der Ministers, volgens het slot'van'dit
artikel, ter vergadering der Kamer te noodigen, of op al zoodanige wijze als zij zal ver
kiezen, alle die inlichtingen, vertoogen en wat zjj zal goedvinden, aan de Kamer mede
te deelen ,:die ter zilke noodig of dienstig zullen worden geacht.
F.n aan de laatsteu, om hun rijd en gelegenheid ie gunnen, om dat ontworpene verslag
wel te overwegen, de juistheid en volledigheid van hetzelve te beoordecleu, en aan de
beraadslagingen daarover deel te nemen.
Die beraadslaging moet, vol6ena het laatste gedeelte van bet tweede artikelplaats
vil den in comltd-generaal
Niet zonder aarzelenzij» dt voorstellers er toe gekomendaartoe een comiti-generaal
re kiezendaar zij zeer nuode daarvan genruik zien inaktlien overtuigd zyndat open
baarheid het element dezer vergadering is, en, zoo veel inaar immer mogelijk, alle nare
handelingen in het openbaar moeten plaats Vinden.
Zij hebben echter gemeend daartne te moeten besluiten, eensdeels al wederom ter be
vordering van bet gemeen overleg met de Regering reden waarom de Ministers tot het
bijwonen dezer vergadering worden verzocht; anderdeels oin abu de leden de beste ge-I
legenheid te geven, om hunne aanmerkingen op het ontworpen verslag in het midden ie
brengen, eindelijk en wel voornamelijk, ofndat die beraadslaging niet anders kan wordVn
beschouwd, dan ais eene voorezetting VSn het werk der afdeelingèn, die steeds met ge-
slorene deuren arbeidentot dit werk komen dan alle de afdeelingen te zatnenen alle
die afdeelingen vereenigden met geslotene deuren haren arbeid vdttboijei.devormen een
comité generaal.
Het derde artikel van het voorstel zal bij vergelijking met art. 109 der grondwetwor
den bevonden de juiste 'uitdrukking Van hetzelve te zjjn.
Dat artikel toch vordert een algemeen verslag uit naam der onderscheidene afdeelingen
uitgebragf, gesteld ten onderwerpe van de raadplegingen of beraadslagingen def Tweede
Kamer om te kouten tot het aanremen of niet aannemen van een voorstel dts Konings;
va juist bet verkrijgen daarvan heeft dit derde artikel des voorstels teil doel.
Wanneer men nu dit voorstel wil vergelijken met de artikelen 107 en 109 der grond,
weten art. 4 en 5 yap het reglement van ordedan zal men bevindendat het met de
grondwet in mets strijdig is, nbaar integendeel tot bet opvolgen der grondwet terug voert
bit dat het van het reglement van 01de slechts weinig verschilt.
Art. 107 der grondwet vordert 'overweging in de afdeelingen, en deze overweging wordt
bij art. 2 van het voorstel verlangd.
Het reglement van orde vordert het opmaken van het besluit iter meerderheiddoor de
grondwet niet gel'ischtin het voorstel niet genoemd.
liet gebruik is van dit voorschrift van bet 'reglement van orde, naar het schijnt, pe-
heel en sedert lang afgewekenzoodat er eene reeks van antecedenten bestaatmet dat
Voorschrift van hét reglement van orde in strijd.
Art. 109 der grondwet vordert eene beraadslaging over een algemeen verslag, uitge-
bragt uit naam der onderscheidene afdeelingen.
Dat verslag kan, volgens de grondwet, van niemand anders verwacht en verlangd wor
den, dan van eenen der voorzitters van de afdeelingen of van die voorzitters te zamen.
Art. 5 van bet regiement van orde wil bet opmaken van dat verslag hebben opgedra
gen aan den Griffier.
De ontwerpers van dit voorstel hebben gemeend meer aan het verlangen der grondwet
ie beantwoordendoor de bepaling in hun ï'stt artikel vervat.
Zij onderwerpen dit alles gaarne aan bet wijzere en meer verlichte oordeel vak' hunne
Wtggfcachte medeleden dezer buitengewone vergadering van de Tweede Kamer der Statcn-
Gencraal, zonder etnige afschaffing of wijziging van hét reglement van orde dezer Kaïneé
te verlangenmaar alleen met het oogmerk om voor deze buitengewone vergadering
tenen anderen weg tijdelijk te berroeven.
Van den 11 singultus. Naar men nader verneem: was het, in de zitting
van de Tweede Kamer met gealoten deuren van giaceren, niet zoo zeer de
bedoeling van den heer Thorbecke en andere leden, om ii her adrea eene zin
Jnede re plaatsen, waarin bepaaldelijk wierd uitgedrukt de bevoegdheid der
duhbele Kamer, otu wijzigingen in de grondwet voer tê stellen, of dat hare
wensch tot het opnemen van meerdere veranderingen in dezelve werd uitge
drukt; maar wé! eenige woorden, die in de verte daartoe aanleiding konden geven.
Over het voorgestelde amendement dat dus eigenlijk niets beslisteis niet
afzonderlijk gestemd, maar wei Over hét adfes in deszelfj geheel, zoo als
het lag. Uit den tegenstand der zeventien leden, is derhalve niets hoege.
raam af te leidén.
Ter gelegenheid van de beraadslagingen over het adres, hebben vele Ie.
den der Kamer hun verlangen te kennen gegeven, dat er meerdere wijzi
gingen, dan de voorgeitelde, in de grondwet zouden worden gebragt en
moeten eenige leden, die vermeenden, dat ue dubbele Kamer geenszins du
betroegdheid had, om daartoe vooritellen te doen, den wenach geuit heb-
ben, dat de Tweede Kamer, in hare aanstaande gewone vergadering, die
daartoe strekkende voorstellen zou doen. Naar tnett verneemt moet onder
anderen de heer de Kempenaar zich tegen dat gevoelen verklaard hebben. Te
regt zeide die kundige Afgevaardigde, dat het jaarlijks wijzigen van de grond
wet geenszins te passé kwam; dit het Staatsverdrag daardoor op losse schroe
ven zou worden gesteld; en dat, wanneer het waar mogt zijn, dat er meer.
dele veranderingen noodzakelijk waren, hij het wenschelijk achtte, dac de
zelve zoo spoedig mogelijk wierden aangesteld.
Sommmige leden der Kamér zjjn van oordeel, dat der dubbele Kamer
niets anders te 'doen overblijft, dan oe wets-ontwerpen in de afdeelingen te
onderzoeken; dat hare wenschen of bedenkingen dadelijk tot een algemeen
verslag moeten worden opgemaakt; en dat vervolgens op dat verslag de ai.
gemeene beraadslagingen behooren te Worden gehouien. Zij vermeenen
alzoo, dat de dubbele Kamer alleen te beslissen heeft de vraag: zijn de
vastgestelde wijzigingen wenschelijitnuttig en noodzakelijk Wordt derzelver
aanneming of verwerping in het algemeen belang gevorderd?
De Staats-Cnurant vin heden bevat een Koninglijk besluit van den
ioden dezer, bepalingen inhoudende omtrent het getal leden, vereiscltt toe
vestiging der instellingen van levensverzekering. Dit getal wordt voor iedere
cp zich zelve staande afdeeliog op minstens 500 personen bepaald.
De Minister Van Marine en Koloniën heeft ter kennisse van de belang
hebbenden gebragt, dat door hemtelken Woensdag, des voorm ddags ten
elf ure, aan het lokaal van het Departement van Kolomen op hec Plein,
zullen worden ontvangen, diegenen, welke hem in zijne voormoide betrek,
king verlangen te sprek'eh.
Zijne Maj. heeft bepaald, dat de cadets der Koningrijke Militaire Aki-
demie, die, na volbragte studie en afgelegd voldoend cxatnen, tot tweede
Luitenants bij de wapens der artillerie, of van de genie en der sappeurs
voor de dienst in Oost-Indië, zuiled zijn benoemd, in de gelegenheid zullen
worden gesteld, om vóór hun vertrek naar hunne bestemming, ongeveer één
jaar, practische bekwaamheden op te doen.
Dezer dagen I's de lieer C. J. Portman, kunstschilder te Amsterdam,
toegelaten cot H. K. K. H. de Prinses van Oranje, ten einde aan Hoogstóe-
zelve als een geschenk van den heer si. van der Hoop, belast met de zorg
voor het onoerhouc enz. van het bekende verblijf van wijlen Czaar Peter den
Kei Sten te Zaandam, over te brengen eene door dezen verdienstelijken kunsc,
schilder vervaardigde schilderij, voorstellende het bezoek van Z. K. H. deii
Grootvorst-Troonopvolger van Rusland van gedichte woning, tijdens Hoogst -
deszeifs jongste bezoek in Nederland. Met erkentelijke belangstelling heefc
Hoogstdezelve dit kunststuk aanvaard en daarover hare cevredenheid aan den
overbrenger re kennen gegeven.
H. K. H. Mevrouw de Prinses Frederik der Nederlanden is voorleden
week van Ems op het Huis de Paauw teruggekeerd.
Den 26 Augustus zal op het Gemeenelandshots van Riiniand, halfweg
Haarlem en Amsterdam, door de Commissie van beheer én toezigt over de
droogmaking van het Haarlemmer Meer, ter bevordering dier droogmaking;
bij inschrijving èn opbod worden aanbesteed: i". het graven van dering.
vaart, het opwerpen van den ringdijk en het maken van nieuwe kaden, tus-
achen het Lutkemeer en de kom achter de haltwegsche sluizen, door hec
buitenland van Raasdorp, den Osdorper BovenwegkChenpolder en Polanen
mitsgaders het dtgten van den nrond van het Lutkemeer, en 2°. het maken
van eene draaibrug en vijftien vaste jaagbmggen in de jaagpaden langs hec
Zuider- er Noörder-Spaarne.
De Ingenieur Di'etz te Utrecht heeft eeiie machine uitgevonden, oni
het Haarlemmer Meer uit te malen, welke uitvinding hij ter kennis van hec
Gönvernemenc heeft gebragt. Dezelve bestaat in een apparaat of wtter-
wérktuig, heiwerk door eene stoommachine met twee stoomketels in werking
wórdt gebragt. De machine worot op een pont of plat vaartuig geplaatsc
eb naar goédvinden naar het voordeeligste punt des meers gevoerd. Deze
stoommachine heeft 30 paardenkracht, waardoor eiken dag 100,000 kubiek,
ellen water wordt uitgemalen. In zijn voördragt zegt hij: „Aangenomen;
oat de oppervlakte van het Haarlemmer Meer is 18,000 morgen en vier el.
len diep, dan bedraagt de watermassa 720,000,000 kubiekellen; hierbij ge.
voegd circa 50,000,000 kubiekellen water van regen tn welwater, aijdati
zal de geheele massa 770,000.000 kubiekellen water zijn. Hiertoe zijn noo.
dig 10 machines, ieder van 30 paardenkracht. Eene machine schept per dag
100,000 kuhiekellen, dus :o machines 1,000,000 kubiekellen water. Er
zouden 800 dagen noodig zijn, oni de watermassa van 770,000,000 kubiek,
ellen, hetwelk zich in bet Haarlemmer Meer bevindt, weg te malen. Dé
kosten van de stooiD- en witermathines, als ook van de steenkolen en de
noodigé werklieden, bereken ik aldus:
Eene machine met toebehooren kost f30,000, dus 10 machines 300,000
Aan steenkolen per dag 500, dus in de 800 dagen - 400,000
60 werklieden; ieder man verdient per dag ij gulden, de 60 man
kosten per dag ƒ50, dus in de 800 dagen *- yz.ooo
Voor kantoor- en administratie-kosten - 25.000
Somma ƒ797,000.
Deze stoom- en water-machines hebben het voordeel, dit zij niet alleen
voor het droogmaken van het Haarlemmer Meer, maar dsarna Ook op alle
andere plaatsen of méeren kunnen worden aangewend. De heer Dietz, ge
heel Zeker van zijné uitvinding, biedt zich aan, om eene witertbachine mee
hare toebehoorën vóór eigene koscen te latèn maken, èn twijfeic niet of de
Commissie zal zijn voorstel aannemen.
Hare Mijt de Keizerin van Rusland, vergezeld van hare Doorluchtige
dochter, de Prinses Olga, is den sdeu dezer des avonds om 9 ure te Daröï.
stade aangekomen.
