dering'en diep omrag voor'hef-Opperwezenin «rille verwachting het einde afwachtten, wat uit dit vreesselijk natuurverschijnsel moest geboren worden: 24 uren lang hield deze verwoestende uitbarsting aan, en eindigde met een angst verwekkend geraas onder den grond, dat de allerbenaauwdste inwo. ners deed vermoeden, dat de grond onderhen zoude wegzinken. Doch met den schrik kwamen zij er af: de berg zweeg den volgenden dag tegen 4 ure des namiddags, en liet nu en dan eene kleine hoeveelheid rook opstij. gen; hetwelk echter de inwoners niet gerust stelde, aangezien deskundigen verhaalden, dat de eruptiën na de aardbevingen plaatsvinden, zoodat hier eene geheele tegenstrijdigheid plaats vond; en waarlijk, dit vermoeden is in geenen deele ongegrond geweest. Ook moet ik hrer trog bijvoegen, dat ge. durende de eruptiën, het gedruisch onder den grond zoo hevig was, dat twee naast elkander staande menschel) met geene mogelijkheid elkander kon. den verstaan. Een ieder gevoelt en beseft, in welk een" doodsangst deze beklagenswaardige inwoners van bet ongelukkige Ternate gedurende dien tusschentijd hebben verkeerd. Eaten wij eenige dagen in stilte voorbijgaan, en de werking van den krater gadeslaan, welke na den 4 Februarij 1840 steeds rookende bleef. Nu en dan bespeurde men des avonds een' sterken gloed Uit der vulkaan; aardbevingen werden niet gevoeld, en men dacht waarlijk van dezelve verschoond te blijven, dan, helaas! deze hoop werd op eene vreesselijke wijze verijdeld. De voor Ternate's inwoners zoo aller, noodlottigste dag van den 14 Februarij 1840 brak eindelijk aan; des nachts ten I2± ure hoorde men een sterk gedruisch en gedreun, komende van en gaande naar den berg, opgevolgd door eene ligte trilling van den grond, welke van oogenblik tot oogenblik heviger werd, en de niets vermoedende inwoners, ais ware het, door Gods stem uit de zachte armen van Morpheus wekte. Weinig lette men op deze ligte schokken, onder menschen, die aan deze natuurverschijnsels gewoon wafen; maar, helaas! van lieverlede werden de schokken al heviger en heviger, ten gevolge waarvan de mees. ten hunne woningen ontvlugtten. Ten 3! ure, in den nacht, onder eenen allerhevigsten stortegen, gevoelde men eenen schok, waardoor menschen «n woningen instortten; op verschillende plaatsen opende zich de aarde, en sloot zich weder even snel. De beweging van den grond was even goed te vergelijken bij de golving der zee; niets bleef onbeschadigd, en den 15 Februarij 1840, ten 10 ure des voormiddags, scheen de natuur in hare volste woede te zijn: een allerhevigste schok deed zich gevoelen: menschen en vee, alles vluchtte in krampachtige doodsangst naar de water, zijde, bezette alle de daar liggende praauwen: rang en stand werd niet in aanmerking genomen; de angst van velen was zoo groot, en vooral der vrouwelijke sexe, dat sommige tot verre door het water baadden, om een vaartuig te bereiken, ten einde niet welligt hun graf tuischen de zich van tijd tot tijd openende aarde te vinden. Allerbeklagenswaardig was hun toe- stand, en te meer nog, toen de natuur geheel scheen uitgewoed te hebben, de arme inwoners van hunnen schrik en benaauwdheid eenigzins waren terug gekomen, en het oog sloegen op de plaatsen, waar eenige oogenbiikken te voren hunne tot alle gemak ingerigte woningen gestaan hadden. Nu eerst gevoelden die brave, gulhartige en zoo gastvrije bewoners van Ternate, dat zij alles hadden verloren; naakt en bloot stonden zij bijeen vergaderd als in stomme gevoelloosheid: hunne bezittingen waren verwoest, en allerkost- baarste specerijen en andere menigvuldige producten onbruikbaar en onder puin begraven; geen stuk huisraad is verschoond gebleven, en niet één stee- nen huis, op geheel Ternate, is blijven staan. Ja, zelfs het fort Oranje, dat gedurende twee eeuwen de verschillende aardbevingen heeft getrotseerd, moest voor deze woede bezwijken, en hiermede was de welvaart en het belang van Ternate voor ons Gouvernement geheel verloren. De particu. liere schade wordt berekend op f 900,000. De aardbevingen werden ook op Gilolo en Tidore gevoeld, doch zonder eenige schade te hebben aange- rigt; mede moet hierbij nog worden opgemerkt, en de goedertierene hand van het Opperwezen erkend worden, dat niet één menscheltjk wezen door deze alles verwoestende ramp het leven heeft verloren. In den aanvang waren de aardschuddingen gering, en namen van lieverlede in hevigheid toe, waardoor deze arme menschen tijd hadden zich in persoonlijke veiligheid te stellen; wtren de schokken dadelijk zoo hevig geweest, als die van3Ïjen de puinhoopen gevonden hebben. De meesce en voorna'amscen'zullen gewis dit eiland verlaten, en elders een nieuw bestaan zoeken. Welke plannen het Gouvernement met Ternate zal hebben, moet de tjjd leeren. A E G Y P T E. Ten sinzien van den opstand in Syrië, waarvan wij reeds melding gemaakt hebben, bevat de Oostenrijksche Beobachter den volgenden brief uit Alexin, drie van 19 Junij: De opstand in Syrië breidt zich gedurig verder uit en ai de tot nog toe tegen dezelve gebezigde middelen zijn vruchteloos gebleven. De gezament. lijke bergvolken, van Gaza tot Aleppo zijn, zoo als men zegt, in oproer, Beyrut en Tripoli door de opstandelingen naauw gedrongen, volgens sommige hoezeer nog onbevestigde geruchten zelf door hen bezecen Soliman-Ptcha in hunne handen gevallen zijn. Mehcmed-Ali weêrspreekt wel is waar die geruchten ten stelligste; slechts de Maroniten, beweert hij, zijn in staat van oproer, zij hebben slechts 4000 geweren, Druzen en Napluziërs zijn bereid tegen hen te veld te trekken en Soliman-Pacha bevindt zich met vijf regimenten Infanterie en een regiment cavalerie tnsschen Saida en Beyrut. Desniettemin ziet men uit de aanstalten, welke Mehcmed-Ali maakt, dat hij de zaak als zeer ernstig beschouwt, ja men gelooft zelfs,dat hierin misschien en niet in CAturw-Pacha's verwijdering uit het Groot-Vizierschap, de reden zijner jongste voorslagen aan de Porte, betrekkelijk het terugzenden der Turksche vloot, gezocht moet worden. Twee linieschepen, vijftien fre gatten en corvettenmet 10 a 12,000 man landingstroepen aan boord, heb. ben bevel bekomen om onverwijld naar de Syrische kust onder zeil te gaan. De twee linieschepen, vier fregatten en eene corvet hebben reeds gisteren morgen deze haven verlaten; de overige moeten in den loop van heden vol gen. Menig een twijfelt, of het zelfs met deze middelen den Ai;ypte naren gelukken zal, eenen opstand te dempen, die ditmaal veel uitgebreider en hardnekkiger schijnc te zijn dan immer te voren, alzoo de bewoners der provinciën, waarin dezelve zijnen oorsprong en hoofdzetel heeft, in den hoogsten graad tegen de dwingelandsche heerschappij, die op hen drukt, verbitterd zijn. Inderdaad zijn de berigten over den toestand dier provincie zoo ijzigwekkenddat het uitbersten voor den tegenwoorcligen opstand aan niemand onverwacht is voorgekomen. In een dezer berigten leest men: De Emir Beschir (Vorst der Druzen} smeekt om verligtigting voor het door belastingen, dwangdiensten, leveringen in nacura en geld-afpersingen van allen aard ter neder gedrukte volkdit zijn smeken wordt voor zwakheid genouden en in plaats aan eenen vriend te bewilligen, wat hij met billijkheid verlangt, zendt men Arnauten en Bedouïnen tot het doen van exectuien in het land, waar zij de vruchtboomen omhakken, zijdeteelt-hutten onderst boven ruk ken, het te veld staande graan in brand steken en alles, wat de wapenen voeren kan, met woest geweld wegslepen. Men zou van overdrijving be schuldigd worden, wilde men bijzondere voorbeelden van deze gruweltoo- reien aanvoeren. De ruime vlakte van Coelosyrie, de dalen van Pekka en Esdraelon zijn reeds lang zonder hinden om dezelve te bebouwen; menschen en vee zijn weggedreven en de landhoeven staan ledig. Thans worden ook de vreedzame woningen der Maroniten met hetzelfde lot bedreigd. Men eischte achterstallen, die reeds kwijt gescholden en afgeschreven waren, en op de weigering om aan deze vordering te voldoen, wil men tot ontwape. ning der inwoners overgaan. Hierop volgt hardnekkige wederstand van den kant der Maroniten en de gewone harde behandeling van den kant der /Egyp tische Regering. Dit is de oorsprong vsn den Maronltën-opstindaan trol. ken zich weldra de overige bergvolken aangesloten hebben, en die titans tot eene uitgebreidheid gekomen is, welke met regt den Onderkoning de grootste bezordheid inboezemt. RUSLAND. Be Generaal Perovsks krijgs-Gouverneur van Oremberg, die het bevel gevoerd heeft over de mislukte expeditie naarChiwa, welke sedert naar 'Oremburg teruggekeerd is, bevindt zich thans te Petersburg. Volgens bevel des Keizers zullen de uniformen van wijlen Koning Pre. derik IVilhelm van Pruissen hij het grenadier-regiment der garde, hetwelk zijnen naam draagt, bewaard blijven. Dienvolgens Zijn gemelde, met pleg. tigheid uit de Pruissisehe Staten afgehaalde uniformen, den 7 July mede piegtstatiglijk door een detachement van het corps ontvangen, naar Krasnu. jeselo aan het regiment gebragt en zullen vervolgens, na het opbreken van het kamp, In de kerk van het grenadier-regiment bewaard worden. Volgens de jongste, met het eind van het jaar 1839 gedane telling, bedraagt <ie bevolking der stad Moskau thans 349,068 zielen. Öe graanoogst in Polen geeft zeer goéde vooruitzigtenhetgeen voor dat land zeer voordeelig kan Zijn, aangezien in vele streken van Rusland een misgewas té duchten is. Van de Poolsche grenzen Uroédt onder dagteekening van 11 Julij het Volgende geschreven: Tijdens zijn verb ijf te Warschau, moet de Keizer zich met Vorst Paske- wilz veel onderhouden hebben over de aanstaande militaire operatien in hec Oosten, en men is van meening, dat dé veldtogt van dit jaar, waartoe on gewone toebereidselen gemaakt worden, in meer dan een opzigt beslissend zal zijn. Indien het waar is, zoo als mén verhaalt, dac Vorst Paskewit* tot opperbevelhebber der armee van het zuiden bestemd is, dan blijkt daaruit, dat deze krijgstnagt eene bestemming van meer gewigt heeft, dan de bestrij. ding der bergvolken. Het is veeleer waarschijnlijkdat zoodra de Turksche zaak eenigzins eene beslissende wending genomen zal hebben en van een minder dreigenden aard geworden zal zijn, een aanziénlijk Russisch leger niar Mtddel-Azie zal opbreken, deels om de roovervolken te tuchtigen, deels ora den invloed der Engelschen, die zich meer en meer naar het Noor den van Indie uitbreidt, tegen te gaan; want, verzuimen de Russen thans, nu het nog tijd is, zich in Middei-Azie te doen gelden, dan zou het weldra te laat kunnen zijn, vermits de Engelsche agenten geene middelen ontzien, om Ruslands inzigten in verdenking te brengen en alle de volksstammen vatt Kabulistan tot aan de Circassiers en Lesgniers toe in een algemeen verbond tegen de Russen trachten te vereenigen. Thans pogen zij den Shah van Perzie in allerlei ongelegenheden te wikkelen, ten einde hem te noodzaken, Zich in de armen van Engeland te werpen. De staatkunde der Engelschen in Zuid-Azie is sluw en berust op een zamehweefsel van kunstenarijenmaar de Russische staatkunde ia niet minder geslepen, en ofschoon zij in Wets- Europa de houding aanneemt van slechta verzoenend te werken, ja zelfs, ten aanzien van het in zijnen trots vaak kortzigtige Britsche volk, zich nu en dan den schfln laat welgevallen van bedrogen te zijn, zoo geschiedt die slechtsom des te zekerder te werken en in stilte de meest afdoende maat regelen voor te bereiden. Uit de dagbladen is het reeds bekend, dat Keizer Nico/aas te Krasnojeselo is aangekomenalwaar thans een groote krijgsraad wordt gehouden, waartoe verscheidene der bekwaamste Generaals bijeen ge roepen zijn. Naar men zegt, zal de Keizer, tusschen den 20 en 25 dezer maand, naar de Zwarte Zee vertrekken, en dan zou Vorst Paskewitz gelijk, tijdig zich mede derwaarts begeven. SPANJE. Nadere berigten uit Barcelona bevestigen, dat Wegens het niet voldoen van de Koningin aan de begeerte van Espartero, deze zijn ontslag uit zijne betrekkingen genomen heeft. De onderscheiden Fransche dagbladen redene ren over dezen stap van Espartero zeer verschillend. Het Journal des Dibats zegt er onder anderen het volgende van: Smni» ic .an bar ninH- van ziineU hurver—nnrlov. De corutttiuionele partij heeft met geduld en volharding die taak vervuld, welke des te zwaarder was, omdat men niet alleen tegen eenen geduchten vijand had te strijden, maar ook tegen beginselen van ontbinding in den eigen boezem. Die staat kundige hartstogten en die zaden van tweedragt, welke aan den voortgang der constitutionele zaak in den weg stonden, werden evenwel nog bedwongen door de noodzakelijkheidom zich tegen den gemeenschappelijken vijand te vereenigen. Die noodzakelijkheid heeft thans opgehouden en Spanje gaat een tijdvak van beproevingen te gemoet, veel gevaarlijker dan het vorige; aan hetzelve blijft over, om vernieuwde kracht te geven aan het beginsel des gezags, zoo zeer geschokt door burgerlijke oneenigheden, het vooruitzigt eener langdurige Koninglijke minderjarigheid, de noodlottige veranderlijkheid van miniiterien en het overwigt, hetwelk de militaire magt noodwendig in tijden van oorlog verkrijgtZonder eenigen twijfel heeft Espartero aan spraak op de erkentenis vin het Spaansch Gouvernement, zoowel als op die des lands. Door zijn geduld, zijne bekwaamheid en volhardenden moed, heeft hij meer dan wie ook bijgedragen tot het gelukkig einde van den bloe- digen oorlog, die Spanje verwoestte. Daarom vooral moet men het dei te meer betreuren, dat hij thans zulke roemrijk verkregen uitkomsten in de waag schaal schijnt te willen stellen. Zouden de vieijerijen der partijdie men de Ëxaltado's noemt, en de, wel is waar, verdiende, maar bedwelmende toejuichingen des volks, het andeis zoo kalme en heldere verstand van Espartero beneveld hebben..!,? De Koningin is door bet ontslag van haren veldheer niet aan het wankelen gebragt en heelt alzoo een nieuw blijk van hare gewone beradenheid gegeven. Men kan dit besluit niet anders dan goedkeuren. Omtrent den toestand der onderscheiden partijen te Barcelona, bevat een brief, vóór het verschil van de Koningin met Espartero geschreven, het volgende: De partij der heethoofdige!! exaltadosmaakt hier de minderheid uit; zij vindt haren voornamen Steun in de lagere volksklassenmaar worde door de Ayuntamiento, die in deze stad grooten invloed heeft behouden, openlijk voorgestaan en gertiggesteund. Daarenboven staat de genoemde partij tnet de geheime genootschappen in naauwe betrekking en telt zij vele voorstan ders onder het leger, waarin, nu de burger-oorlog geëindigd is, de geest van wanorde maar al te zeer ontwaken Zal, Aile wijze en verlichte mannen, de nationale garde en de gewestelijke raad behooren hier tot de gematigde partij. Het Hof en het Ministerie heb* ben zich sedert lang in dien geest verklaard en hebben het grootste gedeelte der bezetting dezer ttad voor zich, Espartero blijft, minder uit kracht van een aangenomen stelsel, als wel ten gevolge van zijn geheete karakterweife lende en dan naar deze, dan naar gene zijde overhellende. Zijne onmatige begeerte naar volksgunst k:n hem echter licht voor de exaltados partij doen kiezen. Hij beheerscht de toekomst maar al te zeer. De eerste Minister Perez de Castro verklaarde dezen ochtend op stelligen toon,dat de Koningin- Regentes de wet omtrent de Ayuntamientosden waren twistappel tusschen de beide partijenbinnen weinige dagen zal bekrachtigen. Den 23 Julij verhaalde men aan de beurs te Parijs, ofschoon men we gens het voorgevallene te Barcelona nog geene officiële berigten bij het volk kende, dat de Koninginnen in haar paleis werden gevangen gehouden, het Ministerie omvergeworpen was en de Ministers naar Frankrijk gevlugt waren. In hoe! ver dit alles wair zij, blijkt nog niet; zooveel is zeker, dat de telegraaph te Parijs onophoudelijk in beweging was en de Spaaniche schuld' brieven aan de beurs zeer gedaald waren.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leydse Courant | 1840 | | pagina 2