A0. 1839.
LEYBSCHE
N
C R 1 N Te
VRIJDAG,
JO
*J
27 DECEMBER.
NEDERLANDEN.
Leyden den 26sten December.
In den nacht van den ïgsten dezer trof de Regering dezer Stad het on
geluk van een harer Leden te verliezen. De Edel Groot Achtbare Heer
Pieter Cunaeus, Lid der Provinciale Staten van Holland, IVethouder dezer
Stad en Dijkgraaf van het Hoogheemraadschap van Rijnland enz., werd na
tene korte ongesteldheid doer oen doon aan zijne dierbare betrekkingen en
vrienden ontrukt, na gedurende eene lange reeks van jaren in veelvuldige
gaken tot het algemeen welzijn werkzaam te zijn geweest. Zijne goede
ook aan deze Stad bewezene diensten zullen in gezegend aandenken blijven.
Men meldt uit 's Gravennage van den 25Sten dezer:
Er worden verschillende personen genoemd, die bij de waarschijnlijke ver.
Vulling van de betrekking van Minister voor de Koloniën, in aanmerking
komen zullen. Daaronder wordtjgerangschikt Zijne Exc. de Secretaris van Staat
Baron van der Capelle.
Gisteren avond en heden tot dezen middag ten vijf ure zijn de afdee.
lingen van de Tweede Kamer der Staten-Generaa! vergaderd geweest over
het ontwerp der credietwet, hetwelk gisteren aan de Kamer is aangeboden.
De afdeelingen hebben dit ontwerp met de meeste naauwgezetheid en beza
digdheid onderzocht, doch tot derzeiver groot leedwezen en innigen smart
bevonden, dat hetzelve, zooals het is liggende, geheel onaannemelijk is.
Men heeft, naar men ons verzekert, hoofdzakelijk aangevoerddat men niet
begrijpt, hoe de Regering vermeenen kandat dit ontwerp de goedkeuring
der Kamer zou kunnen erlangen, daar hetzelve wederom op hetzelfde voor
stel nederkwam, hetwelk de Kamer met aigemeene stemmen had atgewezen,
ja het nog van bezwarender aard was. Immers de voordragt der Staatsbe.
grooting voor 1840, welke verworpen is, beraagt 56,378,(500.
■waarvan de Regering buiten beschikking gesteld had - 2,000,000.
zoodat er overbleef54,378,600.
Alsnu stelde men voor, voor acht maanden te erlangen de begrooting van
1839, die bedragen heeftƒ45.599,528.17.
•en voor het buitengewoon tot te staan- 15,030,000.00.
Te zamen 60,599,528.17.
Zoodat men zes millioenen meerder zou erlangen, dan eene begrooting,
die om derzeiver hoog,bedrag met aigemeene stemmen door de Kamer was
verworpen.
Al wilde men nu bij het bedrag der begrooting van 1839, ad. f 45,599,528.17.
nog het te kort van het Synd. voegen, ten beloopen van - 4,000,000.00.
dan nog moest de credietwet slechts bedragen f 49,599,428.17.
Eene andere hoofdaanmerking was het. dat de 1,200,000, als uitkeering
uit de geldmiddelen der Overzeesche Bezittingen voorkomende, onder de
middelen der begrooting voor den jare 1839, daarvan expresselijk was afge
laten, waardoor als het ware alle overweging of beschikking over de geld.
middelen der Overzeesche Bezittingen op eenmaal aan de Staten-Generaal
zou worden onttrokken.
Eindelijk heeft men geene reden gezien, waarom deze credietwet voor
8 maanden móest worden tot stand gebragt, en niet, zoo als bij vroegere
gelegenheden het geval is geweest, slechts voor zes maanden.
Men heeft echter in de afdeelingen verschillende voorstellen gedaan, no.
pens de grondslagen, welke bij eene vast te stellen credietwet moesten wor.
den aangenomen. Dezelve bestaan hoofdzakelijk hierin, dat men de crediet
wet wenschte tot stand gebragt te zien voor zes maanden; dat men verlang,
de, dat dezelve eenvoudig zou inhouden eene verlenging der begrooting van
1839, ten bedrage van ruim 45J millioen; en dat men voorts in den aanvang
des jaats 1840 zou beraadslagen over het verleenen van zoodanige verdere
buitengewone behoeften als de Regering zou vermeenen voor de zes eerste
maanden van 1840 noodig te hebben, en tevens over de middelen, om daarin
te voorzien; terwijl men voorts de toezegging verlangde, Jat, gedurende de
'zes maanden, waarover de credietwet zou loopen, de grondwet zon worden
herzien, publiciteit der financien als een der grondslagen, daarin opgenomen,
het Syndicaat opgeheven en de Rekenkamer beter geregeld zou worden.
Deze gewigtige bedenkingen zijn onmiddellijk aan de Regering medegedeeld.
Waarschijnlijk zal zij tusschen heden en morgen daarop hare antwoorden geven.
Morgen vergadert de centrale afdeeling der Tweede Krjmer. Als de centrale
afdeeling in staat mogt zijn, aanst. Vrijdag haar verslag uit te brengen, dap.
zullen Zaturdag de beraadslagingen over de credietwet kunnen worden gehouden.
Het is intusschen te wenschen, dat de Regering, hetzij eene nieuwe re-
dactie der credietwet, meer in den geest der Kamer, voordrage; hetzij het
voorstel, in de afdeelingen gedaan, aanneme, om alle verdere botsingen en
moeijelijkheden te voorkomen en de tegenwoordige verwikkeling tot een goed
einde te leiden. Dit mag men ten minste als zeker stellen, dat het ontwerp
der credietwet, zoo als hetzelve is liggende, moeijelijk de goedkeuring der
Kamer zal erlangen.
Dezer dagen zijn door Zijne Maj. drie besluiten genomen, als: i". een,
houdende goedkeuring van een voorloopig reglement, ter uitvoering van art.
9 van het tractaat, den 19 April 1. 1. gesloten te Londen, met betrekking
tot het daarbij vermelde gemeenschappelijk toezigt over de betonning en
bebaking, mitsgaders over de dienst van het loodswezen op de Schelde;
2°. een, houdende goedkeuring van een voorloopig reglement, ter uitvoe.
ring van het tractaat, den 19 April 1. 1. te Londen gesloten, met betrekking
tot het loodswezen op de Schelde; en 30. een, houdende goedkeuring van
een voorloopig reglement, ter uitvoering van art. 9 3 van het tractaat,
den 19 April I. j. te Londen gesloten, met betrekking tot het regt van
scheepvaart op de Schelde en derzeiver monden.
Zijne Maj. heeft aan verschillende personen, die zich, tot bevordering
der koepok-inenting, bijzonder verdienstelijk gemaakt hebben, over het jaar
1838, de bij Hoogstdeszelfs besluit van 1 Novenber 1824, nader omschre
ven gouden medaille van 50 toegewezen, als onder anderen, in de pro
vincie Noord-Holland, aan J. J. A. Luchtmans, Med. Cbir. et Art. Obst.
Doctor te Leimuiden; H. van der Voort, Heelmeester te Haarlem; en
M. Lusink, Heelmeester te Alkmaar; en in de provincie Zuid-Holland, aan
J. Giltayplattelands-Heelmeester te Süedrecht.
Door Zijne Maj. zijn benoemd tot ontvanger der belastingen te Berg
Ambacht cum anntxis, de heer P. JGysherti Hodenpyl, tot dusverre one
vanger te Streefkerk; tot ontvanger te Streefkerk, de heer P. C. Kluit, tot
dusverre ontvanger te Bleskensgraaf, en tot ontvanger te Bleskensgraaf, de
heer P. C. v, d. Min, geëmployeerde bij het Gouvernement van Zuid-Holland.
Men verzekert, dat Mr. Dirk Donker Cnrtius zich op dit ooge'nbllfc
met de vervaardiging van een nieuw staatkundig geschrift bezig houdt.
De kweekeiingen bij het loodswezen der Monden van de Schelde, Hl
Plugge en Nounier, hebben van Zijne Maj. eene zilveren medaille ontvan
gen, als belooning voor hun lofwaardig gedrag bij het met eigen levensge
vaar redden van het scheepsvolk uit het Hanoversch kofschip Johannes, op
de hoogte van West-Capelle.
Men verneemt, dat door den weleervv. heer G. Kuyper, voormaals Pre.
dikant bij de Hervormde gemeente te Haarlem, thans emeritus te Notvdwtjk
binnen, aan laatstgenoemde gemeente zoude zijn geschonken f 10,000, ten
einde daarvan 6,000 te bezigen voor het doen vervaardigen van een orgel
in de Hervormde '-.eik aldaar, en ƒ4,000 te beieggen, om daaruit de beloo
ning van een' organist te vinden.
Uit Haarlem wordt de aandacht vari het publiek gevestigd op eene
kwade practijk, waardoor namenlijlt bij bet verkoopen van zilverwerk, a3U
den verkooper een gelijk gewigt in stukken van 25 centen wordt toegewo.
gen, en hij in den waan gebragt wordt, alsdan de volle zilveren waarde
der voorwerpen te hebben ontvangen; dit nu is zoo niet en de verkooper
wordt daardoor op eene schandelijke wijze bedrogen,
Boorden Gemeenteraad van Nieuwer-Amstel is eene verordening daar.
gesteld tegen het tappen en verkoopen van sterken drank aan kinderen be
neden de vijftien jaren en gealimenteerden of inwonenden in eenig armen,
gesticht aidaar.
Uit 's Hertogenbosch meldt men van den 23sten December:
Naar men verneemt zoude het der Justitie gelnkt zijn, de onverlaten,
welke isints verscheidene weken angst en schrik onder de ingezetenen van de
gemeente Sprang verwekt hebben, op het spoor te komen de hevige ver
denking onder welke eenige personen lagen van de branden, waardoor de
gemelde gemeente geteisterd werd, te hebben aangestookt, zoude zich be
vestigd hebben; en dien ten gevolge de personen van IV. SchampersSimon
Versteegh en Jan Brocks, al ie inwoners dier gemeente gearresteerd en de
twee Isatsigemelde, reeds bij het eerst ondergane verhoor tot eene voiledige
bekentenis hunner misdaden gekomen zijn.
T U R K Y E.
Een bijzonder berigt uic Parijs in een Duitsch blad geplaatst, geefc aan.
leiding om te denken, dac Rusland het thans met Engeland volkomen eens
is, ten aanzien van het Oostersch vraagstuk, In dac berigt leest men onder
anderen het volgende:
Bec Petersburgsche Kabinet heeft zich met de inzigten van Lord Palmenton
omtrent het vraagstuk van de Dardanellen en Aegypte, volkomen in over
eenstemniing verklaard. De Bosporus en de Dardane'len zullen nu voor alle
Mogendheden gesloten, of, in een gegeven geval voor alle Mogendhedèn
geopend zijn. Worde het noodig geacht, dat een Russisch eskader in den
Bosporus binnenloopt, dan znilen of kunnen vier Enuelsche, vier Oosten-
rijksche en vier Fransche oorlogsvaartuigen door de Dardanellen binnenzeilen,
om zich met de Russische vloot te vereenigen. Tevens moet nu reeds bet
Russische Kabinet van de bepalingen van het tractaat van Unkiar-Skelessi
afzien, en hetzelve zal eene zekere gelijkheid met de overige Mogendheden
in deszelfs betrekking tot de Porte in acht nemen. De staat van zaken in
het Oosten wordt daardoor wezenlijk veranderd. De groote zwarigheid is
opgelost; het komt er nu maar op aan, om Mehemed-dli te beteugelen,
hetgeen ook Rusland nu zoo wenschcals Engeland het tot dusver ge-
wenscht heefc.
In dat zelfde blad vindt men eene redenering over de Oosrersche zaken,
hoofdzakelijk ten betooge strekkende, dat de be.rnoeijingen der Mog end heden
bereids twee goede gevolgen hebben gehad, namelijk het ophouden der be
staande spanning tusschen Engeland en Rusland, en de oogenblikkelijke be-
scherming der Porte tegen de zucht van den ónder-Koning, om van zijne in
Syrië behaalde overwinning misbruik te maken.
Uit Alexandrie zijn te Konstantihópél' berigren ontvangen, volgens
welke, ongeacht de.pogingen van Mehemed-Ali om zulks re beletten, coch
een groot aantal exemplaren van den fUrti-Scheriff ir. A' gypce in omloop
gebragt, en ook in handen der vlotelingen gekomen zijn. Overal hnd die
programma der tegenwoordige Ottoinannische Regering groot opzien gebaard.
DUITSCH LAND.
HH. KK. HH. Prins en Prinses Albert van Pruissen, zijn den 21 Üe-
cember, uit 's Gravenhage te Berlijn teruggekeerd,
In de omstreken van Berlijn is gedtKende de vorige week ongemeen
veel sneeuw gevallen, zoocrat de loop der posten daardoor op sommige plaat
sen aanmerkelijk belemmerd wordt.
Uit Frankfort meldt men van den 22sten December:
Sedert Hamburg een handels-tractaat met de Duitsche tol-vereeniging heeft
gesloten, beijveren zich ook de Hanzee-steden Bremen en L'.rbeck, om ins
gelijks zoodanig tractaat tot stand te brengen. Het belang der tol-vereeniging
neemt daardoor meer en meer toe. Van onderhandelingen, wegens een met
Belgie te sluiten handels-verdrag, blijkt nog niets. Frankrijk echter heeft
eene schrede van toenadering tot die tol-vereeniging gedaan, en ook van
Engeland wordt zulks verwacht.
De aangeknoopte onderhandelingen, betreffende de aansluiting van het
Nederlandsche gedeelte van Luxemburg aan de groote Duitsche Tolvereeni.
ging, zouden, naar men verzekerc, zoover gevorderd zijn, dat men reeds
met het begin des volgenden jaars daarvan eenen bepaalden uitslag verwacht.
Ook spreekt men van voorstellen der Belgische Regering, omtrent een han
delsverdrag van Belgie met de genoemde vereeniging; doch cegen hec tot
stand komen van zoodanig verdrag moeten zich zwarigheden van den kant
der hoogere staatkunde opdoen.
De Erf prins van Modena en de Aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk,
zijn den 27«en November, van Hoogstderzelver reis naar Duitschiand en
Nederland, te Modena wedergekeerd.
frankrijk.
Parijs den 24 December. Gisteren heeft Zijne Maj. de Koning de Ka.
roers geopend. Hij heeft zich roet den gewonen stoet naar de vergaderplaats
begeven, vergezeld van de Hertogen van Orleans, Atlmale en M'ontpensier
de^Heitog van Nemours werd door ongesteldheid verhinderd. Hare Maj. de
