A0. 1830.
L E Y D S C II E
C O R A N T.
VRIJDAG,
«tgWM/w
m r«
69 NOVEMBER,
NEDERLANDEN.
Leyden den 28scen November.
Men meldt nit 's Gravenhage van den 27 November:
Men verneemc, dat de terugroeping voi Jonkheer R. Bareelals Sec,r«-
taris van Legatie te Parijs, bij Komnglijk besluie van den i7den dezer,
N°. 96, op verlangen van dien heer heeft plaats gehad, welke, na zich
eenigen tijd in de Vereenigde Staten van Amerika te hebben opgehouden,
bij zijne terugkomst in het Vaderlandeene verandering in zijne diplomatieke
bestemming gewenscht heefc.
Zijne Maj. heeft bepaald dat, bij uitbreiding van Hoogstdeszels besluit
van den 30 Januarij II., het aan de weduwen en weezen van Hoogleeraren
toe te leggen jaarlijksch pensioen in geen geval, en dus ook dan wanneer
de diensttijd van een overleden Hoogleeraar aan zijne nablijvendenvolgens
de bestaande verordeningen, geene aanspraak mogt geven op een pensioen
van zoodanig bedrag, minder zal zijn dan ƒ500.
Hoogstdezelve heeft den heer James ElmesIngenieur te Londen, als
een blijk van Zijwer Majs. erkentenis, wegens een door dezen aan Hoogst-
denzelve aangeboden werk, getiteld: Beschrijving van de haven en dokkenvoor
den koophandel te Londentoegekend de gouden medaille van de vierde grootte.
Het hteft Zijne Maj. behaagd, de heeren J. H. A. en J. C, F. von
Schmidt auf Altenstadt in den Nederlandschen adel in te lijven.
Eergisteren avond is Z. K. H. de Prins van Oranje uit Tilburg binnen
deze Residentie teruggekeerd, en reeds gisteren heeft Hoogstdezelve de
vergadering van den Raad van State gepresideerd.
Laatstleden Zondag nacht is de Baron van Grovestins, Zaakgelastigde
van Zijne Maj. bij het Spaansche Hof, uit deze Residentie naar Madrid ver
trokken, om aldaar zijnen post op nieuw te aanvaarden.
De heer Mr. F. CFa her van RiemsdijkRijks Advocaat alhier, heefc
zich uit deze stad naar Brussel begeven, om er eene zending van het Gou
vernement te vervullen.
Sedert de laatste gedane bekendmaking zijn door de belanghebbenden
geligt de navolgende door Z. M. verleende octrooijen:
Een octrooi in dato 28 Junij 1839, voor den tijd van tien jaren verleend
aan IV. D. StewartBritsch onderdaan, domicilium gekozen hebbende bij
A. FetrierConsul van H. M. de Koningin van Groot-Britanniete Rotter
dam, op de invoering van eene wijze, om steen, marmer en graniet, kunst
matig te vervaardigen.
Een octrooi in dato 2 Julij 1839, voor den tijd van vijftien jaren, van af
26 December 1838, verleend aan G. Deliamon Clark te Brussel, domicilium
verkozen hebbende ten kantore van .7. von Daehne en C°. te 's Gravenhage
op de invoering van verbeteringen aangebragt aan de zamensteiling van
ovens en fornuizen.
Een octrooi in dato 13 Augustus 1839, v00r den "jd va" vijftien jaren,
van af 10 October 1837, verleend aan C. M. Savoye te Parijs, domicilium
verkozen hebbende bij J. Belinfante te 's Gravenhage op de invoering van
1 eene nieuw uitgedachte toepassing van het natuurkundig grondbeginselom
door het luchtledige water op te werken en werktuigen in beweging te
brengen.
Een octrooi in dato 28 Augustus 1839, voor den tijd van vijftien jaren,
van af 16 Julij 1838, verleend aan J. C. Robertson te Londen, dimicilium
verkozen hebbende bij Mr. .7. JV. GefkenAdvocaat te 's Gravenhageop
de invoering van zekere verbeteringen aangebragt in 'net vervaardigen van
patronen.
Een octrooi in dato 9 September 1839, voor den tijd van tien jaren ver-
leend aan IV. .7. Verboom van der Zan delaatstelijk woonachtig te Parijs,
domicilium gekozen hebbende bij .7. Manesse te *s Gravenhageop de uit
vinding eener verbeterde zamensteiling van Asphalt, om te dienen tot bestra
ting van wegen, pleinen, enz., doorhem genaamd: Asphaltische iizergrond.
Een octrooi in dato 21 September 1839, voor den tijd van vijftien jaren
verleend aan G. Ochsner te Amsterdam, op de invoering van cylinder-meel-
molens.
Een octrooi in dato 8 October 1839, voor den tijd van vijftien jaren, van
af Januarij 1839, verleend aan Mr. H. G. .7. Gregoirete *s Gravenhage, op
de invoering van een nieuw uitgevonden ronddraaijend stoomwerktuig en op
de toepassing van hetzelve, om door een nieuw uitgedacht middél water
op te malen.
Te Rotterdam zal eerlang een nieuw burger-gasthuis gebouwd 'wor
den, tot welk einde dezer dagen van stadswege een ruim gebouw en annexe
tuin, op een der Singels, aangekocht zijn.
In het Algemeen Handelsblad leest men het volgende:
Men meldt ons uit Berlijn, dat, na overweging van de vraag: welke rig-
ting aan de ijzerbaan van Arnhem door Duitschland zoude behooren te wor
den gegeven? de meerderheid der in de zaak berrokken raadslieden zich ver.
klaard heeft voor eene verlenging op Cassel en verder tot Halle. Er zoude
eene Commissie benoemd zijn, aan welke is opgedragen, om de rigting van
deze baan naauwkeurig te bepalen, en men vleit zich, dat het Gouvernement
tiet ongenegen zal zijn,de uitvoering van dit belangrijke werk te bevorderen.
I - De Regtbank alhier heeft gisteren twee conducteurs der omnibus-onder,
neming-, van de heeren Jonker en Compveroordeeld, ieder tot 14 dagen ge.
vangenii, wegens onwettige arrestatie, gedurende minder dan 10dagen, ech.
ter gepaard met verzachtende omstandigheden. De Directeur van Policie,
Mr. S. Ipz. JViseliushad, namelijk, aan de conducteurs, voor eenigen tijd,
kaarten doen afgeven, waarbij zij ais buitengewone agenten v«n policie wer.
tien gequalificeerd. Zij hadden zich op dien grond bevoegd gerekend, zeke.
ten persoon te arresteren, en aan de gewapende magt over te leveren.
Te Arnhem heefc den 2Öscen dezer Martinus van Zoeren de straf des
loods ondergaan. Deze hardnekkige misdadiger, na gedurig alle schuld
un den hem ten laste gelegden moord ontkend re hebben, iseindeliiknadat
em bekend was gemaakt, dat Ziine Maj. de Koning ziin verzoek om ver.
Hindering van straf van de hand had gewezen, tot volkomen bekendtenis
ijner schuld gekomen. Hij was van de Roomsch-Katholiike Godsdienst en
s in zijne laatste dagen door eenen Roomschen geestelijke bijgestaan; den
'origen Zondag hadden de Predikanten van onderscheiden gezindheden den
«gelukkige aan God aanbevolen. Hij heeft met koelbloedige onverschillig
en den dood ondergaan.
t In de Zwolse he courant van den 25sren dezer, wordt melding gemankt
»*n de uitvinding van een wagentje, door zekeren A. Colfoort te Hengelo,
Mei met de voeten in beweging gebragt, en hetgeen eene snelheid bezie
om 10 uren in 2J uur af te leggen. Na nog eenige bijzonderheden hiervaft
gemeld te hebben-, gaat voornoemde courant aldus voort:
Maar wie is dan deze Colfoort? Een jongeling van 23 jaren, geboortig
uit het ambt Delden, en wel uit behoeftige ouders: sinds eenigen tijd is hij
door de gebroeders Bruins in hunne damast-fabrijk re Hengelo opgenomen.
Zonder eenige wetenscnappelijke opleiding, betoonde hij reeds in zijne kind-
sche jaren zulk eenen aanleg en zoo veel lust voor de werktuigkunde, dat
hij automaten, klokken en andere kunstige voorwerpen, zelfs electrieke
vliegers, vervaardigde; reeds coen nam hij proeven over de uiteenzetting
van het water door de warm te-stof. Ziedaar de spelen zijner eerste jeugd
Hij werd daarna de uitvinder van een zeer ingewikkeld weefgetouw, het
welk door raderen in beweging wordt gebragt, en geen fabrikant, die deti
boerenzoon over de inrigting van zijne fabrijk heeft geraadpleegd, welke
aan hem geene nuttige verbetering, geene vereenvoudiging te danken heeft;»
Geene werktuigen schijnen zoo ingewikkeld en zamengesceld, of mee een
enkelen blik overziet hij den gang der beweging, en begrijpt hij den zamen-
hang. Hiermede paarc hij eene handigheid, welke hem, schier zonder, eenige
hulpmiddelen, het koper en ijzer even gemakkelijk als het hont, steen en
glas doet bewerken. Daar hij geene middelen bezat, om zich eene electri-
seer-machine aan te schaffen, vervaardigde hij eene Galvanische kolom van
Volta, welke zeer goed werkte; onderiusschen ontbreekt hem schier alle
wetenschappelijke kennis, en is hij alles aan de natuur en eigen nadenken
verscnuldigd. Welk nut zal hij bij zijne verdere ontwikkeling niet aan de
maatschappij, aan bet vaderland kunnen bewijzen! Of zal men zich dezen
begaafden jongeling niet aantrekken? Dit mag men niet verwachten, noch
van ons veriichc bestuur, noch van onzen tijd, die zoo uitsluitend industrieel
genoemd riiag worden.
Vóór eenige dagen is het portraic van den Hoogleeraar S. Stratingh Èz.
door 'net penseel van den heer IJ. Gvan iVicheren op doek, en door de
•graveerstift van den heer .7. P. de Lange te Amsterdam in koper gebragt,
door eenige heeren. Studenten der Gronuigsche Hoogeschool, en we! in het
bijzonder door de tegenwoordige en vroegere leerlingen van genoemden Hoog-
leeraar, aan zijn Hooggeleerde, als ook aan heeren Curatoren en Professoren
te Groningen uitgereikt.
Onder de benaming van Vriesche Kofscheepsreederij te Woudsend, pro^
vincie Vriesland, is dezer dagen eene maatschappij opgerigc tot het aanbou.
wen, aankoopen, uitrusten, bevrachten en vervrachten van Nederlandsche
kofschepen, geschikt voor de vaart op de Oostzee, Frankrijk, Spanje, Por
tugal, de JYliddellandscbe zee en verdere Europesche havens en Nederland
sche en andere Overzeesche Bezittingen. Het kapitaal is vastgesteld op
f 200,000, verdeeld in 400 actiën van 500. Zijne Maj. de Koning heefc
voor 16 aandeelen, bedragende een kapitaal van ƒ8000, deel genomen.
WEST-INDIÉ.
Uit Curasao meldt men van 31 Augustus:
ln een dagblad van Philadelphia van 30 Mei 1. 1., vindt men eene kennis,
geving van het departemenc van Staat, dd. 27 Mei 1839, namelijk, dat het
Nederlandsche Gouvernement aan het Gouvernement oer Vereenigde Staten,
in handen der bankiers van dat Gouvernement, te Londen, heefc uitbetaald,
eene som van 62,692 dollars, eer voldoening der vorderingen tegen hec eersc
gemelde Gouvernement, ten behoeve der eigenaren en andere belanghebbende
personen, in het schip Maryvan Baltimore, Kapt. Philipsun deszelfs la
ding, welk schip in het jaar 1800 door den Franschen kaper Renommée is ge
nomen, binnen Curasao opgebragt, en de opbrengst van den prijs, ten be
hoeve van deze kolonie verbruikc; dien ten gevolge, worden de belangheb
benden opgeroepen, om zich aan het departement van Financien met hunne
vorderingen te vervoegen, om de noodige schikkingen te maken, ten einde
hunne aandeelen in de vordering te kunnen ontvangen.
Hetgeen wii van deze zaak weten, komt hierop neder:
Het schip Marydat hier werd opgebragt, kwam van Batavia, en was
geladen met kofïij. De Gouverneur Lovjfer was in verlegenheid over deze
zaak, daar de Bataafsche Republiek met Frankrijk en de Vereenigde Staten
bevriend was. Hij durfde den genomen prijs niet afwijzenom zich jegens
Frankrnk niet re compromitteren, en niet toestaan, dat dezelve verkochc
werd, omdat Cora9ao de vriendschap der Vereenigde Staten noodig had. Hec
was een netelige tijd voor den Gouverneur dezer kolonie. De Minister van
Damme wilde in eene zaak, die Frankrijk betrof, geene bepaalde instrudtietl
geven, en raadde hem aan, zijn eigen oordeel te raadplegenhec Bestuur
kon dus niet anders doen dan schip en lading te verkoopen, en het geld te
deponeren, tot tijd en wijle de Regering in hec moederland er over zou be
schikt hebben. In dien cusschenrijd kwam alhier het Fransche fregat La
Vengeancehetwelk, in een gevecht met een Amerikaansch fregac, zeer ge
havend was geworden; het Bestuur alhier kwam deszelfs Kapitein te hulp ia
de kosten voor her herstellen en in eene aanteekening van wijlen den Gou
verneur./. R. Laufer% zien wij, dat de verkoop van het gemelde schip Mary
heefc opgebragt de som van Ps. 59,689-6 3.
Hiervan is besteed ter reparatie van hec fregat la Vengeance Ps. 46,867-4-li
Tot koloniaal gebruik12,822-2-2.
Toraal 59,689-6-3*
Deze som is nog verre af van die, welke door de Nederlandsche Regering
in schadevergoediging is gegeven; doch misschien werd de koffij hier verkochÈ
beneden factuur-prijs, en is de interest er ook onder begrepen*
T U R K Y E.
De Allgemeire Zeitung bevat een berigc uic Konsranrinopel van 6 Novèm.
ber, waarin van eene belangrijke plegtigheid melding worde gemaakt, welke
bijna of misschien geheel zonder voorbeeld in het Tnrksche Rijk is. Op
genoemden dag namenlijk werden alle leden van liet Corps Diplomatique door
den Sultan genoodigd tegenwoordig te zijn in de Kiosk van Gnlhane, welke
in een der uitgesrrekste binnenhoven van het serail gelegen is. De eerste
verdieping van de Kiosk was tot ontvangst der eerste Ministers in gereedheid
gebragt en aan den voet van dezelve was een schitterend spreekgestoelte
ingerigtom hetwelke zich alle hooge geestelijke burgerlijke en militaire Hoof
den rangschikten. Ten to ure verscheen de Sultan in groote statie en nam
in eene hoogere verdieping der Kiosk plaatsdigt bij hem was eeue plaatd