A0. 5839.
1EÏDSCBB
s
COURANT.
WOENSDAG»
:J( 6KW00X
■~Osswsjj--
20 NOVEMBER,
NEDERLANDEN.
Leyden den ipden November.
Gisteren heeft Z. K. H. Prins Alexander der Nederlanden, benoemd tot
vKommandanc der zware kavalerie alnier, het kommandement overgenomen.
./Voor liet huis, op hec Rapenburg, nabij de Breedstraat, ahvaar Z. K. H.
was afgestapc, hebben jde m u-zij kanten der kurassiers eenige mu^ijkstukken
uitgevoerd. Z. K. H. is 11a den afloop naar 's Gravenhage teruggekeerd.
De Utrechtsche Courant van den i8den dezer meldt, dat er onder de
Studenten der Hoogeschool van die stad een plan bestaat, om eenige ver
anderingen in de wetten en in de gewoonten op het ontgroenen in te voe
ren. Zoo als algemeen bekend is, is dit aan onze Leydsche Hoogeschool
reeds in hec voorleden jaar gebeurd. De nieuwe wetten en bepalingen zijn
echter niet algemeen erkend, zoodac er thans twee partijen onder de Studen
ten bestaan, van welke die, welke de nieuwe wetcen erkend heeft, verre
het grootste getal leden relt; iedete partij heefc eene afzonderlijke societeic.
Heden heeft alhier de plegtige inwijding plaats gehad van de nieuw
gebouwde Roomscb Katholijke Kerk, op de Haarlemmerstraat, nabij de
Haven, de H, Maria-Kerk genoemd, door den Bisschop van Curium. In
ons volgend nominer zullen wij een meer uitvoerig verslag van deze pleg
tige inwijding mededeelen.
Men meldt uic 's Gravenhage van den 18 November:
Z. K. H. de Prins van Oranje is heden morgen uic deze Residentie naar
Tilburg vertrokken.
Den ióden dezer is te Rotterdam gearriveerd en aan de scheepstim
merwerf aldaar afgestapt Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden, om, als
Admiraal der vloot, 's Rijks stoomboot, voor en aleer dezelve zee kiese,
in oogenschouw te nemen en te inspecteren, na welke verrigting Z. K. H.
weder naar "s Hage is teruggekeerd.
Den 8sten dezer is Z. K. H. Prins Hendrik der Nederlanden, aan
boord van het fregat de Rhijnte Genua aangekomen.
Met den ïóden dezer is, krachtens een besluit des Konings, hec be
vel opgedragen over het stoomschip Cerberust aan den Luitenanc ter zee der
eerste klasse J. P. A. Coertzenover het stoomschip Curafao, aan den Lui
tenant ter zee der eerste klasse AABolkenen over het instructie-vaar
tuig, bij hec Koninglijk Instituut van de Marine te Medemblik, Urania
aan den Luitenant ter zee der eerste klasse A, Baron Collot tTEscury,
Men verneemt, aat door Z. M. aan oen heer Mulhausen, te Friedberg
in Saxen, eene gouden medaille is verleend, wegens een door hem aan Zijne
Maj. aangeboden kunstwerk van zilver- en andere ertsen, in aen vorm van
eene bergwerkersbijl; met verdere bepaling, dat dit kunstkerk in hec Ko
ninglijk Kabinet van zeldzaamheden, te 's Gravenhagezal worden geplaatst.
Men meldt, dat net Z. M. behaagd heeft, aan onderscheiden eervol
ontslagen tijdelijke officieren van gezondheid van de 2de en 3de klasse, bij
hec ontbonden leger te velde, gratificatiën te verleenen, en wel aan ieder
ten bedrage van 3 maanden hunner vroeger genoten bezoldiging.
Hec heeft Zijne Maj. goedgunstig behaagd, aan Theodora Berendten
oud 27 jaren die, den 29 Junij 11., door hec Provinciaal Gerégcshof van
Gelderland, schuldhr verklaard is aan kindermoord, kwijtschelding ie ver
leenen van de straffe des doodswaartoe zij eer dezer cake was veroor
deeld en voor die straf in de plaats te stellen een uur ceprotfkstelling en
20 jaren confinement.
Gisteren is alhier de zes en twintigste verjaardag van de gezegende
omwenteling oes jaais 1813 gevierd geworden met het uitsteken van vlaggen
uit alle openbare gèbouwen en uic onderscheidene huizen van bijzondere
personen. In de kerken is aan die voor het Vaderland gewigcige gebeufte-
cenis herdacht en de Allerhoogste plegcig daarvoor gedankt.
Heden heefc de heer J. P, van Mansfelddie onlangs tot lid der A'ge-
meene Rekenkamer benoemd is, die betrekking aanvaard en als zoodanig
zitting genomen, nadac hij Donderdag jongstleden den gevorderden eed, om
als lid van dat Coilegie te worden toegelaten, iu handen van Zijne Exc.
den Minister van Financien had afgelegd.
Eergisteren heefc de Hooge Raad eene algemeene vergadering gehou
den, en daarin, naar men verneemt, wederom gehandeld over hec ontwer
pen eener wee op de misdaad van zeerooverij, alsmede omtrent de civiele
geschillen en misdrijven in zake van prijzen eu buic, bij art. 80 en 90 R. O.
breeder vermeld.
De Commissie van beheer over de tentoonstelling van schilderijen enz.,
in deze Residentie, heefc aan de belanghebbenden bekend gemaakt, dat de
verloting der kunstwerken door haar is gesloten op een getal van 1600 aan-
deelen, voor de volle opbrengst waarvan, ƒ8000, zijn aangetoent 107
prijzen en premien, waarvan de toewijzing is bepaald op Donderdag, Vrij
dag en Zaturdag, den 21, 22 en 23sten dezer maand, d£s middags ten
12 ure, in een der vertrekken van hec Raadhuis alhier, in hec openbaar
ten overstaan van den heer Notaris J, G. van der Haak
Men verzekert, dat tegen de maand Mei aar.scaande, de Koninglijke
Muziikschool uic bet Hooge Westeinde, naar hec nieuw locaal aan den Bosch
kant alhier, zal worden overgeplaatst.
Naar men verneemt, zal in den loop der maand December aanstaande,
het opbouwen en in orde brengen van hec gebouw, bestemd voor een nieuw
alhier op te rigten Israëlitisch oude mannen-en vrouwenhuis, worden aanbesteed.
Nopens de ziekeen onder hec rundvee, verneemt men, dac in heeWesc-
fland de tongblaar er bijna heefc opgehouden te heerschen, maar daarentegen
•:de gevreesde longziekte vooredurend blijft voortwoeden, en nog zeer vele
'runderen door dezelve worden geveld.
Van den 19 NovemberMen verzekert, dat bij de overweging der
begrootings-wetten voor 1840 in de afdeelingen der Tweede Kamer van de
Staten-Generaalhet denkbeeld is opgekomen, om, op den regenwoordigen
voet van uitgaven en middelen, eene credierwec voor b. v. hec eerste half.
ïjaar van 1840 toe te staan. Vele leden zouden toch gemeend hebben, dac
het beter ware eenen definitieven grondslag voor de sraatshnishouding te leg.
gen na de herziening der grondwet. Andere leden raoecen, her onuitvoerbare
van verscheiden bepalingen der grondwet daarlatende, het doelmatig hebben
geacht de uitgaven en middelen rog steeds naar dac regtsnoer te regelen. Zij
zouden dan ook de meening des. Miniscers, dat de tegenwoordige begroocing
meer eene exceptionele, of crediecwet was, nier hebben kunnen toegeven.
Wat die begrootingen nu betreft, moeren velen daarin hebben gezien eene
te hooge opvoering van uitgaven, strijdig met de allerdringenste behoefte
tot bekrimping en beperking van onze staatshuishouding. Vooral de toestand
van hec Amortisatie-Syndicaatde hoofdstukken van de schuldde buiten.
landsche betrekkingen en van Oorlog hebben, naar het schijnt, de aandacht
getrokken en tot vele becijferingen en bedenkingen aanleiding gegeven. Vrij
algemeen moet men hebben aangedrongen op eene volledige openlegging van
den scaac der financien in hec algemeen, van dien van bet Amortisatie-Synd.
in hec bijzonder, als de eenige geschikte weg tot het financieel vertrouwen
binnen- en buiieu 's landsen om een geduebten schok in het geldelijke ook
bij ons te verhoeden. Eenige leden moeten zich tegen het blijven bestaan
van hec Syndicaat hebben uitgelaten.
Men moet hec daarvoor gehouden hebben, dat., nu eens de onderbande»
lingen met Beigie tot .airekeningen geopend zijn, men voor geene open
legging van den siaai van het Syndicaat behoeft terug te deinzen, daar die
staac wel zoo gunstig niet zijn zaldat die de afgunst vau vreemden zal
opwekken.
Het opvoeren van Oorlog met 3 millioen bad velen diep leed gedaan,
daar, ofschoon de zucht om hec iand in staat te stellen zich te verdedigen
prijzenswaardig is, men ook vreezen moec om ce aanzienlijke sommen daar
voor te bestedendie het financieel ondermijnen.
Men meende ook dat de begroocing mee der daad met 5! millioen, voor
de afgetrokken renten uic de Oost-Indische Bezittingen, moet vermeerderd
worden, en dan bij de 62 millioen beloopt. Dit achtte men veel te hoog,
terwijl niet een cent toe aflossing van schuid werd besteed.
Men heefc voorts de plaatsing van alle uitgaven en middelen van den
Staac, en alle zuivere opbrengsten der koloniën op de begrooting verlangd.
In eene der afdeelingen moet men den wensch hebben uitgedrukt, dat
bepaaldelijk in overweging wierd genomen, om, in plaats van de criminele
regtbank een geregtshof in Noord-Holland te vestigen, waarvan zich de
noodzakelijkheid duidelijk doet gevoelen, en waarop Noord-Holland alle-
zins regc heeft. Door verscheiden leden is ook, daar, waar zulks noodza
kelijk is, de vermeerdering van de ambtenaren ter griffien van de regtban.
ken verlangd.
Eene andere reeds voorgestelde verhooging is zeer toegejuicht, te weten
die voor de Marine, die men, ten behoeve van onzen handel en hec gewigc
der Overzeesche Bezittingen, zeer noodig achtte. Behalve dac de wensch
naar eene spoedige herziening der grondwet door allen moec zijn uitge
drukt, cioec ook op de verbetering van het loodswezen, de wetten op de
jagc,de paardenposterijhec personeel, de registratien enz. zijn aangedrongen.
Verscheiden ledeu hebben oplettend gemaakt, dac de ambtenaren der brie-
venposterijen hunne betrekking aan boekhandel, wisselhandel en bankier-
schap dienstbaar maken, tot groote schade vau andere ingezetenen, die
deze bedrijven uitoefenen.
Hec middel van de suiker hebben velen gemeend herziening te vorderen.
Eindeiijk heeft men veel bedenking gevonden in de globale uickeering
•van 11,200,000 uic de geldmiddelen der Overzeesche Bezictingen.
De heeren Corver Hooft en E, IV, van Dam van Isselt hebben nota's inge
leverdwaarin zij bepaaldelijk op publiciteit in de financien aandringen, en
waarbij laatstgemelde zich beklaagt dat bepaalde geheimhouding, onvoor
waardelijk door de Regering is gevorderd op stukken tot toelichting der
begroocingswetcen verlangende die geheimhouding, naar de bij hec regle
ment bepaalde wijs, opgelegd re zien; protesterende zoo lang tegen de
handelingen des Bestmirs in dezen, en de nadeelige gevolgen daarvan voor
de Ministers des Konings latende.
Van Vlaardingen meldt men van den i7deti dezer, dat in de vorise
week alleen te Vlaardingen 10 haringschepen znn aangekomen, waaronder
één van Zwartewaal en één van Pernis, te zamen met 160 lasten haring.
De dienst van de omnibus de Batavier heeft den i7den dezer te Am-
;sterdam eenen aanvang genomen. Deze omnibussen zijn zeer eenvoudig en
bieden voor 12 h 14 personen plaats. Dezelve zijn te Brussel vervaardigd.
Uic Harderwijk wordt gemeld, dat den i5den dezer van daar te water
naar Hellevoerslnis is vertrokken een detachemenc, sterk 30 manschappen,
om met het schip de Zephijrnaar Java te worden overgebragt. Hec bevel
over dac detachemenc is opgedragen aan den Commandant van het schip,
officier der Marine, zullende tevens mede vertrekken de officier van gezond
heid der 3de klasse Scholten,
T U R K Y E.
Konstantinopel den isten November. Uit Alexandrie zijn berigten aan
gekomen, welke melden, dat Mehemed-Ali tot toegevendheid geneigd scheen;
dat hij namenliik in de overgaaf van Candia zou willen toestemmenwanneer
op den voorgrond gesteld werd, dat hem het onafhankelijk bezit van Aegypte
en Syrië, Adana ingesloten, door de Mogendheden gegnarandeerl werd.
Zoodra deze overeenkomst formeel gesloten zou zijn, zon hij ook toegeven,
de Ottomannische vloot met derzelver manschap uit te leveren, welke hec
verlangen zouoen hebben te kennen gegeven naar Turkije weder te keeren.
Men was, volgens een ander berigf, re Alexandrie zeer beducht, voor
eenen opstand onder de soldaten der Tnrksche vloot, daar zij met luider
stemmen eischren, dat zij raar Konstantinopel terug zouden gezonden wor.
den. De onkosten, welke Mehemed-Ali dagelijks aan die manschappen heeft,
bedraagt 15.000 'oleros.
De ),eer pontois. wiens aankomst te Konstantinopel den 23sten October
reeds gemeld is, heeft den 28sren eene hneenkomst gehad met den Minister
van Buitenlandsche Zaken, Redschid-Pacha.
SPANJE.
De Minisreriele krisis. zoowel als de onzekerheid omtrent de ontbinding
der Cortes duurde den pden te Madrid nog voort. Men meende aldaar, aat
er niets zou beslist worden, voor Espar/ero in de hoofdstad was aangekomene
van wien men meldt, dat het niet onwaarschijnlijk 7011 wezen, dat hij hec
leger zou verlaten en het bevel aan den Generaal O'Donnet opdragen.
De belastingen, met weike te innen, den 9 November te Madrid eenen
aanvang gemaakt ishebben geene gewenschte gevolgen opgeleverd: alzoo de
meeste belastingschuldigen weigeren de belastingen te voldoen, omdat de.
zelve door de 'Corres niet goedgestemd waren.
De Generaal Marotto heeft aan den Spaanschen Consnl te Bayonne eenen
brief geschreven, waarin bij zegt, dat hij zich beklagen moet, dat zijn ge
drag verkeerd uitgelegd wordthij wordt oaarom, zijns ondanks gedwongen,
om geheimen, ter redding van zijne eer, te openbaren, waaruit blijken zal,
.dat, bh alleen volgens gewigtige redenen gehandeld heeft Wanneer die stui
ken in orde zijngullen zy door Marotto bekend gemaakt worden.