A°. 1839.
LBYDSCHE
COURANT.
WOENSDAG,
6 NOVEMBER.
j
f n
NEDERLANDEN.
Leyden den 5den November.
Men meldt uit 's Gravenhage, dat bij een dezer dagen genomen Koning
lijk besluit zijn benoemd; i°. cot Opperbevelhebber der cavallerie, de Ge-
peraal-Majoor Jonkh. (V. Boreelmet bepaling, dat deszelfs hoofdkwartier
te Haarlem zal worden gevestigd, en tevens onder toekenning van eervol
ontslag aan denzelven, als Commandanc van de brigade liftte cavallerie;
tot Commandar.c der brigade ligce...cavallerie de Generaal-Majoor J. .7.
Baron de Possoumee bepaling, dat deszells hoofdkwartier te Tnbtirg zal
.worden gevestigd, en tevens onder toekenning aan denzelven van eervol
ontslag als Commandant der brigade zware cavallerie; 30. tot Commandant
der brigade zware cavallerie, is benoemd, de Generaal-Majoor Z. K. H.
Prins Alexander der Nederlanden, met bepaling, dat Hoogstdeszelfs noolti-
kwartier te Leiden zal worden gevestigd.
Dezer dagen heeft eene vereeniging van onderscheidene personen aan
Zijne Maj. concessie aangevraagdtot het aanleggen eener versneide.dienst
door middel van ijzeren stoombooten, en dit wel van 's Gravenhage op de
steden Leiden, Utrecht, Haarlem en Rotterdam.
Zijne Maj, heeft de geheele dienst, als Predikant in de gemeente van
Katwijk aan den Rijn, voorloopig tot den eersten Julij aanstaanden, opge
dragen aan den heer J. P. Ziepprechtlaatst Predikant bij hét leger te velde.
Z. M. heeft den heer N. G. van Hamelontvanger der registratie te
Goor, provincie Overijssel, als zoodanig eervol ontslagen, en in zijne plaats
benoemd den heer N. .7. B. van Hamelthans ontvanger te Druten, pro
vincie Gelderland, en, ter vervanging van laatstgeraeidenbenoemd, oen
heer L. P. Le Sage ten Broekthans surnumerair aer registratie in de pro.
vincie Zeeland.
Door Z. M. zijn bij de diensdoende scnutterijen benoemd;
In Zuid-Holland; bij die te Dordrecht, tot Kapitein IV. J. Notemange
diend hebbende als istè Luitenant bij de 4de afdeeling Mobiele Zuid-Hoi-
latidsche Schutterij; J. P. M. Boonenthans isrë Luitenant bij tie dienst
doende aldaar; tot ïste Luitenant C. Sellsals 12de Luitenant behoord heb
bende tot de artillerie-compagnie ïste bataljon der voornoemde ïste afdeeling
Mobiele Noord-Hollandsche Schutterij, en .7. Schotmangeaiend heboende
als 2de Luitenant bij de voornoemde 4de afdeeling Mobiele Zuid-Holland»
sche Schutterij.
Men verneemt, dat het Zijne Maj. behaagd heeft, uit het onlangs
vermelde tweetal tot Hoogleeraar aan de Hoogeschoöl te Groningen te be
noemen den wel-eerw. zeer geleerden heer Rhiem, Predikatie te Amsterdam.
Zijne Maj. heefc bepaald, dat voortaan het toezigt over de vrouwe
lijke gevangenen, zoo veel mogelijk, zal worden opgedragen aan vrouwen,
onder oen naam van bewaarsters, op welke, ten opzigte v?>n hare bezoldi.
ging en verdere voordeelen, de verstrekking van itleedingstükken uitgezon
derd, de bepaling omtrent de bewaarders der 2de klasse in de strafgevange
nissen van toepassing wezen zullen.
Den 4de!) dezer zijn de afdeelingen van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal wederom vergaderd geweest over de ontwerpen der financiële wet
ten, welke bij de Kamer aanhangig zijn. Bij derzelver overwegingen over
de gemelde voordragten worden Hoor de leden dikwerf geraadpleegd de ge
K.éime mededeèlingendie door het Ministerie van Koloniën onlays aan de
Kamer gedaan zijn, betrekkelijk den staat van de geldmiddelen derOverzee-
scne Bezittingen. r
Naar men verneemt, is reeds in onderscheidene afdeelingen het onderzoek
afgeloopen over de begrootingswetten, terwijl dezelve zich thans hou
den met de beraadslagingen over het ontwerp, houdende eene geldleening
van 56 millioenen op den Oost.
Er werd ook gesproken van eene in den loop dezer week nog te houden
Zitting der Kamer, waarin een ontwerp van wet, van wege Zijne Majesteit
zou inkomen.
Ook verzekerde men, dat de verkiezing van Candidaten voor de open
staande betrekking van lid der algemeene rekenkamer, eerlang zou plaats
hebben. Reeds is de officiële lijst van de personen, die gesolliciteerd heb
ben, om bg de te doene keuze in aanmerking te komen, van wege de
Kamer, gedrukt.
Burgemeester en Wethouders van 's Gravenhage hehben od het berigt
van de heeren G. L. H. Hooft.7. M. Hartman.7. C. de Jon re P. S. P.
Ferrand. O. IV. Hora SiccamaC. Noltheniusde Man.7. B. IVreninck A.
D. Schinkeluit 's Gravenhage, en den heer .7. L. Cremcr van dm Bergh
van Heemstedeuit Leiden, terwijl de heeren Men des de Leon en Moyetuit
Amsterdam, zich ter zake van dringende bezigheden hadden verschoond,
uitmakende de Commissie van beoordeeling der schilder en kunstwerken
van de tegenwoordige tentoonstelling, besloten, overeenkomstig met de door
de Commissie gedane voordrage, de volgende kunststukken te befcroonen, als:
Met de gouden Medaille:
N°. 207 van den catalogus, zijnde de veldslag van Kortrijk, door N. de
Keyzer te Antwerpen.
N°. 235» een boscWrezigt met vee, door B. C. Koekkoek te Oef.
N°. 44°» LodewijkXI te Plessis les Tours, door G. fVaptjers te Antwerpen.
N°. 491, de buste van wiile H. M. de Koningin, door L. Royer te Amsterdam.
Met de zilveren Medaillei
N°. 9, eene maneschijn, door Baumer te Londen.
N°. 32, een gezigt op de Parijsche Kaai en de Hoofdkerk te Rouaan,
door J. Bosboom te *s Gravenhage,
N°. 35, een Normandische stier en eenige schapendoor Brascassat te Parijs.
N°. 38, een stil water met schepen, door A. Brondgeest re Amsterdam.
N°. 105, de echtvereeniging vin Jacoba van Beijeren met Hertog Jan IV
van Braband, door J. J. Feckhout te 's Gravenhage, wienst stok, IVeesmeis.
jes-uit eene kerk gaandeN°. 107, insgelijks dezelfde bekrooning is waardig
gekeurd, waarvan bij de uitreiking der zilveren Medaille voor N°. 105,
mede melding zal worden gemaakt,
N°. 120, Genoveva van Braband, door Mevrouw F. Geefs te Brussel.
N°. 125, eene groep in brons, door E. Gechter te Pariis.
N°. 136, een strandgezigt bij onstuimig weder, door T. Gudin te Parijs.
N°. 149. proeven van Medailles, door de Hart re Brussel.
N°. 246» Christus de kinderen zegenende door C. Kruseman te's Gravenhage.
]Vjo j6
N'
IV'
251» een mansportret, door .7. A. Kruseman te Amsterdam.
268, eene vrouw uit de omstreken van Rome, door Mant te Rome,
358een huisselijk tafereel bij lamplicht, door P. van Schendel re Ss liage.
K°. 367» proever, vau Medailles, door J. P, Schaberg tc Utrecht,
N°. 291een gezigt uit Noorwegendoor P. Tanneur tc Parijs.
N°. 469, een vruchtstuk, door van Ditl te Pariis.
N° 497twee vechtende stierendoor 11. van de Sande Bakhu-jzen tc 's Hage.
iVlet de bi onzen Medaille:
Proeven van schildering op gias, ooor Jonkh. J. van Rijckevorsel te 's Hage.
Burgemeester en Wethouders hebben verder in aanmerking genomen, dat
het wel slagen van deze eerste tentoonstelling in de nieuwe zaai zoozeer
ook mag worden toegeschreven aan den smaak en de kunde bij de-optrek
king van dat gebouw aan den dag gelegd, en vermeent een bewijs van hulde
aan de bekwaamheid en ervaring van den heer Z. Reyers, Bouwmeester dezer
stad, te moeten geven, door.het ook bekroonen van zijn werk, of de daar-
st-elling van de tegenwoordige Akademie, met de toewijzing van de gouden
Medaille, welke hem zoo regtmatig toekomt, door de algemeen 700 ver
dienstelijke bekroonde èn onbekroonde kunstgewrochten het schoonste ca
doelmatigste daglicht te bezorgen.
Daar de Maatschappij van Weldadigheid, welke kort na hare oprigtingj
20,000 leden relde, thans tot beneden de helft van dat getal bedraagt, is er
in de maand Mei 11., in eene algemeene vergadering, onder het voorzitter
schap van Z. K. IJ Prins Frederik der Nederlanden, besloten, jaarlijks aart
de leden een gedrukt extract van ue versiagen te doen toekomen, opdat d<£
ingezetenen van ons Vaderland, meer algemeen tnet die inrigting, waarvan
men, om lid te zijn, slechts 2.60 jaarlijks bedraagt, te ooeti bekend wor
den. De stichtingen der maatschappij zijn de volgende:
1°. De koloniën FredcriksoordWilhelmina'soord en Willemsoord, mede
genaamd de gewone koloniën of vrije koloniën, ook wel bij nommers, ko
lonie 1,2 en 3. In dgze koloniën heelt ieder huisgezin zijne hoeve, be.
staande uit eene geschikte en doelmatige woning, met stalling, tuin en dria
bunders grond ter bebouwing.
2". Drie gestichten te Veerhuizen, ongeveer op drie kwartier uurs afstancis
van elkander gelegen. Twee van, die gestichten, N°. 1 en N". 3, zijn be
stemd voor de weezen, die aldaar in zalen bij elkander wonen, en, naar
hunne jaren en krachten, aan oen veldarbeid deel nemen of ter school gaan
rondom die gestichten zijn woningen voor huisgezinnen van oude krijgslieden
er. andere kolonisten,
3°. Een gesucut te Wateren,, zijnde het Instituut voor den Landbouw,
waar een aantal kwegkeliirgeti, meest gekozen uk de geschiktste jongelieden
der kimier-gessichten te Veenhuizen, aiet bijzondere zorg. wordt opgeleid,
ook mét hgt doe! om hen, voor zoo verre zij de vereischte gesctnktbeid
ontwikkelen, tot ambtenaren te vormen.
4°. Twee bedelaars-gestichten, het eene te Veenhuizen, te weten het
gesticht N°. 2 aldaar, en het andere te Otumerschar.s. De opneming vr.g
kolonisten geschiedt adeen aan het laatste gestient, waar, door overplaatsing
naar eerstgenoemd gesticht, steeds genoegzame ruimte wordt, opengehouden.-
Ar.dets bestaat er geen onderscheid tusschen de twee gestienten, die, wat
betreft beheer en toezigt, behandeling, verpleging en werkzaamheden, op
denZelfden voet zijn ingerigt. De kolonisten zijn er in groote zalen gehuisvest,
en arbeidenvoor zpo verte zij niet door ziekte, gebreken ot hooge jaren
daartoe binten staat zijn, onder behoorlijk opzigt,op het land of inde fabrijken.
I-IH. KK. H. de Aartshertog Maximiliaan van Oostenrijk en de Erf-.
grootnertog van Modena, welke de meeste merkwaardigheden van ons .land
bezigiigd hebben, heoben hetzelve weder verlaten en over Dusseldorp de
reis naar Weenen voortgezet.
Van Vlaardingen meldt men van den 3den dezer;
In de vorige weelt zijn, behalve de twee laatste eerste reizers, vroeger
jagers geweest zijnde, geene haringschepen in deze provincie binuengeioo.
pen; hunne aanbrengst was ongeveer 37 lasten haring.
Uit Amsterdam meldt men van den 4 November:
Gisteren avond omstreeks 12 ure is ten huize van den kruidenier Bartho
l'omeui Terop de Éeidscbe straat bij de Prinsengracht, brand ontstaan,
veroorzaakt doordien de kraan, uit de gazpiip was geraakt en men eene kaars
had laten branden, wkardoor eene ontploffing ontstond.
De bewoners'«jaren afwezig.;, men heeft de deur van het huis opengehakt
doch oe brdtid is 'Zonder de hulp der spuiten gebluscht. Huis en iunoede.1.
waren tegen brandschade, verzekerd. Bij, dit voorval heeft een timmermans
knecht. .7 A. Otto genaamd, zich biiionder verdienstel Ik gemaakt.
Men zegt, dat door heeren Curatoren van de. Utrechtsehe Hooge-
school, tot vervulling.der vacature, ontstaan door het overlijden van den
Hooglgeraar, van Ueusde, een tweetal is eevormd, bestaande uit de heeren
C. Bax. rector aan hetgymnasium te 's Gravenhage, en J. C. A. Rovers,
Hoogleeraar aan het Athenaeum te Franeker,
Uit Kampen meldt men van den 2den, dar toen aldaar de laagte vet
denTjsel zoodanig was, dat mer. van den wal beneden de brug 114 schreden
droogvoets in denzelven gaan kon en dat van het Eiland af, zoo ver hec
oog reikte, men stuivend zand in plaats van water zag; eenige jongens had
den uit het zand 3 kogels van 36 pond gehaald, weike zetter in tie laatste
24 jaren niet geschoten waren.
Uit Bergen-op-Zoommeldt men van den isten dezert
Op den 29 Optober. waren alhier drié arbeiders met name E. Brrgt, F. Tiedt
Ier en II. Jansen bezig met het vletten bij een sluisje aan den Tholenschen
dijk; van daar terugvarende moesten dezelve langs het Hoofd; in het voorbij
steken, braken de boomen en haken, zoodat zij zonder eenige hulp of stuur
de Schelde afdreven, en over Krabbendijke op een zandplaat vastgeraakten
de felle aanhoudende wind deed de golven.met woede over de reddelooze
hulk slaan; zoodat de ongelukkigen met hozen dezelve moeijelijk nog boven
water hielden; doornat zonder eenig voedsel, zonder hulp, zagen deze drie
vaders van talrijke huisgezinnen geene de minste uitkomst op redding, toe
dat tegen den avond door hun aanhoudend pogen, een schipper deze men,
schen ontwaarde, die met moeite wegens de tusschen liggende banken en.
nadat zij In de koude door meer dan vier voet water moesten beden, hen
redde en verzorgde: daar de reis van dezen schipper verder bepaald was,-
gingen zij bli een Belgischen visscheT over, van welken zij des nachts over
de Schoren behouden op het Fort Bath aankwamen; deze menschenvriend
wiens .naam ons opbekend is, danken wij voor de hulp, waardoor hij de
bijna verlorenen aan vrouw en kinderen heeft terug gegeven,
PORTUGAL.
Het l'nrnigeesch Kabinet wordt nog altijd door verdeeldheden verscheurd..
Ér werd op nieuw van eene buuengewoue bijeenroeping der Cortes gespro
