78!
Eindelijk zonde de moeijelijke quaestie van de kapitalisatie der schuld zich
nog bij de overige verwikkelingen voegen. De Commissie zou hare werk
zaamheden hervatten, zoodra Nederland aan de vorderingen van hec Bel
gisch Gouvernement zou hebben toegegeven.
De regeling van de scheepvaart op de Schelde en de Maas alsook van
het loodswezen zou vastgesteld zijn, doch de Nederlandsche Commissarissen
de processen-verbaal niet geteekend hebben, daar de üicvoering van dezelve
van de oplossing der financiële vraagstukken afhangt.
De deputatie der Gentsche katoenl'abrijken is met den Gouverneur van
West-Viaanderen te Brussel aangekomen en zal bij den Koning drie midde
len voorslaan, om de katoenfabrijken of) te beuren, als; i eene premie op
•den uitvoer; 2 verbod van invoer der vteemde katoenen stoffen;. 3 inkoop
door het Gouvernemenc van eene zekere hoeveelheid Belgische katoenen
om op risico der schatkist te worden uitgevoerd, door tusschenkomsc van
een of meer groote handelhuizen.
Te Gent wordt het regteflijk onderzoek omtrent de jongste onlusten met
ijver voortgezet. Er zijn wel vele gevangenen reeds losgelaten, tegen wie
>geen genoegzaam bewijs bestond doch velen zijn nog gevangen, wier schuld
^waarschijnlijk zal bewezen worden.
MENGELINGEN.
DE VIERHOEKIGE MUTS der FRANSCHE ADVOCATEN.
De mode ii eene ontzettende magt; zij beheerscht ona buiten weten en
tegen onzen wil; de ernstigste even als de onbeduidendste dingen, de groote
hoop even zoo goed als de enkele inviduenonderwerpen zich aan hare
heerschappij. De mode met hare invallen, heeft alle klassen, zelfs de
ernstigste van alle, die der regtsgeleerden, overmeesterd; hare gewoonten,
hare gebruiken, hare kleederdragt hebben veranderingen ondergaan, wier
geschiedenis belangrijke bespiegelingen aanbiedt. Wij bepalen ons heden tot
eenige geschiedkundige aanmerkingen over het eerwaardigste deel der klee
derdragt van de Fransche Doctoren, de muts, een onderscheidend teeken
hunner waardigheid.
Het hoofdtooisel is het gewigtigste gedeelte der dragt; het staat daartoe,
gelijk het hoofd tot het ligchaam karakter wordt daardoor uitgedrukt. Ge
durende meerdere eeuwen was het hjofdsieraad des burgers, de kap, eene
soort van platte muts met twee tamelijk lange en veelkleurige banden opge-
■mukt. De kunst bestond in de wijze waarop dezelve om het hoofd werden
gewikkeld, In lateren tijd werd slechts één der banden opgeknoopt, de
andere viel op het gewaad, waarvan de donkere kleuren denzelven nog meer
deden uitkomen. Eindelijk bevredigde de oud-modische kap de behaag
zucht der burgers niet meer; zij kwam buiten gebruik. Het verval der kap
dagteekent van de regering van KarelK van Frankrijk, ondertusschen ver.
dween zij toen nog niet geheelzoo als het de geschiedenis der burgeroor
logen, welke het einde der regering van Karei PI met bloed bevlekten
bewjjsc, en in welke het St. Andries-kruis op de kap der Bourgondiërs,
hen van de Armagnais of Bandosaldus genaamd naar de sjerpen welke zij
droegen, onderscheidde.
Overigens werd, trots de minachting van de zijde der burgers, de kap door
de regtsgeleerden aangenomen, en door hen zorgvuldig behoudenvooreerst
in hare vroegere gestalte, later uit tweederlei versieringen bestaande; hec
schedelkapje der oude kap werd het hoofdtooisel der Doctoren, Advocaten,
en Regtersen de banden der kap hingen langs de schouders naar |beneden.
Het kapje waa over het algemeen van zwarte wol; aan Doctoren en Ad.
vocaten werd ook de roode kleur toegestaan. Bij opentl(jke feestelijkheden
droegen de Advocaten een rood en met bont bezet kapje, zoo ais blijkc
onder anderen uit een arrest van het Parlement van den 4 November 1514,
waarbij de rang werd vastgesteld, welke de Advocaten bü den plegtigen
intogt der Koningin zouden bekleeden.
Het kapje was dus door alle regtsgeleerden, op de Hoogeschool zoo wel
als op het Paleis van Justitie aangenomen, toen het, onder Frans T, eenen
mutsenmaker, in de straat des cordeliers, inviel, eene verandering in dit
hoofdtooisel te maken. Deze onschnldige invoerder van nieuwigheden, ge.
uaamd Patrouillet, bediende een goed aantal Doctoren, zijn winkel was wijd
«1 zijd beroemd. Hij vond de vierkante muts ais mededingster der roode uit;
zeker was hij ver van te denkendat zijne uitvinding eenen appel der twee-
dragt eenê fakkel der anarchie en des burgerkrijgs zoude worden.
Het denkbeeld van Patrouillet, kon, gelijk elke nieuwe gedachte, moei.
jelijk doordringen. Eindelijk gelukte het hemeenige Advocaten en Doe»
toren voor zich te winnen; deze verschenen met de nieuwe muts, en ver.
oorzaakten daardoor eene algemeene beweging. Aan de Sorburme en de
audientien werd de vierkante muts ontzegd de Kanselier der Hoogeschool
donderde van af den kansel tegen Patrouillet. Deze echter maakte zijn for
tuin. De vervolging bevorderde, zoo als altoos, de proselijten-makerij.
De jonge Doctoren en Advocaten gingen bij voorkeur met de gehoonde muts
door de stad wandelen. De woede des Kanseliers van de Hoogeschool gaf
aanleiding tot een antwoord van den verdediger der vierkante mutsenmen
behandelde eersc de vraag van competentie; de hoofden werden verhit, en
weldra verdeelde zich de balie in twee legers met rónde of vierkante hoofd,
deksels. Maskeroptogten van Studenten en mutsenmakers-leerlingen door.
trokken de straat des cordeliers en de voorstad St. Marceaude wijk der
mutsenmakers, terwijl ieder deszelfs leus, op stokken of lansen met wim
pels voorzien, welke geweldige, voor de tegenpartij beleedigende opschrif
ten inhielden, ten toon stelde. Bij elke te zamenkomst werd men handge
meen en kwamen er vele met bebloede koppen af. De verbittering was
zoo grootdat de gewapende magt niet coereikende was om de wanorde te
onderdrukken. Hec bloed stroomde, en men zag eiken dag een of ander
martelaar der ronde of vierkante mutsen op het pri aux clercs vallen. De
nacht maakte aan de vijandelijkheden geen einde; elke partij had deszelfs
kroegen, welke even zoo veel kampplaatsen werden. Deze burger-oorlog
van eenen nieuwen aard, duurde meerdere weken, gedurende welken tijd
diefstallen en moorden op eene vreeselijke wijze vermeerderdendaar de
overtreders voor de vervolgingen der Poiiciewelke thans andere dingen
'te doen hadden, beveiligd waren. De uitvinding van Patrouillet had de stad
in eenen zoo gespannen toestand gebragc, dat de strengste maatregelen noo-
dig geworden waren.
Om de herhaling der nachtelijke rumoeren in de kroegen te voorkomen,
verbood het Parlement „alle wijnhuizen en open-tafeihouders, op straffe
van de galg, des nachts voor iemand gelach te zetten." Ook werd aan alle
'chirorgijns en barbiers, op zware straffen, bevolen, de voor- en toenamen
en woonplaatsen, der lieden op te schrijven, welke des nachts verwond
werden en tot hen kwamen.
De spanning was te groot dan dat dezelve lang zonde hebben kannen
duren. Men kwam tot een vergelijk. De Sorbonne en paleis van Justitie
werden gedwongen het op de uitvinding van Patrouillet gelegde verbod op
te heffen, en de gelijkheid der mutsen voor de wet, te proclameren. On.
derttisschen verdrong de vierkante muts het kapje niet geheel, maar wedij.
verde er mede. De oudere Advocaten en Theologen hielden zich bij hec
kapje, doch de overwinning bleef eigenlijk aan de vierkante muts. Eené
Troost werd aan de overwonnen partij gegevendat namelijk de muts van
Patrouillet in spijt harer vierkante hoedanigheid, den naam van rond verkreeg.
Stipt genomen verdiende de mutsenmaker Patiouillet weinig roem. Des
zelf» vierkante muts, welke door de tegenwoordige voordeelig is vervangen,
was zwaar én öaoogelijk. 'Ónder de vier zijüjn van die Ysgè'Haar 'feÖVëb
ivijd toeloopende, op vier afgeronde hoeken n.loopcnde muts', moest liet
gezigt van eenen ouden theoloog of magister de wijsbegeerte een koddig
aanzien hebben, dat den ernstlgen tegenstand, wq|je zij'ondervond iegt
vaardigt. Overigens oogstte de mutsenmaker Pntrou>iej ^ie r'Q|
nicuwsbewerkei bijna duur had moeten betalen, f |te'vruc|ne'n van zijné
uitvindinggeen mutsenmaker kon tegen hem ivedijve»,,. de regtsgeleerden
stroomden zijnen winkel binnen, zijne mutsen beaek:en^e hooiden van hec
grootste gedeelte dier heeren van zijnen tijd, in een wo»d he[ geluk lachte
hem zoodanig toe, dat hij, van de vruchten zijner zninigeicj> jn de SIraac
■de la Savelerie, een zeer schoon huis liet bouwen, en vai-^jj, terwijl hij
op zijne lauweren rustemet Horatius zeggen KonExegi Kmmell/um
JOURNALISTIEK in FINNLAND.
In 1È36 verschenen in het Groothertogdom Finnland tien tiidsch<-ten
Wel in Helsingfors 5, waarvan 4 in de Ziveetlsche en een in de Fln"^t)5Cj,e
taal. Den eersten rang onder allen neemt het Finn lands-algemeen AVd-,
{Finnlands Allmiinna Tidnittg) in, dat, uitgezonderd zon- en feestn
dagelijks verschijnt, en berigten omtrent de gewigtigste aangelegenb.a
van het land bevat. Hec Helsingforsch-Nieuwsblad Helsengfors Tidnittg
werkt voornamelijk op de bekendmaking van vernandelingen of aanteekeiin
gen van algemeen nut, zonder echter ernstige letterkundige stukken op te
nemen. Hec Helsingforser Morgenblad Helsingfors Morgonbladvoor geleerde
of beschaafde lezers, bevat groocendeels letterkundige bijdragen in proza en
poëzy. -De twee overige in Helsingfors verschijnende tijdschriften, zijn
van godsdienstigen inhoud en meer voor hec algemeen bestemd; het eene;
in Zweedsche taal, voert den titel: Tidningari Ar.deliga dmnen, en bet an.
dere in Finnsche, den titel Hengellisid Sanomia.
In Abo worden in de Zweedsche taal uitgegeven: i°. Hs'. Ahosche Nieuws,
blad Abo Tidningar) en 2°. Abosche berigten Abo Underrcittelser). Deze
nemen hootdzakelijk ekonomische, groocendeels uit vreemde nieuwsbladen
ontleende artikelen op, en van tijd tot tijd originele artikelen over staats,
huishoudkunde en nijverheid.
In Uleaborg verschijnen twee nieuwsbladen in de Finnsche taal
-1°. De bij (Mehilainen) maandelijks in afleveringen van 2 vellen en nic-
gegeven door Lenroth, een ijverig leccerkuudige van Finnland. Het hoofd,
doel van dit tijdschrift is de verbreiding en ontwikkeling van alle takken der
Finnsche letterkunde. In het hoofdblad worden opgenomen: onde, somtijds
ook nieuwe, tot nog toe niet bekende volksgezangen en gedichten van ver.
schiilenden aard, spreekwoorden, verhalen en raadsels; korte aanmerkingen
over de Finnsche taal, grammatica en lexikographieberigten over Fmnsche
fabelleer, geschiedenis, aardrijkskunde, zedelijke fabelen, huishoudelijke
nieuw uitgevondene middelen, eindelijk recensiën over nieuw uitgekomene
Fimslandsche boeken. In hec bijblad worden uitsluitend zoodanige punten
behandeld, welke op algemeene geschiedenis betrekking hebben. 2°. De
Üleaborger dagelijksche berigten Oulunwükko Sanomiaverschijnen in Kare
iische taalwaarin ook het dagblad Mehilainen wordt uitgegeven. Dit tijd.
schrift is voornamelijk aan de Finnlandsche landbewoners gewijd, en bevat
menige nuttige wenk over scatistiek en landbouw.
In Wiborg verschijnt, in de Finnsche taal, de IViburgsche bode Saran
Sa alt aja ifupurista) wekelijks eenmaal, eer groote van een half vel in quarto.
De strekking van dit tijdschrift is dezelfde ais die van het Uleaborger-blad
Het FRANSCHE S C HRIK T IJ D P E R K.
fot nadere kennis dezer periodewelke voor de psychologen altoos vati
het hoogste belang zal zijn, omdat zij bewezen heeft, dat waanzin en staac.
kundig fanatismusniet alleen individuen, maar geheeie volken, en wel een
der beschaafdste, kunnen aangrijpen, is in Parijs eene verzameling van au.
thentieke stukken uit de jaren 1793, 1794 en 1795 verschenen. (1) Alleen
de woordelijke afdruk der berigten, brieven en bevelen van toenmalige ge-
zagvoerders, is voldoende om dezelve in al hunne ruwheid en bloeddorsc
daar te stellen. Vooreersc echter maakt zich de onwetendheid der meeste
dictatoren van dien tijd kenbaarde Engelsche vereeniging tot verbreiding
van nuttige wetenschappen zoude deze stukken kunnen laten afdrukken,
als bewijs hoezeer hec gemoed door onwetendheid verhard wordt, en hoe
datgene, wat wij in den hoogsten zin des woords wenschelijk noemen, vóór
alles de beschaving behoefcom niet door het dierlijke onderdrukc te wor.
den wel is waar, telde de Conventie ook edeler inborstenmaar zij hadden
geetlen invloed genoeg, om in een land, alwaar onderwijs en hoogere bescha.
ving zoo weinig verbreid waren, als toenmaals in Frankrijk, eene dweep
zucht te bestrijden, weike hare onwetendheid en ruwheid achter eenige aan.
lokkende magiige denkbeelden van dien tijd voor de groote menigte wist te
verbergen. Deze dweepzucht was liet, welke, zoo als uit de thans ge.
drukte bewijsstukken nog duidelijker bliikc, Ede Republiek proclameerde,
alvorens zij zich overtuigd had of er in Frankrijk ook republikeinen waren
ora dezelve te verdedigen en te bewaren; deze werden niet gevonden, en
daarom wilde men zich dezelve met alle geweld, eensdeels door de guil-
locine, en anderdeels door de assignatien, verschaffen.
O) La revolution telle qu'elle estou correspondance inéd'tte du comité du salut public
avec les généraux et les representantspendant les années 1793, 1794 ct 1795,
mise en ordre par M. Lagros. 2 vol. Paris 1839.
PRIJS-COUR ANT der EFFECTEN.
Amsterdam den 12. October 1839.
Nederlanden.
(Verkel. Schuld a{pC. 52?a 53
Dito 5 - 101 aioi?
Uitg.a
Kans-Biljetten25P 25?
Amort.Syndic. 4}94^ 94I
3Ï 78f» 79,
Hand.-Maacs. 4JI73y"73t
Nieuwedito..4ja
Aandl.H.Spoorw. - a
Rijn-SpoorW. 4J 101 aioi j
Frankrijk.
Itischr. Grb. 3 pCt. - a
Rusland.
Gb.H.&C°.I798 5pCt.i03-jaio4
l8JJ 5 io3laio4{
Ins. en Certif. 6 Ö8£a 68?
i8fj 598 9^5
52
loi
a5l
94a!)
*73!|
Gebi.j. Pruissen.
jGeldl. te Lond. 4pCt. a
|Aandeelen van dito a
Spanje,
jNieuwe 183585 5pCt. 2p\*2j\
Ditoonbep.se....-—a
Dito passive8 a 8*
Dito uitgest8'a 9?
Coupons 1 Nov...a—
Oostenrijk.
Obl.Co//& C°. 5 pCt, a
jCertifictiten.2! a
Neg. Mecaliek 2® a
Idem5 104 aio4j
Dito in Lond. 5 a
Bank-Akcien.3 a
Napels.
Certificaten.5 pCt. a
Dito in Napels. 5 a
103;
104
68?
98?
Gebl,
»«rY
8J
9
'°4ï
De Prijs van de BOTER aan de Waag binnen Leyden.
Zaturdag den 12. October 1839.
Van 38 tot 43 it 44 gulden
