A0. 1830.
av m
m
12**-
L E Y D S C II E
MAANDAG,
my
h.',' Irl'WOON
M
NEDERLANDEN.
Leyden den i3den October.
Het it met bijzonder genoegen voor ons, waarin ook, wij mogen 'bijkans
•zeggenonze geheele stad deelt, dat bi] besluit van Z. M. van den $den dezer,
'enze waardige stadgenoot, de algemeen geachte en door velen zoo beminde
'Onderwijzer in de Godsdienst, J. van DrssEL, benoemd is tot Broeder der Orde
van den Nederlandschen Leeuw,
Gisteren heett aan onze Akademie de private promotie in de Beide
Regten plaats gehad van J. E. B. L. Maritz van Dordrechtde dissertatie
handelt de Contractu Depositi et Scquestrationis.
Naar wij met zekerheid vernemen, bestaat bij HH. Studenten het pian,
■om met den fisten Februarij aanstaande, de verjaardag van de stichting der
Akademie, eene iosterrijke maskerade te geven.
Gisteren zijn aangekomen en hebben alhier in bet T.ogement de Zon,
'nachtverblijf gehouden Z. K. H. de Aartshertog Maximiliaar, van Este en
z. D. H. de Erfprins van Modena. HH. kk. Hh. hebben de voornaamste
bijzonderheden onzer stad, onder anderen het Stadhuis, het Museum van
Natuurlijke Historie, dat van Antiquiteiten, den Akademischen Tuin, het
ÏMamzoen enz. bezocht. Heden morgen zijn zij van hier naar Haarlem ver
trokken, om ook aldaar nachtverblijf te houden. Naar wij vernemen is
'Z. D. H. de Erfprins van Modena Zaturdag voor zijn vertrek door Z. M.
onzen Komng met de Ridderorde van den Nederlandschen Leeuw begiftigd
geworden.
In onze stad bevinden [zich sedert eenige dagen de Russische Keizerlijke
Pantomimisten, onder directie van den Heer Lehmann. Het genoegen, dac
dit Gezelschap aan velen onderons verschaft, wordt daardoor nog vergroot,
omdat de gewone Winter-representatien van de 'sGravenhaagsche Tooneelisten
nog niet aangevangen zijn. Het zou overbodig wezenom veel te zeggen tot
lof Zoowel der Pantomimisten als der Funambulen en dusgenoemde Gladia
toren, daar dezelve op de nu afgeloopen Kermissen te Rotterdam, Amster
dam en elders met regt is uitgebazuind en door de Dagbladen bekend ge.
Inaakt. Alleen dat willen wij er bijvoegen, dat de exercitten op het Koord
veel sterker zijn geworden, dan voor een jaren, toen wij deze Sujetten
Op onze Kermis zagen, en dat vooral de bedrevenheid van Pierrot op het
zelve onze verwondering en goedkeuring wegdraagt. De Heer Lehmann
wendt alles aan om aan de talrijke Toeschouwers veel genoegen te verschaffen.
De Staat-Courant bevat het gewone driemaandelijksclte verslag over
den staat van de gewassen en het vee in Zuid-Holland, loopende over Julij,
Augustus en September. Wij nemen daarvan het volgende over:
De winter-tarwe is in het algemeen goed geslaagd, en niettegenstaande
de veelvuldige regens, meestendeels droog binnen gekomen, de qualiteit is
'ook voldoende; van de afkomst per bunder kan nog weinig gezegd worden,
omdat er nog maar weinig gedorscht is: men berekent echter zoo wat 20
gs- i 25 mudden per bunder. Op Vlakkee is op de laatst gezaaide stukken veel
NS loningdasuw gevallen, en deze leveren natuurlijk minder op en zijn van
rol- minder qualiteit, In de Beijerlanden en Lande van Strjjen, is men mede zeer,
be- I wel tevreden over de winter-tarwe, doch minder over de zomer-tarwen
waarvan enkele late stukken nog al geleden hebben door den regen,
De rogge is goed uitgevallen, droog ingeoogst en van goede hoedanigheid
men verwacht ook over het algemeen een ruim beschot van 25 tot 30 mud.
den per bunder.
Door het natte weder zijn nog weinig paarden- en duiveuboonen kunnen
ie.
A-
de
en
rs.
lag
m,
;ne
rd-
ia)f
iel-
in
na
des
eenè
dif-
des;
Ipie.
jnd-, worden ingeoogst, én staan er nog veel op het veld; over het algemeen
waren dezelve goed gepeuld, en indien wij dus nog wat droog weder kri).
genvleit men zich met eene vrij gunstige opbrengst.
In Rijnland zijn de onderscheidene soorten van erwten goed Uitgevallen;
In de andere districten maar zeer middelmatig. Op Voorne en Putten re
kent men dit gewas als de minste schoof. Op Goedereede en Flakkee zijn
eeh de hiaauwe erwten tamelijk goed uitgevallen; de witte gaven een minder
endé gunstig gewas; de grasuwe erwten hebben veel stroo gemaakt, doch liggen
Jhit- thans (30 September) voor het grootste gedeelte nog op het veld, hebbende
sche de aanhoudende regens de inoogsting daarvan vertraagd.
:elijn De vroege aardappelen zijn redelijk geslaagd over het algemeen. Op
irde. Goedereede en Overfiakkee hebben dezelve echter maar een gering beschot
dlin. gegeven. De latere soorten beloofden een gunstig gewas; dan op verschei,
oort. den plaatsen, vooral in de lage landen, en zelfs op de meestestukken, heb-
aaar. den de wlnter-asrdappelendoor de veelvuldige regens geleden en delft
uden men eenige rotten. Wat gunstig najaarsweder kan echter nog veel te regt
Olij- brengen. Doordien dezelve over het algemeen groot van stuk zijn, vallen
zij nog al mede bij het delven, voor zoo veel de hoeveelheid betreft.
De berigten omtrent de vruchtboomen zijn zeer uiceenloopende en de uit
komst der boomgaarden, vooral van appelen en peren, zeer ongelijk. Op
Flakkee en Goedereede leveren de appelboomen een ruim gewas, de peren
boomen minder. Op Voorne en Putten, den Alblasserwaard, Lande van
Gorinchem, Leerdam en Vianen, den Lande van IJsselmonde, de Zwijn-
drechtsche en Krimpener Waarden zijn algemeen zeer weinig appelen en pé
ren. Pruimen zijn er nog al geweest. In de BeijerlandenLande van Strijen
en het eiland Dordrecht zijn zeer weinig appelen doch meer peren. In bet
Westland is men beter tevreden, en aldaar zijn nog a! perziken geweest,
en beloven de druiven ook rijp te zuilen worden. In Rjjnland is het zeer
ongelijk, doch dooreengenomen nog al redelijk.
Schoon de longziekte in de meeste districten veel verminderd iszoo als
in Voorne, op Rozenburg, op Goedereede en Flakkee. in den Lande van
IJsselmonde, de Zwijndrechtsche en krimpener waarden, den Alblasserwaard
en Delfland en het Westland, blijft dezelve echter steeds hier en daar heer-
schen en bezwijken er steeds runderen aan; maar heeft zelfs weder roege-
homen op andere plaatsen, zoo als in den Lande van Putten, in Rijnland,
in de Beijerlanden en Lande van Strijen. De tongblaar of het mondzeer
beeft ook algemeen geheerschst en maar weinig béesten zijn daarvan ver
schoond gebleven; echter zijn meest alien daarvan hersteld en maar zeer
enkelen daaraan gestorven, en geven weder het gewone maal melk; bier en
CES; il8r lijden dezelven echter aan het kreupel, een gevolg van die ziekte.
Algemeen meent men toch te kunnen bespeuren, dat het getal runderen
ten gevolge van dien verminderd is en weinig landlieden hnn gewoon beslag
nebben, en dat het nog al wat zal aanloopen, alvorens die zware verliezen
eJL "Hen te boven gekomen zijn. Het vette vee is goed gegroeid, maar mede
beer hoog in prijs, gelijk alle andere soorten.
kNaar mate er minder vee wasis er nog al veel boter gemaakt en de
pels,
rken.
r net
JIN-
PIE.
eh
EN,
ndag
uur.
>ber;
men
:n en
allé
inen
Ie en
P
twee
veek
en is
COURANT.
14 OCTOBER.
hooge prijzen zijn zeer voordéellg geweest voor de veehouders en hebben
voor velen de zware verliezen eenigzins vergoed.
£Er is mede genoegzaam kaas gemaakt en de prijzen mede voordeelig geweest.
In Rijnland zijn de schapen en lammeren over het algemeen wel uitgeval,
len en de wol goed in prijs.
In Delfland en het Westland tieren de schapen over het algemeen slecht
en zijn er veel ziek geweest.. Het kreupel regeert aldaar onder de meeste
kudden; zoo ook in den Lande van IJsselmonde en den Zwijndrechtschen
waard.
Behalve in Delfland en het Westland, alwaar vele varkens gestorven zijn
aan de kwade pooten of hoeven, zijn dezelven algemeen gezond gebleven
en goed gegroeid, en in genoegzaam aantal voorhanden. De prijzen vrij
gunstig voor de veehouders.
Men meldt uit den Lande van Strijen, de Beijerlanden en bet eiland Dor
drecht: dat het nieuwe koolzaad goed te veld staat; dat het aanhoudende
natte weder zeer nadeelig is voor de bereddering der landen voor het wincer-
bezaai, en dat men vreest, dat het bezaai zeer zal geplaagd worden door
de slakken, als zijnde die reeds in grooce menigte aanwezig.
Dit Voorne en Putten en het eiland Rozenburg: dat het vlas vrij goed is
geweest, zoo oók het koolzaad, hoezeer dit laatste in sommige streken door
den hagel beschadigd is geworden.
Uit den Lanoe van IJsselmonde: dat men met succes de beesten, welke
de tongblaar kregen, heeft doen aderlaten en men oe fgezonden uit 'een
koppel, waarvan eenigen daardoor werden aangetast, mede hebbende doen
aderlaten er. afzonderen deze daarvan zijn bevrijd gebleven.
Eindelijk uit Goedereede en Flakkee: dat, met uitzondering van de schade
door hagel, in de maand Augustus, in dat district in sommige streken toe.
gebragt en de vertraging in de inoogsting van eenige gewassen, door de
veelvuldige regens in September veroorzaakt, over het algemeen dit jaar als
gunstig voor Oen landman is aan te me,ken, behalve de meekrap, welke
genoegzaam als mislukt is te vermelden; verwachtende men niet meer dan
één vierde gedeelte van een gewoon gewas te zullen delven en reeden.
Uit 'sGravenhage wordt van den uden dezer gemeld:
Gisteren middag is ér groot gala-diner ten Hove gehouden, waarop genoo.
digd waren K. H. de Aartshertog Maximiliaan van Este en Z.-D. H. de
Erfprins van Modena, al de leden van het Koninglijk gezin, het Corps Di.
plomatiqiie, 's Konings Ministers en andere aanzienlijke personen; onder
dezelve bevond zich ook voor het eerst de Belgische Gezant aan ons Hof.
Van den 12 October. Z. Keiz. H. de Aartshertog Miximiliaan van Este
en Z. D. H. de Erfprins van Modena hebben gisteren een uitstapje naar Delfc
gemaakt, alwaar zij de merkwaardigheden der stad hebben bezigtigd; terwijl
zij later, bij hunne terugkomst, deze stad doorwandeld hebben.
Des middags hebben zij bij Z. K. H. den Prins van Oranje gedineerd.
Des avonds hebben zij van het Koninglijk gezin afscheid genomen.
Heden morgen hebben zij deze Residentie verlaten en zich over Leiden
naar Amsterdam begeven.
Gisteren avond is er soirée gehouden bij Z. K. H. den Erfprins van
Óranje, waarop onder anderen genoodigd was Zijne Exc. de Secretaris van
StaatBaron van Doorn van Westkappelle.
Zijne Exc. de Prins de ChimayBelgisch Gezant aan bet Nedersche
Hof, heeft gisteren middag bij Z. K. H. den Erfprins een bezoek afgelegd.
Zijne Maj. heeft aan den Krankbezoeker en Katechiseertneester der
Hervormde Gemeente te Batavia, J. van Kuykthans met verlof in Neder,
land aanwezig, eervol ontslag üit die betrekking verleend, onder toekenning
van pensioen,
Gisteren avond hebben onderscheidene personen afscheid genomen van
Exc. den Minister Falck, die op het punt van zijn vertrek naar Brussel
staat en, naar men verzekert, aanstaanden Maandag derwaarts vertrekken zal.
Uit Stockholm meldt men van den isten October, dat de Kamerheer
K. van Hochschiid, buitengewoon Gezant en gevolmagtigd Minister van Zwe
den en Noorwegen aan het Nederlandsche Hof, tot de waardigheid van Baron
verheven is.
Naar men verneemt is in den aanvang van bet loopende jaar, aan de
Commissie tot de zaken der Protestantsche kerken in Nederiandsch Oost- en
West-Indiën, in deze Residentie gevestigd, in bedenking gegeven, om haren
werkkring ook uit te breiden toe de zaken der kerk op de Nederlandsche
bezittingen en etablissementen ter westkust van Afrikawelke sedert dé
laatste 25 jaren geheel is in verval geraakt, en ten gevolge der onlangs
bij Zijne Maj. onzen geëerbiedigden Koning daaromtrent verder gedane ver.
toogenheeft men alle fedenén, om bet er voor te houden, dat nopens deze
gewigtige aangelegenheid eerlang eenige gunstige en doeltreffende beschik,
kingen zullen worden genomen.
Te Scheveningen zijnsedert dat de vierde steurbaringschuit is aan
gekomen, nog twee op die visscherij varetide pinken aangekomen; zijnde
die van den reeder Pieter van Duine, stuurman Maarten Korvingmet 43,000,
en van den reeder Willem Pronk, stuurman Arie Rolleveldtmet 50,000 ha-
ringen. De baring heeft, door elkander gerekend, ruim 30 de 1000gegolden.
Hendrik van Leeuwen, die den 24 Augustus II. te Gouda door een ge-
weerschot den persoon van J, Stevens onwillig zoodanig heeft verwonddac
deze twee dagen daarna aan de gevolgen daarvan overleden is, is bij vonnis
van de correctionnele teregtziting te Rotterdam veroordeeld tot een jf ar ge
vangenisstraf, eene boete van f 50 en in de kosten van het proces.
Uit Amsterdam schrijft men van den uden dezer:
Men zegt, dat de beer Bosscha, Hoogleeraar aan het A.tbenaenm Iiiustre
alhier,zich tot Z. M. heeft gewend, met verzoek, dat het Moogstdenzeivrh
behage,bii de keuze uit het tweetal door den Akademischen Senaat te Utrecht
benoemde Kandidaten, ter vervanging van wijlen den Hoogleeraar van Heusde,
hem in geene aanmerking te nemen.
In de Amsterdamsche courant van den iiden leesr men:
De tijding van het overlijden van één der aanzienlijkste en geach'ste Stnd-
genooten. beeft de burgerij te regt met droefheid vervuld. Willem Joseph
Baron van Brienen van de Groote LindtCommandeur van de Orde van den
Nederlandschen Leeuw, lid van het Legioen van Eer, lid van de Eer-na
Kamer van de Staten-Generaal, enz. enz., overleed gisteren, den ioden de.
zer, op deszeifs buitenverblijf Ctingedaelbij 'sGravenhage, in den ouder
dom van bijna 80 jaren.
In de ongelukkigste en hacbelijltsté oogenbliitkenals hoofd van de Stede-
lijke Administratie, gedwongen rust, lust en onafhankelijkheid op te otteren
toonde hij eene gematigdheid, vastheid, moed en zeifsopoffering,-waarvan
zij de waarde best kennen, die hem van nabij werkzaam zagen. Dankbaar
en naar waarde werd dit toen door velen, doelt later door ailen erkend cd
