DUITSCHLAND.
GROOT-BRITANNIE.
FRANKRIJK.
LEYDSCHE SCHOUWBURG.
Bij de Wed. ANTHONY de KLOPPER en ZOONce Leydeo.
I
sicli hiertegen verzet, waren misnoegd geworden en aan het muiten geslagen.
(Zie echter bovenstaande depêche.)
ZWITSERLAND.
Den 23 September is de Zwicsersche Landdag wederom vergaderd geweest,
daar dezelve wegens de voorgevallen orakeering in het Bestuur van Zurich
geschorst was. De Landdag heeft eerst de geloofsbrieven van de nieuwe
Gezanten van Zurich niet groote meerderheid erkend, en daardoor ook de
wettigheid erkend van de laatste omwenteling.
Men verzekert, dat de Regering van Opper-Walüs, door het voorbeeld
van Zurich aangemoedigd eene poging wil aanwenden om het Bewind dat
zich in Neder-Wallis gevestigd beeft, om ver te stooten.
Ook in Bern schijnt eene nieuwe volksbeweging voorbereid te worden,
daar in het Oberland talrijke volksvergaderingen gehouden worden, die men
als voorboden van eene omwenteling beschouwt.
Den iaden September heeft de Hongaarsche Rijksdag eene zeer levendige
beraadslaging gehouden, met dien uitslag, dat zich eene genoegzame meerder
heid ten gunste van de Regering verklaard heeft en dus de voornaamste pun
ten van geschil ter zijde zal stellen. Er is onder anderen besloten om in de
voordragtmet betrekking der ligting van troepenzonder eenige voorwaar,
de te bewilligen.
Z. K. H. Prins Frederik der Nederlanden was den 26 September uit
Silezle te Berlijn aangekomen.
Den 2ssten is de Koning van Hanover van zijne reis naar de Hartz in
zijne hoofdstad wedergekeerd en heeft bij rescript zijne tevredenheid be.
tuigt over de goede stemming, die in dat gedeelte des Rijks heerscht, daar
de inwoners, door hunne overheden voorgegaan, zich vrij gehouden hebben
van den verderfelijken invloeddie zich in andere gedeelten des lands maar
al te veel geopenbaard heeft. Aan alle overheden in Hanover zouden
strenge bevelen gezonden zijn, om alle misdadige pogingen tegen de Rege.
ring ten strengste te straffen.
De Duitscjie Natuurkundigen en Geneestieeren, die te Pyrmont verga
derd zijnbedragen een getal van 200zij zijn door den Vorst van Lippe-
Detmold te Meinberg op een gastmaal onthaald geworden. Onderscheiden
geleerde verhandelingen zijn op de vergaderingen uitgesproken; het volgend
jaar zal de bijeenkomst tc Erlangen worden gehouden. De zucht om derge.
iijke jaarlijksche bijeenkomsten van beoefenaar» van een en hetzelfde vak
van wetenschap ce houdenwint in Duitachland meer en meer veld, Zoo
hebben dezer dagen in onderscheiden Staten vergaderingen van Letterlcun.
digen plaats gehad, in Baden van Landhuishoudkundigen, en in Wnrtemberg
van Apothekars.
In het Journal de Francfort van den 273140 leest men de volgende be
langrijke opmerkingen:
De dagbladen hebben gewag gemaakt van een ontwerp van algemeene petitie
tot eene zoogenaamde verbetering van de Nederlandsche Grondwet. Zie hier
wat wij van onzen kant vernomen hebben omtrent deze beiigchelijke poging
van twee of drie warhoofden.
Vooraf dient men te weten, dat het Koningrijk der Nederlanden een char
ter of eene grondwet bezit, waarvan de wijsheid tot voorbeeld zou kunnen
dienen aan de meeste dier landen, die zoo grooten ophef van hnnne staats
regelingen maken. In dat charter is alles naar het Hollandsche karakter en
r.aar de Hollandsche zeden geregeld, omdat het er het gevolg van is. Ook
heeft Belgie, na en in weerwil van deszelfs afscheiding, het stelsel daarvan
grootendeels behouden, vooral in hetgene de provinciën en de gemeenten betreft.
Maar de Koning, die grondwet bekrachtigend, heeft zeer wel geweten,
dat alle menschelijke instellingen, hoe volmaakt dezelve ook mogen Zijn,
onderworpen zijn aan den invloed der tijden, die ook de zeden en gewoonten
der natiën veranderen. Alles is derhalve voorzien geworden voor het geval^
dat die instellingen gebiedend eene wijziging zouden vereischen. Zie hierj
wat er, om die instellingen tegen alle wispelturigheid der gemoederen te
waarborgen, bepaald is geworden: In de Nederlandsche staatsregeling mag
geene verandering, anders dan bij eene wet, worden gemaakc. Die wet moet
eerst aan de provinciale Staten worden onderworpen en daarna aan de Tweede
Kamer der Staten-Generaalwaarvan het aantal leden voor dat geval verdub
beld wordt, terwijl dezelve niet kunnen beraadslagen, zoo de vergadering
niet op zijn minst een derde der afgevaardigden telt, en geen besluit mogen
nemen dan met eene meerderheid van drie vierden der stern-uitbrengenden.
Uit die formaliteiten, die strikt zijn, ziet men, welke eerbied er gekoes
terd wordt voor de eenmaal bestaande instellingen, en hoe zeer men er aan
hecht, daarin geene veranderingen te brengen, dan onder goedkeuring van
ae geheele natie. Deze loop van zaken is voorzeker hoogst wijselijk inge
steld, maar dezelve is, zoo het schijntzeer lastig voor de onregelmatige
gewoonte van handelen van enkele gemoederen. Onder dit getal Is vooral
zeker Advocaat, Donker Curtius. Hij heeft een protest in het lichc ge
geven tegen deze bepaalde formaliteiten en zich in het hoofd gesteld te be
werendat zij, door de daadzaak der afscheiding van Belgie, opgehouden
hadden verpligtend te zijn, ja zelfs daardoor afgeschaft waren. Dit zoude
waar zijn, indien de wet het geval, zoo als hij hetzelve begrijpt, had voor
zien en omschrevenmaar dit zoo niet zijnde, kan en zal er niets dan langs
den regelmatigen en wettigen weg geschieden.
Niet dat wij willen beweren, dat de wijzigingen, welke verscheiden uit
muntende mannen in het charter wenschen ce zien brengen, zonder rijp on.
derzoek behooren verworpen te wordenmaar diezelfde mannen zijn de eer
sten, die daartoe het opvolgen der vastgestelde regelen inroepen. Ook wordt
het stelsel van den Advocaat Donker Curtius, in weerwil van het doorhem
gedane beroep aan al de vrienden der orde en der vrijheid, algemeen als eene
schending van het charter aangemerkt. Het is voorzeker niec bij de Hollan.
ders dac zoodanige denkbeelden kunnen wortel schieten; maar, wanneer zich
in een Rijk, als dac van Holland, mannen opdoen, aan welke de rust, die
rondom hen heerscht, hinderlijk is, dan kan men zich niet langer verwonde
ren van dezelve elders in menigte ce zien en er hand over hand ce zien toe
nemen. De monomanie der nieuwigheden moet wei algemeen zijn geworden,
om zich ook zelfs bi] het rustigste volk van Europa te durven vertoonen.
Uit Napels wordt van den 17 September gemeld, dat Hare Maj. de
Koningin, in den voormiddsg van dien dag, gelukkig van eenen Prins ver.
lose is. Zoowel moeder ais kind waren in den besten welstand.
Londen"den 29 September. H. M. de Koningin neeft den heer Ma
cauley benoemd tot Minister van Oorlog, Men wil steeds, dat na de bijeen,
komst van hét Parlement in het laatst van dit jaar, hec geheele Ministerie
zal veranderd worden.
Men zegt, dat Prins Albert van Saksen-Coburg, van zijnen vader of
jongeren broeder vergezeldbinnen weinige dagen in Engeland verwacht
wordt, en dat bij gelegenheid van dit bezoek allerprachtigste feesten op het
kasteel van Windsor zullen gegeven worden. De geruchten wegens eene
echtverbindtenis der Koningin met dezen Prins hernieuwen zich.
In de rivieren of op de kust zijn in de laatste dagen drie jonge wal-
visschen gevangen.
Naar ter beurs verhaald wordt, zou de Bank der Vereenigde Staten
zich bij die van Londen om ondersteuning gewend hebben, ten gevolge der
bedenkingen die het huis der heeren Hope fif Co. te Amsterdam zou hebben
gemaakt, om de Noord-Amerikaansche Bank, in de zaak der wissels op het
huis van Hottinguer g? Co. te Parijs, zonder meerdere zekerheid dan de tot
nu toe gegevene, te hulp te komen.
Parijs den 29 September. Men schrijft het anti het verval der Carliiti*
sche zaken in Spanje toe, dat deobiigatien van Don Michael op de Parijssche
benrs plotseling tot den ongekenden stand van 3 pCt. gedaald Zijn.
Een bijzonder berigt uit Parijs van den 28sten bevat het volgende
omtrent den toestand der granen en, dej noodzakelijkheid om den uitvoer te
verbieden:
Het is zeer dringend, dit jaar den graan-uitvoer te verbieden» Wei heefc
het Ministerie, om het land te bevredigen, aangekondigd, dat de oogstert
rijker dan in middelmatige jaren zijn geweest, doch de voortdurend op alle
markten stijgende graanprijzen zijn in stellige weerspraak tegen deze bewe.
ring. Het tegenwoordige jaar is het eene onvermijdelijke noodwendigheid te
verhinderen, dat de buitenlanders ons een gedeelte van ons graan ontvoe.
ren, daar wij slechts het juist noodige voor ons eigen verbruik ingezameld
hebben. Particuliere brieven uit Londen meiden, dat nagenoeg 10 koop.
vaardijschepen zijn gehuurd om graanladingen in Frankrijk en in het zuide.
lijk Rusland te gaan innemen. Derzelver afvaart uit de onderscheiden ha.
vens van Engeland is niet meer verre af, en het is tjjd, dat een besluit
van regeringsringswege sommige onzer graanproducenten belette hun graan
buitenlands af te zetten,
Bij een Koninglijk besluit van den aSsten September zijn bepalingen
gemaakc betrekkelijk hec plaatsen op 's Rijks oorlogschepen van jonge zee.
lieden, die zich aan de handels-scheepvaart toewijden. Deze jongelingen
zullen soldij genietenden titel van vrijwilligers erlangen en in rang onmid
dellijk op de kweekelingen of adelborsten volgen. Hec doel van den maat*
regel is, om, bij de groote uitbreiding, welke de Fransche zeetnagt in den
laatsten tijd erlangd heeft, het aankweeken van voor zee-officier geschikte
personen te bevorderen.
Z E E - T IJ D I N G.
In Tesscl binnengekomen K. M. Hillers, van Surinamen, J. Budd, van New York,
L. Giffets. van Cardiff, li. J. Coolen, R. J. Sprik, van Liverpool, W. Barfield en
G. J. Nieuwland, van Londen, A. Turnbullvan New-CastleH. Claproth, van Sun
derland, S. L. Stellingwerff, van Nerva, A. Keitan, van Memel, B. Molenaar, van
Koningsbergen, A. C. Mouler, van Drammen, D. Anthonissen, van Laorvig.
ln het Vlie binnengekomen P. S. Gruppelaar en E. H. Oldenburger, van New-Castle.
H. H. Bieze, van Sunderland, C. T. de Boer, van Nerva, K. Permien, van Riga,
R. J. Brons en E. G. Jonker, van RoningsbergenP. J. Jensen, van Thiated, J. Cappe
en G. Addiks van Drammen,
Te Tersch. niets gepasseerd.
De schepen HarvertKapt. C. M. Achison, van Sunderland, EenighedenKapt.
D. Kjonnig, van Gothenburg, UnityKapt. J. P. Johnsen, die HoffnungKapt. C.
Kollenburg, en Emanuel, Kapt. N. Evcnsen, alie drie van Drammen, alle naar Amster
dam zynvolgens partikulier berigtden 26 Sept. in Tessel biunengekomen.
PRIJS-COURANT de» EFFECTEN.
Amsterdam den 30. September 1839.
Nederlanden.
Werkel. Schuld 2ipC. 53 a 53}
Dito 5 ioi-{aio2
Uiig. 1
Eans-Biljetcen2551 26
Amort.Syndic. 4» -95 a 96
3t80 a 80!
Hand.-Maats. 45174 31741
Nieuwe dito.. 4^ [ioofaioij
Aandl.H.Spoorw. a
Rijn-Spoorw. 4} loijaioa
Frankrijk.
Inschr. Grb. 3§'pCt. a
Rusland.
Gb./y.&C°.ï798 5pCt.lo3|aio4
i «ij 5 i°3tal04ï
Insi en Certlf. 6a
*8J4 5 97\a 97\
Gebl.
53{
ioi|
45'
95s
8O£
17+i
101
101
Pruissen.
Geldl. te Lond. 4 pCt. t
Aandeelen van ditoa
Spanje»
Nieuwe 18351 85 spCt. 26 W
Ditoonbep.st.-
8}
_8|« 9\
7{'
8fa
Dito passive.
Dito uitgest.
Coupons 1 Nov..
Oostenrijk.
Obl.GollC°. 5 pCt. a
Certificaten.2 j - a
Neg. Metaliek 2} - t
Jdem ......5 !03{aio3l
Dito in Lond. 5 a
Bank-Aktien. .3 -t*
löjjf
103!
-f
97|T)ito in Napels. 5 a
103! Napels.
J Certificaten.5 pCt.
Gebl.
2<SJ
~8J
9
103S
De Medewerkers ei> Begunstigers der Ltydscht Maatschappij yen Weldadigheid
worden bij deze uitgenoodigd ter by woning van hare gewone Jaarlyksche Vergadering
op Viijdag den 4 October 1839, des middags ten één uret in bet Kerkgebouw dér Doops
gezinde Gemeente alhier.
Op Donderdag den %den October 1839.
Ter gedachtenis-viering van den heugeljjken Verjaardag van Levttenr Ontzets
MOEDERLIEFDE en HELDENMOED,
of de Gevangenis op het Slot 's Gravensteen, te Antwerpen.
Oorspronkelijk, Geschiedkundig, Vaderlandsch Tooneelspel, in 3 Bedreven,
door den Heer A. Ruysch. Versierd met geheel deszelfs Tooneelmarigen
ToestelCoscumen en verder groot Spectakel.
Na hetzelve: DE KAPERGAST, of de Man met Negen Fr ouwenGe»
schiedkundig.fi/ys/ie/ met Zang, in édn Bedrijf, vr(j bearbeid naar hetFranach
van Theaulondoor C. Alex van Ray.
De Aanvang ten HALF ZEFEN URE.
Halve Loten worden eerst NA HALF NEGEN URE afgegeven.
JAN GEORGE ten SANtiE en GERRIT JACOBUS JARMAN,
Directeuren der Brand-Maatschappij te Amsterdam, (in den Jare 1790 binnen
Amsterdam opgerigt, ter Verzekering voor Brand op Gebouwen, Koopman
schappen, Meubelen, enz.), adverteren, dat zfi, met goedvinden van dé
Wel-Ed. Heeren Commissarissen, ten Kantore van gehielde Maatschappij, op
deHeerengracht, bij de Leydsche Straat, N°. 3197, zullen viceren opWoena.
dag den 16 October dezes Jaars, en vervolgens des Woensdags en Zacnrdigr,
des vooriniddags van 10 tot 1 ore, tot betaling van 5 pCt. UITDEELING
over het 49ste afgeloopen Jaar, tegen intrekking der geteekende Kwitantiën.
T. HOOIBERG, wonende te Leyden, op de Breêstraat, Wijk IV.
N°. 355, Provinciaal en Stedelijk toegelaten als FRANSCH en ENGELSCH
HUISONDERWIJZER, beveelt zich aan, oin in de aanstaande Winter,
avonden, ten zijnen huize, met weinigen te gelijk, FRANSCHE en EN*
GELSCHE TAALOEFENINGEN te houden.
Nadere Inlichtingen aangaande Tjjd en Prijs zijn ce zijnen huize te bekomen.
Aan het geëerde Publiek en aan alle zijne Begunstigers wordt be.
kend gemaakt, dac de POFFERTJESKRAAM van van ouds de Weduwe
KLINKENBERG, nil JOHANNIS van der PLAS, staande met zijn Kraan
op de Have te Leyden, nu nog alle avonden zal bakken, tot aanstaanden
Zondag den 6 October 1839. Verzoekt een ieders gunst, beloovende eene
prompte en zindelijke bediening.
