A0. 1839.
LEYDSCÏIE
C 0 R A N Tc
MAANDAG,
V5\ n
)'y
108*
q SEPTEMBER.
NEDERLANDEN.
Leyden den 8sten September.
Men meldt uit 's Gravenhage van den 6den September:
Eergisteren middag heeft het corps officieren van het iste bataljon jagers,
Tietwelk laatstleden Vrijdag deze Residentie is binnengetrokken, de eer ge.
noten bij Zijne Maj, ten diner genoodigd te zijn.
Zijne Maj. heeft den Colonel van den generalen staf, C. Nepveu, be.
noemd tot Chef van den staf van Z. K. H. den Prins Veldmaarschalk, en
aan dezen hoofdofficier tevens opgedragen de opperdirectie over het bureau
•van den generalen staf alhier.
Door Zijne Maj. is benoemd tot lid in den Raad van Nederlandsch Jn-
dië, de Colonel C. P.J, Ëiout, met toekenning aan hem van den rang van
Generaal-Majoor titulair.
Zijne Maj. heeft den Directeur-Generaal van Oorlog gemagtigd, om
den Raad van administratie der Mobiele stedelijke Schutterijen met den isten
October aanstaande geheel te ontbinden.
Bij Zijner Majs. besluit van den 31 'Augustus 11. zijn benoemd: Tot
surnumerairen der registratie in Noord-Braband, J. H. Knipscheerte Ro-
zendaal, H. van der Hen te Gorinchem en L. A. Aider te Bergen op Zoom.
De Kapitein P. van Bossraeten, van de 8ste afdeeling, is gesteld op
"nonactiviteit, terwijl dat tractement aan den isten Luitenant P. Steenhuyzen
voor een jaar verleend is.
Zijne Maj. heeft vastgesteld, dat de tweede algemeene tienjarige volks,
telling zal worden aangevangen op den i8den November aanstaande en vóór
den 31 December daaraanvolgende moet afgeloópen zijn.
Van wege Zijne Maj. is aan de Commissie tot droogmaking der Noot.
•dorpsche plassen te kennen gegeven, dat voor die droogmaking eene som
van f 100,000, uit 's Rijks fondsen zal worden verstrekt. Door deze be.
langrijke beschikking, wordt het vooruitzigt geopend, dat reeds in het aan-
staande voorjaar, met de werkzaamheden een aanvang zal kunnen worden
gemaakt, en binnen weinig tijds eene streek van duizend bunders water in
land zal worden herschapen. De voórdeelige ligging, tusSchen de uitmun.
tende droogmakerijen van Soerermeer en Pijnaaker, en in de nabijheid der
marktplaats Delft, waarborgt de goede uitkomst van deze onderneming; en
zij zal op nieuw ten bewijze verstrekken, dat, terwijl grootsche ontwerpen
van droogmaking van landerijen onder onze Regering voor rekening van het
Rijk zijn of zullen worden tot stand gebragtook aan die van betrekkelijk
geringe belangrijkheid door den Koning bescherming en krachtdadige ónder,
'steüning Wordenverleend.
r Zijde Maj. heeft aan de Hervormde Gemeente aan de Meern, in de
sprovincie Utrecht, tot het bouwen van eene nieuwe pastorie-woning, eene
Rijks subsidie verleend.
De gemeente-Besturen van Ridderkerk, Hendrik-Ido-Ambacht, Meer.
dervoort en Moercapelle zijn gemagtigd tot de heffing eener plaatselijke be.
lasting op den wijn en het gedisteleerd, overeenkomstig tarieven, door Zijne
Maj. den Koning tot dat einde goedgekeurd.
In deze Residentie zijn aangekomen en aan het hótei de BdUs-uc «f.
gestapt H. K. H. de Erfgroothertogin van Hessen-Darmstadt, H. K. H. de
Groothertogin van Baden en H. K. H. de Prinses Marie van Baden, verge,
zeld van den Graaf de Stef, Grootmeester van het Hof, en den Baron van
Schreckersteineerste Kamerheer van H. K. H., vergezeld van een talrijk
en zeer aanzienlijk gevolg.
In hetzelfde hótei zijn aangekomen de Gravinnen de Mahlberg, Maria de
Mahlberg en de IHeisenau, alsmede de dames d'honneur Gravin von Kagenist
en Barones de Leevam.
Op het Badhuis te Scheveningen is aangekomen Mevrouw de Prinses
'Obolensky, uit Moskau.
Gisteren middag hebben opgemelde Vorstelijke Personen bij H. K. K. H.
de Prinses van Oranje de thee gebruikt.
Ook is in deze Residentie nog aangekomen Zijne Exc. de Minister van Staat
'C. Graaf SchinmelpenninckNederlandsch Gezant aan het Hof van Rusland.
Nog is te Scheveningen op het Badhuis aangekomen de Groothertog van
Hessen, met familie en'gevolg.
Dezer dagen, heeft der Hooge Raad verworpen het beroep in cassatie,
'geïnstitueerd door Marinus Zoeren, die eerst door het Provincaal Geregtshof
van Noord-Braband, en daarna door dat van Gelderland, ter zake van ge-
pleegden moord, tot de doodstraf is veroordeeld.
Het Provinciaal Geregtshof Van 'Hólland heeft zich gisteren bezjg ge-
houden met de behandeling der zaak van A. van Mazeijk, oud49 jaren, smid,
Ipatst gewoond hebbende te Leksmond, die beschuldigd werd van moedwillige
verwonding te hebben gepleegd. Naar de acte van beschuldiging luidde, zou
de beschuldigde deze misdaad volvoerd hebben den 10 Febrnarij jl.op den
persoon van G. J. Burggraaf, die den ipden dierzelfde maandaan de ge.
.volgen der bekomene wonden, zou zijn overleden. Namens den Procureur-
Generaal, is door den Advocaat-Generaal Repers gerequireerddacdebeschul.
digde zou worden veroordeeld tot geesseiing, brandmerk en tuchthuisstraf van
5 tot 20 jaren. Mr. A. de Pinto heeft in eene uitgewerkte pleitrede betoogd,
dat er in de onderhavige zaak, geene voldoende bewijzen van scbuldpligtig
heid voorhanden waren. Het Hof heeft heden den beschuldigde vrijgesproken
en van alle regtsvervolging te dezer zake ontslagen.
Gisteren avond werd de Koninglijke schouwburg in deze Residentie
voor het eerst met niet zamengeperst ggz, uit de fabrijk van den heer Schou-
'ten alhier, verlicht en leverde eén heerlijk effect op, terwijl het aan de zaal
van den schouwburg een geheel ander en fraai aanzien gaf; de toiletten in
de onderscheiden loges kwamen daardoor bijzonder uit.
Men verneemt, dat eerstdaags te Parijs eene Fransche vertaling door
den heer Dübourcq van de Roos van Dekama in het licht zal verschijnen.
Men verheugt zich, dat hierdoor deze uitmuntende roman van den heer Mr.
van Lennep ook bij den Franschman bekend en ongetwijfeld naar waarde zal
'geschat wórden.
Men meldt uit Woerden van den gden September:
Naar men verneemt, zijn in den vroegen morgen, twee gevangenen uit de
strafgevangenis alhier, ontsnapt; doch is de een, korte qogenblikken na
ïijne ontvlugting, door tusschenkomst van twee pannenbakkers, in handen
van de nazettende wacht gevallen; terwijl de andere, zekere Stcemvykdes
morgens in den Ouderwaterschenbroek voor het oog verdwenen, nog den-
'zelfden avond even buiten de stad, aan den Leidschen Straatweg, geheel
uitgeputin verzekerde bewaring is genomen.
Uit Rotterdam schrijft men, dat Zijne Maj. de Koning eenen aankoop
Voor eigene rekening doen zou voor het Museum van Antiquiteiten te Lei,.
den, van de aanzienlijke verzameling óivde vazen, toeteiioorende aan Lucien
Buonaparte, en die in eerstgenoemde stad ter bezigtiging gesteld zijn.
Men schrjft uit Sptjkenisse, arrondissement Brielle, dat dezer dagen
3ldaar is gearresteerd de kastelein Arte Verhoef, als de vermoedelijke dader
van eene moedwillige brandstichting, dte aldaar in den nacht van den sosten
op den 3isten Augustus jl.' is begaan.
Uit Amsterdam meldt men van den 5 September het volgende:
Gisteren heeft de Hoogleeraar Verdam, ais gecommitteerd door het Gott.
vernement tot het onderzoeken en beproeven van de locomotief de Snelheid
bestemd tot het rijden óp den ijzeren spoorweg van Amsterdam naar Haarlem,
e.'ch bevepden aan de station te Haarlem, ten einde dezen last te volvoeren.
Nadat dc stoomdrukking voor deze proef, in het gebouw aldaar, en in
tegenwoordigheid van gezegden Hoogleeraar, de Directie van den ijzeren
'spoorweg, en de daaraan verder verbonden personen, tot de gevorderde
kracht was opgevoerd, en deze proef volkomen had voldaan, is de loco
motief met een der rijtuigen in beweging gesteld, met de stoomdrukking,
die daaraan voor de gewone dienst zal worden gegeven, en is daarmede een
proefrid gedaan van de station af, tot op den dijk te Halfweg, welke afstand
in den tijd van acht minuten is afgelegd, waardoor de uitmuntende zamen-
stèHihg en werking van deze locomotief in allen deele gebleken is, tot groote
voldoening van alle de daarbij tegenwoordig geweest zijnde personen.
Deze proefrid heeft alzoo den besten uitslag en het uitzigt opgeleverd,
dat de ridden van Amsterdam naar Haarlem of terug binnen de 20 minuten
afgelegd zullen worden. Overigens zijn de herhaalde proefnemingen, zoo
wel voor de machines als voor den weg zeiven, nuttig; aan dezen iaatsten
brengt men nog die verbeteringen aan, voor welke hij vatbaar bevonden wordr.
Van verzakking is nergens eenige zweem of spoor, en de bogten van den
weg worden gaaf bereden, in édn woord, alles beantwoordt volkomen aan
de verwachting. Van tijd tot tijd worden nü ook meer waggons aangespannen.
In het algemeen is het voorzigtig beraad, waarmede in alles wordt te werk
gegaan, boven allen lof verheven.
Zoodra de verwa.cht wordende locomotiven zullen ontvangen zijn, zal de
opening van den weg volgen.
Ouder de personen, die gisteren aan den proefrid hebben deel genomen,
bevond zich ook de heer Goudriaari, Hoofd-Ingenienr van den Waterstaat.
Nog schrijft men nit Amsterdamdat Dt.IHarburg van Londen, van wiens
koortsverdrijvende droppels reeds melding gemaakt isaan het geneeskundig
bestuur der gasthuizen te Amsterdam, eene zekere hoeveelheid van die medi.
cament kosteloos ter onderzoeking en aanwending heeft aangeboden om na
gedane proeven en gevolgde waarschijnlijke goedkeuring, een privilegie tot
den verkoop van dat geneesmiddel in ons land te verkrijgen.
Xe Amsterdam zal bij de Boekhandelaars M, Heesterman en Zoon eerst.
'daags een prospectus worden uitgegeven, van een te beschrijven werk door
Dr. H. Schlegel te Leiden getiteld De Diergaarde van het Genootschap Na-
tura Artis Magistra. Zie Advententie.j
Te Arnhem hebben den sden teregt gestaan de personen van 1°. Jan
van Heen, oud <55 jaar, van beroep stoelmatter, wonende te Kuilenburg;
■n". Jacobus van Harp, oud 47 jaar, van beroep sjouwer, wonende te Utrecht;
en 30. Derk Ladru, oud 26 jaar, gewezen militair, wonende te Amsterdam;
alle drie beschuldigd van diefstal in éene bewoonde huizing, bij nacht met
overklimming en inwendige braak, voorafgegaan of gepaard doormoedwilligen
manslag met voorbedachten rade op den persoon van G. de iViidte Kuilen
burg, hebbende de twee eerste reeds tweemalen zware schavotstraf onder
gaan, terwijl de laatste in 1833 van den militairen stand is vervallen verklaard
en tot drie jaren kruiwagenstraf veroordeeld. Het getuigen-gehoor is dien
dag begonnen én zou den volgenden dag worden voortgezet.
Uit Asch, in Gelderland, schrijft men van den 23 September:
De Hervormde gemeente alhier was sedert den jare 1820 vernietigd, en in die
'van Buren ingelijfd. Het heeft Zijne Maj. onzen geliefden Koning, bij be
sluit van den 28 Junij i. I., N°. 113, behaagd, te bepalen, dat zoodra de
Hervormden alhier het kerkgebouw zoodanig zouden hebben hersteld, dac
de openbare godsdienst wéder op eene. voegzame wijze daarin kan plaats
hebben, het aan hen zal worden toegestaan, eene gemeente op zich zelve
uit te maken. Dien ten gevolge hebben wij op heden voorloopig gezorgd
voor al hetgeen ten voorschreven einde noodig was, en verblijden ons der
halve in de hoop, van weldra ons wederom hersteld .te.zien in het genot
van een voortegt, jedert zoo vele jaren alhier niet gekend. F,n wanneer
wijgelijk zulks mede elders plaats vindt, uit de band van Z. M. en die der
Christelijke liefde, eene eigene woning voor ónzen Leeraar mogen ontvan
gen, dan zal zich de gemeente alhier in hooge mate aan den Koning en
onze geloofSgenoóten verpligt rekenen', en wij, die aanvankelijk met de
meeste bereidwilligheid alles opofferden wat wij konden, zullen alzoo het
toppunt onzer wenschen hebben bereikt.
Uit Groningen schrijft men. van den 5 September:
Men verneemt, dat, tengevolge magtiging van Z. Maj. den Koning, hum
zen en tuinen zijn aangekocht ten westen van den kruidtuin der Hoogeschool
alhier, tot het aanleggen van eenen ceconomischen tuin bij den Hortus;
voorts, dac door Hoogstdenzelven is bevolen, zoo wel de betimmering van
de zoogenoemde corps de garde, toe betere plaatsing van de verzameling
van landhuishoudkundige werktuigen en modellen, als de vergrooting der
lokalen voor de Anatomieen voor de woning van den Prosector bij dezelve.
Eindelijk wil men, dat tevens autorisatie zou zijn verleend tot het beproe
ven van eenen aankoop van gebouwen en tuinen, óp verschillende punten
ezer stad, met het óógmérk, om óp een dërzelve een Akademisch gebouw
te plaatsen.
De straatweg tusschen Assen en Meppel ts eerst sedert een paar da.
'gen voor de passage geheel opengesteld, zoowel voor diligencen en post-
karren, ais voor particuliere rijtuigen; zoodat de_ reizigers van hier naar de
andere provinciën van ons Rijk eindelijk verlost zijn van den vervelenden en
gevaarlijken ómrid, langs heide- en zandwegen, welke men, gedurende zoo
vele jaren in.Drenthe, met angst en schrik, bij dag en nacht, genoodzaaac
was te maken.
Men meldt uit Vere van den jsten September:
Heden middag is alhier door de loodsboot N°. 3, schipper Baiïus van Die.
rtndock, aangebragt de eqnipagie van het Papenburger kofschip Johannes, ge.
voerd geweest door Kapitein Johannes. Janssen Musing, komende van Bayonne,
met terpentijn, wijn, kurk enz., bestemd naar Antwerpen. Gezegd kofschip
was omstreeks ten2ure namiddag, Westkapelie ten zuiden op 2-' mijl afstands,
door eene windvlaag finaal omgeslagen. De equipagie had zich gelukkig op
Ket vlak van her vaartuig kunnen bergen, en zich aldaar, met veel gevaar
vastgehouden, tot dat zij door gezegde loodsboot gelukkig werd gered»